Κωδικός: «Μακρύς Ορίζοντας» – Δίκτυο τουρκικών ραντάρ από Κερύνεια, Καρπασία, Κορμακίτη, Αμμόχωστο ώς το Αιγαίο (ΒΙΝΤΕΟ)

1. Η ανάδειξη της κατεχόμενης Κύπρου ως κράτους που μπορεί να ελέγχει θαλάσσιες οδούς στο πλαίσιο της «Γαλάζιας Πατρίδας».
2. Ο τουρκικός έλεγχος στην Ανατολική Μεσόγειο από την Τουρκία μέσω Κύπρου, που δείχνει ότι δεν έχει πρόθεση να εγκαταλείψει το νησί, αφού το θεωρεί σημαντικό γεωπολιτικό χώρο για τη ναυσιπλοΐα και τις θαλάσσιες οδούς, από το Σουέζ: Α) Προς το Τσεϊχάν, προς τις πύλες του Αιγαίου (Κρήτη, Κάσος, Ρόδος), προς τα στενά των Δαρδανελλίων, της Κωνσταντινούπολης ώς τη Μαύρη Θάλασσα. Β) Προς τη Λιβύη και το Γιβραλτάρ.
3. Η θαλάσσια ασφάλεια, που προκύπτει μέσω της διάθεσης μέσων και συλλογής πληροφοριών, από τα καιρικά δελτία ώς αυτά της έρευνας και διάσωσης.
4. Η ενίσχυση του τουρκικού ρόλου στην κρατική του διάσταση και στη συμμαχική, εντός δηλαδή και εκτός ΝΑΤΟ.

Ναυτιλία και ραντάρ

Ήδη, οι Τούρκοι έχουν ανακοινώσει ότι ώς το τέλος του έτους θα  εγκαταστήσουν ραντάρ σε περιοχές όπως  η Αμμόχωστος, η Καρπασία και ο Κορμακίτης (ήδη υπάρχει στην Κερύνεια) για τη ναυσιπλοΐα, δηλαδή για τον εντοπισμό του σήματος των πλοίων και τη συλλογή διαφόρων συναφών πληροφοριών, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ακόμη και για στρατιωτικούς σκοπούς ή για επέμβαση στην περίπτωση που υπάρχει κρίση και, ως εκ τούτου, θα χρειαστούν μέσα για έρευνα και διάσωση. Ακόμη και αν δεν έχει τα μέσα το ψευδοκράτος, που κάποια έχει, ο χώρος μπορεί να καλυφθεί με τα μέσα της Άγκυρας μέσω των παράνομων συμφωνιών, που υπεγράφησαν με το ψευδοκράτος. Υπάρχουν δυο μεγάλοι σταθμοί Εκπομπών σε Αττάλεια και στη Σμύρνη, καθώς και στον Πενταδάκτυλο, με τους οποίους είναι δικτυωμένο το σύστημα των τουρκικών ραντάρ από την Κύπρο ώς στο  Κας, την Αττάλεια, τη Μερσίνα και το Καράτς. Όλο το σύστημα είναι συνδεδεμένο με τους τουρκικούς δορυφόρους, αεροσκάφη συλλογής πληροφοριών και drones, και συνιστά τουρκική γεωπολιτική αναβάθμιση μέσω κατεχομένων (δηλαδή τη χρήση όλων των μέσων, από τα στρατιωτικά ώς τα οικονομικά και τα εμπορικά,  καθώς και εκείνα της ναυτιλίας και της ναυσιπλοΐας).

Υποδομές και χωροταξικός χάρτης 

Συναφώς εγείρεται ζήτημα δικαιοδοσίας εντός της Κυπριακής ΑΟΖ ακόμη και στις νότιες θάλασσες της Κύπρου, όπου η τουρκική πλευρά ισχυρίζεται ότι έχει ενεργειακά οικόπεδα. Εν ολίγοις εντείνεται η σύγκρουση παράνομων και νόμιμων δικαιωμάτων, όπως αυτά, δηλαδή τα νόμιμα, ασκούνται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Εάν λάβουμε υπόψη ότι τουρκικό πανεπιστήμιο στην Άγκυρα ετοιμάζει χωροταξικό χάρτη για το ψευδοκράτος όμοιο με εκείνον της Τουρκίας, καμιά αμφιβολία δεν υπάρχει ότι θα περιλάβει θαλάσσιες εμπορικές και στρατιωτικές ζώνες στην περιοχή της Κύπρου ως να είναι κάτω από την παράνομη «δικαιοδοσία» και την «κυριαρχία» του ψευδοκράτους. Πρόσθετα, δε, θα πρέπει να επισημανθούν τα εξής: Οι στρατιωτικές και πολιτικές υποδομές της Τουρκίας στα κατεχόμενα προδίδουν ότι δεν υπάρχει πολιτική πρόθεση να εγκαταλείψει την Κύπρο, αφού η εξάρτηση των κατεχομένων και η ενσωμάτωσή τους ενισχύονται. Το γεγονός περιορίζει τις προοπτικές λύσης του Κυπριακού.

Αμμόχωστος, Τσεϊχάν, Συρία και Σουέζ

Ειδικώς επί του θέματος της Αμμοχώστου, πώς να επιστραφεί η πόλη στους νόμιμους κατοίκους της και δη πριν από τη λύση, όταν το λιμάνι της έχει αναβαθμιστεί στρατιωτικά; Όχι μόνο σταθμεύουν μόνιμα σχεδόν πολεμικά πλοία, αλλά είναι και ορμητήριο του τουρκικού ναυτικού. Ειδικώς τώρα, που υπάρχει η κρίση στη Συρία και η όξυνση της αντιπαράθεσης με το Ισραήλ, η περιοχή από την Καρπασία ώς την Αμμόχωστο είναι το μακρύ χέρι και μάτι της Τουρκία και, εκτός από ορμητήριο, συνιστά, ταυτοχρόνως, ασπίδα και έλεγχο θαλάσσιων και εναέριων οδών, ακόμη και ενεργειακών. Επί του παρόντος, αυτές οι οδοί αφορούν την περιοχή του Τσεϊχάν και μελλοντικά τον όποιο αγωγό θα ήταν δυνατό να περάσει μέσω Συρίας προς τη Μεσόγειο. Η Αμμόχωστος είναι η βάση μέσω της οποίας η Άγκυρα μπορεί σπεύσει ευκολότερα προς τη νότια θάλασσα της Κύπρου και προς το Σουέζ. Τόσο οι περιοχές στα βόρεια της Κύπρου όσο και η περιοχή από το Ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα προς το Τσεϊχάν και δη προς την  Αμμόχωστο αποτέλεσαν τμήμα της μεγάλης διακλαδικής άσκησης «Θαλασσόλυκος II/2025», που εκτυλίχθηκε από τη Μαύρη Θάλασσα ώς την Κύπρο μέσω Αιγαίου.

Τουρκική αναβάθμιση και “SAFE”

Μπορεί η Κύπρος και η Ελλάδα να είναι κράτη – μέλη της ΕΕ, όμως οι στρατηγικές κινήσεις της Τουρκίας την καθιστούν όλο και περισσότερο πιο αναγκαία για την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Κλασικό παράδειγμα είναι το «SAFE», δηλαδή το πρόγραμμα που αφορά στη διάθεση των 150 δις ανά έτος με τη μορφή δανείων σε πολεμικές βιομηχανίες εντός και εκτός ΕΕ. Τα μεγάλα κράτη της ΕΕ θέλουν την Τουρκία και ειδικότερα τις εταιρείες της για συμπαραγωγή. Το άρθρο 122 της Συνθήκης της Λειτουργίας αποτελεί τη νομική βάση του «SAFE» και, ως εκ τούτου, δεν εμπίπτει στα θέματα της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής, οπότε  ούτε η Αθήνα ούτε η Λευκωσία διαθέτουν βέτο.  Εντός του κειμένου και μάλιστα στα άρθρα 16 και 17  του «SAFE» αναφέρεται ότι τρίτα κράτη και εταιρείες τους μπορούν να συμμετάσχουν, εφόσον υπογράψουν ειδική εταιρική αμυντική συμφωνία με την ΕΕ, που εμπίπτει αφ’ εαυτή στον τομέα της άμυνας και στο 31 παρ. 1, 4 και 7, όπου προβλέπεται το βέτο.  Όμως, η Τουρκία δεν περιλαμβάνεται στην κατηγορία των τρίτων κρατών, αλλά στην κατηγορία των υποψηφίων προς ένταξη κρατών, που μπορούν να προχωρήσουν σε διμερείς συμφωνίες με την ΕΕ, χωρίς τα κράτη μέλη να έχουν δικαίωμα βέτο. Βεβαίως, στο άρθρο 16 του «SAFE», σε συνδυασμό με το 21 παρ. 1 των Συνθηκών, καθορίζεται ότι η διμερής συμφωνία θα πρέπει να είναι στη βάση των αρχών και αξιών της ΕΕ και του Διεθνούς Δικαίου και να μην είναι αντίθετη με την ασφάλεια, την άμυνα και τα συμφέροντα των κρατών μελών και της ίδιας της ΕΕ. Άρα, Αθήνα και Λευκωσία μπορούν μεν να επικαλεστούν την κατοχή της Κύπρου και το τουρκικό casus belli στο Αιγαίο, χωρίς, όμως, να έχουν βέτο. Η απόφαση θα ληφθεί με πλειοψηφία που αποτυπώνεται στο 55% των κρατών μελών και στο 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Υπό αυτές τις συνθήκες,  μπορεί να ληφθεί απόφαση με ειδική πλειοψηφία και εν συνεχεία Κύπρος και Ελλάδα να ζητήσουν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ακύρωση της όποιας συμφωνίας με την Τουρκία.

Η διάσωση της παρτίδας, η ανεπάρκεια Δήλωσης από την Επιτροπή και η Νομολογία

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η Επιτροπή έχει επισημάνει με Δήλωσή της στα πρακτικά ότι η συμφωνία με υποψήφια κράτη -στα οποία περιλαμβάνεται η Τουρκία- θα γίνεται επί τη βάσει του άρθρου 122 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ, που παραπέμπει στο 212 και κατ’ επέκταση στο 218 παρ. 8. Ως εκ τούτου και κάτω από προϋποθέσεις θα ήταν δυνατό να απαιτηθεί ομοφωνία. Άρα θα ισχύσει το βέτο για την Τουρκία. Επί τούτου επισημαίνουμε τα εξής: 1. Η όποια Δήλωση της Επιτροπής εντός των πρακτικών δεν έχει νομικό δεσμευτικό χαρακτήρα για τα κράτη μέλη εφόσον δεν περιέχεται στον κανονισμό (στη συγκεκριμένη περίπτωση εντός του “SAFE”). Τόσο λοιπόν η Δήλωση και ό,τι τα πρακτικά αναφέρουν δεν έχουν νομική δέσμευση. Υπάρχει σχετική επί του θέματος απόφαση της Germany Vs Commission (T-236/07). Κατά πάγια νομολογία, στην οποία η εν λόγω υπόθεση, Δήλωση π.χ. της Επιτροπής καταχωρισμένη στα πρακτικά του Συμβουλίου στο πλαίσιο θεσπίσεως πράξεως δεν μπορεί να λαμβάνεται υπόψη για την ερμηνεία διατάξεως του παράγωγου δικαίου εφόσον το περιεχόμενο της δηλώσεως ουδόλως απαντά στο κείμενο της επίδικης διατάξεως και υπό την έννοια αυτή στερείται νομικής σημασίας (αποφάσεις του Δικαστηρίου της 23ης Φεβρουαρίου 1988, 429/85, Επιτροπή κατά Ιταλίας, Συλλογή 1988, σ. 843, σκέψη 9, της 26ης Φεβρουαρίου 1991, C292/89, Antonissen, Συλλογή 1991, σ. I745, σκέψη 18, και της 19ης Μαρτίου 1996, C25/94, Επιτροπή κατά Συμβουλίου, Συλλογή 1996, σ. I1469, σκέψη 38). Το ίδιο ισχύει για τις μονομερείς δηλώσεις κράτους μέλους (απόφαση του Δικαστηρίου της 30ής Ιανουαρίου 1985, 143/83, Επιτροπή κατά Δανίας, Συλλογή 1985, σ. 427, σκέψη 13). Μπορεί να είναι απλώς καθοδηγητική. 2. Για να υπάρχει νομική δέσμευση έναντι όλων, θα πρέπει να περιληφθεί είτε στο άρθρο 16 είτε στο 17 ή αλλού, πάντως εντός του “SAFE” , διευκρίνιση  με ποιον  τρόπο – διαδικασία και ποια άρθρα  θα συναφθεί  η συμφωνία με τις υποψήφιες για ένταξη χώρες και την ΕΕ. Αυτό μπορεί να συμβεί με τη λήψη  απόφασης από το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών στις 27 Μαΐου, όταν  το “SAFE” θα τεθεί για επικύρωση. Ακόμη όμως και σε αυτήν την περίπτωση, εφόσον η νομική βάση του «SAFE» είναι το άρθρο 122 της Συνθήκης της Λειτουργίας της ΕΕ, η απόφαση από τους 27, εάν π.χ. θα περιληφθεί η διευκρίνιση για τα άρθρα 212 και 218, θα γίνει με ειδική πλειοψηφία χωρίς βέτο.         

ΝΑΤΟ και αρχιτεκτονική της Ευρώπης  

Εκείνο, που επίσης θα πρέπει να επισημανθεί, είναι ότι η Τουρκία θεωρείται σημαντική λόγω: 1. Της πολεμικής της βιομηχανίας, την ίδια στιγμή κατά την οποία Κύπρος και Ελλάδα δεν διαθέτουν τέτοια. 2. Της πολιτικής του εκκρεμούς, μία με τη Δύση και μία με τη Ρωσία, καθώς και της γεωπολιτικής της θέσης και της ισχύος της. 3. Της αλλαγής του δόγματος της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής,  που σημαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται εάν και πόσο δημοκρατικό είναι ένα κράτος, όπως η Τουρκία, αλλά πόσο αποτελεσματικά μπορεί να εξυπηρετηθούν μέσω αυτού του κράτους τα αμερικανικά συμφέροντα. Εφόσον η Τουρκία είναι κράτος μέλος του ΝΑΤΟ, διαθέτοντας τον δεύτερο μετά τις ΗΠΑ στρατό, συνιστά για την ΕΕ, της οποίας η ασφάλεια εξαρτάται από το ΝΑΤΟ,  τη χώρα εκείνη που μπορεί: Α) Να προβάλει ανάσχεση έναντι της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα και αλλού. Β) Να στηρίξει εμπράκτως τη νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική, που είναι συναφής με τις τουρκικές πολεμικές βιομηχανίες της.

Ακροβατισμοί και ΚΔ…

Οι εξελίξεις που συμβαίνουν σε διάφορα επίπεδα καταδεικνύουν πόσο λανθασμένη είναι η πολιτική του εξευμενισμού των Αθηνών και της Λευκωσίας προς την Τουρκία. Μια τέτοια πολιτική προσφέρει στην Άγκυρα το εισιτήριο για να εμπεδώσει τον έλεγχό της στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, όχι μόνο ως πολεμική, αλλά και ως εμπορική ναυτική δύναμη, εφόσον παρέχει την καλύτερη δυνατή ασφάλεια τόσο στις πληροφορίες όσο και στη διάθεση μέσων σε περιπτώσεις κρίσης, στο πλαίσιο π.χ. της έρευνας και διάσωσης. Επί τη βάσει των επενδύσεων στα κατεχόμενα και δη επί των στρατιωτικών και πολιτικών υποδομών,  όπως είναι τα ραντάρ για τη ναυσιπλοΐα, η Άγκυρα φανερώνει ότι η όποια «λύση» θα είναι στη λογική και πρακτική των δικών της συμφερόντων και ότι το σημερινή ψευδοκράτος είναι ήδη συνδεδεμένο, ενωμένο με την Τουρκία και έτσι θα συνεχίσει να είναι και μετά τη «λύση».  Οι πειραματικές και ακροβατικές διαδικασίες των ΜΟΕ και των συνομιλιών, χωρίς να υπάρχει στέρεη βάση για τη διατήρηση στη ζωή της Κυπριακής Δημοκρατίας, προσφέρουν στην Τουρκία την ευκαιρία να ροκανίζει τον χρόνο. Και να εμφανίζει ως μοναδική «λύση» μια μορφή διχοτόμησης, όπως η ομοσπονδία των δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών ή η συνομοσπονδία, που θα της επιτρέπει, προτού καταλάβει πλήρως την Κύπρο, να κυβερνά τον βορρά και να ελέγχει τον νότο.  Για την εναλλακτική στρατηγική και την αποτροπή τα έχουμε γράψει πολλάκις, αλλά: φωνή βοώντος εν τη ερήμω…

Σε γενικές γραμμές το “UZUN UFUK” («Μακρύς Ορίζοντας») περιλαμβάνει:

• Παράκτια ραντάρ
• Οπτικούς και ηλεκτρονικούς αισθητήρες
• Συστήματα επιτήρησης από αέρα και θάλασσα
• Δορυφορικά δεδομένα

^{Ο χάρτης αποτυπώνει τα ραντάρ της ναυσιπλοΐας που βρίσκονται ήδη στις ακτές της Τουρκίας και εκείνα τα οποία θα εγκατασταθούν στην κατεχόμενη Κύπρο με στόχο τον γενικότερο έλεγχο από το Αιγαίο ώς την Ανατολική Μεσόγειο.}

^{Ο χάρτης αυτός δείχνει την έκνομη δράση της Τουρκίας επί των περιοχών έρευνας και διάσωσης, που φτάνει στο Αιγαίο στο 26% και στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου στο 43%, επιβεβαιώνοντας ότι, κυρίως από τη Ρόδο ώς την Αλεξανδρέττα, δημιουργείται μια τουρκική λίμνη, η οποία επεκτείνεται και στο Αιγαίο. Η Κύπρος είναι χώρος-κλειδί και οι επενδύσεις στις υποδομές στα κατεχόμενα εμπεδώνουν τα τετελεσμένα της εισβολής.}

^{Πρόκειται για δορυφορική φωτογραφία ληφθείσα στις 6 Οκτωβρίου του 2024, στο λιμάνι της κατεχόμενης Αμμοχώστου, όπου ναυλοχούν τουρκικά πολεμικά πλοία. Το λιμάνι έχει εξελιχθεί σε τουρκική ναυτική Βάση και ορμητήριο στην περιοχή. Συνιστά το μακρύ χέρι της Άγκυρας και την ασπίδα της ταυτόχρονα.}