Το ζήτημα θα επανέλθει στις διαπραγματεύσεις τη νύχτα – Οι αρμόδιες ευρωπαϊκές πηγές πάντως προεξοφλούν ότι η συζήτηση θα καταλήξει σε συμφωνία – Τα σενάρια για το χρόνο επιμήκυνσης της αποπληρωμής δανείων 100 δισ. ευρώ και η σκληρή γραμμή των Γερμανών.
Στο χρόνο της επιμήκυνσης των δανείων του EFSF και στο ύψος της δόσης προς την Ελλάδα «κόλλησε» λίγο πριν τις επτά το απόγευμα η συζήτηση για την Ελλάδα και οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα επανέλθουν -σύμφωνα με πληροφορίες στο ζήτημα μετά την ολοκλήρωση άλλων θεμάτων. Αυτό σημαίνει ότι αποδυναμώνεται το σενάριο μιας συνέντευξηςΤύπου που θα γινόταν νωρίς – δηλαδή περίπου στις 8 ώρα Ελλάδας.
Η εξέλιξη αυτή δεν σημαίνει ότι οδηγούμαστε σε εμπλοκή καθώς όλες οι αρμόδιες πηγές προεξοφλούν ότι η συνεδρίαση θα καταλήξει σε συμφωνία.
Η επιμήκυνση αφορά τα δάνεια του EFSF από το δεύτερο μνημόνιο, το ύψος των οποίων είναι περίπου 100 δισ. ευρώ. Η απόφαση του Eurogroup του Ιουνίου του 2017 ανέφερε ότι θα επιμηκυνθούν από 0 έως 15 έτη. Η Γερμανία τις τελευταίες εβδομάδες επέμενε στην πολύ σκληρή γραμμή που έδινε επιμήκυνση 3- 5 χρόνια μάξιμουμ. Από την άλλη πλευρά, η Ιταλία και η Ισπανία είχαν συνταχθεί με την Ελλάδα και ζητούσαν επιμήκυνση 10 έτη, τουλάχιστον. Στην πλευρά αυτή βρίσκονταν επίσης το ΔΝΤ και η ΕΚΤ.
Πριν αρχίσει το Eurogroup οι τελευταίες πληροφορίες από ευρωπαϊκές πηγές ανέφεραν ότι θα καθόταν στα 7 με 8 έτη με μια μικρή πιθανότητα να φθάσει μέχρι τα 10. Φαίνεται όμως, ότι οι δύο πλευρές που διαφωνούν δεν τα βρήκαν στον πρώτο γύρο της κουβέντας. Όλα θα κριθούν αργότερα σήμερα και βέβαια, όπως συμβαίνει σ’ αυτές τις περιπτώσεις θα εξαρτηθούν από τη διάθεση του Βερολίνου να κάνει ή όχι μια υποχώρηση της τελευταίας στιγμής για να κλείσουν όλα τα θέματα και να εκδοθεί το κοινό ανακοινωθέν.
Το κρίσιμο Eurogroup βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 4 το απόγευμα ώρα Ελλάδας. Το protothema.gr παρουσιάζει τη κρίσιμη πρόβλεψη του σχήματος της «μετα-μνημονιακής» ενισχυμένης επιτήρησης η οποία αναμένεται να κλειδώσει τα ξημερώματα της Παρασκευής και προβλέπει ρητά τη δυνατότητα των θεσμών να επιβάλουν νέα μέτρα στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το απόσπασμα του ενημερωτικού σημειώματος της Επιτροπής, «η Επιτροπή μπορεί να προτείνει στο Συμβούλιο Υπουργών να συστήσει στο σχετικό κράτος μέλος τη θέσπιση διορθωτικών μέτρων ή την εκπόνηση ενός σχεδίου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής».
Ωστόσο αυτό είναι μόνο η βάση. Διότι το συγκεκριμένο πλαίσιο που ισχύει για όλες τις χώρες είναι ο καμβάς πάνω στην οποίο θα σχεδιαστεί ένα ειδικό «εργαλείο», όπως το έχει χαρακτηρίσει ο Πρόεδρος της Ευρωομάδας Μάριο Σεντένο, το οποίο ενεργοποιείται ειδικά για την Ελλάδα εφόσον δεν υπάρχει προηγούμενο ενισχυμένης εποπτείας στην ιστορία της Ευρωζώνης.
Ουσιαστικά τα ισχυρά κράτη-μέλη της Ευρωζώνης ανασύρουν απο το «σεντούκι» των μέτρων της κορύφωσης της κρίσης το πιο στενό κορσέ επιτήρησης που έχει σχεδιαστεί για τις χώρες της Ευρωομάδας. Στη περίπτωση της Ελλάδας βέβαια η ολοκλήρωση των 400 προαπαιτούμενων του τρίτου μνημονίου έχει ως αποτέλεσμα η αυστηρή αυτή επιτήρηση να συνοδεύεται από πανηγυρικούς τόνους από τη πλευρά των Ευρωπαίων για την ολοκλήρωση του προγράμματος.
Βήμα-βήμα η νομική βάση της ενισχυμένης εποπτείας
Η διαδικασία ενισχυμένης εποπτείας, νομικά βασίζεται στη «Δέσμη Δύο Μέτρων», γνωστή και ως «Two-Pack», που θεσμοθετήθηκε το Μάιο του 2013.
Προβλέπει ένα αυστηρό πλαίσιο επιτήρησης και χρονοδιάγραμμα για τα κράτη που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Κοινοτικές πηγές αναφέρουν πως το σκέλος του που αφορά στην επιτήρηση των κρατών μελών θα χρησιμοποιηθεί ως ένας «σκελετός» στον οποίο σχεδιαστεί η μεταπρογραμματική επιτήρηση της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Eurogroup. Απόψε τη νύχτα θα δούμε τα χαρακτηριστικά του.
Σύμφωνα τις πληροφορίες που υπάρχουν ως τώρα, η τρόικα συμπεριλαμβανομένου του ΔΝΤ θα ελέγχει την τήρηση των δεσμεύσεων ανά τρίμηνο (όπως συμβαίνει και με τα μνημόνια) και θα μπορεί να ζητάει νέα μέτρα αν υπάρχουν αποκλίσεις.
Στα κείμενα που αποτελούν τη βάση του εργαλείου αναφέρεται ότι «με βάση αυτήν την εποπτεία, η Επιτροπή μπορεί να συναγάγει ότι ένα κράτος μέλος πρέπει να λάβει περαιτέρω μέτρα διότι η χρηματοπιστωτική κατάστασή του θα μπορούσε να έχει σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της ζώνης του ευρώ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή μπορεί να προτείνει στο Συμβούλιο Υπουργών να συστήσει στο σχετικό κράτος μέλος τη θέσπιση διορθωτικών μέτρων ή την εκπόνηση ενός σχεδίου προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής».
Να σημειωθεί πως η «Δέσμη Δύο Μέτρων» είχε αρχικά σχεδιαστεί για την αυστηρότερη εποπτεία των κρατών που υπόκεινται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Το σκέλος ωστόσο που αφορά τους κανόνες για ενισχυμένη εποπτεία σε κράτη-μέλη που βγαίνουν από ένα πρόγραμμα θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά ως νομικό πλαίσιο στην περίπτωση της Ελλάδας.
Αποκάλυψη τα ξημερώματα
Με δεδομένο πως το «ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης» του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου δεν θα είναι το σχέδιο βάσει του οποίου θα βαδίσει η χώρα ως το 2022 το ενδιαφέρον εστιάζεται στο κείμενο – παράρτημα που ενδέχεται να συνοδεύει την απόφαση του Eurogroup.
Εκεί θα αναφέρονται καθαρά τα χρονικά όρια υλοποίησης των δεσμεύσεων (όπως συμβαίνει και στα μνημόνια). Εκδοχές (draft) κυκλοφορούν από χθες στο Λουξεμβούργο ωστόσο μένει να φανεί αν θα κλειδώσει απόψε η τελική μορφή του κειμένου των δεσμεύσεων και αν θα δημοσιοποιηθεί.
Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία γνωρίζουμε ότι θα περιλαμβάνονται οι ακόλουθες δεσμεύσεις:
-Ρήτρα «μη αντιστρεψιμότητας» των μεταρρυθμίσεων των προηγούμενων μνημονίων.
-Η μείωση των συντάξεων (2019) και του αφορολόγητου (2020) θα εφαρμοστούν κανονικά.
-Τήρηση του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% ως το 2022.
-Συνέχιση των αποκρατικοποιήσεων με δεσμεύσεις για ολοκλήρωση του προγράμματος του ΤΑΙΠΕΔ.
-Αναπροσαρμογή του ΕΝΦΙΑ σύμφωνα με τις τιμές της αγοράς ως τα μέσα του 2020. Ενδέχεται να κρύβει νέες αυξήσεις στις λεγόμενες «λαϊκές γειτονιές».
-Περαιτέρω κινήσεις για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.
-Αλλαγές στα επιδόματα αναπηρίας ως τα μέσα του 2019 με καθολική εφαρμογή της νέας προσέγγισης για τον προσδιορισμό της αναπηρίας «με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση».
-Εφαρμογή της μεταρρύθμισης για την αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης με τοποθετήσεις των μονίμων διευθυντών στο δημόσιο ως τον Οκτώβριο.
-Συνέχιση του σχεδίου εξυγίανσης των τραπεζών και διαρκούς μείωσης των κόκκινων δανείων σε συνεργασία με την ΤτΕ.
-Δέσμευση για διατήρηση της ανεξαρτησίας της ΑΑΔΕ και απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών.
-Μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής Πρόνοιας με την τεχνική βοήθεια του SRSS, δηλαδή της μόνιμης δύναμης τεχνοκρατών της Κομισιόν που βρίσκεται στην Αθήνα και αποτελεί το διάδοχο σχήμα της Ομάδας Δράσης.
-Συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών στις αγορές προϊόντων.
-Η δημιουργία του ενιαίου ταμείου συντάξεων ΕΦΚΑ πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως τα μέσα του 2020.
-Άνοιγμα 120 κέντρων πρωτοβάθμιας περίθαλψης μέχρι τα τέλη του 2018 και 240 ως τα μέσα του 2020.