Και το βασικό, κατά την άποψή του, είναι να γίνει «επανεκκίνηση» του ουκρανικού κράτους, το οποίο θα είναι σε θέση να συνυπάρξει ειρηνικά με τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Έχει εκφράσει τέτοιες απόψεις και στο παρελθόν: όσο η Ουκρανία παραμένει ένα «project κατά της Ρωσίας», ο πόλεμος με τη Μόσχα θα επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά — έως την πλήρη καταστροφή του ουκρανικού κράτους.
Επομένως το κράτος χρειάζεται επανεκκίνηση, εγκαταλείποντας την αντιρωσική και τη στενή εθνικιστική βάση, όπως αρέσκεται να λέει ο Arestovich.
Αυτές οι ιδέες, κατά βάση, συμπίπτουν με όσα περιοδικά ακούγονται από το Κρεμλίνο: δεν θα υπάρξει ειρήνη μέχρι το Κίεβο να εγκαταλείψει τις αντιρωσικές του πρωτοβουλίες.
Γι’ αυτό στην Ουκρανία ο Arestovich χαρακτηρίστηκε από πολλούς εχθρός και προδότης.
Όμως, στην πραγματικότητα, το ζήτημα δεν είναι ο Arestovich ούτε απλώς όσα δηλώνει.
Τi συζητείται μυστικά στην Ουκρανία
Άλλωστε σήμερα δεν έχει ουσιαστική επιρροή στις εσωτερικές διαδικασίες της Ουκρανίας.
Το σημαντικό είναι ότι παρόμοιες ιδέες συζητούνται εδώ και έναν χρόνο όλο και πιο έντονα στα πολιτικά στρώματα της Ουκρανίας.
Φυσικά, δεν συζητιούνται πάντοτε ανοιχτά, αλλά γίνονται επίμονες συζητήσεις σε σχετικά στενούς κύκλους.
Όσον αφορά τον Arestovich λίγοι αποδέχονται την ιδέα της παραχώρησης τεσσάρων περιφερειών στη Ρωσία.
Ωστόσο, μετά τις πληροφορίες ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας, Vladimir Putin, μείωσε τις απαιτήσεις του από τέσσερις σε δύο περιφέρειες — δηλαδή τον έλεγχο ολόκληρης της επικράτειας των περιοχών Donetsk και Lugansk— άρχισαν να αυξάνονται οι ελπίδες για πιθανότητα επίτευξης συμβιβαστικής συμφωνίας με τη Ρωσία.
Διέρρευσε τι λένε μεταξύ τους ισχυροί παράγοντες στην Ουκρανία
Σε ένα χρόνο και κάτι, ο Putin θα έχει καταλάβει ολόκληρο το Donbass, αλλά με αυτό το τίμημα θα έχουν σκοτωθεί χιλιάδες Ουκρανοί στρατιώτες και πολίτες.
Πολλές ακόμη πόλεις θα καταστραφούν ολοκληρωτικά και ενδεχομένως θα χάσουμε ακόμη περισσότερα εδάφη πέραν του Donbass.
Η χώρα θα αιμορραγεί και η οικονομία θα καταρρεύσει.
Ταυτόχρονα, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι θα συμβεί κάτι στη Ρωσία που θα την αναγκάσει να σταματήσει ή που θα δημιουργήσει προϋποθέσεις για την ήττα της.
Επομένως, μήπως είναι προτιμότερο να συμφωνήσουμε στην απώλεια του μικρού τμήματος της περιφέρειας Donetsk που παραμένει υπό τον έλεγχό μας, με αντάλλαγμα την ειρήνη;
Και μετά πρέπει να σκεφτούμε τι θα συμβεί μετά τον πόλεμο.
Μέχρι το 2022, οι ουκρανικές αρχές ακολουθούσαν αντιρωσική πολιτική, βέβαιες ότι η Ρωσία δεν θα τολμούσε να επιτεθεί στην Ουκρανία και αν το τολμούσε θα την κατέστρεφαν αμέσως οι δυτικές κυρώσεις και άλλες μορφές πίεσης.
Η Ρωσία τόλμησε να επιτεθεί και η Δύση δεν την κατέστρεψε.
Αν εμείς, ανεξαρτήτως ονόματος του προέδρου, συνεχίσουμε την προηγούμενη πολιτική, τότε η Μόσχα θα μας επιτεθεί ξανά και θα ξεκινήσει νέος πόλεμος, ανάλογος ή και χειρότερος από τον τρέχοντα.
Ή θα υπάρξει ένας υβριδικός πόλεμος, ο οποίος σε δέκα χρόνια μπορεί να μετατρέψει ολόκληρη την Ουκρανία σε έναν μεγάλο «τομέα Γάζας», απ’ όπου οι άνθρωποι και οι επιχειρήσεις θα φύγουν.
Την ίδια στιγμή, η Δύση δεν θα επέμβει ξανά άμεσα, γιατί δεν θέλει έναν πυρηνικό πόλεμο με τη Ρωσία.
Κι αν, ξαφνικά, επέμβει, θα είναι ακόμη χειρότερα: η Ουκρανία θα γίνει πεδίο μάχης σε έναν Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο και θα μετατραπεί σε ραδιενεργή έρημο.
Άρα είναι μια πορεία που δεν οδηγεί πουθενά. Επομένως χρειάζεται αλλαγή του σχεδίου της χώρας. Πρέπει να καθίσουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να συζητήσουμε με τη Ρωσία πώς να ζήσουμε με τέτοιο τρόπο που να μην υπάρχει πια πόλεμος.
Με ποια κριτήρια;
Όπως η Φινλανδία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ή όπως η σημερινή Γεωργία;
Χρειάζεται να διαπραγματευτούμε τη συνύπαρξη.
Δεν μπορείς να ακυρώσεις τη γεωγραφία.
Οι 3 δυσκολίες του γεωργιανού – φιλανδικού σεναρίου
Ας πούμε ότι σήμερα αυτή δεν είναι, με ευγένεια, η κυρίαρχη άποψη στην ουκρανική στρατιωτικοπολιτική ελίτ.
Αλλά η κατάσταση εξελίσσεται.
Αξίζει να θυμηθούμε ότι πριν από ένα χρόνο, η διακοπή του πολέμου κατά μήκος του μετώπου θεωρούνταν σε επίσημο επίπεδο στο Κίεβο ως παράδοση, ενώ τώρα αυτή είναι η πολυσυζητημένη θέση και του ίδιου του Volodymyr Zelensky.
Ωστόσο, το θέμα της αλλαγής του σχεδιασμού της Ουκρανίας έχει τεράστιους, τόσο εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς φραγμούς.
Ο κύριος είναι ο τρέχων πόλεμος. Ενώ υπάρχει πόλεμος, φυσικά δεν μπορούν να εφαρμοστούν σενάρια τύπου Γεωργίας ή Φινλανδίας.
Ακόμη και μετά το τέλος του όμως, οι προοπτικές αλλαγής του σχεδιασμού παραμένουν εξαιρετικά αβέβαιες. Υπάρχουν τρεις βασικοί παράγοντες που το εμποδίζουν.
Ο πρώτος είναι η επιρροή της Δύσης.
Η εφαρμογή ενός γεωργιανού ή φινλανδικού σεναρίου θα διευκολυνόταν αν οι σχέσεις μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Δύσης (συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ευρώπης) ομαλοποιούνταν και οι πλευρές αποφάσιζαν να θάψουν το τσεκούρι του πολέμου.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας θα γινόταν σημαντικό μέρος αυτής της διαδικασίας.
Όμως, όσο οι σχέσεις Ρωσίας–Δύσης βρίσκονται σε κατάσταση όλο και μεγαλύτερης έντασης και άμεσης εχθρότητας, η προσπάθεια του Κιέβου να ανοίξει διάλογο με τη Μόσχα μπορεί να συναντήσει σκληρή αντίσταση από τη Δύση.
Παρ’ όλα αυτά, όπως δείχνει η εμπειρία της Γεωργίας, ακόμη κι έτσι η διαδικασία μπορεί να ξεκινήσει.
Πέραν του εξωτερικού εμποδίου, υπάρχει ένα πολύ ισχυρό εσωτερικό: ένα σημαντικό τμήμα της ουκρανικής κοινωνίας και του στρατού δεν αποδέχεται καμία μορφή συμβιβασμού ή συμφωνίας με τη Ρωσία μετά από όλα τα θύματα και τις δοκιμασίες που υπέστη και δεν μπορούν να δεχτούν την ιδέα ότι μπορεί να υπάρξει εξομάλυνση των σχέσεων — τουλάχιστον όχι πριν την παράδοση, τις αποζημιώσεις και την εθνική μεταμέλεια των Ρώσων.
Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με βεβαιότητα ποια θα είναι η διάθεση στην κοινωνία και στον στρατό όταν τελειώσει ο πόλεμος, όπως και ποια θα είναι η γεωπολιτική κατάσταση γύρω από την Ουκρανία.
Υπό ορισμένες συνθήκες, η αλλαγή της διάθεσης στην κοινωνία, στις ελίτ και στον στρατό προς την εξομάλυνση με τη Ρωσική Ομοσπονδία μπορεί να γίνει πραγματικά ισχυρή.
Τότε ανακύπτει και ένα τρίτο ερώτημα: είναι το Κρεμλίνο έτοιμο για ειρηνική, γειτονική συνύπαρξη με την Ουκρανία, ακόμη κι αν το Κίεβο γίνει μια ουδέτερη χώρα που ακολουθεί μη εχθρική εσωτερική και εξωτερική πολιτική απέναντι στη Ρωσία;
Το κύριο επιχείρημα στην Ουκρανία εναντίον οποιασδήποτε προσπάθειας εξομάλυνσης είναι η θέση ότι αυτό είναι μάταιο, επειδή ο στόχος της Μόσχας δεν είναι η εξομάλυνση, αλλά η καταστροφή της Ουκρανίας και η υποδούλωση του λαού της.
Επομένως, όλη η συζήτηση περί συμφιλίωσης με τους Ρώσους και περί αλλαγής σχεδιασμού είναι δουλειά για τον εχθρό, αφού μειώνει την αποφασιστικότητα των Ουκρανών να συνεχίσουν την αντίσταση.
Φυσικά, σε επίσημο επίπεδο η Μόσχα απορρίπτει τέτοιες κατηγορίες και μιλάει για ετοιμότητα για καλές σχέσεις γειτονίας, αν η Ουκρανία σταματήσει να είναι «αντιρωσική».
Τρομάζει ο αιώνιος πόλεμος
Ωστόσο, παράλληλα, υπάρχει ροή δηλώσεων σε διάφορα επίπεδα, από Ρώσους bloggers έως πολιτικούς και αξιωματούχους, ότι δεν πρέπει να υπάρξει καθόλου Ουκρανία.
Η θέση τους, όπως και η θέση παρόμοιων δυνάμεων στη Ρωσία, είναι πόλεμος μέχρι τη νίκη, μέχρι ο αντίπαλος να καταρρεύσει και να παραδοθεί.
Αλλά αν αυτό δεν συμβεί και οι πλευρές σταματήσουν τις εχθροπραξίες κατά μήκος του μετώπου, όπου κι αν αυτό περάσει, θα ανακύψει το ζήτημα της μελλοντικής συνύπαρξης των δύο γειτονικών κρατών.
Και τότε θα υπάρξει επιλογή: είτε ένας αιώνιος πόλεμος που απειλεί στρατηγική αποδυνάμωση ή και καταστροφή και για τις δύο πλευρές, είτε συμφωνίες που θα είναι αδύνατες χωρίς μια στρατηγική αλλαγή στον σχεδιασμό των σχέσεων.
