4 δις € έχασαν ΕΦΚΑ και ΔΥΠΑ από τη μείωση των εισφορών υπέρ ανεργίας
την περίοδο 2020-2024
440 εκατ. € οι ετήσιες απώλειες του ΕΟΠΥΥ από τη μείωση των εισφορών υπέρ υγείας
κατά 1% από 1-1-2025!
Μνημονιακή υποχρέωση η μείωση των εισφορών κατά 5% (ν. 4046/2012, σελ. 713)
με σκοπό τη σύγκλιση των μισθών με τις χώρες των Βαλκανίων, όπως προβλέπει ο νόμος
Να καλυφθούν άμεσα οι απώλειες ΕΦΚΑ-ΔΥΠΑ-ΕΟΠΥΥ από τον κρατικό προϋπολογισμό
ώστε να μην κινδυνεύσουν τα επιδόματα ανεργίας και οι παροχές υγείας.
Διαβάστε την ανάλυση του Καθηγητή ΕΚΠΑ και Προέδρου της ΕΝΥΠΕΚΚ, κ.Αλέξη Μητρόπουλου, για τις απώλειες του ΕΦΚΑ και της ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) και τον κίνδυνο των επιδομάτων ανεργίας λόγω της μείωσης των εισφορών
Διαβάστε περισσότερα εδώ: https://enypekk.gr/2024/09/15/alexis-mitropoulos-kathigitis-proedros-enypekk-i-meiosi-ton-eisforon-apeilei-ta-epidomata-anergias
Απαγορεύεται η οποιαδήποτε αναδημοσίευση, χωρίς την άδεια του εκδότη και οπωσδήποτε χωρίς την αναφορά της πηγής προέλευσης του περιεχομένου.
Η μείωση των εισφορών απειλεί τα επιδόματα ανεργίας
Η ΔΥΠΑ, λόγω απώλειας εσόδων,
αδυνατεί να στηρίξει τα επιδόματα των ανέργων
4 δις € οι σωρευτικές απώλειες ΕΦΚΑ-ΔΥΠΑ
την περίοδο 2020-2024
«Ανασχεδιάζουν» τα επιδόματα των ανέργων
σύμφωνα με την Έκθεση Πισσαρίδη!
Θα χορηγείται επίδομα ανεργίας
σε λιγότερους και για μικρότερο χρονικό διάστημα
Ι.Μνημονιακή υποχρέωση η μείωση κατά 5% των ασφαλιστικών
εισφορών στα πλαίσια της «ρήτρας βουλγαροποίησης». Ιδού το κείμενο του
β’ Μνημονίου
Στις πρόσφατες εξαγγελίες του (7-9-2024) στη Διεθνή Έκθεση
Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε -μεταξύ άλλων- και την πρόθεση της
κυβέρνησης να μειώσει από 1-1-2025 τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτώνεργαζομένων κατά μία (1) επιπλέον μονάδα.
Η κυβέρνηση και μερίδα των φίλα προσκείμενων σ’αυτήν ΜΜΕ
αποκρύπτουν μέχρι σήμερα ότι η σύγκλιση των μισθών με τη Βουλγαρία και τις
άλλες χώρες των Βαλκανίων («ρήτρα Βουλγαρίας») και η μείωση κατά πέντε (5)
μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα ήταν δέσμευση των
μνημονιακών κυβερνήσεων και ειδικότερα της κυβέρνησης Παπαδήμου (με τότε
υπουργό Οικονομικών τον κ.Σαχινίδη και υπουργό Εργασίας τον κ.Κουτρουμάνη)
απέναντι στους δανειστές. Συγκεκριμένα στο β’ Μνημόνιο (ν. 4046/2012, σελ. 713)
ρητά αναφερόταν ότι:
2
«Προσαρμογή του κατώτατου μισθού. Αυτό θα βοηθήσει να διασφαλιστεί
ότι καθώς προσαρμόζεται η οικονομία και οι συμβάσεις συλλογικής
διαπραγμάτευσης ανταποκρίνονται στις αλλαγές, οι επιχειρήσεις και οι υπάλληλοι
δεν θα βρεθούν δεσμευμένοι σε ένα κατώτατο όριο (και ένα όριο το οποίο είναι πολύ
υψηλό σε διεθνή σύγκριση):
-Θα νομοθετήσουμε: (i)μια άμεση επανευθυγράμμιση του επιπέδου του
κατώτατου μισθού που καθορίζεται από την εθνική γενική συλλογική σύμβαση κατά
22 τοις εκατό σε όλα τα επίπεδα βάσει της προϋπηρεσίας, της οικογενειακής
κατάστασης και των ημερήσιων/μηνιαίων μισθών, (ii)το πάγωμα του κατώτατου
μισθού μέχρι το τέλος της περιόδου του προγράμματος, και (iii)μια επιπλέον μείωση
10 τοις εκατό του κατώτατου μισθού για τους νέους, η οποία θα ισχύει γενικά και
χωρίς περιοριστικούς όρους (για τα άτομα κάτω των 25) (προαπαιτούμενη
δράση). Τα μέτρα αυτά θα δώσουν τη δυνατότητα μείωσης της απόκλισης στο
επίπεδο του κατώτατου μισθού σε σχέση με τους ανταγωνιστές μας (Πορτογαλία,
Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη). Αναμένουμε ότι το μέτρο αυτό θα βοηθήσει
στην αντιμετώπιση στης υψηλής ανεργίας των νέων, την απασχόληση ατόμων στα
περιθώρια της αγοράς εργασίας και θα ενθαρρύνει την αλλαγή από τον ανεπίσημο
στον επίσημο τομέα εργασίας. (…)
Προσαρμογή του μη μισθολογικού κόστους εργασίας. Για να
βοηθήσουμε στη μείωση του μη μισθολογικού κόστους και να ενθαρρύνουμε την
απασχόληση, θα ευθυγραμμίσουμε το φορολογικό βάρος στην εργασία στην Ελλάδα
με αυτό των συγκρίσιμων Ευρωπαϊκών χωρών:
-Θα θεσπίσουμε νομοθεσία για την μείωση των εισφορών κοινωνικής
ασφάλισης για τους εργοδότες στο ΙΚΑ κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες και θα λάβουμε
μέτρα για να διασφαλίσουμε ότι η μείωση αυτή δεν θα έχει δημοσιονομική επίπτωση.
Οι εισφορές θα μειωθούν μόνο όταν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για να
καλυφθούν οι μειώσεις στα έσοδα.».
Όπως φαίνεται και από τη διατύπωση της «ρήτρας Βουλγαρίας» που
θέσπισε και προώθησε το β’ Μνημόνιο (ν. 4046/2012), η μείωση του κατώτατου
μισθού (και των μισθών γενικότερα), καθώς και η δραστική μείωση των
ασφαλιστικών εισφορών, ήταν μέρος του σχεδίου απόκλισης από τους μισθούς και
τις συντάξεις των χωρών τού στενού πυρήνα της ΕΕ και υποχρεωτικής σύγκλισης
3
των μισθών και συντάξεων της χώρας μας με εκείνους των «συγκρίσιμων» χωρών
της Κεντρικής και ΝοτιοΑνατολικής Ευρώπης.
Ακόμη και οι δανειστές όμως στο σχετικό απόσπασμα του β’ Μνημονίου
που αναφερόταν στη «ρήτρα βουλγαροποίησης» των μισθών και εισφορών
προέβλεπε την κάλυψη από τις μειώσεις στα έσοδα των Ασφαλιστικών Ταμείων
από τον κρατικό προϋπολογισμό, κάτι που δεν έπραξε η κυβέρνηση της ΝΔ με τις
επανειλημμένες μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών.
ΙΙ.Μείωση κατά 0,90% των εισφορών με τον ν. 4670/2020
Με τη διάταξη του άρθρου 48 του ν. 4670/2020 (ΦΕΚ Α 43) η κυβέρνηση
της ΝΔ, υλοποιώντας την ανωτέρω δευτερομνημονιακή υποχρέωση (ν. 4046/2012,
σελ. 713) για μείωση εργοδοτικών και εργατικών εισφορών μέχρι 5 μονάδες, μείωσε
από 1η
Ιουνίου 2020 τις ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη-εργαζομένων κατά 0,90
μονάδες ως ακολούθως:
-Κατά 0,75 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου
ανεργίας. Η μείωση επιμερίστηκε κατά 0,48 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργοδότη και
κατά 0,27 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργαζομένου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ
ανεργίας διαμορφώθηκε σε 4,25% και κατανεμήθηκε κατά 2,69% στον εργοδότη και
1,56% στον εργαζόμενο.
-Κατά 0,15 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου
Λογαριασμού για την Εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (ΕΛΕΚΠ) του άρθρου 34
παρ. 4 περίπτωση β’ του ν. 4144/2013, η οποία μειώθηκε από την εισφορά που
προβλέπεται στο άρθρο 7 (παρ. 1, περίπτωση β) του ν.δ. 2963/1954 και αφορά
αποκλειστικά ασφάλιστρο του εργαζόμενου. Το αντίστοιχο ασφάλιστρο του
εργαζομένου υπέρ ΕΛΕΚΠ διαμορφώθηκε σε 1,20% και κατανεμήθηκε 0,85% υπέρ
πρώην ΟΕΚ (ν.δ. 2963/1954) και 0,35% υπέρ πρώην ΟΕΕ (ν. 678/1977 και άρθρο
7 του ν. 3144/2003).
Η μείωση αυτή κατά 0,90% κόστισε μέχρι σήμερα 1 δις και πλέον €
στον ΕΦΚΑ και τη ΔΥΠΑ (ΟΑΕΔ).
ΙΙΙ.Μείωση κατά 3% των εισφορών με τον ν. 4756/2020
Με το άρθρο 31 του ν. 4756/2020 (ΦΕΚ Α 235) με τίτλο «Μέτρα ενίσχυσης
των εργαζομένων και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, κοινωνικοασφαλιστικές
4
ρυθμίσεις και διατάξεις για την ενίσχυση των ανέργων» μειώθηκαν από 1-1-2021,
από το ύψος που είχαν αυτές δημιουργηθεί την 1-6-2020, οι ασφαλιστικές εισφορές
εργοδοτών-εργαζομένων κατά τρεις (3) μονάδες, δηλαδή από το 39,7% στο 36,7%.
Ειδικότερα, από 1-1-2021 οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών
εργαζομένων σε φορείς εκτός δημόσιων υπηρεσιών, αποκεντρωμένων διοικήσεων,
Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και νομικών προσώπων αυτών, ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ εντός
Γενικής Κυβέρνησης, μειώθηκαν κατά τρεις (3) ποσοστιαίες μονάδες από το ύψος
που είχε διαμορφωθεί την 1-6-2020, ως εξής:
-Κατά 1,85 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) των ασφαλίστρων υπέρ κλάδου
ανεργίας. Η μείωση επιμερίζεται κατά 1,49 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργοδότη και
κατά 0,36 π.μ. στο ασφάλιστρο του εργαζομένου. Το συνολικό ασφάλιστρο υπέρ
ανεργίας διαμορφώνεται σε ποσοστό 2,4% και κατανέμεται κατά 1,2% στον
εργοδότη και κατά 1,2% στον εργαζόμενο.
-Κατά 0,30 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) των ασφαλίστρων υπέρ του Ενιαίου
Λογαριασμού για την εφαρμογή Κοινωνικών Πολιτικών (Ε.Λ.Ε.Κ.Π.) της περ. α΄ της
παρ. 4 του άρθρου 34 του ν. 4144/2013, η οποία μειώθηκε κατά 0,12 π.μ. από την
εργοδοτική εισφορά υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας (Ε.Κ.Λ.Α.) και κατά
0,18 π.μ. από την εργοδοτική εισφορά υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού
Προγραμμάτων Επαγγελματικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης (Ε.Λ.Π.Ε.Κ.Ε.).
Το συνολικό ασφάλιστρο της περ. α΄ της παρ. 4 του άρθρου 34 του ν.
4144/2013 διαμορφώθηκε σε 0,16% και κατανεμήθηκε ως εξής: Εργοδοτική
εισφορά 0,06% υπέρ του ΕΛΠΕΚΕ, εισφορά εργαζομένου 0,10% υπέρ του ΕΚΛΑ
και μείωση κατά 0,85 π.μ. των ασφαλίστρων υπέρ του ΕΛΕΚΠ (αφορά
αποκλειστικά ασφάλιστρο του εργαζόμενου). Το αντίστοιχο ασφάλιστρο του
εργαζομένου υπέρ ΕΛΕΚΠ διαμορφώθηκε σε ποσοστό 0,35% και αφορά
ασφάλιστρο υπέρ πρώην ΟΕΕ
Από την εισφορά της περ. α΄ της παρ. 4 του άρθρου 34 του ν. 4144/2013
(κλάδος Λ.Α.Ε.Κ. του Ε.Λ.Ε.Κ.Π) αποδίδεται πόρος στο Ελληνικό Ινστιτούτο
Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, στον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης
Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.), καθώς και στα
ινστιτούτα και τα εκπαιδευτικά κέντρα, που είχαν ιδρυθεί ή θα ιδρύονταν με τη
συμμετοχή της ΓΣΕΕ, του ΣΕΒ, της ΓΣΕΒΕΕ, της ΕΣΕΕ, του ΣΕΤΕ και του ΣΒΒΕ.
Επίσης ρυθμίστηκε ότι για τους φορείς αυτούς (εκτός του ΕΟΠΠΕΠ), η απόδοση
5
του πόρου από τον κλάδο Λ.Α.Ε.Κ. μπορούσε να ανέρχεται μέχρι ποσοστού 35%
επί του συνόλου των ετήσιων εισφορών που εισπράττονται από τον e-ΕΦΚΑ για
λογαριασμό του κλάδου ΛΑΕΚ, ανεξαρτήτως του βαθμού απόδοσης αυτών στον
ΟΑΕΔ.
Οι απώλειες για ΕΦΚΑ-ΔΥΠΑ από τη συγκεκριμένη περικοπή, για την
περίοδο 2020-2024, ανέρχονται σε 500 εκατ. ευρώ κατ’έτος και σωρευτικά πάνω
από 3 δις ευρώ περίπου.
ΙV. Μείωση της εισφοράς τού κλάδου επικουρικής ασφάλισης κατά
0,5% από 1-6-2022
Με το υπ’αριθ. 226245/17-5-2022 Γενικό Έγγραφο του e-ΕΦΚΑ και
κατ’εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 97 του ν. 4387/2016, από 1-6-2022
μειώθηκαν οι εισφορές του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης για μισθωτούς και μη
μισθωτούς ασφαλισμένους ως εξής:
-Για παλαιούς και νέους μισθωτούς του ν. 2094/1992 ιδιωτικού και
δημοσίου τομέα, το συνολικό ποσοστό εισφορών επικουρικής ασφάλισης
διαμορφώθηκε σε 6% (από 6,5%), επιμεριζόμενο εξίσου κατά 3% σε ασφαλισμένο
και εργοδότη.
-Για μη μισθωτούς (αυτοαπασχολούμενους-ελεύθερους επαγγελματίεςεπιστήμονες-αγρότες), καθώς και για τους ασφαλισμένους στο Ταμείο Επικουρικής
Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) διαμορφώθηκαν:
για την α’ κατηγορία σε 39 ευρώ (από 42 ευρώ),
για τη β’ κατηγορία σε 47 ευρώ (από 51 ευρώ) και
για τη γ’ κατηγορία σε 56 ευρώ (από 61 ευρώ).
Τέλος, πρέπει να σημειώσουμε ότι, μετά τις ανωτέρω περικοπές, οι
ασφαλιστικές εισφορές μέχρι και 31-12-2024 ανέρχονται σε ποσοστό 36,16%
(22,29% για τον εργοδότη και 13,87% για τον εργαζόμενο).
V.Η μείωση εισφορών απειλεί εργατικά επιδόματα και συντάξεις
Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στον ιδιωτικό τομέα κατά επιπλέον
μια (1) μονάδα από 1-1-2025 και σωρευτικά κατά 5,4% (0,9% + 3% + 0,5% + 1%)
έρχεται στο μέσον μιας πρωτοφανούς σε ένταση και διάρκεια κρίσης στην ελληνική
αγορά εργασίας που, νομοτελειακά, αφενός θα οδηγήσει σε κατάργηση βασικών
6
εργατικών επιδομάτων και αφετέρου θα δημιουργήσει πρόβλημα στο ήδη ευάλωτο
Ελληνικό Σύστημα Συντάξεων.
Οι διεργασίες που συντελούνται στην αγορά εργασίας, με την κατάρρευση
των μισθών στον ιδιωτικό τομέα τα τελευταία χρόνια και την κυριαρχία των
ελαστικών μορφών απασχόλησης, έχουν προξενήσει απώλειες από το 2020 μέχρι
και σήμερα στα έσοδα του ΕΦΚΑ και της ΔΥΠΑ (τέως ΟΑΕΔ) ύψους πάνω από 4
δις ευρώ αφού οι ετήσιες απώλειες ανέρχονται σε 1,2 -1,5 δις ευρώ.
Με αυτά τα δεδομένα και λαμβάνοντας υπόψη και το υπ’αριθ. 431/16-9-
2020 Δελτίο Τύπου της Ομοσπονδίας Εργαζομένων στη ΔΥΠΑ, που διατρανώνει
την αγωνία των εργαζομένων για το μέλλον του Οργανισμού, η οικονομική εικόνα
των δύο οργανισμών (ΕΦΚΑ-ΔΥΠΑ) είναι σίγουρο ότι θα επιδεινωθεί τα επόμενα
χρόνια όσο η χώρα μας θα βρίσκεται στη δίνη μιας διαρκούς οικονομικής κρίσης και
συνταρακτικών αλλαγών στην αγορά εργασίας, όπως προαναφέρθηκε.
Συνεπώς, η περαιτέρω μείωση των εισφορών από 1-1-2025 κατά μία (1)
επιπλέον μονάδα, όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, σε αυτό το οικονομικό και
ασφαλιστικό περιβάλλον θα έχει ολέθρια αποτελέσματα αφού θα στερήσει συνολικά
από τους δύο κρατικούς Οργανισμούς ΕΦΚΑ και ΔΥΠΑ ετήσια έσοδα ύψους 1,5 δις
ευρώ περίπου.
Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση θα πρέπει να νομοθετήσει ότι οι
σωρευτικές απώλειες από τη μείωση των εισφορών κατά 4,4% από το 2020 μέχρι
σήμερα και κατά 5,4% από 1-1-2025, θα αναπληρωθούν αυτομάτως και πλήρως
με χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού. Σε αντίθετη περίπτωση, εύλογα ο
καθένας θα συμπεράνει ότι η μεγάλη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών –έστω
και αν αφορά τις «συνεισπραττόμενες» εισφορές- συνιστά προμελετημένη και
συνειδητή επιλογή των μνημονιακών κυβερνήσεων και των δανειστών μας που
σκοπεύει στη δραστική συρρίκνωση των εσόδων των ασφαλιστικών οργανισμών
ώστε να καταστούν μη βιώσιμοι.
Η αδυναμία τους, εξάλλου, να καταβάλλουν τα οφειλόμενα αναδρομικά
στους συνταξιούχους και να εκκαθαρίζουν σε σύντομο χρόνο τις χιλιάδες
εκκρεμούσες αιτήσεις συνταξιοδότησης, ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί τους
προσεχείς μήνες (όπως προανήγγειλε η κυβερνητική εφημερίδα «Το Βήμα» στις 8-
9-2024) ως αφορμή για έναρξη της συζήτησης περί μείωσης των συντάξεων και
αύξησης των ορίων ηλικίας.
7
Ήδη από αρμόδιους και κυβερνητικούς παράγοντες και από προσκείμενα
στην κυβέρνηση ΜΜΕ αρχίζει σιγά-σιγά συζήτηση για το «άνοιγμα» του
Ασφαλιστικού.
VI.Η μείωση των εισφορών προκάλεσε την κατάργηση τριών (3)
εργατικών επιδομάτων
Ήδη, μετά τη σημαντική στέρηση εσόδων από τις προηγούμενες μειώσεις
των ασφαλιστικών εισφορών ύψους 4,4% μέχρι τώρα (2024), κυρίως από τις
«συνεισπραττόμενες» εισφορές υπέρ ανεργίας, η ΔΥΠΑ (ΟΑΕΔ) αναγκάστηκε να
καταργήσει τρία (3) σημαντικά εργατικά επιδόματα που για δεκαετίες στήριζαν
ανέργους, απολυμένους και τις οικογένειές τους. Ειδικότερα καταργήθηκαν:
α) το ειδικό επίδομα μετά τη λήξη τής τακτικής επιδότησης ανεργίας, που
προέβλεπε το άρθρο 6 παρ.5 του ν. 1545/1985,
β) το ειδικό βοήθημα μετά την τρίμηνη παραμονή στο μητρώο ανέργων της
ΔΥΠΑ, σύμφωνα με την υπ’αριθ. 30659/29-3-1989 υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β
239/5-4-89) και
γ) το ειδικό βοήθημα επίσχεσης ή διακοπής εργασιών τής επιχείρησηςεκμετάλλευσης, που προέβλεπε το άρθρο 325 του Αστικού Κώδικα.
Τα τρία (3) ανωτέρω επιδόματα, που είχαν θεσπιστεί με τον ν. 1836/1989
(άρθρο 22), καταργήθηκαν με την υπ’αριθ. 113582/29-12-2023 απόφαση (ΦΕΚ Β
7469) των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ.Χατζηδάκη και
Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ.Γεωργιάδη.
VΙI. Η μείωση των εισφορών (κυρίως υπέρ ανεργίας), απειλή για τα
επιδόματα ανεργίας. Τί εισηγείται η Επιτροπή Πισσαρίδη
Ως γνωστόν, στην Έκθεση Πισσαρίδη (14-11-2020), το πιο ακραίο
νεοφιλελεύθερο και αντικοινωνικό κείμενο που γράφτηκε τα τελευταία χρόνια στην
Ευρώπη, προβλέπεται η μείωση του επιδόματος ανεργίας και του χρόνου
επιδότησης σε όσους, πριν απολυθούν, είχαν χαμηλό μισθό και μικρή
προϋπηρεσία.
Η μεγάλη μείωση των εισφορών υπέρ της ανεργίας τα προηγούμενα
χρόνια, όπως προαναφέρθηκε, περιόρισε δραστικά τους πόρους της ΔΥΠΑ (πρώην
ΟΑΕΔ) υπέρ των ανέργων. Τώρα η κυβέρνηση προωθεί τον «ανασχεδιασμό» τής
8
αρχιτεκτονικής των επιδομάτων ανεργίας που εισηγείται η Έκθεση Πισσαρίδη
προκειμένου το επίδομα ανεργίας να χορηγείται πλέον σε λιγότερους ανέργους και
για μικρότερο χρονικό διάστημα.
Στα πλαίσια του «ανασχεδιασμού» του επιδόματος ανεργίας, όπως
εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ (7-9-2024), το Μνημόνιο Πισσαρίδη
εισηγήθηκε και η κυβέρνηση αποδέχτηκε την εξάρτησή του εφεξής, όχι από τον
κατώτατο μισθό (όπως επιβάλλουν μέχρι σήμερα όλες οι Διεθνείς Συμβάσεις
Εργασίας), αλλά από τον μέσο μηνιαίο μισθό τού ανέργου τα τελευταία χρόνια πριν
την απόλυσή του. Συγκεκριμένα εισηγείται για το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ο
άνεργος να λαμβάνει το 55% του μέσου μηνιαίου μισθού των τριών χρόνων πριν
την απόλυση.
Ειδικότερα στο Μνημόνιο Πισσαρίδη αναφέρονται (σελ. 150) κατά λέξη τα
εξής: «Το επίδομα ανεργίας προτείνουμε όπως οριστεί στο 55% του μέσου μηνιαίου
μισθού του ανέργου στα προηγούμενα 3 έτη με ανώτατο όριο επιδόματος τα 1200
ευρώ (το επίπεδο του μέσου μηνιαίου μισθού των πλήρως απασχολούμενων τον
Ιανουάριο του 2020 σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ). Η διάρκεια του αυξημένου
επιδόματος να είναι στους έξι μήνες, αντί για δώδεκα μήνες που είναι τώρα, και να
πληρώνεται υπό την προϋπόθεση ότι ο άνεργος αναζητά ενεργά εργασία ή
συμμετέχει σε προγράμματα κατάρτισης. Αν ο άνεργος μετά τους έξι μήνες παρά τις
ενεργές προσπάθειες για εύρεση εργασίας δεν έχει βρει δουλειά, θα λαμβάνει για
διάστημα έως έξι μήνες ή έως ότου βρει δουλειά, αν αυτό συμβεί νωρίτερα, το
επίδομα ανεργίας στο επίπεδο που είναι σήμερα, δηλ. στο 55% του κατώτατου
μισθού.».
Έτσι γίνεται σαφές ότι, σύμφωνα και με την πρωθυπουργική εξαγγελία,
πρόθεση της κυβέρνησης είναι το επίδομα ανεργίας να καταβάλλεται για λιγότερο
χρονικό διάστημα από 12 μήνες (που είναι σήμερα) και κλιμακούμενο με σταθερό
και μεταβλητό τμήμα!! Επίσης, πρόθεσή της είναι να αυξηθούν οι χρονικές
προϋποθέσεις ένταξης στην επιδότηση λόγω ανεργίας που σήμερα είναι 125
ημέρες εργασίας το τελευταίο 14μηνο, χωρίς να υπολογίζονται τα ημερομίσθια του
τελευταίου διμήνου.
Στην ουσία η κυβέρνηση, μετά και από υποδείξεις του ΟΟΣΑ και της
Επιτροπής Πισσαρίδη, επιδιώκει «διορθωτική» παρέμβαση για τις προϋποθέσεις
ένταξης στο καθεστώς τής επιδοτούμενης ανεργίας με βάση την ανταποδοτικότητα
9
του επιδόματος και στοχεύοντας στην όσο το δυνατόν συντομότερη επιστροφή τού
ανέργου στην εργασία. Αυτά προβάλλονται ως λόγοι προκειμένου να ανασχεδιαστεί
επί τα χείρω το θεσμικό πλαίσιο της επιδοτούμενης ανεργίας στη χώρα μας λόγω
δραστικής μείωσης των πόρων τής ΔΥΠΑ που προκλήθηκε από τη μεγάλη μείωση
των εισφορών τα προηγούμενα έτη.
Είναι σίγουρο ότι με την προωθούμενη διάταξη θα χάσουν το επίδομα
ανεργίας πολλές χιλιάδες από τους μέχρι σήμερα δικαιούχους. Βέβαιο επίσης είναι
ότι οι χαμένοι τής νέας «αρχιτεκτονικής» θα είναι οι εκατοντάδες χιλιάδες νέες και
νέοι που σήμερα εργάζονται για λίγο χρονικό διάστημα και με χαμηλό μισθό,
σύμφωνα άλλωστε και με όσα δήλωσε πρόσφατα η υπουργός Εργασίας στην
εφημερίδα «Καθημερινή» (1-9-2024) όπου αναφέρεται ότι «Δικαιοσύνη αφού θα
λαμβάνεται υπόψη η ασφαλιστική ιστορία τού ανέργου και ένα μέρος του επιδόματος
θα διαμορφώνεται ανάλογα με τον χρόνο εργασίας και τις αποδοχές, για παράδειγμα
διαφορετικό επίδομα θα παίρνει κάποιος που δούλευε 40 ώρες την εβδομάδα και
διαφορετικό κάποιος που δούλευε 25 ώρες».
Οι εξελίξεις αυτές δεν είναι σε σωστή κατεύθυνση. Γι’ αυτό επιβάλλεται
επαγρύπνηση ανέργων και εργαζομένων αναφορικά με τις πρωτοβουλίες που
ετοιμάζεται να αναλάβει η κυβέρνηση σε βάρος των ιδίων και των οικογενειών τους.
Αλέξης Π. Μητρόπουλος
Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ
