Το παράδειγμα του Καζακστάν
Δεύτερες σκέψεις σχετικά με την αγορά των 18 Rafale από την Ελλάδα έναντι ποσού άνω των 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, προκαλεί η στάση του Καζακστάν, το οποίο αν και φερόταν να είναι έτοιμο να αγοράσει το εν λόγω γαλλικό μαχητικό στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού των στρατιωτικών του δυνάμεων, τελικά το απέρριψε καθώς έκρινε πως το ρωσικής κατασκευής αεροσκάφος Sukhoi Su-30SM είναι πολύ πιο ποιοτικό και σαφώς πιο οικονομικό από το «ακριβό» και «σύνθετο» Rafale.
Υπενθυμίζεται πως η Ελλάδα έχει αγοράσει 18 μαχητικά Rafale, εκ των οποίων τα 12 είναι μεταχειρισμένα (10 μονοθέσια και δύο διθέσια) και τα 6 καινούρια (4 μονοθέσια και 2 διθέσια), μαζί με όπλα και υποστήριξη.
Η απόρριψη των Rafale
Σύμφωνα με πληροφορίες το Καζακστάν (όπως και το Ουζμπεκιστάν) φερόταν να είναι κοντά στην αγορά Rafale, ιδιαίτερα μετά την επίσκεψη του Γάλλου προέδρου, Emmanuel Macron στις αρχές Νοεμβρίου.
Ωστόσο, αν και τα δύο αυτά ασιατικά κράτη είναι σε διαδικασία εκσυγχρονισμού των ενόπλων δυνάμεων τους, υποστηρίζουν πως θεωρούν τα Rafale, «ακριβά» και «περίπλοκα» μαχητικά που είναι μάλιστα πέραν των οικονομικών τους δυνατοτήτων, τη στιγμή που τυχόν αγορά τους θα συνεπαγόταν και την ανάγκη για μια τεράστια αναθεώρηση των logistics, της εκπαίδευσης και των υλικοτεχνικών υποδομών τους που σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να βασίζονται στο ρωσικό αμυντικό-βιομηχανικό μοντέλο.
Πιέσεις
Βάσει δημοσιευμάτων, πηγές από τη Γαλλία ανέφεραν πως το Ουζμπεκιστάν εξεδήλωσε ενδιαφέρον για την αγορά 24 μαχητικών Dassault Rafale ενώ δημοσίευμα της La Tribune έκανε λόγο για ενδιαφέρον και του Καζακστάν για την αγορά Rafale.
«Σύμφωνα με πολλές πηγές, η Dassault Aviation προσεγγίζει ενεργά εδώ και αρκετούς μήνες αυτές τις δύο χώρες της Κεντρικής Ασίας με τις οποίες η Γαλλία επιθυμεί να εμβαθύνει τις διμερείς της σχέσεις.
Αυτό ήταν επίσης όλο το νόημα του ταξιδιού Emmanuel Macron στο Καζακστάν και στη συνέχεια στο Ουζμπεκιστάν την 1 και 2 Νοεμβρίου» υποστήριζε το δημοσίευμα, υπονοώντας πως υπάρχει ενδιαφέρον για τα γαλλικά Rafale.
Η διάψευση
Ωστόσο, το πρακτορείο ειδήσεων KazTAG του Καζακστάν επικαλέστηκε τον Συνταγματάρχη Yerzhan Nildibaev, αναπληρωτή Διοικητή των Δυνάμεων Αεράμυνας (ADF), ο οποίος ούτε λίγο ούτε πολύ διέψευσε πως έγιναν διαπραγματεύσεις με τη γαλλική πλευρά για τα Rafale.
«Θα είμαι ευθύς και θα σας απογοητεύσω, αλλά δεν έγιναν διαπραγματεύσεις για αυτό το θέμα.
Δεν υπήρχαν τέτοια σχέδια.
Ωραίο αεροπλάνο, αλλά πολύ ακριβό.
Ωστόσο, αν πρέπει να επιλέξουμε βάσει «ποιότητας – τιμής», τότε έχουμε καταλήξει στο ρωσικό Su-30SM» υποστήριξε ο Καζάκος στρατιωτικός.
Στη διάψευση πάντως των φημών της αγοράς Rafale είχε προχωρήσει και το υπουργείο Άμυνας του Καζακστάν, το οποίο είχε αναφέρει πως το δημοσίευμα της La Tribune δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Εγγύτητα με Μόσχα
Πάντως και το ίδιο το γαλλικό δημοσίευμα υποστήριζε πως η αγορά Rafale από το Καζακστάν ήταν … μάλλον μια μακρινή προοπτική.
«Η συμφωνία με το Καζακστάν είναι μια «πιο μακρινή προοπτική», καθώς η γεωγραφική και πολιτική εγγύτητα της Αστάνα (σ.σ. πρωτεύουσα του Καζακστάν) και της Μόσχας δεν βοηθά στην προώθηση της ιδέας αγοράς αεροσκαφών από μια δυτική εταιρεία» τόνιζε η La Tribune.
Από την πλευρά της πάντως η γαλλική Προεδρία ανακοίνωσε ότι η Γαλλία επιθυμεί να υποστηρίξει την «επιδίωξη μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμού του Ουζμπεκιστάν και του Καζακστάν και να συμβάλει στη διαφοροποίηση των εταιρικών τους σχέσεων, να υποστηρίξει την ανεξαρτησία και κυριαρχία τους και τη φιλοδοξία τους να ενισχύσουν τις σχέσεις τους με την Ευρώπη».
Φουλ η γραμμή παραγωγής
Την ίδια στιγμή σημειώνεται πως η γραμμή παραγωγής της Rafale είναι πλήρως δεσμευμένη για τα επόμενα χρόνια, με παραγγελίες από την Κροατία, την Αίγυπτο, τη Γαλλία, την Ινδονησία, την Ινδία και τα ΗΑΕ.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως από τις αρχές του 2023 έχουν πουληθεί 36 Rafale στην Ινδονησία, 26 στην Ινδία και 42 στη Γαλλία.
Ο στρατός
Ο στρατός του Καζακστάν διαθέτει ευρωπαϊκά, τουρκικά και κινεζικά συστήματα, μαζί με ρωσικές πλατφόρμες που είναι ήδη σε λειτουργία ή που έχουν προγραμματιστεί να παραδοθούν το επόμενο διάστημα.
Εκτιμάται μάλιστα πως το Καζακστάν καταβάλλει προσπάθεια έτσι ώστε να διαφοροποιήσει τις πηγές των όπλων της.
Ως παράδειγμα αναφέρεται πως ο Διοικητής των Δυνάμεων Αεράμυνας των Ενόπλων Δυνάμεων του Καζακστάν, Dauren Kosanov αναφέρθηκε στο μεταγωγικό αεροσκάφος Airbus C295, δύο από τα οποία παρέλαβε τον Μάρτιο του 2013, ενώ στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν ορισμένες επιπλέον παραδόσεις, με αποτέλεσμα ο συνολικός στόλος των C295 να ανέρχεται σε εννέα αεροσκάφη.
«Παραλήφθηκαν νέα μεταγωγικά και μαχητικά ελικόπτερα Mi-35 και Mi-171Sh.
Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, θα παραλάβουμε ένα σύστημα Tor-2M.
Μέχρι τις αρχές του επόμενου έτους, θα είμαστε εξοπλισμένοι με έξι αεροσκάφη Su-30SM, που είναι το καλύτερο πολεμικό αεροσκάφος πολλαπλών ρόλων στον κόσμο, ένα σύστημα αεράμυνας Tor-M2K και ένα στρατιωτικό μεταφορικό αεροσκάφος A-400M» υποστήριξε ο Kosanov, αναφέροντας επιπλέον πως ο στρατός διαθέτει κινεζικά drones Wing Loong-1, τουρκικά Anka και ισραηλινό αναγνωριστικό drone Skylark.