Η ευρωζώνη αναμένεται να βυθιστεί σε ύφεση τους επόμενους μήνες με τους οικονομολόγους να προειδοποιούν ότι “δεν θα είναι επιφανειακή”.
Η ζώνη των 19 μελών που μοιράζεται το νόμισμα του ευρώ δέχεται σημαντικές πιέσεις μετά την απρόκλητη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο συνδυασμός κυρώσεων κατά του Κρεμλίνου, η απότομη διακοπή των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου και η ανάγκη παροχής οικονομικής στήριξης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που παλεύουν με την ενεργειακή κρίση έχει επιδεινώσει τις προοπτικές του μπλοκ – το οποίο στις αρχές του έτους προβλεπόταν ότι θα αναπτυσσόταν ταχύτερα από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
“Η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει πέσει τόσο πολύ που η ύφεση πιθανότατα δεν θα είναι επιφανειακή”, δήλωσε ο Holger Schmieding, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg.
Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του εκτελεστικού βραχίονα της ΕΕ, έδειξαν ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη έπεσε σε χαμηλό ρεκόρ τον Σεπτέμβριο.
Έκτοτε έχει βελτιωθεί ελαφρώς, αλλά τα νοικοκυριά εξακολουθούν να φοβούνται για το μέλλον και την οικονομική τους κατάσταση.
Γιατί οι επενδυτές ανησυχούν για το ευρώ
Ο Schmieding δήλωσε ότι το πραγματικό (προσαρμοσμένο για τον πληθωρισμό) ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της ευρωζώνης θα συρρικνωθεί απότομα το τέταρτο τρίμηνο και το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους – με σωρευτική πτώση 1,7%.
Η ύφεση ορίζεται ως δύο συνεχόμενα τρίμηνα συρρίκνωσης.
‘Ο κίνδυνος ύφεσης έχει αυξηθεί’
Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις για την ανάπτυξη στην περιοχή υποδηλώνουν επιβράδυνση το τρίτο τρίμηνο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο – από 0,8% ανάπτυξη σε 0,2%.
Το Βέλγιο, η Λετονία και η Αυστρία κατέγραψαν οικονομική συρρίκνωση κατά το τελευταίο τρίμηνο.
“Δεν θα την αποκαλούσα ρηχή, θα είναι βαθύτερη από ό,τι σίγουρα αναμένει το συμβούλιο της της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας”, δήλωσε στο CNBC νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο Σπύρος Ανδρεόπουλος, ανώτερος Ευρωπαίος οικονομολόγος της BNP Paribas.
Η ΕΚΤ έχει αρχίσει σιγά-σιγά να αναγνωρίζει την πιθανότητα ύφεσης στην περιοχή.
Μιλώντας στις αρχές του μήνα, η πρόεδρος της ΕΚΤ Christin Lagarde τόνισε ότι “ο κίνδυνος ύφεσης έχει αυξηθεί”.
Ωστόσο, οι ετήσιες προβλέψεις για την ανάπτυξη που δημοσιεύει η κεντρική τράπεζα δεν προβλέπουν ακόμη οικονομική συρρίκνωση σε όλο το μπλοκ.
Προς το παρόν δείχνουν ότι ο ρυθμός του ΑΕΠ θα είναι 3,1% φέτος και 0,9% το 2023.
Τα επικαιροποιημένα στοιχεία αναμένεται να δημοσιευθούν τον επόμενο μήνα.
“Βλέπω τον κίνδυνο η ύφεση να τραβήξει μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2023”, δήλωσε ο Ανδρεόπουλος, επικαλούμενος την ενεργειακή κρίση και τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.
Υπάρχει προφανής κίνδυνος οι θερμοκρασίες, που μέχρι τώρα είναι ήπιες για την εποχή αυτή, να πέσουν σημαντικά στις αρχές του 2023 στα μέσα του χειμώνα.
Επιπλέον, η ΕΚΤ έχει αυξήσει τα επιτόκια τρεις φορές φέτος και αναμένεται να συνεχίσει να το κάνει.
Οι επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων μπορούν να καταπνίξουν την οικονομική ανάπτυξη, καθώς αυξάνεται η τιμή του δανεισμού.
Η Morgan Stanley προβλέπει ετήσια συρρίκνωση της τάξης του 0,2% στην ευρωζώνη για το επόμενο έτος, με τη Γερμανία – παραδοσιακά η οικονομική ατμομηχανή της ευρωζώνης – να αντιμετωπίζει μία από τις πιο απότομες μειώσεις, στο -0,7%.
“Η αγορά φυσικού αερίου παραμένει σφιχτή και οι τιμές αναμένεται να παραμείνουν αυξημένες.
Η δημοσιονομική στήριξη είναι σημαντική, αλλά ο πληθωρισμός επιβαρύνει τα εταιρικά κέρδη και τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών, μειώνοντας τις επενδύσεις και την κατανάλωση.
Η νομισματική πολιτική συσφίγγει τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες, επιτείνοντας την ύφεση στις κεφαλαιουχικές δαπάνες”, ανέφεραν οι αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας.
Αποθήκευση φυσικού αερίου
Ακόμη και αν η ευρωζώνη βγει από την ύφεση το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους, οι οικονομολόγοι λένε ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι.
“Αναμένω ότι η ανάκαμψη θα είναι αργή”, δήλωσε την Τρίτη στο CNBC ο Marco Valli, επικεφαλής Ευρωπαίος οικονομολόγος της UniCredit, αναφέροντας τα υψηλότερα επιτόκια ως έναν από τους κύριους παράγοντες που εμποδίζουν μια πιο απότομη ανάκαμψη.
Όταν ρωτήθηκε αν πρόκειται να είναι μια εύκολη χρονιά για την ευρωζώνη, ο Valli είπε: “Όχι, σε καμία περίπτωση”.
Ο Felix Hufner, ανώτερος Ευρωπαίος οικονομολόγος της UBS, ενίσχυσε αυτό το σημείο, λέγοντας ότι αν η ύφεση τελειώσει το δεύτερο τρίμηνο, η ανάκαμψη το 2023 θα είναι “αδύναμη… επειδή το παιχνίδι της αποθήκευσης θα ξεκινήσει ένα νέο”.
Δεν είναι “μια συναρπαστική πρόβλεψη”, δήλωσε ο Hufner σχετικά με τις οικονομικές προοπτικές της ευρωζώνης το επόμενο έτος.
Barclays: Οι φόβοι για ύφεση κυριεύουν τους επενδυτές – Σε χαμηλά 40 ετών η παγκόσμια ανάπτυξη το 2023
Τις εκτιμήσεις τους για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης το 2023 υποβάθμισαν οι οικονομολόγοι της Barclays, καθώς θεωρείται απίθανο να μειωθεί με ταχείς ρυθμούς ο πληθωρισμός, γεγονός που αναγκάζει τη νομισματική πολιτική να είναι “περιοριστική”.
Η Barclays προειδοποίησε ότι το 2023 φαίνεται ότι θα είναι ένα από τα πιο αδύναμα των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών, με τις προηγμένες οικονομίες να οδεύουν πιθανότατα προς την ύφεση.
Προβλέπουν τώρα παγκόσμια ανάπτυξη 1,7% σε ετήσια βάση, σε σύγκριση με την πρόβλεψη του Σεπτεμβρίου για 2,2%.
Για το τρέχον έτος, η Barclays βλέπει ανάπτυξη 3,2%.
“Με εξαίρεση την αγορά κατοικίας, όπου η δραστηριότητα έχει δεχθεί μεγάλο πλήγμα, ιδίως στις ΗΠΑ, η σύσφιξη της πολιτικής δεν επηρέασε μεγάλα τμήματα της οικονομίας”.
“Αυτό θα αλλάξει το επόμενο έτος”, σημειώνουν οι αναλυτές.
Οι φόβοι για ύφεση
Οι φόβοι για ύφεση έχουν κυριεύσει τους επενδυτές, καθώς οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο σφίγγουν με ταχείς ρυθμούς τη νομισματική πολιτική για να συγκρατήσουν την αλματώδη αύξηση του πληθωρισμού, που επιδεινώθηκε από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, υπό έλεγχο.
Η κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη και τα συνεχιζόμενα λουκέτα στην Κίνα έχουν επίσης προσθέσει στα παγκόσμια οικονομικά προβλήματα.
Η Barclays αναμένει ότι οι ανεπτυγμένες οικονομίες θα συρρικνωθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, με την ύφεση στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη ζώνη του ευρώ να ξεκινά το τρίτο και το τέταρτο τρίμηνο του 2022 αντίστοιχα.
Για τις ΗΠΑ, η Barclays βλέπει μεγαλύτερης διάρκειας ύφεση που θα οδηγήσει σε μείωση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος κατά 0,1% το 2023.
Για την Κίνα προβλέπει ανάπτυξη 3,8% χαμηλότερη από το consecus, δεδομένης της αργής απομάκρυνσης από τις πολιτικές μηδενικού COVID, της αύξησης των κρουσμάτων και του υποτονικού τομέα των ακινήτων.
Η Ινδία θα πρέπει να είναι ένας από τους μεγαλύτερους συντελεστές της παγκόσμιας ανάπτυξης το επόμενο έτος, αλλά δεν είναι μια αρκετά μεγάλη οικονομία για να αλλάξει τις παγκόσμιες προοπτικές.
Η Ινδία θα αναπτυχθεί πάνω από 5% σε ετήσια βάση το 2023.