Οι δασμοί, συνολικά 124%, που επέβαλαν οι ΗΠΑ στα εισαγόμενα κινεζικά προϊόντα και οι ανταποδοτικοί δασμοί που επέβαλε η Κίνα στις εισαγωγές από την Αμερική, ουσιαστικά διέκοψαν τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη.
Το πλήγμα είναι μεγάλο για την παγκόσμια οικονομία, αφού αφορά ετήσιες συναλλαγές περίπου 575 δις δολαρίων. Το πρόβλημα το έχει κυρίως η Κίνα που θα πρέπει να αναπροσανατολίσει εξαγωγές 427 δις (τόσες ήταν οι εξαγωγές της στις ΗΠΑ το 2023) προς άλλες αγορές, αν δε θέλει να δει «πολλά από τα φουγάρα των εργοστασίων της να σταματήσουν να καπνίζουν».
Ο αναπροσανατολισμός των κινεζικών εξαγωγών θα γίνει κατ’ αρχάς προς την άλλη αναπτυγμένη αγορά, αυτήν της Ευρώπης, που θα κατακλυστεί από κινεζικά προϊόντα. Οι άλλες αγορές της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής έχουν κατά κανόνα είτε περιορισμένη δυνατότητα απορρόφησης είτε παράγουν ομοειδή-ανταγωνιστικά προϊόντα.
Πολύ σύντομα η ΕΕ θα έχει το ίδιο πρόβλημα με αυτό των ΗΠΑ, δηλαδή, θα δει το εμπορικό έλλειμμά της με την Κίνα (291 δις δολάρια το 2023) να μεγεθύνεται. Τότε θα είναι υποχρεωμένη να λάβει και αυτή δασμολογικά ή άλλου είδους περιοριστικά μέτρα. Να σημειώσουμε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να χρηματοδοτεί το εμπορικό έλλειμμά της με έκδοση ευρώ, όπως έκαναν μέχρι σήμερα οι ΗΠΑ με την έκδοση δολαρίων. Αυτό είναι που οδήγησε το αμερικανικό δημόσιο χρέος στα 36 τρισεκατομμύρια δολάρια ή στο 122% του ΑΕΠ των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η αμερικανική οικονομία θα έχει και αυτή, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, πρόβλημα υποκατάστασης των κινεζικών εισαγωγών. Το ισχυρό παραγωγικό δυναμικό των ΗΠΑ θα καλύψει το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κενού. Θα απαιτηθεί όμως κάποιος χρόνος για την αναδιάρθρωση της παραγωγής και την πραγματοποίηση νέων επενδύσεων. Ένα μέρος των κινεζικών προϊόντων θα αντικατασταθεί από εισαγωγές από άλλες χώρες, κυρίως της Ασίας. Αυτός είναι ο λόγος που ο Ντόναλντ Τραμπ ανέστειλε τους πρόσθετους δασμούς (πέραν του 10%) για 90 ημέρες προκειμένου να επιτύχει τελωνειακές συμφωνίες με ορισμένες χώρες, οι οποίες όμως δε θα είναι ετεροβαρείς για το αμερικανικό εμπορικό ισοζύγιο. Για τον ίδιο λόγο εξαιρέθηκαν, προ ημερών, από τους δασμούς κάποια ηλεκτρονικά προϊόντα.
Η διεθνής εμπορική ανισορροπία είναι αυτή που υποχρέωσε τη νέα Διοίκηση Τραμπ να επιχειρήσει την ανατροπή των κανόνων που έχουν επιβληθεί από την παγκοσμιοποίηση. Με μέσο δασμό 1,7% στα ευρωπαϊκά προϊόντα και 4,9% στα κινεζικά, η ισχυρότερη οικονομία του κόσμου οδηγήθηκε σε εμπορικά ελλείμματα 280 δις με την Κίνα, 209 δις με την ΕΕ, 143 δις με το Μεξικό και 68 δις με τον Καναδά. Ακόμα και με την Ελλάδα οι ΗΠΑ έχουν ένα μικρό έλλειμμα.
Ο Νίκος Ιγγλέσης στο τελευταίο άρθρο του «Η επανάσταση του Ντόναλντ Τραμπ» έγραψε: «Το ελεύθερο εμπόριο δεν είναι δίκαιο εμπόριο, γιατί τα ίδια προϊόντα μπορούν να παράγονται σε χώρες με πολύ διαφορετικό κόστος εργασίας, διαφορετικές τιμές ενέργειας, διαφορετικό φορολογικό καθεστώς, διαφορετική περιβαλλοντική νομοθεσία, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ευνοούνται από άμεσες ή έμμεσες επιδοτήσεις…». Σ’ αυτά θα προσθέταμε και τη χειραγωγούμενη από την κυβέρνηση συναλλαγματική ισοτιμία ενός εθνικού νομίσματος, που δεν είναι σε ελεύθερη διαπραγμάτευση στις αγορές. Αυτή είναι η περίπτωση του κινεζικού γιουάν. Ένα υποτιμημένο εθνικό νόμισμα προσφέρει πρόσθετο πλεονέκτημα στις εξαγωγές.
Οι ανά την υφήλιο γκλομπαλιστές, με αφορμή την αναβολή των πρόσθετων δασμών για 90 ημέρες και την εξαίρεση κάποιων προϊόντων, μιλούν για «κωλοτούμπα Τράμπ», για «ιστορική αναδίπλωση», για «αδυναμία», για «υπαναχώρηση», για «ανατροπή» και πολλά άλλα. Ο αντιτραμπικός παροξυσμός βρίσκεται στο ζενίθ του, γιατί το διακύβευμα, η τύχη της παγκοσμιοποίησης, είναι τεράστιο. Προσώρας, η γεωοικονομική αβεβαιότητα σε παγκόσμια κλίμακα είναι το κυρίαρχο χαρακτηριστικό. Καμιά όμως ουσιαστική αλλαγή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ανατροπή των δομών του υπάρχοντος συστήματος.
Πηγή : ellinikiantistasi
