Η βουτιά στο ΑΕΠ της ευρωζώνης και των ΗΠΑ στο β’ τρίμηνο του 2020 θα είναι η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί ποτέ, τουλάχιστον από την εποχή του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου, εκτιμά η Deutsche Bank σε νέα έκτακτη έκθεσή της.
O κορονοϊός έχει γίνει πλέον πανδημία και έχει εξαπλωθεί με πολύ ταχύτερο ρυθμό από ό,τι γενικά αναμενόταν πριν από μερικές εβδομάδες, όπως επισημαίνει. Έχουμε τις πρώτες ενδείξεις για τον αρνητικό οικονομικό αντίκτυπο στην Κίνα ο οποίος έχει ξεπεράσει τις αρχικές προβλέψεις. Αυτό, μεταξύ άλλων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των πιο εκτεταμένων και δραστικών περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του ιού, της εμφάνισης πιέσεων στις πιστωτικές αγορές και της απότομης σύσφιξης των χρηματοπιστωτικών συνθηκών, οδηγεί τη γερμανική τράπεζα να αναθεωρήσει σημαντικά τις προβλέψεις της για την παγκόσμια ανάπτυξη κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.
Λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις, η D.B βλέπει πλέον μια σοβαρή παγκόσμια ύφεση η οποία θα σημειωθεί στο πρώτο εξάμηνο του 2020, με τη ζήτηση στην Κίνα να σημειώνει “βουτιά” το πρώτο τρίμηνο και στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ στο δεύτερο τρίμηνο. Η τριμηνιαία πτώση του ΑΕΠ αναμένεται, όπως τονίζει, ότι θα ξεπεράσει ουσιαστικά οτιδήποτε έχει καταγραφεί από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο τουλάχιστον.
H Deutsche Bank εκτιμά πως το πραγματικό ΑΕΠ στην ευρωζώνη θα βυθιστεί κατά 24% στο β΄ τρίμηνο ( με 28% βουτιά στη Γερμανία) και κατά 13% στις ΗΠΑ. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πτώση στο α’ τρίμηνο θα ξεπεράσει το 12%, ενώ στο β’ τρίμηνο αναμένεται άνοδος λόγω της εκρηκτικής ανάκαμψης της Κίνας.
Σημειώνεται πως οι μεγαλύτερες τριμηνιαίες πτώσεις του ΑΕΠ στις ΗΠΑ σημειώθηκαν κατά την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης του 1980 και της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, οι οποίες δεν ξεπέρασαν το 8%, ενώ το προηγούμενο ρεκόρ ήταν πτώση 10% στο α’ τρίμηνο του 1958.
Η κρίση έχει επίσης προκαλέσει πρωτοφανείς πολιτικές απαντήσεις. Η Fed και η ΕΚΤ, που είναι ήδη σχετικά περιορισμένες σε ό,τι αφορά τη διάθεση πυρομαχικών, έχουν σχεδόν εξαντλήσει τα μέσα τους. Η Fed έχει μειώσει τα επιτόκια στο μηδέν σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ και οι δύο έχουν εισφέρει τεράστια ποσά ρευστότητας στις χρηματαγορές και τις πιστωτικές αγορές, σε μια προσπάθεια να μειώσουν τις πιθανότητες μιας νέας μεγάλης χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Η δημοσιονομική αντίδραση θα μπορούσε να γίνει τεράστια, με σοβαρή συζήτηση να υπάρχει αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ για πακέτα τόνωσης ύψους 6% του ΑΕΠ πέρα από τους ήδη σημαντικούς αυτόματους σταθεροποιητές. Στην Ευρώπη, οι δημοσιονομικοί κανόνες έχουν ανασταλεί και οι ηγέτες δεσμεύονται να δαπανήσουν “ό,τι χρειάζεται”.
“Δεν μπορούμε να τονίσουμε αρκετά τον βαθμό αβεβαιότητας που υπάρχει σε αυτές τις προβλέψεις”, τονίζει η D.B. Πρόκειται για αληθινά πρωτοφανή γεγονότα χωρίς επαρκές ιστορικό παράδειγμα. Η εξέλιξη του ιού είναι επίσης εξαιρετικά αβέβαιη. Το βασικό της σενάριο, όπως επισημαίνει, υποθέτει ότι τα αυστηρά μέτρα περιορισμού θα επιτύχουν να μειώσουν τις καμπύλες επιδημίας μέχρι τα μέσα του χρόνου στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ και η δραστηριότητα θα αρχίσει να ανακάμπτει στο γ’ και το δ’ τρίμηνο, υποστηριζόμενη και από τις τεράστιες πολιτικές απαντήσεις. Αυτό το σενάριο για σχήμα “V” της ανάπτυξης, βασίζεται σημαντικά στα σαφή σημάδια ότι η οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα ανακάμπτει γρήγορα, τονίζει.
Πάντως, όπως επισημαίνει η D.B, είναι εύκολο να φανταστεί κανείς ένα ακόμη χειρότερο αποτέλεσμα. Ο ιός θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο δύσκολο να περιοριστεί στις ΗΠΑ και την Eυρώπη από ό,τι στην Κίνα. Η νευρικότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει τριγμούς οι οποίοι θα οδηγήσουν σε εντονότερες και παρατεταμένες μειώσεις της οικονομικής δραστηριότητας. Έτσι, η D.B βασίζεται στη δέσμευση της πολιτικής ηγεσίας να κάνει ό,τι χρειάζεται για να επιβραδυνθεί η εξάπλωση και να περιοριστεί η οικονομική αναταραχή, καθώς και στη σχετικά καλή κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας και των τραπεζικών κλάδων στο ξεκίνημα της επιδημίας.
*Ελευθερία Κουρτάλη