Η Ρωσία προειδοποίησε την Τρίτη τον πρόεδρο Τραμπ να μην καταλάβει τη Διώρυγα του Παναμά, αφού επανέλαβε την πρόθεσή του να πάρει τον έλεγχο της στρατηγικής σημασίας υδάτινης οδού στη δεύτερη ομιλία του κατά την ορκωμοσία του τη Δευτέρα.
«Αναμένουμε ότι κατά τη διάρκεια των αναμενόμενων συζητήσεων μεταξύ της ηγεσίας του Παναμά και του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για θέματα ελέγχου της Διώρυγας του Παναμά, που ασφαλώς εμπίπτει στη σφαίρα των διμερών τους σχέσεων, τα μέρη θα σεβαστούν το ισχύον διεθνές νομικό καθεστώς αυτής της βασικής υδάτινης οδού», δήλωσε ο Αλεξάντερ Στσετίνιν, διευθυντής του Τμήματος Λατινικής Αμερικής του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό μέσο ενημέρωσης TASS.
«Η Ρωσία είναι συμβαλλόμενο μέρος του πρωτοκόλλου από το 1988 και επιβεβαιώνει τις υποχρεώσεις της για την τήρηση της μόνιμης ουδετερότητας της διώρυγας του Παναμά, υποστηρίζοντας τη διατήρηση αυτής της διεθνούς διαμετακομιστικής υδάτινης οδού ασφαλούς και ανοικτής».
Η υπόσχεση του Τραμπ να αναλάβει τον έλεγχο της διώρυγας αποτέλεσε κεντρικό θέμα της πρόσφατης ρητορικής του, σε συνδυασμό με επεκτατικά σχέδια για τη Γροιλανδία, ένα υπερπόντιο έδαφος της Δανίας, και προφανείς αναφορές για να κάνει τον Καναδά το «51ο κράτος».
«Τα αμερικανικά πλοία υπερτιμολογούνται σοβαρά και δεν αντιμετωπίζονται δίκαια με οποιονδήποτε τρόπο ή μορφή, και αυτό περιλαμβάνει το Πολεμικό Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών. Και πάνω απ’ όλα, η Κίνα εκμεταλλεύεται τη διώρυγα του Παναμά», δήλωσε ο Τραμπ τη Δευτέρα.
Ο Παναμάς έχει τον πλήρη έλεγχο της ίδιας της διώρυγας, αλλά η Hutchison Ports PPC, μια εταιρεία με έδρα το Χονγκ Κονγκ, ελέγχει δύο λιμάνια στα δύο άκρα της. Ενώ η Hutchison και η CK Hutchison Holdings, η μητρική της εταιρεία, δεν ανήκουν στην κινεζική κυβέρνηση, υπόκεινται στον νόμο περί εθνικής ασφάλειας που επέβαλε το Πεκίνο στο Χονγκ Κονγκ το 2020.
Ο πρόεδρος του Παναμά Χοσέ Ραούλ Μουλίνο απάντησε τη Δευτέρα στα σχόλια του Τραμπ απορρίπτοντας τον όρκο του Τραμπ να ανακαταλάβει τη διώρυγα, λέγοντας ότι «είναι και θα παραμείνει του Παναμά και η διοίκησή της θα παραμείνει υπό παναμαϊκό έλεγχο όσον αφορά τη μόνιμη ουδετερότητά της».
Ο Μουλίνο αντιτάχθηκε επίσης στον υπαινιγμό ότι η Κίνα έχει υπερβολική επιρροή στη διώρυγα και δήλωσε: «Δεν υπάρχει παρουσία κανενός έθνους στον κόσμο που να παρεμβαίνει στη διοίκησή μας».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατασκεύασαν τη διώρυγα στις αρχές του 1900 και παραχώρησαν τον έλεγχο της υδάτινης οδού στον Παναμά στις 31 Δεκεμβρίου 1999, βάσει συνθήκης που υπέγραψε το 1977 ο πρώην πρόεδρος Κάρτερ.
Ο Στσετίνιν σημείωσε ότι σύμφωνα με τη συμφωνία, «κάθε μία από τις δύο χώρες πρέπει να προστατεύει τη διώρυγα από οποιαδήποτε απειλή για το καθεστώς ουδετερότητας».
«Ταυτόχρονα, διατυπώθηκε η επιφύλαξη ότι το εν λόγω δικαίωμα των Ηνωμένων Πολιτειών να υπερασπιστούν τη διώρυγα του Παναμά δεν σημαίνει και δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως το δικαίωμα να παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις του Παναμά και ότι οι όποιες ενέργειες της αμερικανικής πλευράς δεν θα είναι ποτέ στραμμένες κατά της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας του Παναμά», πρόσθεσε ο Στσετίνιν.