Ο Τσαβούσογλου, είπε στον Μπλίνκεν πως η άρση των ενστάσεων της Αγκυρας στην προοπτική ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ δεν πρέπει να αποτελεί προαπαιτούμενο για την απόκτηση των F-16.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου πήγε στην Ουάσιγκτον και είχε διμερή συνάντηση με τον αμερικανό ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν όπου και συζητήθηκε μεταξύ άλλων, το θέμα αγοράς και εκσυγχρονισμού των F-16. Ο τούρκος αξιωματούχος είχε μια δύσκολη αποστολή και καλλιέργησε υψηλές προσδοκίες, ενώ έβαλε στο «μενού» και την Ελλάδα.
Δεν φεύγει με τελείως άδεια χέρια, αφού στην κοινή δήλωση ΗΠΑ – Τουρκίας για την συνάντηση, αναφέρεται ότι οι δύο άνδρες «συζήτησαν την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ – Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού του στόλου των F-16 της Τουρκίας».
Λίγο νωρίτερα, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, έκλεισε το μάτι στον τούρκο ΥΠΕΞ, αναφέροντας πως «οι υπάρχουσες κυρώσεις του νόμου CAATSA δεν απαγορεύουν την πώληση των F-16 στην Τουρκία, αρκεί να μην είναι συμβαλλόμενο μέρος η Προεδρία Αμυντικής Βιομηχανίας (SSB) την οποία αφορούν οι κυρώσεις».
Η γκρίνια και το καρφί για Μενέντεζ
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, μετά την συνάντησή του με τον αμερικανό ομόλογό του, δήλωσε ότι το σημαντικό στο ζήτημα της πώλησης μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Άγκυρα, είναι κατά πόσον η κυβέρνηση Μπάιντεν θα επιδείξει αποφασιστικότητα. Παράλληλα εξέφρασε την ενόχλησή του για τις παρεμβάσεις του Μενέντεζ.
Μπορεί η κυβέρνηση Μπάιντεν, να έχει ενδώσει, στην πώληση των αναβαθμισμένων F-16 στην Άγκυρα, ωστόσο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και, επίσης, Δημοκρατικός, Ρόμπερτ Μενέντεζ αντιδρά και δεν το κρύβει. Άλλωστε, η Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας είναι η αρμόδια επιτροπή για την έγκριση των αμυντικών συμβάσεων και ο πρόεδρος της έχει το δικαίωμα του βέτο, λόγω της θέσης του.
«Αυτό που είναι σημαντικό εδώ είναι αν η (αμερικανική) κυβέρνηση θα δείξει αποφασιστικότητα ή όχι… Εάν υιοθετήσει σθεναρή στάση απέναντι σε οποιαδήποτε μέτρα με σκοπό να την αποτρέψουν (την πώληση των F-16 στην Τουρκία), το ζήτημα θα επιλυθεί», είπε ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου μετά τη συνάντηση που είχε με τον αμερικανό ομόλογό του Αντονι Μπλίνκεν, μετέδωσε η τουρκική δημόσια τηλεόραση TRT.
Επικαλούμενος τα «κοινά στρατηγικά συμφέροντα» ΗΠΑ και Τουρκίας, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας είπε ότι η αμερικανική κυβέρνηση «δεν πρέπει να σπαταλήσει μια τόσο σημαντική συμφωνία μεταξύ δύο συμμάχων, μόνο και μόνο επειδή κάποιος (σ.σ. ο Μπομπ Μενέντεζ) ή ορισμένοι την εμποδίζουν. Δεν πρέπει να υποκύψει», είπε ο Τσαβούσογλου.
Το διπλωματικό παιχνίδι με F-16 και διεύρυνση του ΝΑΤΟ
Ο Tούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε, εξάλλου, ότι ξεκαθάρισε στον Aμερικανό ομόλογό του πως η άρση των ενστάσεων της Άγκυρας στην προοπτική ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ δεν πρέπει να αποτελεί προαπαιτούμενο για την απόκτηση των F-16. Σημείωσε όμως ότι του επισημάνθηκε πως η άρση των εμποδίων που βάζει η Άγκυρα στο συγκεκριμένο ζήτημα θα συνεκτιμηθεί θετικά από το Κογκρέσο.
Η άρνηση της Άγκυρας να επικυρώσει το πρωτόκολλο για την προσχώρηση της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία έχει εντείνει την ανησυχία των επικριτών της συμφωνίας στο Κογκρέσο.
Και η Ελλάδα στο μενού
Ο Τσαβούσογλου, σύμφωνα με το ΑΜΠΕ, δήλωσε επίσης ότι προέτρεψε τον Λευκό Οίκο να διατηρήσει πολιτική ίσων αποστάσεων απέναντι σε Τουρκία και Ελλάδα, καταδεικνύοντας την ενόχληση της Άγκυρας, για την πρόθεση των ΗΠΑ να πουλήσουν F-35 στην Ελλάδα.
Ο ίδιος χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον Μπλίνκεν ως «εποικοδομητική».Ανέφερε επίσης ότι κατά τη συνάντηση που είχε με τον Μπλίνκεν, προσκάλεσε τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών να επισκεφθεί την Τουρκία. Υπενθυμίζεται ότι ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα επισκεφθεί την Ελλάδα στις 20-21 Φεβρουαρίου και θα έχει επαφές υψηλής στρατηγικής σημασίας.
Η κοινή δήλωση ΗΠΑ-Τουρκίας
Αναφορά στο θέμα των F-16, γίνεται την ίδια ώρα, στην κοινή δήλωση ΗΠΑ – Τουρκίας μετά τη συνάντηση που είχε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Ουάσιγκτον, που έδωσε στη δημοσιότητα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
«Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν και ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου πραγματοποίησαν την τέταρτη συνάντηση του Στρατηγικού Μηχανισμού ΗΠΑ – Τουρκίας στις 18 Ιανουαρίου 2023 στην Ουάσιγκτον.
Η υφυπουργός Εξωτερικών για Πολιτικές Υποθέσεις Βικτόρια Νούλαντ συναντήθηκε επίσης με τον τούρκο υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ, υπό την αιγίδα του Στρατηγικού Μηχανισμού.
Οι δύο πλευρές διεξήγαγαν εκτεταμένο διάλογο σ’ ένα ευρύ φάσμα τομέων διμερούς συνεργασίας και τόνισαν τη σημασία της εταιρικής σχέσης ως Συμμάχων του ΝΑΤΟ.
Ο υπουργός Μπλίνκεν και ο υπουργός Τσαβούσογλου συνέχισαν τις εταιρικές και διυπηρεσιακές συζητήσεις που διεξήχθησαν από ανώτερους αξιωματούχους από το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ και το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας στις 17 Ιανουαρίου 2023, στην Ουάσιγκτον.
Ο ΥΠΕΞ Μπλίνκεν και ο υπουργός Τσαβούσογλου επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για μια προσανατολισμένη στα αποτελέσματα θετική διμερή ατζέντα.
Συζήτησαν για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ – Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού του στόλου των F-16 της Τουρκίας».
Discussed many important issues with Turkish Foreign Minister @MevlutCavusoglu as part of the U.S.-Turkiye Strategic Mechanism. I look forward to continued coordination on @NATO’s response to Russia’s unprovoked war against Ukraine, Syria, and other challenges. pic.twitter.com/0zVYXYt2Od
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) January 18, 2023
Ουκρανία και Ανατολική Μεσόγειος
Σύμφωνα με την κοινή δήλωση, οι δύο άνδρες «υπογράμμισαν την ισχυρή στήριξή τους στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας ενάντια στον απαράδεκτο πόλεμο της Ρωσίας και επιβεβαίωσαν την υποστήριξή τους για την εξεύρεση λύσης για τον τερματισμό του πολέμου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ευχαρίστησαν την Τουρκία για τον ρόλο της στη διαμεσολάβηση της Πρωτοβουλίας για τα σιτηρά στη Μαύρη Θάλασσα.
Οι δυο υπουργοί αποφάσισαν να αυξήσουν τον συντονισμό και τη συνεργασία για την προώθηση της ειρήνης στον Νότιο Καύκασο.
Ο υπουργός Μπλίνκεν και ο υπουργός Τσαβούσογλου συζήτησαν τρόπους ενίσχυσης του συντονισμού και της αλληλεγγύης του ΝΑΤΟ ενόψει των τρεχουσών απειλών και προκλήσεων. Επιβεβαίωσαν τη μακροχρόνια δέσμευσή τους στη συλλογική άμυνα ως Σύμμαχοι, καθώς και στην Πολιτική Ανοιχτών Θυρών του ΝΑΤΟ.
Συζήτησαν την εφαρμογή του τριμερούς μνημονίου που υπέγραψαν η Φινλανδία, η Σουηδία και η Τουρκία για την προώθηση της αίτησης της Φινλανδίας και της Σουηδίας για ένταξη στη Συμμαχία του ΝΑΤΟ.
Ο υπουργός Μπλίνκεν και ο υπουργός Τσαβούσογλου συζήτησαν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και συμφώνησαν στη σημασία της διατήρησης της σταθερότητας και των διαύλων επικοινωνίας».