«Τα έργα Ρώσων καλλιτεχνών είχαν τη θέση τους στην πολιτιστική ζωή της Ουκρανίας, αλλά μετά την ρωσική επίθεση, εξαλείφονται από τις θεατρικές σκηνές.
Χριστούγεννα χωρίς τους μεγάλους Ρώσους συνθέτες και μουσουργούς, τον Προκόφιεφ ή τον Τσαϊκόφσκι, δεν γίνεται. Σε όλον τον κόσμο. Εκτός βέβαια από την Ουκρανία, καθώς η Οπερα του Κιέβου, ανακοίνωσε ότι οι μεγάλοι Ρώσοι συνθέτες δεν είναι προς το παρόν στο ρεπερτόριό της.
Ο Ανατόλι Σολοβινιάνενκο, καλλιτεχνικός διευθυντής της Όπερας του Κιέβου, λέει ότι αυτός και οι συνάδελφοί του είναι πλέον «πολύ αυστηροί»: «Τα έργα Ρώσων καλλιτεχνών είχαν τη θέση τους στην πολιτιστική ζωή της Ουκρανίας, αλλά μετά την ρωσική επίθεση, εξαλείφονται από τις θεατρικές σκηνές.
Η Οπερα του Κιέβου εξέδωσε μάλιστα ένα αιχμηρό δελτίο Τύπου, που αναφέρει ότι τα μπαλέτα από το Κίεβο που περιοδεύουν στην Ευρώπη με τον «Καρυοθραύστη» ή τη «Λίμνη των Κύκνων» δεν έχουν καμία σχέση με την Όπερα του Κιέβου. Ελπίζουμε βέβαια αυτό να μην επηρεάσει όσους θα θελήσουν να παρακολουθήσουν την εξαιρετική παράσταση του «Καρυοθραύστη» στο Christmas Theatre…
Ο Ανατόλι Σολοβινιάνενκο δήλωσε μάλιστα ενοχλημένος γιατί η περίφημη «Σκάλα του Μιλάνου» εγκαινίασε τη σεζόν της με μια ρωσική όπερα για πρώτη φορά στην ιστορία της-το “Μπορίς Γκοντούνωφ» του Μουσόργκσκι . «Δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό στην πατρίδα της όπερας», ισχυρίζεται ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Όπερας του Κιέβου.
Τι σχέση έχει ο Τσαϊκόφσκι με τον Πούτιν;
Όπως η ιστορία της όπερας γράφτηκε κυρίως στην Ιταλία, έτσι και το μπαλέτο γεννήθηκε στη Ρωσία. Και αυτό δεν είναι εύκολο να αγνοηθεί, όπως λέει και ο χορογράφος Βιάτσεσλαβ Κολομζιέτς , που διευθύνει τη φημισμένη σχολή μπαλέτου Serge Lifar ,στο Κίεβο.» Τα ρωσικά έργα ήταν πάντα μέρος του προγράμματος σπουδών», λέει ο Κολομζιέτς. Προς το παρόν έχουν απαγορευτεί στη σχολή. «Τουλάχιστον σε αυτή την κρίσιμη φάση του πολέμου» οι άνθρωποι απομακρύνονται από τη ρωσική κουλτούρα. Αυτό που συμβαίνει στο μέτωπο αγγίζει τις καρδιές μας», προσθέτει ο Ουκρανός χορογράφος.
Η Ουκρανία απομακρύνεται όμως από τον πολιτισμό της Ρωσίας και με καθαρά νομικούς όρους. Είναι παράνομο να μιλάς ρωσικά σε δημόσιους χώρους από το καλοκαίρι. Σχεδόν όλα τα τηλεοπτικά προγράμματα είναι στα ουκρανικά. Και τα βιβλία που έχουν εκδοθεί στη Ρωσία μπορούν να πωλούνται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις.
Στην ανακύκλωση τα ρωσικά βιβλία
Στο παραδοσιακό βιβλιοπωλείο του Κιέβου «Sjaivo» τέτοια βιβλία δεν υπάρχουν πλέον στα ράφια πριν από τον πόλεμο. Η διεύθυνση κάλεσε μάλιστα από τον Αύγουστο τους πελάτες του βιβλιοπωλείου να δίνουν τα ρωσικά βιβλία για …ανακύκλωση. Η πωλήτρια Ιρίνα λέει ότι μετά από μερικές εβδομάδες, πολλοί Ουκρανοί άδειασαν τις βιβλιοθήκες τους από τα ρωσικά βιβλία και τα πήγαν στο τμήμα ανακύκλωσης. «Μαζεύτηκαν τόνοι βιβλίων», λέει η Ιρίνα. Κάθε εβδομάδα, ερχόταν ένα μεγάλο φορτηγό για να πάρει τα βιβλία για ανακύκλωση. Το βιβλιοπωλείο μπόρεσε να χρησιμοποιήσει τα έσοδα για να αγοράσει ένα αυτοκίνητο για τις ένοπλες δυνάμεις στη Χερσώνα.
Η Μαρίνα πέρασε επίσης για να αφήσει μια στοίβα βιβλία για ανακύκλωση. Λέει όμως επίσης ότι στη μεγάλη βιβλιοθήκη της στο σπίτι της υπάρχουν ρωσικά βιβλία που της είναι αγαπητά και που δεν τα χαρίζει. «Αλλά δεν μπορούμε να τα διαβάσουμε τώρα. Είναι πολύ οδυνηρό να διαβάζεις ρωσικά».
Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι Ουκρανοί πεπεισμένοι για τις απαγορεύσεις. Αυτή δεν είναι μια «καλή απόφαση» ,λέει η Ουκρανή συγγραφέας Ευγενία Μπελορούσετς.
Ωστόσο, η εχθρική αυτή στάση απέναντι στη ρωσική κουλτούρα δεν προέκυψε ξαφνικά και μόνο ως αποτέλεσμα του ρωσικού πολέμου. «Πρόκειται επίσης για κίνηση χειραφέτησης από τη Ρωσία», σύμφωνα με τον γλωσσολόγο και δημοσιογράφο Λες Μπέλεζι. Στην εποχή της ΕΣΣΔ, η Ουκρανία ήταν «βαριά ρωσικοποιημένη». Η ρωσική γλώσσα θεωρείτο «πιο εξευγενισμένη» εκείνη την εποχή και οι άνθρωποι μιλούσαν Ρωσικά αντί Ουκρανικά. Στη δεκαετία του 1980, στο Κίεβο μιλούσαν μόνο Ρωσικά.
Η διαδικασία άλλαξε μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας το 1991. Σήμερα μόνο οι μισοί άνθρωποι στο Κίεβο μιλούν ρωσικά. Και η ρωσική γλώσσα σταδιακά καταργείται…Δυστυχώς, μαζί με τον Τσαϊκόφσκι και τον Προκόφιεφ …