Ας αρχίσουμε με τα καλά νέα: Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για τον Ιανουάριο του 2024 η άνοδος του πληθωρισμού στη Γερμανία περιορίζεται στο 2,9% σε ετήσια βάση, όπως ανακοίνωσε προ ημερών η Γερμανική Στατιστική Υπηρεσία. Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό από τον Ιούνιο του 2021, όταν η αύξηση έφτανε το 2,4%.
Στα τέλη Δεκεμβρίου ο πληθωρισμός υπολογιζόταν σε 3,7%, ενώ τον Ιανουάριο του 2023 είχε εκτοξευθεί στο 8,7%. Ήδη όμως τον περασμένο Οκτώβριο είχε εμφανίσει αισθητή μείωση (-14,5% σε ετήσια βάση) ο δείκτης τιμών αγροτικών προϊόντων, ο οποίος συνήθως θεωρείται ασφαλής ένδειξη για την εξέλιξη των τιμών καταναλωτή.
Ελαιόλαδο: Αύξηση +46%
Όλα καλά λοιπόν; Όχι ακριβώς. Η μείωση του πραγματικού εισοδήματος κατά 4% που είχε καταγραφεί το 2022 δεν έχει αντισταθμιστεί. Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του Ιδρύματος Hans Bockler, που πρόσκειται στα γερμανικά συνδικάτα, η αγοραστική δύναμη έχει υποχωρήσει στα επίπεδα του 2016, κυρίως λόγω πληθωριστικών πιέσεων το 2021 και το 2022.
Η αλήθεια είναι ότι σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2023 καταγράφεται μείωση τιμών σε ορισμένα είδη διατροφής, όπως τα γαλακτοκομικά (-4,6%) ή το ηλιέλαιο (-21,6%). Την ίδια στιγμή, ωστόσο, εμφανίζουν σημαντικές αυξήσεις πολλά είδη πρώτης ανάγκης, όπως τα φρούτα (+10,2%) και τα λαχανικά (+8%). Αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση 6,6%, κατά μέσο όρο, στις τιμές των εστιατορίων, λόγω επαναφοράς του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ 19% για την εστίαση από 1ης Ιανουαρίου.
Εκτός ελέγχου είναι η κατάσταση στο ελαιόλαδο, η τιμή του οποίου έχει αυξηθεί κατά 46% μέσα σε 12 μήνες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό οφείλεται σε μία αντιστρόφως ανάλογη (δηλαδή κατά τουλάχιστον 40%) μείωση της παραγωγής στη νότια Ευρώπη και κατά κύριο λόγο στην Ισπανία, η οποία έχει τη μεγαλύτερη παραγωγή παγκοσμίως και καλύπτει το 70% της κατανάλωσης ελαιολάδου στην ΕΕ.
Κάθε χρόνο η παραγωγή των Ισπανών φτάνει το 1,5 εκατομμύριο τόνους ετησίως, αλλά στη σεζόν 2022/2023 δεν ξεπέρασε τους 665.000 τόνους, λόγω ξηρασίας. Το καλοκαίρι, για πολλές εβδομάδες, η θερμοκρασία στη νότια Ισπανία είχε σκαρφαλώσει τους 44 βαθμούς Κελσίου. “Πρόκειται για μία οικονομική και κοινωνική καταστροφή που δύσκολα μπορεί να αντιμετωπιστεί” έλεγε στη Γερμανική Ραδιοφωνία ο γενικός γραμματέας του αγροτικού συλλόγου της Ανδαλουσίας (UPA) Κριστόμπαλ Κάνο.
Αυξομειώσεις στον καφέ
Στον καφέ, το αγαπημένο ρόφημα (και) των Γερμανών, η εικόνα είναι μάλλον αντιφατική. Πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων οι μεγάλες γερμανικές αλυσίδες σούπερ-μάρκετ είχαν μειώσει τις τιμές τους, μάλιστα στα εκπτωτικά σούπερ-μάρκετ η μείωση της τιμής πλησίασε το 20%. Η εξέλιξη αυτή φαινόταν να ανατρέπει την επίμονη αυξητική τάση των περασμένων μηνών.
Ωστόσο τις τελευταίες εβδομάδες η τιμή του καφέ ανεβαίνει και πάλι στις διεθνείς αγορές. Ο αναλυτής της Commerzbank Κάρστεν Φριτς δηλώνει στην ARD ότι “η άνοδος των τιμών αντανακλά την ανησυχία που επικρατεί για την ακραία ξηρασία στη Βραζιλία, που είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας της ποικιλίας Arabica παγκοσμίως”.