Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε μια χώρα στην Ευρώπη που ήταν η «οικονομική ατμομηχανή» της γηραιάς ηπείρου: η Γερμανία! Μόνο που τα νέα είναι πλέον άσχημα. Η ατμομηχανή έμεινε από… κάρβουνο! Το μοντέλο του βιομηχανικού θαύματος έχει θρυμματιστεί.
«Χωρίς φθηνό ρωσικό αέριο, η γερμανική παραγωγικότητα υποφέρει και οι εταιρείες αναζητούν χαμηλότερο κόστος ενέργειας σε άλλες χώρες. Η παρακμή του κλάδου έχει οδηγήσει τη χώρα σε ύφεση και οι χαμηλές προσδοκίες αφήνουν το “Made in Germany” στο χειρότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών» λέει στη «Ναυτεμπορική» Ευρωπαίος διπλωμάτης. «Από την άνοιξη του 2023 η Γερμανία έχει δείξει ανησυχητικά σημάδια ευθραυστότητας. Ενώ η Γαλλία, η Ιταλία και ακόμη και η Ισπανία φαίνεται ότι θα αναπτυχθούν φέτος, το ΔΝΤ προβλέπει μείωση της γερμανικής οικονομικής δραστηριότητας» προσθέτει.
Η Γερμανία έχει ήδη εισέλθει σε τεχνική ύφεση. Η οικονομία συρρικνώθηκε το τρίτο τρίμηνο του έτους, σύμφωνα με την Bundesbank, και το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 0,4% το 2023, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Η γερμανική διαρθρωτική κρίση μπορεί να είναι ακόμη πιο βαθιά και πιο σκληρή απ’ ό,τι φοβόμαστε», σύμφωνα με την τελευταία έκθεση καινοτομίας, η οποία εκπονήθηκε από το Γερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (DIHK). «Το 2023 η προθυμία της γερμανικής οικονομίας για καινοτομία έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από την πρώτη έρευνα το 2008» προστίθεται.
Μυαλά σε… ύφεση
Από τις 2.200 εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα μόνο μία στις τρεις θέλει να επεκτείνει τις δραστηριότητες καινοτομίας της, σε σύγκριση με σχεδόν μία στις δύο στην τελευταία έρευνα πριν από τρία χρόνια. Μία στις έξι εταιρείες θέλει ακόμη και να μειώσει τις δραστηριότητες καινοτομίας μέσα στους επόμενους 12 μήνες. «Η Γερμανία χρειάζεται νέες ιδέες και προϊόντα πιο επειγόντως από ποτέ, για να σταθεί ξανά στα πόδια της οικονομικά» παραδέχεται ο γενικός διευθυντής του DIHK Μάρτιν Φανσλέμπεν.
«Η έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων έχει γίνει πλέον το νούμερο ένα εμπόδιο στην καινοτομία. Σχεδόν τα τρία τέταρτα των εταιρειών βλέπουν να επιβραδύνονται λόγω των περιορισμένων ικανοτήτων του προσωπικού τους… Ακόμη και τα πιο έξυπνα μυαλά σε αυτή τη χώρα βρίσκονται σε… ύφεση» λέει πικρόχολα στη «Ν» η ίδια πηγή.
Πέντε χρόνια ανάπτυξη
«Όμως με τον καιρό, ακόμη και οι μεγάλοι μύθοι καταρρέουν. Και τώρα αρχίζει να κάνει η Γαλλία την εμφάνισή της ως “νέα ατμομηχανή της Ευρώπης”» προσθέτει. «Για αρκετά χρόνια, στο ποδόσφαιρο, η Γαλλία κυριαρχεί επί της Γερμανίας. Και τώρα είναι στα πρόθυρα να κάνει το ίδιο σε ό,τι αφορά την οικονομία» γράφει το Der Spiegel. Το γερμανικό περιοδικό σημειώνει πικρόχολα: «Η Γαλλία είναι Γερμανία, αλλά καλύτερη!».
Η Γαλλία γνωρίζει, άλλωστε, εδώ και πέντε χρόνια ανάπτυξη, δύο φορές μεγαλύτερη από τη Γερμανία, εξαιρουμένου του 2020 κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Όμως ολόκληρη την περίοδο 2018- 2023 η γαλλική ανάπτυξη έφτασε το 5,5% όταν αυτή της Γερμανίας ανήλθε στο 2,5%, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Έρευνα του Boston Consulting Group, το 2022, έδειξε ότι ένα γαλλικό προϊόν ήταν φθηνότερο στην παραγωγή από ένα γερμανικό προϊόν, αν ληφθούν υπόψη όλα τα έξοδα μισθοδοσίας, ενέργειας και μεταφοράς. Τέσσερα χρόνια πριν, πάντα σύμφωνα με το Boston Consulting Group, η Γερμανία προηγείτο της Γαλλίας.
«Κορυφαία ψηφιακή ήπειρος»
Ωστόσο, η δυναμική φαίνεται να έχει αλλάξει πλευρά τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα, όσον αφορά την πρόσβαση σε ψηφιακές υποδομές, το 79% της γαλλικής επικράτειας είναι σήμερα εξοπλισμένο με οπτικές ίνες σε σύγκριση με το 23% στη Γερμανία. Οι γαλλικές εταιρείες έχουν επίσης επιταχύνει τον μετασχηματισμό τους τα τελευταία χρόνια και κατά 60% οι μεσαίες εταιρείες δηλώνουν τώρα ότι επενδύουν μαζικά στην ψηφιακή τεχνολογία, σύμφωνα με μελέτη της Banque de France.
«Η γαλλική βιομηχανία έγινε έτσι η πιο ανταγωνιστική στην Ευρώπη το 2023, χάρη στη χρηματοδότηση που κατευθύνεται προς την τεχνολογία του μέλλοντος και στην αύξηση του κόστους εργασίας στη Γερμανία» τονίζει ο Ευρωπαίος διπλωμάτης στη «Ν». Το οικονομικό μέλλον της Γαλλίας απαιτεί ενισχυμένη συνεργασία με τους κύριους εταίρους της στην ψηφιακή τεχνολογία, την πραγματική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης στις επόμενες δεκαετίες. «Επομένως, η πρόκληση του Παρισιού στον 21ο αιώνα δεν είναι αν θα κερδίσει τον τίτλο της ευρωπαϊκής οικονομικής ατμομηχανής, αλλά αν συλλογικά η Ευρώπη θα αναδειχθεί ως η κορυφαία ψηφιακή ήπειρος».
Ελκυστικότητα για ξένες επενδύσεις
Για τέταρτη συνεχή χρονιά, η Γαλλία ηγείται της Ευρώπης στην υποδοχή των ξένων επενδύσεων. Το 2022 1.259 άμεσες ξένες επενδύσεις έγιναν στη Γαλλία έναντι 832 στη Γερμανία. Η Γαλλία παραμένει επίσης η χώρα στην Ευρώπη με τις περισσότερες θέσεις στο πολυπόθητο Top 100 των πολυτιμότερων παγκόσμιων εταιρειών. Στην τελευταία κατάταξη της EY, τον Δεκέμβριο του 2022, η Γαλλία έχει πέντε εταιρείες στο Top100: LVMH (15η), L’Oreal (49η), Hermes (58η), TotalEnergies (62η) και Christian Dior (84η). Την ίδια ώρα, ούτε μία γερμανική εταιρεία δεν βρίσκεται στις κορυφαίες 100! «Στόχος μας δεν πρέπει να είναι ο ανταγωνισμός με τη Γερμανία, αλλά η ενίσχυση των επενδύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδιαίτερα στην ψηφιακή τεχνολογία» λέει ο Τζιανμάρκο Μονσελάτο, πρόεδρος της Deloitte France. Άλλωστε, η γερμανική επιβράδυνση δεν σημαίνει ότι αυτομάτως η Γαλλία έχει γίνει ο «ισχυρός παίκτης» της ηπείρου. Προς το παρόν, η Γερμανία παραμένει η κορυφαία ευρωπαϊκή οικονομία, πολύ μπροστά από τη γαλλική. Το επίπεδο του γερμανικού ΑΕΠ είναι σημαντικά υψηλότερο, όπως και το χρέος/ΑΕΠ είναι στο 66% (έναντι 91% στη Ζώνη του Ευρώ). Η Γερμανία είχε επίσης θετικό εμπορικό ισοζύγιο 82 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2022, πολύ μακριά από το γαλλικό έλλειμμα των 78 δισ. ευρώ.