Οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν εμπλακεί σε μια μεγάλη αντιπαράθεση με την Ιταλία, προσπαθώντας να εξαναγκάσουν τη λαϊκιστική κυβέρνηση να εγκαταλείψει το σχέδιο δαπανών του προϋπολογισμού. Αλλά πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν; Μπορούν να διακινδυνεύσουν να ωθήσουν την Ιταλία εκτός νομισματικής ένωσης;
Κρίνοντας από την έκθεση των γαλλικών και γερμανικών τραπεζών, έχουν ισχυρό κίνητρο να επιδιώξουν συμβιβασμό.
Μια προσεκτική ματιά στην κατάσταση των τραπεζών, μπορεί να είναι χρήσιμη για την κατανόηση της συμπεριφοράς της Γαλλίας και της Γερμανίας, των δύο πιο σημαντικών κρατών μελών της ευρωζώνης. Όταν, για παράδειγμα, οι αποκαλύψεις για τη δημοσιονομική κακοδιαχείριση της Ελλάδας πυροδότησαν κρίση το 2010, οι γαλλικές και γερμανικές τράπεζες διακρατούσαν περίπου 115 δισ. δολάρια σε διάφορες ελληνικές επενδύσεις, σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών. Αυτό έδωσε στις κυβερνήσεις τους επαρκή λόγο για να προσφέρουν στην Ελλάδα την οικονομική σανίδα σωτηρίας που χρειαζόταν για να επιβιώσει. Αλλά πέντε χρόνια αργότερα, όταν μια νέα αριστερή κυβέρνηση προσπάθησε να επαναστατήσει ενάντια στην αυστηρότητα που είχε επιβληθεί, η έκθεσή τους είχε μειωθεί σε λιγότερο από 8 δισ. δολάρια -και αποδείχθηκαν πολύ πιο πρόθυμες να αφήσουν την Ελλάδα να φτάσει στο χείλος του γκρεμού.
Ανησυχία, τέλος
Οι απαιτήσεις των τραπεζών έναντι της Ελλάδας, δισεκατομμύρια δολάρια
Πόσο μεγάλο είναι, λοιπόν, το διακύβευμα των τραπεζών στην περίπτωση της Ιταλίας; Πολύ μεγάλο. Τον Ιούνιο, τα γαλλικά ιδρύματα είχαν περίπου 316 δισ. δολάρια σε ιταλικές επενδύσεις, σύμφωνα με την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών. Το ποσό είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που είχαν στην Ελλάδα. Οι απαιτήσεις των γερμανικών τραπεζών έναντι της Ιταλίας, ύψους 91 δισ. δολαρίων, είναι μικρότερες, αλλά εξακολουθούν να είναι σημαντικές.
Παραμένει η μεγάλη έκθεση
Οι απαιτήσεις των τραπεζών έναντι της Ιταλίας, δισεκατομμύρια δολάρια
Το σχέδιο της Ιταλίας για αύξηση του ελλείμματος του προϋπολογισμού στο 2,4% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος συνιστά απειλή για τις τράπεζες, επειδή υπονομεύει τις τιμές των κρατικών ομολόγων και αποδυναμώνει τις ομολόγους τους. Αλλά ένα αδιέξοδο που τελικά θα οδηγούσε την Ιταλία εκτός της νομισματικής ένωσης θα ήταν πολύ χειρότερο, υποτιμώντας ραγδαία όλες τις τοποθετήσεις των τραπεζών στην Ιταλία. Πιθανώς το καλύτερο αποτέλεσμα είναι μια ανακωχή που θα επιτρέψει στην Ιταλία να εφαρμόσει λίγα μέτρα τόνωσης σε αντάλλαγμα για μια αξιόπιστη υπόσχεση να είναι πιο συνετή μακροπρόθεσμα.
Φυσικά, η επιβίωση των τραπεζών δεν είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο είναι επιθυμητή η παραμονή της Ιταλίας στο ευρώ. Η έξοδος της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ηπειρωτικής Ευρώπης θα απειλούσε την ύπαρξη της ίδιας της νομισματικής ένωσης. Αλλά στην προσπάθειά μας να μαντέψουμε τι μπορεί να κάνουν οι ηγέτες της Ευρώπης, είναι χρήσιμο να μάθουμε πού βρίσκεται το χρήμα.
*Του Mark Whitehouse. ΠΗΓΗ: BloombergView