Τα τρία μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα του πλανήτη μοιάζουν να εισέρχονται ταυτόχρονα σε τροχιά επιβράδυνσης και ύφεσης, με τις συνέπειες να έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται ορατές και αισθητές.
Τα τελευταία στοιχεία που έγιναν γνωστά για την οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών, την Πέμπτη 28 Ιουλίου, έδειξαν ότι το ΑΕΠ συρρικνώθηκε για δεύτερο συνεχόμενο εξάμηνο στο διάστημα Απριλίου-Ιουνίου. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, τα πιο δύσκολα και η ύφεση να είναι μπροστά, δεδομένης και της επιθετικής πολιτικής που έχει υιοθετήσει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed).
«Αξίζει να σημειώσουμε ότι οι αυξήσεις επιτοκίων υπήρξαν μεγάλες και ήρθαν γρήγορα και είναι πιθανό οι πλήρεις συνέπειές τους να μην έχουν ακόμη γίνει αισθητές από την οικονομία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής της Fed, Τζερόμ Πάουελ, προετοιμάζοντας ουσιαστικά τους συμπολίτες του για χειρότερες ημέρες.
Μαγική εικόνα στην ευρωζώνη
Στην ευρωζώνη, την ίδια στιγμή, η αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,7% κατά το ίδιο διάστημα, σύμφωνα με τις αρχικές εκτιμήσεις της Eurostat που είδαν το φως της δημοσιότητας την Παρασκευή, μοιάζουν για πολλούς με… μαγική εικόνα. Πέρα, άλλωστε, από το ενδεχόμενο το παραπάνω ποσοστό να υποχωρήσει μετά τις αναθεωρήσεις, δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναμένουν το δεύτερο εξάμηνο του έτους να είναι σαφώς πιο δύσκολο, παρά την «έκρηξη» του τουρισμού.
«Το εφιαλτικό σενάριο, τόσο για την ΕΚΤ όσο και για τις κυβερνήσεις, θα ήταν ο στασιμοπληθωρισμός, με μια διακοπή στις ροές ρωσικού φυσικού αερίου να οδηγεί την ευρωζώνη στη ζώνη της ύφεσης, τη στιγμή που η ενεργειακή κρίση και το πιο αδύναμο ευρώ θα συνεχίσουν να οδηγούν τις τιμές ακόμη υψηλότερα», όπως σημείωναν σε σχετική τους ανάλυση οι Financial Times. 
Την ίδια στιγμή, η Goldman Sachs, η JP Morgan και άλλες τράπεζες και επενδυτικοί οίκοι θεωρούν ότι σήμερα η ύφεση στην ευρωζώνη είναι πιο πιθανή παρά ποτέ. Πολύ περισσότερο καθώς η μεγαλύτερη οικονομία της, η Γερμανία, είδε το ΑΕΠ της να παραμένει στάσιμο κατά το β΄ τρίμηνο.
Η Κίνα «λαχάνιασε»
Τι συμβαίνει, όμως, την ίδια περίοδο στην Κίνα; Σύμφωνα με ολοένα περισσότερους οικονομολόγους, ινστιτούτα και τράπεζες, ο στόχος της ανάπτυξης με ρυθμό 5,5% που είχε τεθεί για φέτος – έτσι κι αλλιώς αρκετά χαμηλότερος σε σύγκριση με τα όσα μας έχει συνηθίσει η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία και η πολυπληθέστερη αγορά του πλανήτη – μοιάζει πλέον σχεδόν ανέφικτος. 
Το πιο πιθανό, όπως τονίζεται, είναι το ΑΕΠ να αυξηθεί κατά περίπου 4%. Κι αυτό, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν άλλα μεγάλα «κύματα» Covid και lockdown ή άλλα απρόβλεπτα φαινόμενα – όπως είναι, για παράδειγμα, ένα «θερμό επεισόδιο» με τις ΗΠΑ για την Ταϊβάν.
Με βάση τα παραπάνω, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι όλες οι μεγάλες οικονομίες του πλανήτη πατούν ταυτόχρονα «φρένο», παρά τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζει η καθεμία. Κι αυτό, όπως είναι φυσικό και αναμενόμενο, έχει επιπτώσεις στην πολιτική και τις κοινωνίες, που γίνονται ήδη ορατές. Έστω κι αν, ειδικά στην περίπτωση της Κίνας, καταβάλλεται μεγάλη προσπάθεια για να σταλεί προς τα έξω το μήνυμα ότι «δεν πάθαμε και τίποτα».
Κοινωνικές «εκρήξεις», αύξηση απεργιών
Ξεκινώντας από τις κοινωνίες, είναι σαφές ότι το στοιχείο που αρχίζει να δυναμώνει είναι η οργή. Κι αυτό επίσης δεν μπορεί να προκαλεί έκπληξη σε κανέναν, καθώς μετά από τις αλλεπάλληλες κρίσεις και την καταστροφική – σε πολλές περιπτώσεις – διαχείρισή τους από τις κυβερνήσεις και συνολικά το σύστημα εξουσίας, η εμπιστοσύνη προς αυτά έχει διαβρωθεί για τα καλά.
Από αυτή την άποψη, δεν είναι τυχαίες ούτε οι «εκρήξεις» που καταγράφονται σε αρκετά μέρη του πλανήτη, ούτε όμως η σημαντική αύξηση του αριθμού των απεργιών, που κάνει πολλά ΜΜΕ να εκτιμούν ότι βρισκόμαστε μπροστά στη μεγάλη αναβίωση του συνδικαλιστικού κινήματος και των συνδικάτων.
Όσο για τις συνέπειες στην πολιτική και τους πρωταγωνιστές της, μια ματιά στα όσα συμβαίνουν στις δύο πλευρές του Ατλαντικού αρκεί ώστε να πείσει για του λόγου το αληθές.
Πολιτική ανισορροπία σε Ευρώπη-ΗΠΑ
Στην Ευρώπη, η πτώση της κυβέρνησης του Μάριο Ντράγκι στην Ιταλία αποτελεί το πιο πρόσφατο πιόνι του ντόμινο που έχει ξεκινήσει. Έχει προηγηθεί, όπως είναι γνωστό, η απώλεια της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας για τον Εμανουέλ Μακρόν στη Γαλλία και η παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Στις ΗΠΑ, την ίδια στιγμή, τα ποσοστά δημοφιλίας του Τζο Μπάιντεν πάνε από το κακό στο χειρότερο, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες που καταβάλλουν ο πρόεδρος και το επιτελείο του. Κι αυτό, όσο πλησιάζουν οι ενδιάμεσες εκλογές και όσο ο Ντόναλντ Τραμπ παραμένει ζωντανός στο κυνήγι της ρεβάνς, μέσω μιας υποψηφιότητας και επανεκλογής του το 2024, είναι τουλάχιστον ανησυχητικά νέα για τη χώρα.
«Τα τύμπανα της παγκόσμιας ύφεσης αρχίζουν να ακούγονται πιο δυνατά», σημείωνε σε ανάλυσή του το Reuters. Και ο κύκλος που έχει ανοίξει προφανώς δεν πρόκειται να τελειώσει εδώ, ούτε σύντομα. Αντιθέτως θα διευρυνθεί.
