50 δις € (1/4 του ΑΕΠ) χρωστούν επαγγελματίες-αγρότες στον ΕΦΚΑ
Να διαγραφούν άμεσα προσαυξήσεις και παλιές οφειλές προς τον ΕΦΚΑ
Τεκμαρτή φορολόγηση και αύξηση των εισφορών τους κατά 16% την τριετία 2023-2025 τούς καταχρέωσαν στον ΕΦΚΑ!!
Διαβάστε εδώ την ανάλυση του Καθηγητή και Προέδρου της ΕΝΥΠΕΚΚ κ.Αλέξη Μητρόπουλου και της Διδάκτορος-Δικηγόρου κ.Αγγελικής Μητροπούλου
Χωρίς ασφαλιστική ικανότητα χιλιάδες επαγγελματίες-αγρότες
λόγω χρεών το 2025
50 δις € (1/4 του ΑΕΠ) οι συνολικές οφειλές προς τον ΕΦΚΑ
Να διαγραφούν προσαυξήσεις και παλιές οφειλές
Ι.Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τη χορήγηση ασφαλιστικής
ικανότητας το 2025
Με το άρθρο 44 του πρόσφατου ν. 5184/2025 (ΦΕΚ Α 34) δόθηκε
παράταση από 1-3-2025 έως 28-2-2026 στη διάταξη του άρθρου 57 του ν.
5092/2024 (ΦΕΚ Α 33) για την κατ’εξαίρεση χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας
στα πρόσωπα και τα μέλη των οικογενειών επαγγελματιών και αγροτών που
έχουν οφειλές στον ΕΦΚΑ. Συγκεκριμένα το άρθρο 44 του ν. 5184/2025 αναφέρει
στην παράγραφο 2 τα εξής: «Η κατ’ εξαίρεση χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας
στα πρόσωπα και στα μέλη των οικογενειών τους του άρθρου 57 του ν.
5092/2024 (Α’ 33) παρατείνεται για το χρονικό διάστημα από την 1η Μαρτίου
2025 έως την 28η Φεβρουαρίου 2026.».
Με το από 25-2-2025 Δελτίο Τύπου η Διοίκηση του ΕΦΚΑ έδωσε τις
αναγκαίες οδηγίες για την ανανέωση της ασφαλιστικής ικανότητας των ανωτέρω
προσώπων για την περίοδο από 1-3-2025 έως 28-2-2026.
Υπενθυμίζουμε ότι με το άρθρο 57 του ν. 5092/2024 είχε προβλεφθεί η
κατ’εξαίρεση ΜΟΝΟ χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για το χρονικό διάστημα
από 1-3-2024 έως 28-2-2025 σε επιλεγμένες κατηγορίες ασφαλισμένων. Με τα
από 28-2-2024 και 8-3-2024 Δελτία του το Υπουργείο Εργασίας προειδοποιούσε
χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες ότι θα χάσουν την ασφαλιστική τους
ικανότητα για όλο το έτος 2024, εάν δεν εξοφλήσουν ή δεν ρυθμίσουν τις οφειλές
τους προς τον e-ΕΦΚΑ.
Πράγματι, μετά την ψήφιση της διάταξης του άρθρου 57 του ν. 5092/2024
χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και επιστήμονες, μαζί και οι οικογένειές τους,
απώλεσαν την ιατροφαρμακευτική τους ικανότητα για συνταγογράφηση από
2
ιδιώτες ιατρούς, αλλά και τη δυνατότητά τους για διαγνωστικές εξετάσεις και
θεραπευτικές πράξεις μέσω του ΕΟΠΥΥ.
Ταυτόχρονα, ο e-ΕΦΚΑ εξέδωσε την 12/2024 Εγκύκλιο (αριθ.πρωτ.
345712/6-3-2024) εξειδικεύοντας τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη
χορήγηση ή την παράταση της ασφαλιστικής ικανότητας των ελεύθερων
επαγγελματιών και των οικογενειών τους.
Λίγο αργότερα με την Εγκύκλιο 23/2024 (αριθ.πρωτ. 583348/19-4-2024)
ο ΕΦΚΑ χορήγησε ασφαλιστική ικανότητα χωρίς προϋποθέσεις στους
ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ με οφειλές έως 100 ευρώ.
ΙΙ.Τι ισχύει για την ασφαλιστική ικανότητα μισθωτών-μη μισθωτώνεργατών γης το 2025
Σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 41 του νόμου Κατρούγκαλου
4387/2016 (ΦΕΚ Α 85), όπως τελικά ισχύει μετά τον ν. 4670/2020 (άρθρο 37),
τον ν. 4722/2020 (άρθρο 31), κατά παράταση τον ν. 5092/2024 (άρθρο 57) και
τον ν. 5184/2025 (άρθρο 44 παρ.2), για τη χορήγηση ή παράταση της
ασφαλιστικής ικανότητας στους άμεσα ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ και στα μέλη
οικογενείας τους, από 1η Μάρτιου εκάστου έτους έως την 28η Φεβρουαρίου του
επόμενου έτους, και εν προκειμένω από 1-3-2025 έως 28-2-2026, απαιτούνται:
Οι μισθωτοί πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 50
ημέρες εργασίας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το
τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία επέλευσης του ασφαλιστικού
κινδύνου.
Οι εργαζόμενοι σε οικοδομοτεχνικά έργα πρέπει να έχουν
πραγματοποιήσει 50 ημέρες ασφάλισης, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται
η προσαύξηση 20% και οι ημέρες αδείας.
Για τη συμπλήρωση των 50 ημερών ασφάλισης λαμβάνονται υπόψη και
οι ημέρες επιδότησης λόγω ασθενείας ή ατυχήματος, οι ημέρες επιδότησης λόγω
τακτικής ανεργίας, καθώς και οι ημέρες επιδότησης λόγω επίσχεσης εργασίας.
Οι μη μισθωτοί πρέπει να έχουν συμπληρώσει τουλάχιστον δύο (2)
μήνες ασφάλισης κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος ή κατά το
τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή επέλευσης
3
του ασφαλιστικού κινδύνου. Επίσης πρέπει να έχουν καταβληθεί οι
απαιτητές ασφαλιστικές εισφορές. Σε περίπτωση ύπαρξης οφειλής, η
ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα, εφόσον η οφειλή έχει
εξοφληθεί ή έχει ρυθμιστεί σε δόσεις και τηρείται η εξόφληση των δόσεων.
Οι εργάτες γης που απασχολούνται σε εργασίες καλυπτόμενες από
την ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ και οι αμειβόμενοι με εργόσημο, έχουν
ασφαλιστική κάλυψη για υγειονομική περίθαλψη, εφόσον έχουν
συμπληρώσει 150 ημέρες ασφάλισης το προηγούμενο ημερολογιακό έτος
ή το τελευταίο δωδεκάμηνο πριν την ημερομηνία προσέλευσης ή
επέλευσης του ασφαλιστικού κινδύνου. Επίσης, αν έχουν εξοφληθεί και τα
ποσά των εκκαθαρίσεων για τα έτη 2018-2023, καθώς και κάθε απαιτητή
δόση μετά την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης του έτους 2024, τότε η
ασφαλιστική ικανότητα ανανεώνεται ανά μήνα. Σε περίπτωση που έχουν
εξοφληθεί όλα τα παραπάνω και δεν υπάρχει εκκαθάριση έτους 2024, τότε
χορηγείται ασφαλιστική ικανότητα μέχρι 28-2-2026.
ΙΙΙ.Κατ’εξαίρεση η χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας για το 2025
(χωρίς την προϋπόθεση της συμπλήρωσης των ημερών ασφάλισης)
Σύμφωνα με το άρθρο 57 του ν. 5092/2024, από 1-3-2025 έως 28-2-
2026 που ισχύει κατά παρέκκλιση της παρ. 8 του άρθρου 41 του ν. 4387/2016
και κατά παράταση τώρα με το άρθρο 44 του ν. 5184/2025, δηλαδή χωρίς την
προϋπόθεση της συμπλήρωσης των απαιτούμενων χρονικών προϋποθέσεων,
ασφαλιστική ικανότητα για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος, στους
παρακάτω ασφαλισμένους και στα μέλη οικογενείας τους:
α)Στους ασφαλισμένους του e-ΕΦΚΑ που διατηρούν επαγγελματική
εγκατάσταση ή ασκούν δραστηριότητα ή εργάζονται σε πληγείσες περιοχές από
θεομηνίες ή άλλες φυσικές καταστροφές και υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των
υπουργικών αποφάσεων που εκδόθηκαν τα έτη 2023 ή 2024 (πληγέντες
εργοδότες και ασφαλισμένοι από τις πυρκαγιές τον Ιούλιο του 2018, από
πυρκαγιές τον Ιούλιο και τον Αύγουστο 2023, από τις πλημμύρες τον Σεπτέμβριο
2023 κ.ά.).
4
β)στους ανέργους των ανωτέρω περιοχών που είναι εγγεγραμμένοι στο
Ψηφιακό Μητρώο της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ-πρώην
ΟΑΕΔ). Στην περίπτωση αυτή η ασφαλιστική ικανότητα χορηγείται από την
ημέρα επέλευσης της φυσικής καταστροφής, ανεξαρτήτως οφειλών προς τον eΕΦΚΑ.
Στα ανωτέρω πρόσωπα χορηγείται ή παρατείνεται η ασφαλιστική
ικανότητα για παροχές ασθενείας σε είδος από 1-3-2024 έως 28-2-2025 στις
περιοχές της χώρας και τώρα από 1-3-2025 έως 28-2-2026.
γ)στους εργαζομένους στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, στη
Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος και στα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
ΙV. Τι ισχύει για την ασφαλιστική ικανότητα των ανέργων (μή
πληγεισών περιοχών από θεομηνίες)
Σύμφωνα με την 12/2024 Εγκύκλιο του e-ΕΦΚΑ, που ισχύει και για το
2025 (όπως προαναφέραμε) για τους ανέργους εξακολουθούν να ισχύουν οι
διατάξεις που προβλέπουν την ασφαλιστική κάλυψη για παροχές υγειονομικής
περίθαλψης σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ ως εξής:
1.Οι άνεργοι που δεν είναι ασφαλισμένοι σε οποιονδήποτε άλλο δημόσιο
ασφαλιστικό οργανισμό και παρακολουθούν συγχρηματοδοτούμενα ή μη από το
Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Προγράμματα Επαγγελματικής Κατάρτισης και για
όλη τη διάρκεια των προγραμμάτων, υπάγονται στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ για
παροχές ασθένειας σε είδος. Η χορήγηση των παροχών αυτών αφορούν ατομικά
τον ασφαλισμένο και όχι τα μέλη τής οικογένειας και χορηγούνται από την πρώτη
ημέρα παρακολούθησης του προγράμματος και μέχρι το πέρας αυτού.
2.Οι συμμετέχοντες σε προγράμματα πρακτικής άσκησης εργασιακής
εμπειρίας μαθητείας, οι φοιτητές και σπουδαστές των ΑΕΙ, των ΤΕΙ, των ΤΕΕ (Α΄
και Β΄ κύκλου) αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων,
Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και οι
υποψήφιοι διδάκτορες που πραγματοποιούν την πρακτική άσκηση που
θεσμοθετημένα προβλέπεται από τα προγράμματα σπουδών τους, υπάγονται
κατά την χρονική διάρκεια αυτής στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ, στον κλάδο του
εργατικού ατυχήματος και στον κλάδο παροχών ασθένειας σε είδος.
5
3.Αντίθετα, για τους απόφοιτους ΑΕΙ και ΤΕΙ που πραγματοποιούν
πρακτική άσκηση για άλλους λόγους (π.χ. απόκτηση εργασιακής εμπειρίας ή
απόκτηση άδειας άσκησης επαγγέλματος), υφίσταται κατά τη διάρκεια
πραγματοποίησης αυτής, υποχρέωση για την πλήρη ασφαλιστική τους κάλυψη,
δηλαδή για την υπαγωγή τους στην ασφάλιση όλων των κλάδων ασφάλισης του
e-ΕΦΚΑ. Η υποχρέωση αυτή υπάρχει και όταν κατά την διάρκεια της πρακτικής
άσκησης δεν προβλέπεται καταβολή αμοιβής σε χρήμα και ο εργοδότης
επιβαρύνεται με το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών.
4.Οι άνεργοι νέοι μέχρι 29 ετών καλύπτονται από τον e-ΕΦΚΑ για
παροχές ασθένειας σε είδος, εφόσον:
-έχουν εγγραφεί ως άνεργοι στα μητρώα της ΔΥΠΑ επί ένα συνεχές
δίμηνο, το αμέσως προηγούμενο της υποβολής της αίτησής τους για υπαγωγή
στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ και κατέχουν κάρτα ανεργίας που ανανεώνεται ανά
μήνα,
-δεν ασφαλίζονται από ίδιο δικαίωμα ή ως μέλη οικογένειας και
-δεν σπουδάζουν σε ανώτερα και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της
Ελλάδας και του εξωτερικού
Η ασφαλιστική τους κάλυψη διαρκεί μέχρι τη συμπλήρωση του ανωτέρω
ορίου ηλικίας και εφόσον παραμένουν άνεργοι.
V. Τί ισχύει για την ασφαλιστική ικανότητα ανέργων 29-55 που
καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ασφαλιστικό τους
φορέα, στον οποίο ασφαλίζονταν πριν τη διακοπή της εργασίας τους
Η κατηγορία αυτή των ανέργων έχει ασφαλιστική ικανότητα εάν:
-έχουν πραγματοποιήσει στην ασφάλιση οποιουδήποτε ασφαλιστικού
οργανισμού 600 ημέρες εργασίας. Το κατώτατο όριο των 600 ημερών εργασίας
αυξάνεται ανά 100 ημέρες κάθε χρόνο μετά τη συμπλήρωση του 30ου έτους της
ηλικίας μέχρι το 54ο έτος.
-έχουν εγγραφεί ως άνεργοι της ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα 12
τουλάχιστον συνεχών μηνών πριν από την ημερομηνία υπαγωγής τους στην
ασφάλιση του οικείου ασφαλιστικού φορέα, κατέχουν κάρτα ανεργίας
6
ανανεούμενη ανά μήνα και δεν ασφαλίζονται για οποιονδήποτε λόγο στο
Δημόσιο ή σε ασφαλιστικό οργανισμό.
Σε περίπτωση που ο άνεργος έχει ασφαλιστεί σε περισσότερους του
ενός ασφαλιστικούς οργανισμούς, θα καλυφθεί για παροχές ασθένειας από τον
ασφαλιστικό οργανισμό στον οποίο έχει ασφαλιστεί για μεγαλύτερο χρονικό
διάστημα.
Η κάλυψη για παροχές ασθένειας σε είδος, ισχύει μέχρι και τέσσερα (4)
εξάμηνα και χορηγείται ανά εξάμηνο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης
στον e-ΕΦΚΑ, εφόσον ο ασφαλισμένος εξακολουθεί να παραμένει άνεργος.
VI. Τί ισχύει για την ασφαλιστική ικανότητα των μακροχρόνια
ανέργων
Στην υπ’αριθ. 12/2024 Εγκύκλιο του e-ΕΦΚΑ διευκρινίζεται επίσης ότι
παρέχεται η δυνατότητα να υπαχθούν στο κλάδο ασθένειας σε είδος του e-ΕΦΚΑ
οι μακροχρόνια άνεργοι, που έχουν ηλικία άνω των 55 ετών και έχουν
πραγματοποιήσει 3.000 ημέρες ασφάλισης. Για τη συμπλήρωση των
ημερομισθίων αυτών λαμβάνεται υπόψη και ο χρόνος ασφάλισης που έχει
διανυθεί στην ομοειδή ασφάλιση άλλου φορέα.
Όμως, στις 3.000 ημέρες ασφάλισης δεν συμπεριλαμβάνεται ο χρόνος
που έχει διανυθεί σε προαιρετική ασφάλιση, στον Ειδικό Λογαριασμό
Αυτασφάλισης, στον Ειδικό Λογαριασμό Ελλήνων Εξωτερικού, σε προαιρετική
ασφάλιση άλλου ασφαλιστικού οργανισμού καθώς και ο χρόνος που προήλθε
από αναγνώριση άλλου χρόνου (π.χ. στρατιωτικής υπηρεσίας). Επιπλέον, θα
πρέπει να έχουν εγγραφεί ως άνεργοι στην ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα
τουλάχιστον 12 συνεχών μηνών, πριν από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής
στον κλάδο παροχών ασθένειας σε είδος του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ/e-ΕΦΚΑ.
Η ασφαλιστική κάλυψη των ανέργων αυτών (άνω των 55 ετών) αρχίζει
από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και λήγει με την ανάληψη εργασίας ή
με τη συνταξιοδότησή τους από οποιονδήποτε ασφαλιστικό οργανισμό.
7
VII. Τί ισχύει για την ασφαλιστική ικανότητα ασφαλισμένων του
πρώην ΟΑΕΕ, ηλικίας από 30 και μέχρι 67 ετών, που διέκοψαν την άσκηση
του επαγγέλματος τους
Οι συγκεκριμένοι ασφαλισμένοι καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε
είδος από τον e-ΕΦΚΑ για δύο χρόνια από τη διακοπή της ασφάλισης εφόσον:
-έχουν πραγματοποιήσει στην ασφάλιση οποιουδήποτε ασφαλιστικού
οργανισμού 600 ημέρες εργασίας ή δύο έτη ασφάλισης, οι οποίες αυξάνονται
μετά τη συμπλήρωση του 30ού έτους ανά 120 ήμερες ή 4 μήνες για κάθε έτος και
μέχρι τη συμπλήρωση των 4.500 ημερών ή 15 ετών ασφάλισης,
-δεν δικαιούνται ασφάλισης από άλλο ασφαλιστικό φορέα,
-δεν έχουν οφειλές στον Οργανισμό και
-έχουν εγγραφεί ως άνεργοι στην ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα δώδεκα
(12) τουλάχιστον συνεχών μηνών πριν από την ημερομηνία υποβολής τής
αίτησης για υπαγωγή στην ασφάλιση του οικείου ασφαλιστικού φορέα και
κατέχουν κάρτα ανεργίας ανανεούμενη ανά μήνα.
Τα πρόσωπα που αμείβονται με Παραστατικά Παρεχομένων Υπηρεσιών
(τίτλοι κτήσης-πρώην αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης) υπάγονται στην
ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ.
Στους μη μισθωτούς, καθώς και στα μέλη τής οικογενείας τους, που
έχουν αιτηθεί την υπαγωγή τους στο καθεστώς της προαιρετικής συνέχισης της
ασφάλισης βάσει του άρθρου 37 του ν. 4387/2016 για τη χορήγηση της
ασφαλιστικής ικανότητας, ισχύουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί με το υπ’αριθ.
πρωτ. 79751/16.02.2023 έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Παροχών και Υγείας
του e-ΕΦΚΑ.
VΙΙΙ. Ασφαλιστική ικανότητα χωρίς προϋποθέσεις για τους οφειλέτες
του ΕΦΚΑ έως 100 €
Σύμφωνα με την Εγκύκλιο 23/2024 του ΕΦΚΑ, που ισχύει και για το
2025, ο ΕΦΚΑ χορηγεί ασφαλιστική ικανότητα στους ασφαλισμένους του με
οφειλές έως 100 ευρώ. Εκεί κάνει μνεία και του άρθρου 58 του ν. 5102/2024
(ΦΕΚ Α 55) με τίτλο «Προσδιορισμός ύψους οφειλής για χορήγηση ασφαλιστικής
ικανότητας από τον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης»,
8
σύμφωνα με το οποίο: «Για τη χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας από τον
Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) δεν λαμβάνονται
υπόψη καθυστερούμενες, ληξιπρόθεσμες ή βεβαιωμένες βασικές οφειλές του
ασφαλισμένου στον e-Ε.Φ.Κ.Α μέχρι του ποσού των εκατό (100) ευρώ. Οφειλές
που υπερβαίνουν το ποσό του πρώτου εδαφίου τακτοποιούνται με εξόφληση ή
ρύθμιση τμηματικής καταβολής, προκειμένου να χορηγηθεί ασφαλιστική
ικανότητα.».
Στην 23/2024 Εγκύκλιο του ΕΦΚΑ επαναλαμβάνεται ότι:
-καθυστερούμενες θεωρούνται οι ασφαλιστικές εισφορές από την
επόμενη ημέρα λήξης της εμπροθέσμου καταβολής τους,
-ληξιπρόθεσμες θεωρούνται οι καθυστερούμενες ασφαλιστικές εισφορές
από τη σύνταξη της πράξης βεβαίωσης της οφειλής και
-βασική οφειλή νοείται οποιαδήποτε ληξιπρόθεσμη οφειλή διαβιβάστηκε
στο ΚΕΑΟ και έλαβε αριθμό και ημερομηνία βεβαίωσης και περιλαμβάνει τις
προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής εισφορών, καθώς και λοιπές
προσαυξήσεις και πρόστιμα που βεβαιώθηκαν αυτοτελώς. Δεν περιλαμβάνονται
μόνο «τα οίκοθεν πρόσθετα τέλη» που επιβάλλονται μετά τη βεβαίωση της
οφειλής στο ΚΕΑΟ.
IΧ. Στα 49,2 δις € εκτοξεύθηκαν οι οφειλές των επαγγελματιώναγροτών στο ΚΕΑΟ/ΕΦΚΑ
7 στους 10 ασφαλισμένους χρωστούν στον ΕΦΚΑ
Τα τελευταία επίσημα στοιχεία του ΚΕΑΟ/ΕΦΚΑ για τις οφειλές των
ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών είναι άκρως ανησυχητικά. Κυρίως οι
ελεύθεροι επαγγελματίες, αλλά και οι αγρότες, οφείλουν στον ΕΦΚΑ ποσό ίσο με
το 1/4 του ελληνικού ΑΕΠ.
Αποκαλυπτική είναι η εικόνα των οφειλών-οφειλετών του ΚΕΑΟ που
δημοσιεύθηκε πρόσφατα από τον ΕΦΚΑ για το δ’ τρίμηνο του 2024. Σύμφωνα με
την 4η
Τριμηνιαία Έκθεση Προόδου έτους 2024 του ΚΕΑΟ (ΟκτώβριοςΔεκέμβριος 2024) και πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τον Πίνακα 3 (σελίδα 7),
στο τέλος Δεκεμβρίου 2024, το συνολικό χρέος στο ΚΕΑΟ ήταν 49.286.787.961 €
(σχεδόν 500 εκατ. € περισσότερα από το γ’ τρίμηνο 2024).
9
Εξάλλου, όπως αποδεικνύεται από τον παρακάτω Πίνακα στη σελίδα 7
της Έκθεσης, το δ’ τρίμηνο προστέθηκαν επιπλέον οφειλές ύψους περίπου 32,2
εκατ. €.
Όπως προκύπτει από τον Πίνακα 4 (σελίδα 8) της Έκθεσης του ΚΕΑΟ,
στο τέλος Δεκεμβρίου 2024, οι περισσότεροι οφειλέτες χρωστούν μέχρι 15.000 €.
10
Όπως έχουμε αναφέρει πολλάκις, η ετήσια αύξηση των ασφαλιστικών
εισφορών κατά 9,6% το 2023, κατά 3,45% το 2024 και κατά 2,7% το 2025 για
τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, καθώς και
η άδικη τεκμαρτή φορολόγησή τους, σε συνδυασμό με χρέη προς την Εφορία και
τις τράπεζες, τους έχουν καταστήσει αδύνατον να ενταχθούν σε υψηλότερη
ασφαλιστική κλάση. Έτσι, δυστυχώς, απομειώνεται και το ποσό τής σύνταξης
που θα λάβουν μετά το πέρας τού εργασιακού τους βίου.
Χ. 9 στους 10 επαγγελματίες-αγρότες επέλεξαν την 1η
(χαμηλότερη)
ασφαλιστική κλάση για το 2025
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ που δημοσιεύθηκε στις 23-2-2025 με
τίτλο «“Βούλιαξαν” οι νέες συντάξεις του ιδιωτικού τομέα ολόκληρο το 2024», 9
στους 10 επιτηδευματίες-αγρότες επέλεξαν την 1η
ασφαλιστική κατηγορία για το
2025, όπως παρατίθεται στον παρακάτω πίνακα:
Ασφαλιστική
κατηγορία
Αριθμός ελεύθ. επαγγ.
& αγροτών το 2025
Αριθμός ελεύθ. επαγγ.
& αγροτών το 2024
1 η 1.021.183 1.057.743
2 η 48.565 49.739
3 η 38.019 36.754
4 η 20.699 21.172
5 η 10.468 10.633
6 η 13.290 13.781
ΣΥΝΟΛΟ 1.152.224 1.189.822
Έτσι προκύπτει ότι το 88,6% των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών
(σχεδόν 9 στους 10) επέλεξε την χαμηλότερη ασφαλιστική κατηγορία (1η
), οι
οποίοι θα οδηγηθούν στο μέλλον στην απολαβή χαμηλών συντάξεων.
ΧΙ. 7 στους 10 επαγγελματίες-αγρότες εγκαταλείπουν τη ρύθμιση
για τις οφειλές στον ΕΦΚΑ
Να διαγραφούν προσαυξήσεις-παλιές οφειλές
Να αλλάξουν οι προϋποθέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση
11
Να οριστεί πλαφόν οφειλών 50.000 € για όλους
Επειδή οι προϋποθέσεις υπαγωγής στη ρύθμιση του ισχύοντος ν.
5078/2023 πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά στο πρόσωπο εκάστου
ασφαλισμένου, είναι λίγοι αυτοί που καταφέρνουν τελικά να υπαχθούν
προκειμένου να λάβουν σύνταξη ρυθμίζοντας και τις οφειλές τους.
Η προϋπόθεση για το ύψος των καταθέσεων, καθώς και η συναίνεσή
τους για την άρση του φορολογικού και τραπεζικού απορρήτου, αποθαρρύνουν
τους περισσότερους να κάνουν χρήση τής ρύθμισης.
Εξάλλου η παρακράτηση του 60% της σύνταξης μέχρι η οφειλή να
μειωθεί στο ποσό των 20.000 € για τους ελεύθερους επαγγελματίες και στο ποσό
των 10.000 € για τους αγρότες, τους οδηγεί να συμπεριλαμβάνονται (όπως
πολλές φορές έχουμε αναφέρει) στους «φτωχούς συνταξιούχους» («poor
pensioners»).
Επομένως, με το χρέος εξ οφειλών προς τον ΕΦΚΑ πάνω από
1.200.000 οφειλετών να ανέρχεται σε 49,2 δις €, η κατάσταση σήμερα φαίνεται
αδιέξοδη, παρά την παραγραφή των οφειλών πέραν της 10ετίας σύμφωνα με την
υπ’αριθ. 1833/2022 απόφαση ΟλΣτΕ και παρά τη θεσμοθέτηση άτολμων και
μίζερων ρυθμίσεων. Στην πραγματικότητα πάνω από 300.000 ασφαλισμένοι
ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες αδυνατούν να βγουν
στη σύνταξη ενώ από την τελευταία ρύθμιση για τις οφειλές στον ΕΦΚΑ
ωφελήθηκαν μόνο ελάχιστοι ασφαλισμένοι, όπως παραδέχονται ήδη φιλικά προς
την κυβέρνηση ΜΜΕ. Οι περισσότεροι χάνουν σημαντικό χρόνο ασφαλιστικού
βίου που θα ήταν χρήσιμος για θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή
χάνουν χρήματα από την τελικώς καταβαλλόμενη σύνταξη λόγω τής
αναγκαστικής επιλογής τής 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας με χαμηλότερες
εισφορές.
Γι’αυτό, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μεγάλο οικονομικό αδιέξοδο
τόσο των ασφαλισμένων οφειλετών επαγγελματιών και αγροτών όσο και του
ΕΦΚΑ, το οποίο έχει ήδη αναχθεί σε μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, απαιτείται
διαγραφή τουλάχιστον μεγάλου μέρους των προσαυξήσεων και των παλαιών
οφειλών και αύξηση του ισχύοντος πλαφόν από τα 30.000 € ή τα 10.000 €
12
αντίστοιχα για μη μισθωτούς και αγρότες, στο ύψος των 50.000 € για ΟΛΕΣ τις
κατηγορίες των οφειλετών.
Μόνον έτσι χιλιάδες οφειλέτες, αρκετοί εκ των οποίων είναι υπερήλικες,
θα μπορέσουν σήμερα να εξέλθουν από το καθεστώς τής μνημονιακής ομηρίας
και να φτάσουν στον στόχο τής πολυπόθητης σύνταξης.
Αλέξης Π. Μητρόπουλος (Καθηγητής ΕΚΠΑ-Πρόεδρος ΕΝΥΠΕΚΚ)
Αγγελική Α. Μητροπούλου (Διδάκτωρ-Νομικός)
