Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Η “νέα εποχή” στις τουρκο-ισραηλινές σχέσεις, για την οποία έκαναν λόγο στην τηλεφωνική τους επικοινωνία τον Νοέμβριο ο Βενιαμίν Νετανιάχου και ο Ταγίπ Ερντογάν, φέρει ήδη καρπούς: από τον ενεργειακό τομέα (όπου ξεχωρίζει η συμφωνία της Eco Wave Power με την δημοτική επιχείρηση Oren Ordu Energy για την δημιουργία σταθμού ηλεκτροπαραγωγής από θαλάσσια κύματα στη Μαύρη Θάλασσα) και τον εμπορικό (βλ. την διήμερη επίσκεψη αντιπροσωπείας 60 ισραηλινών επιχειρήσεων στην Τουρκία στις αρχές Δεκεμβρίου), μέχρι το πεδίο των μυστικών υπηρεσιών, καθώς πληροφορίες φέρουν τις δύο πλευρές να έχουν υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας για την εξάρθρωση δικτύων κατασκοπείας του Ιράν που δρουν στην Τουρκία.
Όμως στην Τουρκία δεν δρουν μόνο αυτά. Και χθες Τετάρτη, οι τουρκικές αρχές ανακοίνωσαν ότι σε κοινές επιχειρήσεις της αστυνομίας και της ΜΙΤ από τις αρχές τις εβδομάδες προσήχθησαν για ανάκριση στην αντιτρομοκρατική υπηρεσία της Κωνσταντινούπολης 44 άτομα, με την υποψία της διενέργειας κατασκοπείας υπέρ του Ισραήλ. Για 7 από τους προσαχθέντες διατάχθηκε ήδη η σύλληψή τους, ενώ, κατά τα δημοσιεύματα, αναζητούνται άλλα 13 άτομα. Επικεφαλής του δικτύου φέρεται ο Τούρκος υπήκοος Ισμαήλ Γιτίμογλου, ο οποίος διευθύνει εταιρεία ντετέκτιβ και παραλλήλως εργάζεται ως πανεπιστημιακός, και στόχος του δικτύου ήταν η συλλογή πληροφοριών για Παλαιστίνιους οι οποίοι ζουν στην Τουρκία και τις οργανώσεις τους, προκειμένου να οργανωθούν ενέργειες δυσφήμισης και εκφοβισμού τους. Η αμοιβή για τις προσφερόμενες υπηρεσίες προσφερόταν, όπως αναφέρεται, μέσω Western Union και Moneygram, κάποτε και σε Bitcoin.
Δεν είναι η πρώτη, ούτε καν η πιο θεαματική αποκάλυψη αυτού του είδους. Τον Οκτώβριο του 2021 η Τουρκία έκανε λόγο για εξάρθρωση (μετά από κινητοποίηση 200 ανδρών των μυστικών υπηρεσιών) ενός δικτύου κατασκοπείας, οργανωμένου σε πέντε τριμελείς πυρήνες, αποτελούμενου από Σύρους και Παλαιστίνιους, οι οποίοι παρακολουθούσαν για λογαριασμό του Ισραήλ παλαιστινιακές οργανώσεις στην Τουρκία και φέρεται να είχαν πραγματοποιήσει συναντήσεις με πράκτορες της Μοσάντ στην Ελβετία και την Κροατία και να λάμβαναν οδηγίες από χειριστές τους στο Βουκουρέστι και το Ναϊρόμπι. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπήρχε για Παλαιστίνιους οι οποίοι σπουδάζουν σε τουρκικά πολυτεχνεία και θα μπορούσαν μελλοντικά να απασχοληθούν στην πολεμική βιομηχανία. Εννοείται ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή.
Σε κάθε περίπτωση, οι χθεσινές ανακοινώσεις εικονογραφούν με τον πιο συγκεκριμένο τρόπο την διαβεβαίωση (διατυπωμένη λ.χ. επανειλημμένα από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου) ότι η ομαλοποίηση των πολιτικών σχέσεων με το Ισραήλ (διότι οι οικονομικές δεν είχαν ποτέ πραγματικά πληγεί) δεν συνεπάγεται “εγκατάλειψη” των Παλαιστινίων. Και μεγάλο αγκάθι στη διμερή συνεργασία εξακολουθεί να αποτελεί η λειτουργία στην Κωνσταντινούπολη γραφείου της ισλαμιστικής παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς, την οποία το Ισραήλ χαρακτηρίζει τρομοκρατική.
Πέραν αυτού, όμως, η Κωνσταντινούπολη αποδεικνύεται ότι είναι στις μέρες μας the place to be, για πράκτορες κάθε είδους. Γεγονός που εξηγείται όχι μόνο από την γεωγραφική θέση της γειτονικής χώρας, αλλά και από την επαμφοτερίζουσα στάση της κυβέρνησής της στον νέο ψυχρό πόλεμο, καθώς και από την ευχέρεια με την οποία ταξιδεύουν σε αυτήν χωρίς βίζα άνθρωποι τόσο από τη Δύση όσο και από την Ανατολή.
Λόγου χάρη, τον περασμένο Ιούνιο (ήτοι πριν την ανταλλαγή πρεσβευτών που σηματοδότησε την ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων) οι μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας και του Ισραήλ ανακοίνωσαν ότι απέτρεψαν από κοινού σχεδιαζόμενες απαγωγές Ισραηλινών τουριστών από Ιρανούς πράκτορες.
Επιπλέον, οι τουρκικές αρχές έχουν κάνει λόγο για ανακάλυψη ιρανικού δικτύου το οποίο σχεδίαζε την απαγωγή εξόριστων Ιρανών αντικαθεστωτικών, αλλά και δικτύου εργαζόμενου για τη Ρωσία. Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε εκ των υστέρων, τον Μάρτιο του 2021 συνελήφθησαν έξι άτομα (με επικεφαλής έναν Ρώσο πολίτη, με πλαστά έγγραφα, ο οποίος είχε επισκεφθεί 74 φορές την Τουρκία την προηγούμενη δεκαετία) που σχεδίαζαν αφενός την δολοφονία Τσετσένων ακτιβιστών που ζούσαν στην γείτονα, αφετέρου την απαγωγή δύο καταζητούμενων πρώην στελεχών του ρωσικού υπουργείου Άμυνας που κατηγορούνταν για απάτη.
Ειδικά σε ό,τι αφορά το Τσετσενικό ζήτημα η ιστορία της παροχής καταφυγίου στην Τουρκία προς ακτιβιστές ακόμη και με τρομοκρατική δράση είναι μακρά – όπως και η παράνομη δράση των Ρώσων διωκτών τους σε τουρκικό έδαφος. Όλα αυτά, την ίδια στιγμή λ.χ. που οι επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της Ρωσίας και της Τουρκίας έχουν κατά καιρούς “παραγωγικές” συναντήσεις και οι πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών συνεργάζονται με το Ιράν στο πλαίσιο της “Πρωτοβουλίας της Αστάνα” για τη διευθέτηση του συριακού ζητήματος.
Αλλά αυτός είναι ο κόσμος των μυστικών υπηρεσιών και δεν αποκλήθηκε τυχαία “έρημος των κατόπτρων” (a wilderness of mirrors). Οι ρόλοι του φίλου και του εχθρού μπορούν να συνυπάρχουν ή να εναλλάσσονται διαρκώς.
