Το ΔΝΤ σε κάθε τόνο προειδοποιεί για τις συνέπειες της υπερβολικής νομισματικής χαλάρωσης
Μπορεί οι κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως να δείχνουν ότι ακολουθούν ξεχωριστές πολιτικές, αλλά όλες βρίσκονται στην ίδια γραμμή… να αγοράζουν με κάθε μέσο χρέος.
Και αυτό γίνεται βάσει της συνεννόησης που κάνουν κάθε δύο μήνες, όταν 18 κεντρικοί τραπεζίτες συγκεντρώνονται στην αίθουσα συνεδριάσεων Ε, του κτηρίου της Βασιλείας.Η συζήτησή τους διαρκεί μία ώρα, ίσως μιάμιση ώρα, εωσότου αποσυρθούν για δείπνο στην τραπεζαρία του δέκατου όγδοου ορόφου.
Το πρωτόκολλο και η φιλοξενία, που έχουν διαμορφωθεί για περισσότερες από οκτώ δεκαετίες, είναι σαφή: Οτιδήποτε λέγεται στο τραπέζι, είναι κατανοητό, δεν πρέπει να επαναλαμβάνεται αλλού.
Αυτοί οι άνδρες – είναι σχεδόν όλοι οι άνδρες – είναι κεντρικοί τραπεζίτες και έρχονται στη Βασιλεία για να παρακολουθήσουν την Οικονομική Συμβουλευτική Επιτροπή (ECC) της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS), η οποία είναι η τράπεζα κεντρικών τραπεζών.
Και αυτοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό της αντίδρασης στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Όπως ανέφερε πρόσφατα ο πρώην διοικητής της Bank of England, Mervyn King, η BIS υπήρξε ένα πολύ σημαντικό σημείο συνάντησης για τους κεντρικούς τραπεζίτες κατά τη διάρκεια της κρίσης.
“Έπρεπε να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις που δεν έχουμε ξαναδεί.
Είχαμε να καταλάβουμε τι συνέβαινε, ποια μέσα χρησιμοποιούμε όταν τα επιτόκια πλησιάζουν το μηδέν, πώς επικοινωνούμε με την πολιτική.
Και οι συναντήσεις στην BIS ήταν πολύ χρήσιμες για να ανταλλάξουν ιδέες οι τραπεζίτες.
Οι ελβετικές αρχές δεν έχουν δικαιοδοσία στις εγκαταστάσεις της BIS.
Ιδρύθηκε από μια διεθνή συνθήκη και προστατεύεται περαιτέρω από τη συμφωνία του 1987 με την ελβετική κυβέρνηση, ότι η BIS απολαμβάνει παρόμοια προστασία με εκείνα που παρέχονται στα κεντρικά γραφεία των Ηνωμένων Εθνών, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και τις διπλωματικές πρεσβείες.
Οι ελβετικές αρχές χρειάζονται την άδεια της διοίκησης BIS να εισέλθουν στα κτίρια της, τα οποία χαρακτηρίζονται ως «απαραβίαστα».
Ωστόσο, όπως διέρρευσε, σε μία από αυτές τις πρόσφατες συγκεντρώσεις, οι κεντρικοί τραπεζίτες του κόσμου είδαν μια παραλλαγή του παρακάτω διαγράμματος, το οποίο δείχνει ότι η άνευ προηγουμένου επέκταση των ισολογισμών τους:
Αυτό που δείχνει το διάγραμμα είναι ότι, όπως το έθεσε ο CIO της Bank of America, Michael Hartnett, ότι οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία 1,2 δισ. δολαρίων χωρίς προηγούμενο κάθε ώρα … και δεν υπάρχει τέλος.
Παράλληλα, ο Matthew Horbach της Morgan Stanley, διαπίστωσε ότι οι κεντρικές τράπεζες αναμένεται να προσθέσουν ρευστότητα αξίας 0,66% του ετήσιου ονομαστικού ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, κάθε μήνα το 2021.
“Δηλαδή ένας γρήγορος ρυθμός παγκόσμιας έγχυσης ρευστότητας, όπως ο οποίος δεν έχουμε δει εκτός του 2020 “, ανέφερε ο Hornbach.
Βέβαια, οι κεντρικοί τραπεζίτες αντιλαμβάνονται σαφώς ότι αυτό που κάνουν είναι απλώς να αγοράζουν χρόνο, τροφοδοτώντας μια ήδη τεράστια φούσκα, το τέλος της οποίας θα μπορούσε να σημαίνει το τέλος του νομίσματος και του δυτικού καπιταλισμού όπως το γνωρίζουμε, ειδικά εάν οι κεντρικές τράπεζες χάσουν την ελάχιστη αξιοπιστία που έχουν.
Έτσι, στην τελευταία συνεδρίαση της BIS, αρκετοί συμμετέχοντες σημείωσαν την πιθανότητα να υπάρχουν όρια στο ποσό των πρόσθετων μέτρων που θα μπορούσαν να παρασχεθούν μέσω αυξήσεων στις διακρατήσεις περιουσιακών στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας.
Ακόμη και η ίδια η Fed, άλλωστε, έχει αρχίσει να έχει αμφιβολίες ότι η προσέγγισή της για την τόνωση των αγορών, ή μάλλον «η οικονομία» όπως την αποκαλούν, μπορεί να φτάσει τα όριά της και ότι η επόμενη σημαντική επέκταση (QE) θα μπορούσε να έχει “ανεπιθύμητες συνέπειες”.
Βέβαια, η γλώσσα που χρησιμοποιεί κάθε κεντρική τράπεζα είναι πολλές φορές τόσο ακαδημαϊκή που μεγάλο μέρος του κόσμου δεν αντιλαμβάνεται τις προεκτάσεις της.
Ωστόσο, η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Kristalina Georgieva, ανέφερε πρόσφατα ότι περισσότερα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης δεν είναι δυνατά και δεν θα είναι αρκετά στο μέλλον.
Όπως εξήγησε η Georgieva, με επιτόκια και αποδόσεις χαμηλά ή και αρνητικά, οι κεντρικές τράπεζες «επιστρέφουν στο εργαστήριο, εξετάζοντας τα πλαίσια τους για να προσδιορίσουν καινοτόμες στρατηγικές και εργαλεία που θα υποστηρίξουν την ανάκαμψη από αυτήν την κρίση και μετά.
Ουσιαστικά, η προειδοποίηση είναι ότι «νέες στρατηγικές και εργαλεία μπορεί να προκαλέσουν και νέες παρενέργειες» και «το πρόσθετο νομισματικό κίνητρο μπορεί να δημιουργήσει σημαντικούς κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».
Για να γίνει ακόμη πιο σαφής, η Georgieva ανέφερε ότι «οι υπεύθυνοι νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να εξισορροπήσουν μια βραχυπρόθεσμη ώθηση στον πληθωρισμό και την παραγωγή ενάντια στη συσσώρευση μακροοικονομικών ευπαθειών».
Συνοπτικά, η σύσταση του ΔΝΤ ήταν: «Η νομισματική πολιτική δεν πρέπει και δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά μόνη της» και ότι «η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο».
Και αυτό γίνεται βάσει της συνεννόησης που κάνουν κάθε δύο μήνες, όταν 18 κεντρικοί τραπεζίτες συγκεντρώνονται στην αίθουσα συνεδριάσεων Ε, του κτηρίου της Βασιλείας.Η συζήτησή τους διαρκεί μία ώρα, ίσως μιάμιση ώρα, εωσότου αποσυρθούν για δείπνο στην τραπεζαρία του δέκατου όγδοου ορόφου.
Το πρωτόκολλο και η φιλοξενία, που έχουν διαμορφωθεί για περισσότερες από οκτώ δεκαετίες, είναι σαφή: Οτιδήποτε λέγεται στο τραπέζι, είναι κατανοητό, δεν πρέπει να επαναλαμβάνεται αλλού.
Αυτοί οι άνδρες – είναι σχεδόν όλοι οι άνδρες – είναι κεντρικοί τραπεζίτες και έρχονται στη Βασιλεία για να παρακολουθήσουν την Οικονομική Συμβουλευτική Επιτροπή (ECC) της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS), η οποία είναι η τράπεζα κεντρικών τραπεζών.
Και αυτοί έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στον καθορισμό της αντίδρασης στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Όπως ανέφερε πρόσφατα ο πρώην διοικητής της Bank of England, Mervyn King, η BIS υπήρξε ένα πολύ σημαντικό σημείο συνάντησης για τους κεντρικούς τραπεζίτες κατά τη διάρκεια της κρίσης.
“Έπρεπε να αντιμετωπίσουμε προκλήσεις που δεν έχουμε ξαναδεί.
Είχαμε να καταλάβουμε τι συνέβαινε, ποια μέσα χρησιμοποιούμε όταν τα επιτόκια πλησιάζουν το μηδέν, πώς επικοινωνούμε με την πολιτική.
Και οι συναντήσεις στην BIS ήταν πολύ χρήσιμες για να ανταλλάξουν ιδέες οι τραπεζίτες.
Οι ελβετικές αρχές δεν έχουν δικαιοδοσία στις εγκαταστάσεις της BIS.
Ιδρύθηκε από μια διεθνή συνθήκη και προστατεύεται περαιτέρω από τη συμφωνία του 1987 με την ελβετική κυβέρνηση, ότι η BIS απολαμβάνει παρόμοια προστασία με εκείνα που παρέχονται στα κεντρικά γραφεία των Ηνωμένων Εθνών, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και τις διπλωματικές πρεσβείες.
Οι ελβετικές αρχές χρειάζονται την άδεια της διοίκησης BIS να εισέλθουν στα κτίρια της, τα οποία χαρακτηρίζονται ως «απαραβίαστα».
Ωστόσο, όπως διέρρευσε, σε μία από αυτές τις πρόσφατες συγκεντρώσεις, οι κεντρικοί τραπεζίτες του κόσμου είδαν μια παραλλαγή του παρακάτω διαγράμματος, το οποίο δείχνει ότι η άνευ προηγουμένου επέκταση των ισολογισμών τους:
Αυτό που δείχνει το διάγραμμα είναι ότι, όπως το έθεσε ο CIO της Bank of America, Michael Hartnett, ότι οι κεντρικές τράπεζες αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία 1,2 δισ. δολαρίων χωρίς προηγούμενο κάθε ώρα … και δεν υπάρχει τέλος.
Παράλληλα, ο Matthew Horbach της Morgan Stanley, διαπίστωσε ότι οι κεντρικές τράπεζες αναμένεται να προσθέσουν ρευστότητα αξίας 0,66% του ετήσιου ονομαστικού ΑΕΠ, κατά μέσο όρο, κάθε μήνα το 2021.
“Δηλαδή ένας γρήγορος ρυθμός παγκόσμιας έγχυσης ρευστότητας, όπως ο οποίος δεν έχουμε δει εκτός του 2020 “, ανέφερε ο Hornbach.
Βέβαια, οι κεντρικοί τραπεζίτες αντιλαμβάνονται σαφώς ότι αυτό που κάνουν είναι απλώς να αγοράζουν χρόνο, τροφοδοτώντας μια ήδη τεράστια φούσκα, το τέλος της οποίας θα μπορούσε να σημαίνει το τέλος του νομίσματος και του δυτικού καπιταλισμού όπως το γνωρίζουμε, ειδικά εάν οι κεντρικές τράπεζες χάσουν την ελάχιστη αξιοπιστία που έχουν.
Έτσι, στην τελευταία συνεδρίαση της BIS, αρκετοί συμμετέχοντες σημείωσαν την πιθανότητα να υπάρχουν όρια στο ποσό των πρόσθετων μέτρων που θα μπορούσαν να παρασχεθούν μέσω αυξήσεων στις διακρατήσεις περιουσιακών στοιχείων της Κεντρικής Τράπεζας.
Ακόμη και η ίδια η Fed, άλλωστε, έχει αρχίσει να έχει αμφιβολίες ότι η προσέγγισή της για την τόνωση των αγορών, ή μάλλον «η οικονομία» όπως την αποκαλούν, μπορεί να φτάσει τα όριά της και ότι η επόμενη σημαντική επέκταση (QE) θα μπορούσε να έχει “ανεπιθύμητες συνέπειες”.
Βέβαια, η γλώσσα που χρησιμοποιεί κάθε κεντρική τράπεζα είναι πολλές φορές τόσο ακαδημαϊκή που μεγάλο μέρος του κόσμου δεν αντιλαμβάνεται τις προεκτάσεις της.
Ωστόσο, η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Kristalina Georgieva, ανέφερε πρόσφατα ότι περισσότερα μέτρα νομισματικής χαλάρωσης δεν είναι δυνατά και δεν θα είναι αρκετά στο μέλλον.
Όπως εξήγησε η Georgieva, με επιτόκια και αποδόσεις χαμηλά ή και αρνητικά, οι κεντρικές τράπεζες «επιστρέφουν στο εργαστήριο, εξετάζοντας τα πλαίσια τους για να προσδιορίσουν καινοτόμες στρατηγικές και εργαλεία που θα υποστηρίξουν την ανάκαμψη από αυτήν την κρίση και μετά.
Ουσιαστικά, η προειδοποίηση είναι ότι «νέες στρατηγικές και εργαλεία μπορεί να προκαλέσουν και νέες παρενέργειες» και «το πρόσθετο νομισματικό κίνητρο μπορεί να δημιουργήσει σημαντικούς κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα».
Για να γίνει ακόμη πιο σαφής, η Georgieva ανέφερε ότι «οι υπεύθυνοι νομισματικής πολιτικής θα πρέπει να εξισορροπήσουν μια βραχυπρόθεσμη ώθηση στον πληθωρισμό και την παραγωγή ενάντια στη συσσώρευση μακροοικονομικών ευπαθειών».
Συνοπτικά, η σύσταση του ΔΝΤ ήταν: «Η νομισματική πολιτική δεν πρέπει και δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά μόνη της» και ότι «η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο».