Ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών επαλήθευσε τη μειωμένη του αξία για τη Λατινική Αμερική κατά την 53η Γενική Συνέλευσή του, που πραγματοποιήθηκε στην Ουάσιγκτον από τις 21 έως τις 23 Ιουνίου και με αξιοσημείωτες απουσίες συμμετοχής.
Ο Ιούνιος τελείωσε και αφήνει ένα παγκόσμιο πανόραμα που κυριαρχείται όλο και περισσότερο από γεωπολιτικά συμφέροντα, τα οποία αναγκάζουν τις κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής σε διάφορους βαθμούς ευθυγράμμισης, ή διεθνούς παρέμβασης, στο πλαίσιο ενός ανανεωμένου Ψυχρού Πολέμου που λαμβάνει χώρα στα πλαίσια μιας κρίσης πολυπολικότητας του συστήματος.
Την Κυριακή 25 Ιουνίου, πριν από την εξέγερση της ομάδας Βάγκνερ κατά της ρωσικής κυβέρνησης, οι πρόεδροι της Βενεζουέλας, Νικολάς Μαδούρο και της Νικαράγουας, Ντάνιελ Ορτέγκα, εξέδωσαν μηνύματα συμπαράστασης και αλληλεγγύης προς τον «σύντροφο Βλαντιμίρ Πούτιν» και χαρακτήρισαν την ενέργεια των μισθοφόρων με επικεφαλής τον εκατομμυριούχο Γεβγένι Πριγκόζιν τρομοκρατική.
Την ίδια μέρα, ο προοδευτικός Μπερνάρντο Αρέβαλο αιφνιδίασε στις προεδρικές εκλογές της Γουατεμάλας, προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο μαζί με τη συντηρητική Σάντρα Τόρρες, σε μια εκλογή που αναμενόταν να ελεγχθεί από τη Δεξιά όπου οι δημοσκοπήσεις δεν του έδιναν καμία ευκαιρία.
Η 53η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών (OAS) ολοκληρώθηκε στις 23 Ιουνίου στην Ουάσιγκτον χωρίς συμφωνίες υπέρβασης και με την απουσία των υπουργών Εξωτερικών της Αργεντινής, της Βολιβίας, της Βραζιλίας, της Κολομβίας, της Ονδούρας και του Μεξικού, σε σαφή εκδήλωση αμφισβήτησης του σημερινού ρόλου της ημισφαιρικής οντότητας και του γενικού γραμματέα της, του Ουρουγουανού Λουίς Αλμάγκρο.
Λίγο πριν, το Σάββατο 17 Ιουνίου, ολοκληρώθηκε στην Αβάνα η περιοδεία του Προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραΐσι στη Βενεζουέλα, τη Νικαράγουα και την Κούβα, ακριβώς τις τρεις χώρες που αποκλείονται ή αυτοαποκλείονται από τον OAS και μοιράζονται με την Τεχεράνη, το καθεστώς των εχθρών των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο ΚΙΝΕΖΙΚΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ
Στις 12 Ιουνίου, η πρόεδρος της Ονδούρας Σιομάρα Κάστρο συναντήθηκε με τον Κινέζο Πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ στο Πεκίνο για να υπογράψει μια σειρά συμφωνιών συνεργασίας και βοήθειας. Και οι δύο χώρες άνοιξαν διπλωματικές σχέσεις τον Μάρτιο, σε μια περαιτέρω ανάπτυξη της πολιτικής της Κίνας να επεκτείνει την επιρροή της στην Κεντρική Αμερική και να απομονώσει διπλωματικά την Ταϊβάν.
Μια εβδομάδα νωρίτερα, σε μια συνεδρίαση της υποεπιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ για το Δυτικό Ημισφαίριο, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δέχθηκε κριτική από τη ρεπουμπλικανική αντιπολίτευση για την πολιτική της κυβέρνησης των Δημοκρατικών που αφορά το ημισφαίριο.
«Πιστεύω ότι ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εκμεταλλεύτηκε κάθε ευκαιρία για να αγνοήσει τους συμμάχους μας στη Λατινική Αμερική», δήλωσε η βουλευτής Μαρία Ελβίρα Σαλαζάρ, η οποία προέδρευσε της ακρόασης, όπως μετέδωσε η Φωνή της Αμερικής.
Άλλοι ρεπουμπλικανοί εκπρόσωποι κατηγόρησαν τη Δημοκρατική κυβέρνηση για παθητικότητα ενώπιον ενός «σοσιαλιστή» ηγεμόνα όπως ο Κολομβιανός Γκουστάβο Πέτρο και ενώπιον της «διεφθαρμένης» κυβέρνησης της Αργεντινής του Αλμπέρτο Φερνάντεζ, και ζήτησαν υποστήριξη για τις κυβερνήσεις της Γουατεμάλας, της Δομινικανής Δημοκρατίας και του Ελ Σαλβαδόρ.
Οι πολιτικές των ΗΠΑ για την περιοχή έχουν επικεντρωθεί σε ζητήματα μετανάστευσης και σηματοδοτούν μια συνέχεια από τον Ντόναλντ Τραμπ έως τον Μπάιντεν όσον αφορά τις κυρώσεις κατά της Κούβας, της Βενεζουέλας και της Νικαράγουας, ενώ ο κηρυγμένος εμπορικός πόλεμος κατά της Κίνας δεν σημειώνει πρόοδο και μάλλον δημιουργεί πισωγυρίσματα στις αγορές της Λατινικής Αμερικής.
Το κινεζικό εμπόριο με τη Λατινική Αμερική, το οποίο ανήλθε σε 12 δισεκατομμύρια δολάρια το έτος 2000, αυξήθηκε σε περισσότερα από 430 δισεκατομμύρια δολάρια το 2021 και σήμερα η Κίνα είναι ο κύριος εμπορικός εταίρος των τεσσάρων μεγαλύτερων οικονομιών στη Νότια Αμερική: Βραζιλία, Αργεντινή, Κολομβία και Χιλή.
ΟΥΚΡΑΝΙΑ: ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΙ ΟΧΙ ΟΠΛΑ
Ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος αποτέλεσε επίσης πεδίο δοκιμών για τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον κύριο παίκτη στο ΝΑΤΟ, για να μετρήσουν την επιρροή τους στην περιοχή, που κάποτε ήταν στενός σύμμαχος σε στρατιωτικά θέματα.
Ενώ οι περισσότερες κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής καταδίκασαν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, δεν ακολούθησαν τις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον να εξοπλίσει το Κίεβο και αγνόησαν τις προσφορές του Μπάιντεν να αντικαταστήσουν τα ρωσικά όπλα που κατείχαν, με σύγχρονα αμερικανικά όπλα.
Οι πιο εμφατικές διαψεύσεις ως προς αυτό ήταν αυτές του Κολομβιανού Πέτρο, του Αργεντινού Φερνάντεζ και του Βραζιλιάνου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, οι οποίοι δήλωσαν ότι είναι υπέρ της ειρήνης και όχι της κλιμάκωσης της σύγκρουσης.
Πριν από ένα χρόνο, οι παράγοντες αποστασιοποίησης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Λατινικής Αμερικής έγιναν εμφανείς, με αφορμή την ένατη Σύνοδο Κορυφής της Αμερικής, που πραγματοποιήθηκε στο Λος Άντζελες μεταξύ 6 και 10 Ιουνίου 2022.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν, ως διοργανωτής, απέκλεισε την Κούβα, τη Νικαράγουα και τη Βενεζουέλα από αυτή τη συνάντηση. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, οι πρόεδροι Μανουέλ Λόπεζ Ομπραντόρ, του Μεξικού, Λοίς Άρσε της Βολιβίας, και η πρόεδρος της Ονδούρας, Σιομάρα Κάστρο, απείχαν από τη Σύνοδο.
Το μεταβαλλόμενο τοπίο της Λατινικής Αμερικής του Ιουνίου είχε ως προοίμιο στα τέλη Μαΐου, τη συνάντηση δώδεκα ηγετών που διοργάνωσε στη Μπραζίλια ο πρόεδρος Λούλα, με στόχο την επανενεργοποίηση της Unasur (Ένωση των Εθνών της Νότιας Αμερικής), που σήμαινε την επιστροφή της Κολομβίας σε αυτήν και τη διπλωματική αποκατάσταση της Βενεζουέλας.
Ο Μαδούρο έφτασε σε εκείνη τη συνάντηση, ενώ είχε προηγηθεί οικονομική ανάκαμψη στη Βενεζουέλα χάρη στην αύξηση των εξαγωγών πετρελαίου λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, την αποτυχία του σχεδίου της παράλληλης αντιπολίτευσης υπό τον Χουάν Γκουαϊδό, την εξομάλυνση των σχέσεων με την Κολομβία και τη συμφωνία με το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα που παρακολουθεί την κατάσταση των θεμελιωδών ελευθεριών στη χώρα.
Η διαφωνία που εξέφρασε ο πρόεδρος της Χιλής Γκάμπριελ Μπόριτς με την πλειοψηφία των νοτιοαμερικανών ομολόγων του, όσον αφορά τη διατήρηση μιας κριτικής στάσης απέναντι στην κυβέρνηση Μαδούρο για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αποκάλυψε ρωγμές σε αυτό που ορισμένοι θεωρούν αριστερό μπλοκ στη Λατινική Αμερική.
Στο ευρύτερο σκηνικό των γεωπολιτικών επιρροών και των εμπορικών συμφερόντων, δεν είναι εύκολο να ανοίξει ένας ευρύς χώρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα και η κριτική σε αυτό το θέμα φτάνει τόσο στους άνευ όρων υποστηρικτές των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και σε όσους επιδιώκουν συμμαχίες με τον Πούτιν, την Κίνα ή τη θεοκρατική κυβέρνηση του Ιράν, με τη γνωστή καταστολή των δικαιωμάτων των γυναικών.
Ωστόσο, αυτή τη στιγμή στη περιοχή παρατηρείται ένας προοδευτικός κύκλος, ο οποίος πραγματοποιεί μια στροφή σε σχέση με πριν από τρία χρόνια, όταν συντηρητικές και δεξιές κυβερνήσεις έδωσαν ζωή στην Ομάδα της Λίμα, η οποία δεν λειτουργεί πλέον, με την ευλογία της Γενικής Γραμματείας του OAS.
Η εξέχουσα θέση που έχει κερδίσει η Βραζιλία υπό τον Λούλα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη δέσμευση της Λατινικής Αμερικής στις προσπάθειες αμφισβήτησης της τρέχουσας διεθνούς οικονομικής τάξης, με τις αντίστοιχες πολιτικές της επιπτώσεις.
Όχι μάταια, το Μεξικό φιλοδοξεί επίσης να γίνει μέρος των μεγάλων αναδυόμενων οικονομιών που σήμερα ομαδοποιούνται με το ακρωνύμιο των BRICS: Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική, που θα πραγματοποιήσει την επόμενη Σύνοδο Κορυφής στην τελευταία χώρα, τον προσεχή Αύγουστο.
Πόσο θα διαρκέσει αυτός ο προοδευτικός κύκλος; Θα ευδοκιμήσουν οι προσπάθειες δημιουργίας εναλλακτικού νομίσματος αντί του δολαρίου; Θα υπάρξει μια ισχυρή και αποτελεσματική αναβίωση της μη ευθυγράμμισης; Είναι ανοιχτά ερωτήματα που αφορούν τη Λατινική Αμερική.
https://www.geoeurope.org/2023/07/03/i-latiniki-ameriki-kai-oi-metaboles-ti/
ΠΗΓΗhttps://ipsnoticias.net/2023/06/america-latina-en-los-vaivenes-de-la-geopolitica/
Τo geoeurope είναι ένας ιστότοπος που δημιουργήθηκε από επιστήμονες και ειδικούς που έχουν ασχοληθεί με τη γεωπολιτική της Ευρώπης και έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα κενά στη ροή των πληροφοριών που διαμορφώνουν τις γεωπολιτικές συζητήσεις στην ήπειρό μας.
