
Η διπλωματία έχει τους δικούς της κανόνες, αλλά και τις δικές της παγίδες. Και το πρόσφατο «τιτίβισμα» του γερμανικού Υπουργείου Εξωτερικών στο X (πρώην Twitter) μοιάζει περισσότερο με ψυχροπολεμικό μήνυμα παρά με αθώα ανάρτηση. Αν δεν πρόκειται για κυβερνοεπίθεση, τότε μιλάμε για ένα θεσμικό ολίσθημα που προκάλεσε αμηχανία, και στην Αθήνα, και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Συγκεκριμένα, ο λογαριασμός του German Foreign Office ανέφερε ότι «η οικονομική σύνδεση Γερμανίας – Τουρκίας είναι θησαυρός για την Ευρώπη», προσθέτοντας ότι «η Τουρκία αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ασφάλεια της ηπείρου».
Μια φράση που, σε άλλη συγκυρία, ίσως περνούσε απαρατήρητη. Σήμερα όμως, μετά από χρόνια ελληνικής διπλωματικής προσπάθειας και ενίσχυσης στρατηγικών δεσμών με Βερολίνο, Παρίσι και Ουάσιγκτον, μοιάζει με προκλητικό σήμα προτίμησης προς την Άγκυρα.
Ανάρτηση ή… υπαινιγμός;
Το γερμανικό ΥΠΕΞ δεν έχει προβεί σε επίσημη διόρθωση, ούτε σε διευκρινιστική δήλωση. Και εδώ ξεκινά η συζήτηση για το αν ήταν παραδρομή, άστοχη διατύπωση, ή σκόπιμη επιλογή λέξεων;
Οι πιο μετριοπαθείς αναλυτές μιλούν για ένα επικοινωνιακό λάθος. Οι πιο υποψιασμένοι, όμως, βλέπουν πίσω από το tweet μια σαφή διπλωματική τοποθέτηση, που εντάσσεται στο πλαίσιο της αναθερμασμένης γερμανοτουρκικής συνεργασίας.
Η Γερμανία άλλωστε έχει τεράστια οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία με πάνω από 7.000 γερμανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται εκεί, ενώ το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών ξεπερνά τα 45 δισ. ευρώ ετησίως.
Αντίθετα, η Ελλάδα, παρά τη θεαματική γεωπολιτική της αναβάθμιση τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να απουσιάζει από το κάδρο των δημοσίων προτεραιοτήτων του Βερολίνου.
Το μήνυμα προς την Αθήνα
Η χρονική συγκυρία δεν είναι τυχαία. Εν μέσω εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, διαπραγματεύσεων για αμυντικά προγράμματα και ενεργειακές διασυνδέσεις, η στάση του Βερολίνου επανέρχεται στο μικροσκόπιο.
Αντί για στήριξη στην ελληνική διπλωματική σταθερότητα, προβάλλεται η Τουρκία ως «πυλώνας ασφάλειας». Ένα μήνυμα που, ανεξάρτητα από τις προθέσεις, αποδυναμώνει τη ρητορική περί «ευρωπαϊκής ενότητας» και «αρχών», ειδικά μετά τη στάση της Άγκυρας απέναντι στο ΝΑΤΟ και στην Ρωσία.
Η ουσία πίσω από τη φράση
Η υπόθεση αποκαλύπτει για ακόμη μία φορά ότι η διπλωματία δεν εξαντλείται στις συναντήσεις και τις υπογραφές, αλλά περνά μέσα από λέξεις, σύμβολα και δημόσιες τοποθετήσεις.
Μια φράση σε λάθος στιγμή αρκεί για να διαβρώσει το κύρος μιας σχέσης που χτίζεται χρόνια. Και για την Ελλάδα, που παλεύει να διατηρήσει το γεωπολιτικό της βάρος μέσα σε μια εύθραυστη Μεσόγειο, τέτοιες «παραδρομές» μετατρέπονται σε πλήγματα αξιοπιστίας.
Είτε πρόκειται για απλό επικοινωνιακό σφάλμα είτε για συνειδητό υπαινιγμό, το γεγονός παραμένει…, το Βερολίνο επέλεξε να μιλήσει για την Τουρκία, όχι για την Ελλάδα.
Και αυτό, στη γλώσσα της διπλωματίας, δεν είναι λεπτομέρεια.