Οι γραμμές αυτές γράφονται λίγο μετά την 21η επέτειο της καταστροφής των «δίδυμων πύργων» στη Νέα Υόρκη. Το αναφέρω για να κάνω τους αξιοσέβαστους επισκέπτες της αφρικανικής μου καλύβας να αναλογιστούν πόσα σενάρια, πόσες υποθέσεις και πόσες θεωρίες ξεπήδησαν και ξεπηδούν χρόνια μετά το γεγονός και να συστήσω για μια ακόμη φορά υπομονή στον τρόπο με τον οποίο εξετάζουμε τις ειδήσεις (για να μη πω τίποτε για τις «ειδήσεις») από το «Ουκρανικό Μέτωπο». Όπως πάντα, μάζεψα όσες πληροφορίες μπορούσα κι ύστερα έριξα τα κόκκαλα, μπας και μας φωτίσουν τα πνεύματα.
Έχουμε ήδη συζητήσει ορισμένες τακτικές λεπτομέρειες της υποχώρησης των Ρώσσων πίσω από τον ποταμό Οσκόλ. Οι επόμενες μέρες αναμένονται κρίσιμες σε επιχειρησιακό επίπεδο. Προς τα που θα κατευθύνει την ορμή της η ουκρανική αντεπίθεση; Πολλά ακούγονται για τη συγκέντρωση ναζιστικών δυνάμεων στην περιοχή του Ugledar, με πιθανότερο στόχο την αποκοπή του αυτοκινητόδρομου που συνδέει το Ντονιέτσκ με τη Μαριούπολη. Αν τα καταφέρουν οι ουκρονατοϊκοί, είναι πιθανόν να συνεχίσουν την επίθεσή τους προς το μεγάλο λιμάνι, επιδιώκοντας μια νίκη τεράστιας σημασίας. Ακόμη, μια μεγάλη συγκέντρωση ουκρανικών δυνάμεων παρατηρείται στην περιοχή του Ζαπορόζιγιε, με προφανή στόχο το πυρηνικό εργοστάσιο. Φάτε για καλό και για κακό καμμιά αλανιάρα τσιπούρα Αιγαίου, γιατί έτσι και γίνει καμμιά στραβή μπορεί να κάνετε καμμιά πεντακοσαριά χρόνια να ξαναφάτε – εκτός αν σας τη γράψει ο γιατρός, αντί ακτινοθεραπείας…
Την στιγμή που μιλάμε οι ρωσσικές δυνάμεις στο Krasnii Lyman (κυρίως μονάδες της πολιτοφυλακής του Λουγκάνσκ και εθελοντές από το Κουμπάν) αποκρούουν για τρίτη συνεχόμενη μέρα τις εφόδους των Ουκρανών, που πάντως κατάφεραν να περάσουν το ποτάμι νότια της πόλης και να εντείνουν την πίεση τους από τα ανατολικά. Σύμφωνα με άλλο σενάριο, είναι πιθανόν οι δυνάμεις των εθνικιστών και των μισθοφόρων που στρατολογεί, εκπαιδεύει και εξοπλίζει το ΝΑΤΟ με τα λεφτά μας, να στραφούν βορειοανατολικά στην κατεύθυνση του Lisichansk, σε μια προσπάθεια να ανακαταλάβουν εδάφη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Λουγκάνσκ και να αποκόψουν τις μονάδες που τα υπερασπίζονται.
It takes two to tango, λένε ωστόσο. Οι Ρώσοι ενισχύουν τις θέσεις και τις δυνάμεις τους στο μέτωπο του Ντονμπάς, όπου οι πολιτοφυλακές του Ντονιέτσκ και η… ορχήστρα Wagner εντείνουν τις επιθέσεις τους στην περιοχή της Bakhmutka. Οι δυνάμεις των Τσετσένων επιστρέφουν από τις… διακοπές τους – ορισμένες μονάδες τους λέγεται πως ενισχύουν τους αλεξιπτωτιστές στα μέτωπα της Χερσώνας και του Ζαπορόζιγιε. Υπάρχει πάντοτε η εκκρεμότητα του πού βρίσκεται και του τι πρόκειται να κάνει το νεοσύστατο 3ο Σώμα Στρατού, που εικάζεται πως είναι αρκετά ισχυρό για να διαμορφώσει άλλα δεδομένα – εκτός κι αν πρόκειται για μπλόφα. Πρακτικά ωστόσο οι τακτικές δυνάμεις των ρωσσικού στρατού μοιάζουν να είναι άφαντες – με ό,τι κι αν μπορεί να σημαίνει αυτό…
Γενικά μιλώντας, οι Ουκρανοί έχουν πολλές επιλογές σχετικά με τους στόχους και την κατεύθυνση της επίθεσής τους, καθώς απολαμβάνουν το πλεονέκτημα της ελιγμού σε εσωτερικές γραμμές. Μπορούν να μετακινούν δυνάμεις κατά το δοκούν, αφήνοντας σε αμφιβολία τους αντιπάλους τους για τις προθέσεις τους, ενώ παράλληλα διατηρούν τη δυνατότητα για μια γρήγορη συγκέντρωση πριν την κύρια επίθεση. Είναι σαν να έχεις ραντεβού και να παίρνεις την κεντρική λεωφόρο ενώ ο φίλος σου τον περιφερειακό. Θα αφήσεις τα παιδιά στη γιαγιά, θα σταματήσεις για τσιγάρα, όμως πάλι θα φτάσεις πρώτος και θα πιεις κι ένα ποτό μόνος. Εκτός αν πάθεις λάστιχο ή πέσεις σε τίποτα έργα: είδα μια ενδιαφέρουσα ανάρτηση που ερμηνεύει τις τελευταίες πυραυλικές επιθέσεις στο ηλεκτρικό δίκτυο της Ανατολικής Ουκρανίας ως προσπάθεια καθυστέρησης και πρόκλησης απωλειών στα στρατεύματα που φράκαραν στους σιδηροδρομικούς σταθμούς μετά την ακινητοποίηση των (ηλεκτροκίνητων) συρμών. Το… στριμωγμένο αλογάκι στη γωνία του Χαρκόβου που συζητάγαμε προχτές, δεν είναι και τόσο εύκολο να επιστρέψει στο κέντρο, δεν νομίζετε;
Κάποια στιγμή όμως οι προπαρασκευές θα ολοκληρωθούν. Ίσως σύντομα να έχουμε συγκρούσεις μεγάλης κλίμακας που θα κρίνουν πολλά, είτε στα όρια της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονιέτσκ είτε δυτικότερα. Μέχρι τότε, θα ακούσουμε για επιθέσεις σε διάφορα σημεία. Για να βγάλουμε άκρη πρέπει να τις ξεχωρίζουμε σε τέσσερις κατηγορίες: αυτές για την κατάληψη θέσεων που διευκολύνουν την εκάστοτε επιθετική ή αμυντική προσπάθεια (διαμόρφωση του μετώπου και αποδέσμευση δυνάμεων), αυτές για τον εντοπισμό αδύναμων σημείων, με ή χωρίς εκμετάλλευση (επιθετικές αναγνωρίσεις), εκείνες που σκοπό έχουν την παραπλάνηση (ψευτο-επιθέσεις) κι εκείνες για την παρενόχληση της συγκέντρωσης και του ανεφοδιασμού του αντιπάλου. Στις τελευταίες περιλαμβάνεται και η δράση των ανιχνευτών και των σαμποτέρ στα μετόπισθεν. Η πλευρά που διαθέτει την πρωτοβουλία – προς ώρας η ουκρανική – είναι πιο δραστήρια, ενώ οι Ρώσσοι φαίνεται πως παίζουν με κλειστά τα χαρτιά τους.
Ειδική κατηγορία «επιθέσεων» βέβαια αποτελούν οι κατασκευές της ουκρονατοϊκής προπαγάνδας με τις φανταστικές ιστορίες για καταλήψεις πόλεων ή άλλων σημείων στο Twitter και το Telegram – όπως η πρόσφατη στο αεροδρόμιο του Ντονιέτσκ. Η… Άρεια μυθολογία περιλαμβάνει από αναφορές για χρήση πυρηνικών στο μέτωπο μέχρι φωτογραφίες αρχείου με συγκεντρώσεις οχημάτων που παρουσιάζονται ως λάφυρα. Η ένταση των ψυχολογικών επιχειρήσεων απειλεί να θέσει εκτός πνευματικής ισορροπίας ακόμη και καλοπροαίρετους σχολιαστές, που τη μία κατακεραυνώνουν τη ρωσσική διοίκηση γιατί λέει εγκατέλειψε στα χέρια των Ουκρανών τεράστιες ποσότητες εξοπλισμού, ενώ τρία twits προηγουμένως την έψεγαν επειδή άφησε τις μονάδες πέριξ του Χαρκόβου γυμνές από τα ίδια ακριβώς βαριά όπλα! Μιλάμε για τρέλα…
Είναι ακριβώς όμως το επικοινωνιακό και ψυχολογικό πεδίο όπου το ΝΑΤΟ απολαμβάνει τεράστιας τεχνολογικής και κοινωνιολογικής υπεροχής. Μελέτη αυστραλιανών ερευνητών υποδεικνύει πως έξι με οκτώ στους δέκα λογαριασμούς στο Twitter που κάλυπταν ειδησεογραφικά τις δύο πρώτες εβδομάδες της αντιπαράθεσης, ήταν bots. Από αυτούς η συντριπτική πλειοψηφία υποστήριζε τους ουκροναζί. Τα εξελιγμένα ψηφιακά εργαλεία προπαγάνδας, ιδεολογικής καταστολής και λογοκρισίας και τα αφειδώς χρηματοδοτούμενα ΜΜΕ, λειτουργούν επί δεκαετίες ως πανίσχυρες πλατφόρμες γνωστικού και συναισθηματικού προγραμματισμού των δουλοπάροικων της τεχνοφεουδαρχίας. Για να το πω ελληνικά, η προπαγάνδα της Δυτικής Απολυταρχίας έχει το πλεονέκτημα να απευθύνεται σε ένα ακροατήριο που κατά μεγάλο μέρος απαρτίζεται από πλάσματα χειρότερα κι από ζόμπι. Το λέω αυτό καθότι τα ζόμπι, ως άψυχα κελύφη, δεν διαθέτουν τα τεράστια αποθέματα απάνθρωπου μίσους, ρατσιστικής υποκρισίας και απύθμενης κακίας που χαρακτηρίζουν τους ουκρανόφιλους που ζουν ανάμεσά μας.
Θέλετε ένα παράδειγμα; Από τα εδάφη που μόλις πριν από λίγες μέρες εγκατέλειψαν οι Ρώσσοι πληθαίνουν οι αναφορές για συλλήψεις, βασανιστήρια, απαγωγές και εκτελέσεις συνεργατών ή «συνεργατών» τους. Η αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας – πρόσωπο το οποίο αναγνωρίζουν ως συνομιλητή τα ανθρωποειδή που μας κυβερνάν – απειλεί με δεκαπέντε χρόνια φυλακή τους δασκάλους που μάθαιναν στα παιδιά την ιστορία του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου κι όχι την Μπαντερονατοϊκή εθνικιστική μυθοπλασία. Όσοι συμμερίζονται την τραγωδία και τους αγώνες των καταπιεζόμενων ρωσσόφωνων πληθυσμών της Ανατολικής Ευρώπης, δικαιούνται να ασκούν σκληρή κριτική στις επιλογές του Κρεμλίνου που έστειλαν τόσους ανθρώπους στο διάολο πεσκέσι. Αυτό όμως που συντρίβει τον φέροντα οργανισμό της λογικής και της ηθικής, είναι πως τα γαλαζοκίτρινα προφίλ έχουν το θράσος να λοιδορούν αυτή την αδυναμία που δυστυχώς επέδειξε η Ρωσσία, δίχως να προβληματίζονται με τα όσα διαπράττουν εκείνοι που υποστηρίζουν και χρηματοδοτούν.
Μπορεί πάντα κανείς να ισχυριστεί πως και οι δύο πλευρές επιδίδονται σε ψυχολογικές επιχειρήσεις, όμως αυτό που διαφοροποιεί την ουκρονατοϊκή προπαγάνδα, πέρα από την ένταση και την αφθονία των πόρων, είναι η ηθελημένη προσπάθεια τρομοκράτησης των αμάχων, απανθρωποποίησης των αντιπάλων και κυνικού κομπασμού για τα πιο ειδεχθή εγκλήματα. Όχι, δεν είναι βάρβαρος ο Ουκρανικός λαός, όπως δεν είναι βάρβαροι ούτε οι λαοί της Συρίας ή του Ιράκ. Οι εξαφανίσεις και εκτελέσεις των ρωσσόφωνων στο Μπαντεριστάν της Νούλαντ, της Μπέρμποκ και του Δένδια, ξεπήδησαν από τα νατοϊκά εγχειρίδια κι από τον πυρήνα της αγγλοσαξωνικής ιμπεριαλιστικής αθλιότητας, όπως οι αποκεφαλισμοί του ISIS και οι απαγχονισμοί των Μάου-Μάου και των Κυπρίων αντιαποικιοκρατών.
Ούτε όμως είναι και εντελώς αθώοι οι Ουκρανοί, από τη στιγμή που αφέθηκαν να ξεχάσουν την ιστορία τους και να οδηγηθούν ξανά στα δεσμά του δυτικού ιμπεριαλισμού. Κρίνοντας ωστόσο από τα σχόλια που διαβάζω κάτω από τα άρθρα της ΙΣΚΡΑ, αντιμετωπίζουμε σοβαρό πρόβλημα και στην Ελλάδα. Φαίνεται πως γύρω μας, στη δουλειά, στη γειτονιά, στα καφενεία, στο σχολείο των παιδιών, υπάρχουν αρκετοί που χειροκροτούν τα εγκλήματα και τους φονιάδες και που δεν είναι τίποτε λιγότερο από συνειδητοποιημένοι ναζί. Για εκείνους πάλι που υιοθετούν και συμμετέχουν στην ουκρονατοϊκή προπαγάνδα κρυμμένοι πίσω από έννοιες όπως «εδαφική ακεραιότητα», «διεθνές δίκαιο» και τα λοιπά – λες και ήρθαν για πρώτη φορά στον πλανήτη τον περασμένο Φλεβάρη – το μόνο που έχω να πω είναι πως εκτός από ναζί, είναι και υποκριτές.
Η προοπτική της δικαίωσης των όντων αυτών πιστεύω πως είναι μια από τις βασικότερες αιτίες που ωθούν τις τελευταίες μέρες πολλούς σκεπτόμενους ανθρώπους να καλούν εσπευσμένα για σκλήρυνση της στάσης του Κρεμλίνου μπροστά στην επίθεση που εξαπολύει η Δύση. Δεν είναι μια φιλολογική ανησυχία – αν ηττηθεί η αντίσταση του πολυπολικού κόσμου, ο απολυταρχισμός θα μας καταπιεί όλους και οι ντόπιοι ναζί θα αφήσουν τα πληκτρολόγια και θα πιάσουν τις λεπίδες. Στην ίδια τη Ρωσσία οι άνθρωποι είναι πιο ψύχραιμοι, μόλο που κι εκεί υπάρχει ένα οργανωμένο ρεύμα που πιέζει για εθνική κινητοποίηση, κήρυξη πολέμου και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς. Προς το παρόν – και αναμενόμενα κατά τη γνώμη μου – ο Πεσκώφ απέκλεισε το ενδεχόμενο επιστράτευσης.
Στα τρία τελευταία κείμενα εστιάσαμε στις τακτικές και επιχειρησιακές παραμέτρους των τελευταίων εξελίξεων στο «Ουκρανικό Μέτωπο» – ένα εξαιρετικά περιορισμένο χωροχρονικά μέρος μιας κατά πολύ ευρύτερης σύγκρουσης, όπως υπενθυμίζει και η αυξημένη κινητικότητα των τελευταίων ωρών στον Καύκασο. Πιάσαμε λίγο και το επικοινωνιακό στοιχείο, που στον σύγχρονο κόσμο έχει αποκτήσει μεγάλη σημασία. Στο επόμενο κείμενο, πρώτα ο Θεός, θα συζητήσουμε για τους στόχους των νατοϊκών ψυχολογικών επιχειρήσεων και για τα ανώτερα επίπεδα της σύνθεσης των όσων είδαμε – δηλαδή περί στρατηγικής και (επιτέλους) περί πολιτικής. Ένα spoiler: αν στον πόλεμο είναι καλό να μην κάνεις αυτό που περιμένει από εσένα ο αντίπαλος, τότε ποτέ δεν πρέπει να κάνεις αυτό που θέλει να κάνεις…
