Αφού επί μήνες το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας είχε οικοδομήσει τον μύθο του «εθνικού τυφεκίου» κατά την ελληνική πρακτική, δηλαδή τη.. βάφτιση μίας σχεδίασης από τη διεθνή αγορά ως εθνικής για να εξυπηρετηθεί το αφήγημα περί μέριμνας για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία και η αδικαιολόγητη, λόγω των τεράστιων, πιο άμεσων κενών που άφησε η δεκαετία των μνημονίων, αιφνίδια προτεραιοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος, τώρα, εξίσου αιφνιδίως έγραψε τους τίτλους τέλους.
Γράφει ο ΚΥΝΙΚΟΣ
Από το «οι Έλληνες στρατιώτες έλεγαν, θα εμφανίζονταν στην παρέλαση του 2021 με το “εθνικό τυφέκιο” στα χέρια τους», αποφασίστηκε, για οικονομικούς λόγους, η εγκατάλειψη του προγράμματος και ο εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων τυφεκίων G3. Άδοξα χαμένες πήγαν λοιπόν οι δοκιμές που διεξήχθησαν, οι έκδηλα μωροφιλόδοξες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείο Εθνικής Άμυνας και όσο μελάνι χύθηκε, ψηφιακά και έντυπα, για τις υποψηφιότητες, τα σχέδια και τις εικασίες για την επιλογή.
Στις 10 Μαρτίου 2022, ο Ιάσωνας Φωτήλας, βουλευτής Αχαΐας της Νέας Δημοκρατίας εξέδωσε την κάτωθι ανακοίνωση: «Η αναβάθμιση των ΕΑΣ και του εργοστασίου τους στο Αίγιο ήταν ένα πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας για το οποίο αγωνίστηκα με σταθερότητα και πίστη. Σήμερα είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω μετά από άοκνες και συνεχείς επαφές μου τόσο με τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Κ. Παναγιωτόπουλο όσο και με τον διευθύνοντα σύμβουλο των ΕΑΣ κ. Κωστόπουλο, ότι η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υλοποίησε ένα ακόμη πάγιο και δίκαιο αίτημα του Ν. Αχαΐας.
»Μέσα στη γενική αναβάθμιση του Ελληνικού Στρατού αποφασίστηκε και θα δρομολογηθεί ο εκσυγχρονισμός του συνόλου του ελληνικού τουφεκιού G3 με κύριο σημείο του το εργοστάσιο του Αιγίου. Σύντομα θα ανακοινωθούν από τους αρμόδιους φορείς οι αποφάσεις για την αποκατάσταση των βλαβών στα κτίρια αλλά και οι νέες δυνατότητες του εργοστασίου στο Αίγιο σε μία προσπάθεια της Κυβέρνησης να στηρίξει παράλληλα με τον ελληνικό στρατό και την εργασία στην περιοχή μας. Συνεχίζουμε να θέτουμε τις βάσεις για ένα καλύτερο μέλλον. Η Αχαΐα αλλάζει, η Ελλάδα αλλάζει!».
Μέσα σε 12 μήνες, όλη η κυβερνητική επιχειρηματολογία περί αναγκαιότητας και σημασίας της προμήθειας νέου τυφεκίου, απλά εξαφανίστηκαν. Τώρα γίνεται επίκληση οικονομικών λόγων για τη ματαίωση του προγράμματος, λες και πριν 12 μήνες τα… λεφτόδενδρα άνθιζαν! Στο ίδιο διάστημα η προτεραιότητα του προγράμματος υπέστη και αυτή καθίζηση, από τις πρώτες θέσεις στην ανυπαρξία, τόσο ραγδαία, όσο και μετεωρική άνοδος της στην κορυφή του σχετικού καταλόγου.
Για άλλη μία φορά η διαδικασία του Εθνικού Αμυντικού Σχεδιασμού φαίνεται να αποτελεί περισσότερο εμπόδιο παρά εργαλείο για την πολιτική και -δυστυχώς λόγω της επανάληψης του φαινομένου- τη στρατιωτική ηγεσία, και η μόνη πυξίδα που καθορίζει τις εξελίξεις είναι το «χωρίς πρόγραμμα». Βέβαια, μετά το πρόγραμμα των Rafale, όπου στη σύμβαση του Ιανουαρίου 2021 για την προμήθεια των πρώτων 18 μαχητικών δεν συμπεριλήφθηκε, ούτε για το τυπικό, δικαίωμα προαίρεσης για τα επόμενα έξι αεροσκάφη που η προμήθεια τους ανακοινώθηκε από τα πρωθυπουργικά χείλη τον Σεπτέμβριο του 2021, δηλαδή οκτώ μήνες μετά, όλα είναι πιθανά.
Επειδή όμως το «χωρίς πρόγραμμα», αργότερα ή γρηγορότερα θα μας κτυπήσει σαν μπούμερανγκ (αντί να διδαχθούμε από τα παθήματα επαναλαμβάνουμε τα ίδια και μας ξαναγίνονται παθήματα), μήπως, λέμε μήπως, έστω και κατόπιν εορτής, αφού οι αποφάσεις έχουν ληφθεί, να το ξανασκεφθούν στη Μεσογείων και να αλλάξουν ρότα; Δηλαδή, να εκπονήσουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο που θα συνδέει τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων με τη βιώσιμη ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας;
Αν και λεπτομέρειες για τον εκσυγχρονισμό των τυφεκίων G3 δεν έχουν γίνει γνωστές, πιθανότατα θα υλοποιηθεί μέσω κάποιας συλλογής. Σε αυτή την περίπτωση μήπως το έργο θα είναι προτιμότερο (και πιο οικονομικό) να αναληφθεί από τα εργοστάσια του Ελληνικού Στρατού που ούτως ή άλλως εμπλέκονται στη συντήρηση 5ου κλιμακίου και ανακατασκευή των τυφεκίων;
Όπως είναι γνωστό τόσο το 301 Εργοστάσιο Βάσης (301 ΕΒ) στους Αγίους Αναργύρους Αττικής όσο και το 303 Προκεχωρημένο Εργοστάσιο Βάσης (303 ΠΕΒ) στη Λάρισα, διαθέτουν συνεργεία οπλισμού τα οποία εκτελούν το προαναφερθέν έργο και μπορούν στο πλαίσιο αυτού να αναλάβουν τον εκσυγχρονισμό.
Όσον αφορά το 301 ΕΒ, το Συνεργείο Οπλισμού εδώ και δεκαετίες ασχολείται με το σύνολο του φορητού οπλισμού που διαθέτει ο Ελληνικός Στρατός και σύμφωνα με πληροφορίες, η δυνατότητα του ανέρχεται σε 14.000 τυφέκια ετησίως. Συγκεκριμένα σε αυτό επισκευάζονται πιστόλια, τυφέκια των 7,62 χιλ. (οικογένεια G3) και 5,56 χιλ. (οικογένεια Μ16), πολυβόλα γενικής χρήσης των 7,62 χιλ., βαριά πολυβόλα των 0,50 ιντσών M2, εκτοξευτές βομβίδων, όλμοι των 60 χιλ., 81 χιλ. και 4,2 ιντσών και ΠΑΟ (Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρόμησης) των 90 και των 106 χιλ.
Η διαδικασία επισκευής περιλαμβάνει τις ακόλουθες φάσεις: διάλυση, επισκευή, απολίπανση, αμμοβολή, φωσφάτωση και ηλεκτροστατική βαφή. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στη φωσφάτωση που αποτελεί μία διαδικασία τεχνικής οξείδωσης. Ας σημειωθεί δε ότι η δυνατότητα που διαθέτει στον συγκεκριμένο τομέα το εργοστάσιο είναι υψηλού επιπέδου.
Μετά την ολοκλήρωση της επισκευής το κάθε όπλο δοκιμάζεται στο σταθμό βλητικών δοκιμών που περιλαμβάνει και βλητική στοά. Σε αυτόν με τη βοήθεια ειδικών βάσεων και διατάξεων γίνεται βολή του κάθε τυφεκίου και οπλοπολυβόλου, πολυβόλου ώστε να ελεγχθεί η ποιότητα των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν. Δυνατότητα φωσφάτωσης διαθέτει και το 303 ΠΕΒ. Οπότε σε αυτή την περίπτωση, τι έργο θα μπορούσε να ανατεθεί άμεσα στο εργοστάσιο του Αιγίου των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων (ΕΑΣ) που τα κανόνισε ο… άοκνος βουλευτής Φωτήλας;
Καταρχάς ένα πρόγραμμα που εδώ και 20 χρόνια αναμένει να υλοποιηθεί. Την αντικατάσταση των πιστολιών Colt M1911A1 που 74 χρόνια μετά την εισαγωγή του σε υπηρεσία συνεχίζει να αποτελεί το κύριο πιστόλι του Ελληνικού Στρατού. Τις αρχές του 2000 οι σχετικές ανάγκες είχαν προσδιοριστεί σε 60.000 πιστόλια. Και φυσικά σε συνδυασμό με αυτό, την ανανέωση – συμπλήρωση των πιστολιών που χρησιμοποιεί η Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ) και το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή (Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.).
Ας σημειωθεί ότι το 2003 με τη σύμβαση 044A είχε ανατεθεί στην τότε ΕΒΟ ΑΕ η παραγωγή 36.000 πιστολιών USP Compact των 9 χλστ. της γερμανικής Heckler und Koch, με δικαίωμα προαιρέσεως για 10.000 επιπλέον πιστόλια. Εξ αυτών τα 34.000 πιστόλια προορίζονταν για την ΕΛ.ΑΣ και τα 2.000 για το Λ.Σ. – ΕΛ.ΑΚΤ. Είναι αυτονόητο ότι η εισαγωγή ενός νέου πιστολιού στον Ελληνικό Στρατό συνεπάγεται και πρόσθετες παραγγελίες στα ΕΑΣ για την παραγωγή πυρομαχικών.
Ένα ακόμη πρόγραμμα, που κατά σύμπτωση και αυτό καθυστερεί περί τα 20 χρόνια, είναι η ανάπτυξη ενός συστήματος όλμου σύγχρονης τεχνολογίας που θα επιτυγχάνει ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό βολής (με αυτόματη γέμιση ή δίδυμο σωλήνα) και με σωλήνα (ραβδωτό ή λείο) υψηλών επιδόσεων βεληνεκούς, που θα εγκατασταθεί επί κατάλληλου φορέα (όπως για παράδειγμα ο εικονιζόμενος πολωνικής προέλευσης M120 Rak).
Άλλο ένα πρόγραμμα που θα μπορούσε να αρχίσει να υλοποιείται σχετικά άμεσα είναι η παραγωγή όλμων διαμετρήματος 120 χλστ. τύπου E-56. Το 2002 ανατέθηκε από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας στην τότε ΕΒΟ ΑΕ σύμβαση ύψους 3,15 δις δραχμών (περίπου 9,2 εκατ. ευρώ) για την παραγωγή 200 όλμων διαμετρήματος 120 χλστ. τύπου Ε-56.
Περί το 2004 είχε γίνει γνωστό ότι υπήρχαν προβλήματα στην ανάπτυξη της έκδοσης του όλμου για εγκατάσταση επί των τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς όλμου (ΤΟΜΟ) M106 που χρησιμοποιεί ο ΕΣ. Από τότε, πιθανότατα, το ζήτημα παραμένει σε εκκρεμότητα και ο Ελληνικός Στρατός συνεχίζει να χρησιμοποιεί απαρχαιωμένους, αμερικανικής προέλευσης, όλμους διαμετρήματος των 4,2 ιντσών (σύμφωνα με ανοικτές πηγές τύπων M2 και M30, ενώ το σύνολο των 257 ΤΟΜΟ Μ106Α1/-Α2 είναι εξοπλισμένο με αυτούς).
Η μετάβαση στο διαμέτρημα των 120 χλστ. (συμπεριλαμβανομένων και των εγκατεστημένων επί ΤΟΜΟ), θα επιτρέψει τη χρήση βλημάτων όλμου νέας τεχνολογίας που διαθέτουν αυξημένες επιδόσεις (βεληνεκές, ακρίβεια, φονικότητα) συμπεριλαμβανομένων και καθοδηγούμενων βλημάτων και κατ’ επέκταση σημαίνει πρόσθετες παραγγελίες στα ΕΑΣ για την εγχώρια παραγωγή τους.
Παράλληλα μπορεί να αρχίσει η διαδικασία για τη σχεδίαση, ανάπτυξη και στη συνέχεια παραγωγή ενός πραγματικά εθνικού τυφεκίου, τα χαρακτηριστικά του οποίου και οι εκδόσεις θα είναι βελτιστοποιημένα για τις ελληνικές επιχειρησιακές απαιτήσεις και από πλευράς επιδόσεων και κόστους θα πρέπει να είναι ανταγωνιστικό και στη διεθνή αγορά.
Φυσικά ο παραπάνω κατάλογος μπορεί να εμπλουτισθεί με πρόσθετα έργα αλλά σε κάθε περίπτωση, υπάρχει ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί: μπορεί το εργοστάσιο του Αιγίου να αναπτύξει οποιαδήποτε παραγωγική δραστηριότητα αν οι εγκαταστάσεις του δεν είναι ασφαλείς για το προσωπικό του;
Αν θυμόμαστε καλά περί το 2004, στο πλαίσιο του προγράμματος προμήθειας νέου τυφεκίου εφόδου διαμετρήματος 5,56 χλστ. (που δεν υλοποιήθηκε), είχε διαπιστωθεί ότι κτίρια στο εργοστάσιο του Αιγίου απαιτούσαν επισκευές των ζημιών που είχαν υποστεί από τον μεγάλο σεισμό του 1995. Από τότε μέχρι σήμερα, και αφού μεσολάβησαν και άλλοι ισχυροί σεισμοί, ουδεμία επισκευή πραγματοποιήθηκε.
Σύμφωνα δε με δημοσιεύματα τοπικών μέσων, μόλις τον Νοέμβριο του 2021 περιήλθε σε γνώση της διοίκηση των ΕΑΣ η έκθεση στατικότητας που είχε συνταχθεί από την Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών το 2008 (!) και η οποία διαπίστωνε σοβαρά προβλήματα και στο κτίριο του χώρου παραγωγής. Έτσι αποφασίστηκε ο αποκλεισμός του χώρου παραγωγής και η απαγόρευση πρόσβασης των εργαζομένων σε αυτόν, 27 χρόνια μετά τον αρχικό σεισμό και 14 χρόνια μετά την επιστημονική τεκμηρίωση του προβλήματος!
Το να εγκαταλείπεται το εργοστάσιο των ΕΑΣ στο Αίγιο στην τύχη του (διότι δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αλλιώς η μη επισκευή των εγκαταστάσεων του) και απλώς να έρχεται στο προσκήνιο της επικαιρότητας κάθε φορά που εκτοξεύεται ένα πυροτέχνημα δεν αποτελεί βιομηχανική πολιτική αλλά καταδίκη σε απαξίωση. Σε τελική ανάλυση, οι ανάγκες υπάρχουν, οι πόροι που απαιτούνται για την υλοποίηση προγραμμάτων όπως τα προαναφερθέντα δεν είναι εκτός των οικονομικών δυνατοτήτων της χώρας αλλά αν συνεχίσουμε όπως στο παρελθόν, η αποτυχία είναι διασφαλισμένη…