Συνθήκες δυνάμει εμπορικού και φορολογικού πολέμου μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Ευρώπης διαμορφώνει η φορολογική μεταρρύθμιση Trump – μια μεταρρύθμιση, η οποία μειώνει τους συντελεστές φορολόγησης των αμερικανικών επιχειρήσεων από το 35% στο 20% και σηματοδοτεί την πιο «γενναιόδωρη» στροφή της Ουάσιγκτον υπέρ της ελίτ των πλουσίων από την δεκαετία του ’80.
Χθες, οι υπουργοί Οικονομικών των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, με επιστολή τους προς τον Αμερικανό ομόλογό τους Steven Mnuchin, κάλεσαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ να επανεξετάσει το πλαίσιο της φορολογικής μεταρρύθμισης, το οποίο όπως τονίζουν, οδηγεί σε διακρίσεις που μπορούν να πλήξουν τον παγκόσμιο , χρηματοπιστωτικό κλάδο και το διεθνές εμπόριο.
Την επιστολή υπογράφουν οι υπουργοί Οικονομικών της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας εστιάζοντας στο γεγονός ότι το νέο αμερικανικό φορολογικό μοντέλο μπορεί να παραβιάζει τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και να πλήξει τις εμπορικές και επενδυτικές ροές μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής.
Οι πέντε υπουργοί εστιάζουν κυρίως στον λεγόμενο «ειδικό φόρο κατανάλωσης» – έναν φόρο που δεν συμπεριελήφθη μεν στον νόμο που ψηφίστηκε από το Κογκρέσσο αλλά παραμένει στους σχεδιασμούς Trump και, στην πράξη, ισοδυναμεί με δασμό στις εισαγωγές.
Ουσιαστικά, πρόκειται για έναν φόρο της τάξης του 20% για όλες τις εισαγωγές στις ΗΠΑ. Ο εν λόγω φόρος, με βάσει τα μέτρα που έχουν έως τώρα ψηφιστεί, περιορίζεται μέχρι στιγμής στις θυγατρικές των ξένων εταιριών που δραστηριοποιούνται στις ΗΠΑ και στις μητρικές τους εταιρίες. Αυτό για παράδειγμα, όπως εξηγεί το Spiegel, σημαίνει πως στο εξής για το εργοστάσιο της BMW στην Νότιο Καρολίνα θα είναι απολύτως ασύμφορο να προμηθεύεται εξαρτήματα και ανταλλακτικά από την έδρα της μητρικής εταιρίας στο Μόναχο, διότι το κόστος γι αυτά τα εισαγόμενα είδη δεν θα εκπίπτει φορολογικά για την θυγατρική του γερμανικού ομίλου στις ΗΠΑ.
Άλλο στοιχείο το οποίο απασχολεί έντονα τις ευρωπαϊκές ηγεσίες είναι πως το νέο φορολογικό καθεστώς δίνει αθέμιτο πλεονέκτημα στις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την προσέλκυση επενδύσεων καθώς στην πράξη μεταμορφώνει την αγορά της σε φορολογικό Eldorado. Oπως εκτιμούν ξένοι αναλυτές στο Reuters θεωρείται δεδομένο πως όλο και περισσότερες επιχειρήσεις και funds θα ανακατευθύνουν τα κεφάλαιά τους σε άμεσες επενδύσεις στις ΗΠΑ, σε βάρος των ευρωπαϊκών χρηματοοικονομικών κέντρων και με μεγάλες απώλειες για τον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό και ασφαλιστικό κλάδο.
Οι ευρωπαϊκοί προβληματισμοί, οι οποίοι τέθηκαν και στο Ecofin της περασμένης εβδομάδας με πρωτοβουλία του γάλλου υπουργού Οικονομικών Μπρουνό Λεμέρ, επεκτείνονται και στα ρίσκα μιας νέας διεθνούς χρηματιστηριακής «φούσκας», καθώς η φορολογική τόνωση έρχεται σε μια συγκυρία κατά την οποία η αμερικανική οικονομία κινείται ήδη ανοδικά πυροδοτώντας αλλεπάλληλα ράλι στα χρηματιστήρια.
Πέραν των άμεσων όμως εμπορικών και οικονομικών επιπτώσεων, η «φορολογική επανάσταση» Trump χτυπά την Ευρώπη και σε πολιτικό επίπεδο, σε μια κομβική συγκυρία: Η μεταρρύθμιση Trump και οι γενναιόδωρες εκπτώσεις της για τις αμερικανικές επιχειρήσεις έρχεται ακριβώς την στιγμή που η Ε.Ε. δημοσιοποιεί τη «μαύρη λίστα» των φορολογικών παραδείσων, δίνει μάχη για να ανεβάσει την φορολογία των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων σε «δίκαια» επίπεδα και προσπαθεί να κάμψει τις αντιδράσεις δικών της κρατών μελών, όπως το Λουξεμβούργο και η Ιρλανδία, που αντιτίθενται στο αυστηρότερο πλαίσιο έχοντας παράδοση στην φοροανοχή και την νομότυπη φοροαποφυγή.
Έρχεται επίσης σε μια στιγμή που η Ε.Ε. αναζητά πλειοψηφίες για να αυξήσει την φορολογία σε κολοσσούς όπως η Facebook και η Apple, η οποία πρωταγωνίστησε στα Paradise Papers. Κάτι τέτοιο γίνεται πλέον εξαιρετικά δύσκολο καθώς το «μοντέλο Trump» δίνει ισχυρά επιχειρήματα σε όσους αντιστέκονται σ’ αυτές τις αλλαγές. Εν ολίγοις, όπως σημειώνει κοινοτικός αξιωματούχος «η μεταρρύθμιση Trump γίνεται το ιδανικό άλλοθι για τα λόμπι της φοροαποφυγής και των offshore παραδείσων…»
Με αυτά τα δεδομένα, η επιστολή των πέντε υπουργών Οικονομικών στον Steven Mnuchin φαίνεται πως δεν είναι παρά το πρώτο βήμα στην νέα αναμέτρηση της Ευρώπης με την κυβέρνηση Trump. Ο υπηρεσιακός γερμανός υπουργός Οικονομικών Πέτερ Αλτμάγιερ έχει ήδη ζητήσει να εξεταστεί εάν η φορολογική μεταρρύθμιση στις ΗΠΑ παραβιάζει το γερμανο-αμερικανικό Σύμφωνο Φιλίας που ισχύει εδώ και μισό αιώνα, ενώ πηγές από το Παρίσι διαμηνύουν πως εάν δεν υπάρξει συγκράτηση από την Ουάσιγκτον δεν θα πρέπει να αποκλείεται και προσφυγή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Πηγή: tvxs.gr