Οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου διπλασιάστηκαν μέσα σε μόλις 10 ημέρες διαπραγμάτευσης, αντανακλώντας τις ανησυχίες που υπάρχουν στην αγορά αναφορικά με τις προμήθειες , παρά το γεγονός ότι τα επίπεδα αποθήκευσης βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά για τη συγκεκριμένη εποχή του χρόνου.
Ειδικότερα, στις συναλλαγές της Πέμπτης, η τιμή του ευρωπαϊκού τίτλου αναφοράς (TTF) αυξήθηκε έως και 27% στα 49,50 ευρώ ανά μεγαβατώρα, το υψηλότερο επίπεδό της από τις αρχές Απριλίου. Στις αρχές Ιουνίου, το TTF είχε πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο δύο ετών στα 23 ευρώ/MwH.
Ενώ οι τιμές εξακολουθούν να είναι σημαντικά μειωμένες από το ρεκόρ του περασμένου καλοκαιριού, όταν η διακοπή της προμήθειας μέσω των ρωσικών αγωγών οδήγησε τον TTF σε εντυπωσιακά ύψη άνω των 340 ευρώ/MwH, οι traders υπογραμμίζουν ότι η αγορά εξακολουθεί να διακατέχεται από έντονη νευρικότητα.
Ενδεικτικό της έντονης αυτής μεταβλητότητας είναι το γεγονός, ότι τιμές TTF διαπραγματεύθηκαν στιγμιαία κάτω από το κλείσιμο της προηγούμενης ημέρας πριν αυξηθούν τελικά κατά 7,3% στα 42,80 ευρώ.
Ωστόσο, η έντονη μεταβλητότητα που παρατηρείται τελευταία στην αγορά του φυσικού αερίου, με τις τιμές να καταγράφουν έντονες διακυμάνσεις μεταξύ αρνητικού και θετικού προσήμου, επαναφέρει την ανησυχία και θέτει τους traders προ μίας δύσκολης εξίσωσης με αρκετούς αγνώστους και ακόμα περισσότερες μεταβλητές: είναι η ενεργειακή κρίση αρκετά οξεία ώστε να δικαιολογεί την εισαγωγή πρόσθετων θαλάσσιων φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου κατά τους καλοκαιρινούς μήνες χαμηλής ζήτησης; Κι αν ναι πόσο LNG χρειάζεται ώστε να μην υπάρξει υπερπροσφορά;
Σημαντική παράμετρος στην εξίσωση είναι η πορεία της ζήτησης το καλοκαίρι, η οποία υποκινείται τόσο από την τουριστική κίνηση, όσο και από τις υψηλές θερμοκρασίες, που αναμένεται να εκτινάξουν τις ανάγκες για ψύξη. Αυτό είχε απασχολήσει αρκετούς αναλυτές ήδη από τον περασμένο χειμώνα, οι οποίοι έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας ότι δεν αρκεί να βγει ο χειμώνας για να ξεπεραστεί η κρίση, καθώς ένα ιστορικά θερμό καλοκαίρι μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα.
Η είδηση για το Χρόνινγκεν
Νέες αναφορές ότι η Ολλανδία πρόκειται να υλοποιήσει φέτος τα σχέδιά της για το κλείσιμο του κοιτάσματος φυσικού αερίου στο Χρόνινγκεν – άλλοτε η μεγαλύτερη πηγή προμηθειών της Ευρώπης- πυροδότησε το ράλι την Πέμπτη, ενώ οι προβλέψεις για θερμότερο καιρό και οι επεκτάσεις διακοπής του εφοδιασμού σε βασικά πεδία στη Νορβηγία συνεχίζουν να υποστηρίζουν τις τιμές.
Οι διακοπές του εφοδιασμού ενίσχυσαν τους φόβους ότι οι ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου εξακολουθούν να προσαρμόζονται σε μια νέα πραγματικότητα, όπου η διασφάλιση των θαλάσσιων εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι κρίσιμη για την αντικατάσταση των προμηθειών του ρωσικού αγωγού που κάλυπτε το 40% της ζήτησης της ΕΕ πριν από την εισβολή στην Ουκρανία.
Διακυμάνσεις τιμών
«Οι αναφορές για το κλείσιμο του Χρόνινγκεν προσθέτουν σε μια σειρά από άλλες ειδήσεις που είναι ανοδικές για τις τιμές του φυσικού αερίου», δήλωσε στους Financial Times, ο Tom Marzec-Manser της εταιρείας συμβούλων ενέργειας ICIS. «Αλλά οι διακυμάνσεις των τιμών αποτελούν ένδειξη ότι εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές φυσικού αερίου της Ευρώπης και οι συμμετέχοντες στην αγορά παραμένουν διχασμένοι», πρόσθεσε.
Ο Hans Vijlbrief, ο Ολλανδός υφυπουργός εξόρυξης, είπε στους FT τον περασμένο Ιανουάριο ότι το Χρόνινγκεν θα κλείσει έως την 1η Οκτωβρίου, αλλά εάν χρειαστεί, θα παραμείνει ανοιχτό μέχρι τον Οκτώβριο του 2024.
Η παραγωγή φυσικού αερίου του Χρόνινγκεν μειώθηκε στα 2,8 bcm ετησίως πέρυσι, το ελάχιστο για τη διατήρηση της λειτουργίας των αντλιών του, με τους σεισμούς που έπληξαν την περιοχή να αποδίδονται σε γεωτρήσεις.
Ενώ οι χώροι αποθήκευσης φυσικού αερίου της Ευρώπης είναι πλέον πλήρεις κατά περισσότερο από 70% και σε καλό δρόμο για να επιτευχθεί η πλήρωση κατά 90% έως τις αρχές Νοεμβρίου, η αποθήκευση από μόνη της δεν μπορεί να καλύψει τη ζήτηση το χειμώνα.
Πριν από την ανάκαμψη αυτού του μήνα στο TTF, η τιμή του LNG στη Βορειοανατολική Ασία είχε κινηθεί για λίγο πάνω από την ευρωπαϊκή αγορά για μία από τις πρώτες φορές από την έναρξη της ενεργειακής κρίσης, κινητοποιώντας τους εμπόρους να στείλουν φορτία ανατολικά.
Όμως, με την άνοδο των τιμών τις τελευταίες ημέρες, το TTF έχει ανακτήσει την υπεραξία του σε σχέση με τις ασιατικές αγορές φυσικού αερίου, δίνοντας εκ νέου κίνητρα στους εμπόρους να στείλουν LNG στην Ευρώπη.
«Θα δούμε [τον ανταγωνισμό για το LNG] και φέτος και τα επόμενα χρόνια. Η σύνδεση μεταξύ των ευρωπαϊκών και ασιατικών αγορών LNG και των τιμών θα είναι γενικά ισχυρότερη από ό,τι πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, επειδή η Ευρώπη αγοράζει πολύ περισσότερο LNG τώρα», δήλωσε ο Glen Kurokawa, επικεφαλής του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας στη συμβουλευτική CRU.
Ωστόσο, ο Kurokawa είπε ότι δεν πιστεύει ότι ο ανταγωνισμός για το LNG θα ήταν τόσο έντονος φέτος σε σύγκριση με το 2022, υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη μείωσε την «κατανάλωση φυσικού αερίου για τη βιομηχανία» και τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με πέρυσι.