Της Ματίνας Χαρκοφτάκη
Ένα πρωτοφανές περιστατικό στην άνω των είκοσι ετών λειτουργία του μετρό της Αθήνας σημειώθηκε χθες το πρωί στον κομβικό σταθμό του Συντάγματος. Όλα ξεκίνησαν όταν δύο διαδοχικοί συρμοί της γραμμής 3, που κινούνταν από τον Πειραιά προς Δουκίσσης Πλακεντίας, παρουσίασαν τεχνικές βλάβες κατά τις ώρες αιχμής (8:21 με 8:36 το πρωί), με αποτέλεσμα να προκληθεί ένας άνευ προηγουμένου συνωστισμός στις αποβάθρες, ιδιαίτερα στον σταθμό Συντάγματος, όπου επικράτησε το μεγαλύτερο χάος με τους επιβάτες να φθάνουν μέχρι τις κυλιόμενες σκάλες.
Σύμφωνα με την ενημέρωση της ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες), ο πρώτος συρμός χρειάστηκε να εκκενωθεί, ενώ ο δεύτερος, που εμφάνισε βλάβη σε θύρες, συνέχισε το δρομολόγιό του μετά την άμεση αποκατάσταση του προβλήματος. Ωστόσο, αυτό δημιούργησε μεγάλη καθυστέρηση στα δρομολόγια, η οποία σε συνδυασμό με την αυξημένη επιβατική κίνηση οδήγησε στη συγκέντρωση ενός ασφυκτικά μεγάλου αριθμού επιβατών.
Οι καθυστερήσεις στα δρομολόγια
Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι ένας στους πέντε συρμούς δεν διαθέτει κλιματισμό λόγω παλαιότητας των βαγονιών, ενώ σε αρκετούς από τους νεότερους συρμούς το σύστημα κλιματισμού υπολειτουργεί, καθιστώντας την ατμόσφαιρα αποπνικτική, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Από την άλλη, πηγές προσκείμενες στη ΣΤΑΣΥ, η οποία είναι επιφορτισμένη με το έργο της λειτουργίας του μετρό καθώς και με τη συντήρηση των αμαξοστοιχιών, υποστηρίζουν ότι τα δρομολόγια εκτελούνται κανονικά κάθε 4 λεπτά και μόνο σε κάποιες έκτακτες περιπτώσεις μπορεί ο χρόνος αναμονής να παραταθεί στα 7 με 10 λεπτά.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το μετρό εμφανίζει καλύτερη εικόνα σε σχέση με τα υπόλοιπα μέσα μεταφοράς όπως τα λεωφορεία, όπου οι καθυστερήσεις στα δρομολόγια είναι τεράστιες. Μια σημαντική πρωτοβουλία για την αναβάθμιση του προσφερόμενου έργου είναι η διαμόρφωση του νέου Συγκοινωνιακού Χάρτη της Αθήνας, ο οποίος αναμένεται να βελτιώσει τις υπηρεσίες προς διευκόλυνση του επιβατικού κοινού. Το μετρό χρησιμοποιείται από εκατοντάδες χιλιάδες επιβάτες καθημερινά για τις μετακινήσεις, αποτελώντας τον πυρήνα των αστικών συγκοινωνιών.
Οι ζημίες
Παρά ταύτα η αυξημένη κίνηση δεν αποτυπώνεται στις οικονομικές του επιδόσεις, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το καθαρό αποτέλεσμα, το οποίο κατά την περσινή χρονιά έκλεισε με ζημίες δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ. Ειδικότερα, το 2023 ολοκληρώθηκε με σημαντικές ζημίες της τάξεως των 17,663 εκατ. ευρώ από κέρδη 1,445 εκατ. το 2022. Το ζημιογόνο αποτέλεσμα δεν συνιστά έκπληξη καθώς η ΣΤΑ.ΣΥ διαχρονικά “μπαίνει” μέσα.
Με μοναδική παραφωνία το 2022, είναι ενδεικτικό ότι το 2021 οι ζημίες ήταν 20,772 εκατ., το 2020 άγγιξαν τα 22,899 εκατ., το 2019 τα 27,651 εκατ., το 2018 τα 16,72 εκατ. ευρώ, με το σερί των ζημιογόνων χρήσεων να φθάνει αρκετά μακριά. Σύμφωνα με κύκλους της ΣΤΑΣΥ, το ζημιογόνο αποτέλεσμα της περσινής χρονιάς οφείλεται σε αποσβέσεις (είναι λογιστικό θέμα) και δεν προκύπτουν από τη λειτουργία του μετρό. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές σημειώνουν στο Capital.gr ότι στη φετινή χρήση, ο ισολογισμός θα είναι ισοσκελισμένος.
Από την άλλη, ο κύκλος εργασιών το 2023 ανήλθε σε 129,411 εκατ. ευρώ έναντι 110,374 εκατ. το προηγούμενο διάστημα, αυξημένος κατά 17,25%. Από τον συνολικό τζίρο, τα 80,08 εκατ. ευρώ προήλθαν από τις πωλήσεις εισιτηρίων (56,6 εκατ.) και χρονικών και ετήσιων καρτών (23,47εκατ. ευρώ) έναντι 65,97 εκατ. ευρώ το 2022. Το ποσό της επιχορήγησης από το ελληνικό δημόσιο, το οποίο αφορά στην κάλυψη των μετακινήσεων για τις κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες (ΑΜΕΑ, ηλικιωμένοι, φοιτητές) ανήλθε στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρονιά στα 41,98 εκατ. ευρώ.