Brabo (πρόεδρος Gas Infrastructure Europe)
Τα σενάρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου –με περισσότερες εισαγωγές LNG και βιομεθάνιο– είναι πιθανώς υπερβολικά αισιόδοξα
Οι ευρωπαίοι φορείς εκμετάλλευσης υποδομών φυσικού αερίου προετοιμάζονται για όλα τα σενάρια τον ερχόμενο χειμώνα, συμπεριλαμβανομένου ενός «χωρίς καθόλου ρωσικό αέριο» και περικοπών προμήθειας για τους καταναλωτές, επισημαίνει ο Torben Brabo Διευθύνων Σύμβουλος του διαχειριστή συστήματος μεταφοράς φυσικού αερίου στη Δανία και πρόεδρος της Gas Infrastructure Europe (GIE) σε συνέντευξή του στο EURACTIV στο περιθώριο του ετήσιου συνεδρίου του GIE στη Βουδαπέστη.
Οι φορείς εκμετάλλευσης υποδομών φυσικού αερίου προετοιμάζονται για ένα σενάριο χωρίς καθόλου ρωσικό αέριο τον επόμενο χειμώνα επεσήμανε ο Torben Brabo τονίζοντας ότι τα σενάρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για αντικατάσταση του ρωσικού φυσικού αερίου –με περισσότερες εισαγωγές LNG και βιομεθάνιο– είναι πιθανώς υπερβολικά αισιόδοξα, αλλά κάθε bcm μετράει.
Σε περίπτωση έλλειψης φυσικού αερίου, τα νοικοκυριά, τα σχολεία και τα νοσοκομεία θα έχουν προτεραιότητα ενώ ορισμένοι βιομηχανικοί καταναλωτές θα αποκοπούν.
Η κατασκευή νέας υποδομής LNG και οι βασικές διασυνδέσεις αγωγών επιταχύνονται για να διαφοροποιηθούν οι προμήθειες και να αποφευχθούν τα σημεία συμφόρησης.
Η Ευρώπη δεν πρέπει επίσης να ξεχνά τις προσπάθειες ενεργειακής απόδοσης και απλώς να καταναλώνει λιγότερα.
Αδύνατη η επίτευξη των στόχων του REPowerEU
Το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύει το 25% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη. Έτσι, σύμφωνα με τον Torben Brabo το 45% του φυσικού αερίου που προέρχεται από τη Ρωσία είναι πιθανώς ακόμη χειρότερο επειδή είναι περίπου το 10% της συνολικής ενέργειας στην Ευρώπη. Και φυσικά, δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένη, επομένως υπάρχουν χώρες και περιοχές που θα επηρεαστούν πολύ περισσότερο από άλλες.
Το κύριο συμπέρασμά μου, τονίζει, από το πρόσφατο ετήσιο συνέδριο GIE είναι ότι τα μαθηματικά που παρέχονται από το σχέδιο REPowerEU της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μάλλον δεν είναι πλήρως σωστά. Αν κοιτάξετε τους αριθμούς προμήθειας της Ρωσίας, τους αριθμούς προμήθειας LNG, τις προβλέψεις βιομεθανίου – είναι όλα αρκετά αισιόδοξα. Αυτό σημαίνει ότι πιθανώς δεν μπορούμε να αγοράσουμε τόσο LNG όσο προβλέπεται επί του παρόντος στο REPowerEU. Και ούτω καθεξής.
Ας πούμε ότι αυτά θα πρέπει πιθανώς να θεωρούνται περισσότερο ως στόχος – κάτι στο οποίο θα έπρεπε να επιδιώκουμε. Αν ακούσετε προσεκτικά τους ανθρώπους από τον τομέα των υποδομών LNG, λένε ότι η αγορά έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά που καθιστούν αδύνατη την επίτευξη αυτών των υψηλών αριθμών. Ίσως ο μισός στόχος θα μπορούσε να επιτευχθεί αρκετά εύκολα, αλλά περισσότερο από αυτό φαίνεται δύσκολο.
Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, δεν έχουν την ικανότητα υγροποίησης για να παραδώσουν πραγματικά τα 15 bcm πρόσθετο LNG για το οποίο μιλούν. Και όσον αφορά τους παραγωγούς του Κατάρ και της Μέσης Ανατολής, η παραγωγική τους ικανότητα πωλείται ήδη σε άλλους καταναλωτές, επομένως θα χρειαστεί να την αγοράσουμε πίσω από αυτούς, κάτι που είναι πιο δύσκολο.
Όσον αφορά το βιομεθάνιο, τα 35 bcm που αναφέρονται στο σχέδιο REPowerEU φαίνονται επίσης αρκετά αισιόδοξα.
Σίγουρα το ENTSOG θα παραδώσει τα σενάρια ροής για αποθήκευση και LNG. Αλλά, πρέπει να ξαναδούμε τους αριθμούς που μοιραζόμασταν στο παρελθόν γιατί είναι μάλλον λίγο πολύ συντηρητικοί.
Οι μονάδες βιομεθανίου για παράδειγμα μπορούν να αναβαθμιστούν εντός ενός έτους. Πλωτοί τερματικοί σταθμοί LNG – πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης – μπορούν να εγκατασταθούν σε λίγους μήνες. Και μερικά από αυτά θα είναι εκεί για τον επόμενο χειμώνα, στη Γερμανία και την Ολλανδία. Και ορισμένες συνδέσεις αγωγών θα μπορούσαν να γίνουν πολύ γρήγορα εάν επιταχυνθεί η άδεια, για παράδειγμα κατά μήκος της γραμμής βορρά-νότου. ‘Όλα έχουν να κάνουν με την ιεράρχηση προτεραιοτήτων.
Στη Δανία, τη Νορβηγία και την Πολωνία, κατασκευάζουμε τώρα τον αγωγό της Βαλτικής και θα τεθεί σε λειτουργία την 1η Οκτωβρίου. Είναι ένας αγωγός 10 bcm, επομένως είναι μια σημαντική προσθήκη. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε τις προσπάθειες ενεργειακής απόδοσης και απλώς να καταναλώνουμε λιγότερα – αυτό είναι το κλειδί για τη συνολική μετάβαση.
Εξοικονόμηση ενέργειας
Περισσότερο από ποτέ είναι η ώρα να πιέσουμε μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας επεσήμανε ο πρόεδρος της Gas Infrastructure Europ. Το σχέδιο 10 σημείων του ΙΕΑ για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό αέριο προτείνει στους καταναλωτές να προσαρμόσουν προσωρινά τους θερμοστάτες τους. Η μείωση της θέρμανσης των κτιρίων κατά 1°C θα μείωνε τη ζήτηση αερίου κατά περίπου 10 bcm ετησίως. Στον λέβητα στο σπίτι μου, κατέβασα τη θερμοκρασία κατά 12 βαθμούς. Η οικογένειά μου παραπονέθηκε, αλλά έτσι είναι – όλοι μας πρέπει να χρησιμοποιούμε την ενέργεια πιο αποτελεσματικά.
Ορισμένες χώρες στοχεύουν επίσης σε ταχύτερη ενεργειακή μετάβαση. Στη Δανία ή την Αυστρία, οι πολιτικοί πιέζουν για περιφερειακά σχέδια σταδιακής κατάργησης του φυσικού αερίου, με σχέδια να επιταχύνουν την ανάπτυξη της αντλίας θερμότητας ή τη μετατροπή σε ηλεκτροδότηση. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε συνολική μείωση της κατανάλωσης αερίου.
Το σχέδιο RePowerEU της Επιτροπής προβλέπει επιτάχυνση της εγκατάστασης ηλιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων οροφής έως και 15 TWh φέτος, με το οποίο η ΕΕ θα μπορούσε να εξοικονομήσει επιπλέον 2,5 bcm αερίου και να διπλασιάσει τον προγραμματισμένο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης αντλιών θερμότητας.
Η εξοικονόμηση για κάθε 10 εκατομμύρια αντλίες θερμότητας που εγκαθίστανται από τα νοικοκυριά μπορεί να φτάσει τα 12 bcm αερίου. Και, με τα σωστά νούμερα, μπορούμε πιο εύκολα να ταιριάξουμε με εισαγωγές και νέα εγχώρια παραγωγή. Οπότε εργαζόμαστε για όλα αυτά.
Νέες υποδομές
Λάβετε υπόψη σας τονίζει ο Torben Brabo ότι η νέα υποδομή που κατασκευάζεται σήμερα θα είναι επίσης έτοιμη για απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Για παράδειγμα, το βιομεθάνιο εισέρχεται απευθείας στο υπάρχον δίκτυο μεθανίου. Και η υποδομή αποθήκευσης και μεταφοράς μπορεί να μετασκευαστεί ή να επαναχρησιμοποιηθεί για υδρογόνο. Πιστεύουμε ότι, μετά τον επόμενο χειμώνα και τα επόμενα 2 ή 3 κρίσιμα χρόνια, πιθανότατα θα βρεθούμε σε μια κατάσταση όπου θα διαπιστώσουμε ότι η απεξάρτηση του άνθρακα έχει επιταχυνθεί.
Αυτή τη στιγμή, οι χώρες της ΕΕ γυρίζουν πίσω σε παλιούς σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα και πετρελαίου για να μειώσουν την πίεση από την κρίση φυσικού αερίου. Δεν θα ενεργοποιηθούν σε τέσσερα χρόνια εάν έχουμε περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές.
Αυτή η κρίση φυσικού αερίου θα είναι ένας επιταχυντής για την αιολική και ηλιακή ηλεκτρική ενέργεια, το βιομεθάνιο και το υδρογόνο. Και η εικασία μου είναι ότι το 2026 ή το 2027, θα έχουμε επιταχυνθεί προς την επίτευξη των κλιματικών στόχων μας για το 2030. Αυτή η κρίση είναι καταλύτης για την Ευρώπη για να επιτύχει τον μακροπρόθεσμο στόχο της για το κλίμα, είμαι πολύ σίγουρος γι’ αυτό.
