Είναι η φωτογραφία σύμβολο για το Ολοκαύτωμα του Διστόμου.Η Μαρία του Διστόμου.Η έκφρασή της,το βλέμμα της,αποτυπώνει τα πάντα.Τον πόνο,τη θλίψη,την απώλεια…Θα μπορούσε να είναι πίνακας ζωγραφικής. Είναι όμως η σκληρή πραγματικότητα που έζησε ένας ολόκληρος λαός.
Η φωτογραφία είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό LIFE.Την είχε τραβήξει ο ανταποκριτής του περιοδικού Dmitri Κessel που πήγε στο Δίστομο λίγους μήνες μετά από το Ολοκαύτωμα.Εκεί συνάντησε τυχαία την πρωταγωνίστρια της φωτογραφίας του. Μαρία Παντίσκα τ΄ όνομά της, “έφυγε” το 2009 από τη ζωή.Στη διάρκεια της οποίας ποτέ δεν ξέχασε εκείνη την αποφράδα ημέρα.
Η φωτογραφία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό LIFE τον Νοέμβριο του 1944.Ο τίτλος του ρεπορτάζ απλός: “Τι έκαναν οι Γερμανοί στην Ελλάδα”. Κοιτώντας τη φωτογραφία δεν χρειαζόταν ίσως να διαβάσεις το ρεπορτάζ με τα γερμανικά εγκλήματα.
Η Μαρία Παντίσκα έγινε “διάσημη” από εκείνη τη φωτογραφία. Δεν χάρηκε ποτέ γι΄ αυτή προφανώς.Έζησε μέχρι τα 84 και έχει ταφεί στο Δίστομο.
