Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών, η Ουκρανία έχει ρίξει στο πεδίο της μάχης δύο από τις καλύτερα εκπαιδευμένες, καλύτερα εξοπλισμένες μηχανοκίνητες ταξιαρχίες της σε επιθετικές επιχειρήσεις στην πρώτη γραμμή κατά των ρωσικών δυνάμεων στην Ζαπορίζια.
Αυτές οι δύο ταξιαρχίες είχαν επιλεγεί για αυτή την επιχείρηση, έχοντας εξοπλιστεί με σύγχρονα δυτικά άρματα μάχης και οχήματα μάχης πεζικού, υποστηριζόμενα από πυροβολικό που προμήθευε η Δύση, και χρησιμοποιώντας τακτικές ειδικές του ΝΑΤΟ που καταρτίστηκαν από τις υπηρεσίες πληροφοριών και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Συμμαχίας
Εν ολίγοις, αυτές οι δύο ταξιαρχίες αντιπροσώπευαν μια επιχειρησιακή ικανότητα ανώτατου επιπέδου όσον αφορά το ΝΑΤΟ, την επιτομή της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ της Ουκρανίας και της Δύσης στον συνεχιζόμενο πόλεμό τους για την καταστροφή της Ρωσίας, επισημαίνει σε ανάλυσή του ο Scott Ritter, πρώην αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ
Απέτυχαν, επισημαίνει.
Δεν επρόκειτο ποτέ η Ουκρανία να πετύχει
Καθώς οι οθόνες ανά τον κόσμο γεμίζουν με τις εικόνες κατεστραμμένων τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης πεζικού M2 Bradley αμερικανικής κατασκευής και γερμανικής κατασκευής Leopard 2A6 εγκαταλελειμμένων και ολοκληρωτικά καμένων στην ουκρανική στέπα, η σκληρή αλήθεια σχετικά με τη ματαιότητα των σχεδίων της Δύσης – η στρατηγική ήττα της Ρωσίας — αρχίζει να αναδύεται ..
Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι ότι η Ουκρανία δεν επρόκειτο ποτέ να επιτύχει τον δηλωμένο στόχο της να διαρρήξει τη ρωσική άμυνα για να καταστρέψει τη χερσαία γέφυρα που συνδέει την Κριμαία με τη Ρωσία.
Αυτό ήταν το σκεπτικό με το οποίο παρακινήθηκαν οι Ουκρανοί να διαπράξουν το ισοδύναμο…. της μαζικής αυτοκτονίας προκειμένου να προκαλέσουν θύματα μεταξύ των Ρώσων υπερασπιστών.
Το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας δημοσίευσε πλάνα από κατεστραμμένα τεθωρακισμένα οχήματα των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων γερμανικών αρμάτων μάχης Leopard και αμερικανικών τεθωρακισμένων πεζικού Bradley.
Ώθηση σε διαπραγματεύσεις
Η δυτική στόχευση ήταν ότι η Ρωσία θα είχε σημαντικό πλήγμα από αυτές τις απώλειες και θα αποδεχόταν τον τερματισμό της σύγκρουσης κατόπιν διαπραγματεύσεων με όρους αποδεκτούς τόσο για την Ουκρανία όσο και για τους δυτικούς συμμάχους της.
Μέχρι στιγμής, η Ουκρανία και οι δυτικοί σύμμαχοί της έχουν αποτύχει.
Η αιτία αυτής της αποτυχίας είναι δυνατόν να εντοπιστεί σε δύο βασικές αστοχίες.
Πρώτον, υποτίμηση εκ μέρους της Ουκρανίας και των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ σχετικά με τις μαχητικές δυνατότητες του ρωσικού στρατού, και ειδικότερα εκείνων των δυνάμεων που αναπτύσσονται στην περιοχή της Ζαπορίζια.
Δεύτερον, τις μη ρεαλιστικές προσδοκίες όσον αφορά την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό του ΝΑΤΟ που είχε παρασχεθεί στις ουκρανικές δυνάμεις οι οποίες ανέλαβαν το έργο να σπάσουν τη ρωσική αμυντική διάταξη.
Η περιοχή που επελέγη από την Ουκρανία και τους εταίρους της στο ΝΑΤΟ ως επίκεντρο των προσπαθειών για την αντεπίθεση την υπερασπιζόταν αμυντικά η 42η Μεραρχία Μηχανοκίνητων Τυφεκιοφόρων μέρος της 58ης Στρατιάς.
Το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) μια δεξαμενή σκέψης με έδρα τις ΗΠΑ με στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, ισχυρίστηκε ότι τα στρατεύματα της 42ης Μεραρχίας Μηχανοκίνητων Τυφεκιοφόρων «αποτελούνται κυρίως από νεοσύλλεκτους και εθελοντές και επομένως είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν κάποια προβλήματα όσον αφορά την κακή εκπαίδευση και την πειθαρχία».
Επιπλέον, υποστήριξε ότι τουλάχιστον ένα από τα εμπλεκόμενα συντάγματα -το 70ό σύνταγμα – είχε κακή απόδοση κατά τις αρχικές φάσεις της Ειδικής Στρατιωτικής Επιχείρησης το 2022.
Ως εκ τούτου, είναι λογικό να πιστεύουμε ότι οι υπεύθυνοι για τον στρατιωτικό σχεδιασμό του ΝΑΤΟ και της Ουκρανίας, χρησιμοποιώντας εκτιμήσεις που τόνιζαν τις αντιληπτές αδυναμίες διοίκησης και ελέγχου και το φτωχό ηθικό μεταξύ των ρωσικών δυνάμεων, οι οποίες, όταν συνδυάστηκαν με κακές προηγούμενες επιδόσεις, οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η ρωσική άμυνα στον τομέα της Ζαπορίζια θα κατέρρεε υπό το βάρος μιας επίθεσης με τη τεχνογνωσία του ΝΑΤΟ, επιτρέποντας στις ουκρανικές δυνάμεις να διεισδύσουν βαθιά στη ρωσική αμυντική γραμμή.
Πώς εξελίχθηκε
Ενώ οι μάχες στην Ζαπορίζια δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, τα αρχικά στοιχεία από το πεδίο της μάχης δείχνουν ότι, αντίθετα με τις προσδοκίες της Ουκρανίας και των εταίρων της στο ΝΑΤΟ, οι άνδρες της 42ης Μεραρχίας Τουφεκιοφόρων εκτέλεσαν τα καθήκοντά τους με επαγγελματικό τρόπο, αντιμετωπίζοντας αποφασιστικά την ουκρανική επίθεση.
Το 70ο Σύνταγμα έχει καταγράψει άριστες επιδόσεις κάτω από δύσκολες συνθήκες.
Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για το 291ο Σύνταγμα Μηχανοκίνητων Τυφεκιοφόρων και το 71ο Σύνταγμα, μαζί με στρατιώτες των ειδικών δυνάμεων από την 22η Ταξιαρχία Spetsnaz.
Αναλυτές από το ISW, κατά την αξιολόγηση των αρχικών επιτυχιών των Ρώσων υπερασπιστών, σημείωσαν ότι «οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να έχουν εφαρμόσει με επιτυχία το επίσημο τακτικό αμυντικό τους δόγμα ως απάντηση στις ουκρανικές επιθέσεις».
Ο στρατηγός Alexander Romanchuk και το ρωσικό αμυντικό δόγμα
Αυτό, φυσικά, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει κανέναν, καθώς αυτός που διοικεί τις ρωσικές δυνάμεις στην περιοχή Ζαπορίζια είναι ο στρατηγός Alexander Romanchuk, ο άνθρωπος που είναι υπεύθυνος για τη σύλληψη του σύγχρονου ρωσικού αμυντικού δόγματος.
Τον Απρίλιο του 2023 ο Romanchuk, ο οποίος εκείνη την περίοδο υπηρετούσε ως Πρύτανης της Ακαδημίας Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας (το αντίστοιχο του Κολεγίου Διοίκησης και Γενικού Επιτελείου του Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών στο Fort Leavenworth), συνέγραψε ένα άρθρο με τίτλο «Προοπτικές για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των αμυντικών στρατιωτικών επιχειρήσεων».
Στο άρθρο, ο Romanchuk σημείωσε ότι η κύρια αποστολή μιας αμυνόμενης δύναμης «είναι να εξουδετερώσει κάθε πρωτοβουλία του προωθούμενου εχθρού, δηλαδή να τον φέρει σε κατάσταση αδυναμίας να συνεχίσει να προελαύνει με αναπτυγμένες δυνάμεις.
Τελικά, αυτό σας επιτρέπει την ανάλυψη της πρωτοβουλίας πρωτοβουλία αναλαμβάνοντας μια αποφασιστική αντεπίθεση για την απώθηση του εχθρού με πρωθημένες ομάδες».
Η ήττα των Γερμανών το 1945
Τα παραπάνω αποτελούν επαναδιατύπωση του δόγματος της σοβιετικής εποχής.
Πράγματι, ο Romanchuk βασίζεται στην ήττα των γερμανικών επιθετικών επιχειρήσεων στην περιοχή της λίμνης Balaton τον Μάρτιο του 1945 ως αντιπροσωπευτική μιας ιδανικής εφαρμογή αυτού του δόγματος, υπογραμμίζοντας την τακτική με τον «τολμηρό ελιγμό των εφεδρειών… ειδικά το πυροβολικό, την επιδέξια χρήση αντιαρματικών εφεδρειών, τα ταχέως κινούμενα αποσπάσματα αναχαίτισης και τις ενέδρες» από τις ρωσικές δυνάμεις που οδήγησαν στην ήττα της γερμανικής επίθεσης.
Ο Romanchuk, ωστόσο, δεν επανέλαβε απλώς το παλιό δόγμα στην εργασία του.
Αντίθετα, τονίζει την έννοια των «διασπαρμένων δυνάμεων» στην οικοδόμηση ενός αμυντικού σχήματος ικανού να επικρατήσει στο σύγχρονο πεδίο μάχης.
«Μια διάσπαρτη αμυντική γραμμή θα πρέπει να είναι μια λογική απάντηση σε έναν ανώτερο σε δυνάμεις εχθρό», γράφει ο Romanchuk.
Μια τέτοια επιχείρηση «βασίζεται στη διατήρηση σημαντικών περιοχών, οχυρών σημείων και κόμβων μεταφοράς σε ξεχωριστές πιο σημαντικές κατευθύνσεις» και «χαρακτηρίζεται από ομοιόμορφη κατανομή δυνάμεων και πόρων σε περιοχές και αποκεντρωμένη χρήση σχηματισμών ειδικών δυνάμεων και στρατιωτικών μονάδων, καθώς και μηχανοκίνητων μονάδων».
Οι διάσπαρτες δυνάμεις και η τριπλή αμυντική Ζώνη
Ο Romanchuk στη συνέχεια περιέγραψε το ιδανικό σχέδιο ανάπτυξης για αυτές τις «διάσπαρτες δυνάμεις» — ένα που επικεντρώνεται σε τρεις ξεχωριστές «ζώνες αμυντικής ευθύνης» που χωρίζονται από αποστάσεις μεταξύ 8 και 12 χιλιομέτρων.
Αυτά τα κενά καλύπτονται από το ρωσικό πυροβολικό.
Η πρώτη «ζώνη» είναι η ζώνη «κάλυψης», καθήκον της οποίας είναι να αντιμετωπίζει τους κύριους άξονες της προέλασης του εχθρού.
Η επόμενη «ζώνη» είναι η «κύρια γραμμή άμυνας», η οποία έχει σχεδιαστεί για να σταματήσει τις εχθρικές επιθέσεις χρησιμοποιώντας ζώνες αντίστασης και δύναμη πυρός (πυροβολικό και αεροπορικές επιδρομές).
Η τελευταία «ζώνη» είναι η «ρεζέρβα» ή τελευταία γραμμή, η οποία είναι υπεύθυνη για την πραγματοποίηση αντεπιθέσεων που έχουν σχεδιαστεί για να ωθήσουν τους επιτιθέμενους πίσω στις αρχικές τους θέσεις.
Η εφαρμογή στην Ζαπορίζια
Το δόγμα του Romanchuk ήταν το σχέδιο για το ρωσικό αμυντικό σχήμα που χρησιμοποιήθηκε στην Ζαπορίζια
Πράγματι, ο Romanchuk αποσύρθηκε από τη θέση του καθηγητή στην Ακαδημία και τέθηκε επικεφαλής του τομέα Ζαπορίζια.
Με άλλα λόγια, το μέρος που επέλεξε το ΝΑΤΟ και η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών ως το «αδύναμο σημείο» στο ρωσικό αμυντικό σχέδιο σχεδιάστηκε από τον κορυφαίο ειδικό της Ρωσίας στην αμυντική τακτική και τέθηκε υπό την άμεση εποπτεία του.
Το ΝΑΤΟ και η Ουκρανία στοιχημάτισαν ότι η Ρωσία δεν είχε τη στρατιωτική ικανότητα να εφαρμόσει επιτυχώς το δικό της στρατιωτικό δόγμα, πιστεύοντας ότι τα ρωσικά επιτελεία διοίκησης δεν είχαν τις δυνατότητες για να συντονίσουν τις περίπλοκες επιχειρήσεις που απαιτούνται για την εφαρμογή αυτού του δόγματος και ότι οι ρωσικές δυνάμεις – ειδικά εκείνες που κινητοποιήθηκαν πρόσφατα — δεν είχαν τόσο την εκπαίδευση όσο και το ηθικό που απαιτούνται για τις σκληριές συνθήκες της μάχης.
Έκαναν λάθος και στα δύο δεδομένα…
Η κακή εκτίμηση του ΝΑΤΟ και της Ουκρανίας για τη ρωσική στρατιωτική ικανότητα αντικατόπτριζε τις δικές τους υπερβολικές εκτιμήσεις για τις επιχειρησιακές δυνατότητες που είχαν οι ουκρανικές μονάδες που είχαν επιφορτιστεί να επιτεθούν στις ρωσικές άμυνες στην Ζαπορίζια, δηλαδή την 33η και την 47η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία.
Και οι δύο μονάδες ήταν οι αποδέκτες του σύγχρονου εξοπλισμού του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων των αρμάτων μάχης Leopard (το 33ο) και των οχημάτων μάχης πεζικού Bradley (το 47ο).
Οι αξιωματικοί και οι άνδρες και των δύο μονάδων είχαν λάβει την καλύτερη εκπαίδευση που μπορούσε να παράσχει το ΝΑΤΟ σχετικά με σύγχρονες επιχειρήσεις συνδυασμένων όπλων, συμπεριλαμβανομένων εβδομάδων εξειδικευμένης εκπαίδευσης στη Γερμανία που επικεντρωνόταν σε τακτικές και σε επιχειρήσεις που ενσωματώνουν δύναμη πυρός και ελιγμούς κατά την πραγματοποίηση επιθετικών ενεργειών.
Προσέκρουσαν όμως σε τοίχο…