Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ευρωζώνη το πρώτο εξάμηνο και ο πληθωρισμός του Ιουλίου υποστηρίζουν την εκτίμηση της Barclays ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε νέα επιθετική αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, το βασικό σενάριο της βρετανικής τράπεζας για ήπια ύφεση στην Ευρωζώνη μετατρέπεται στο αισιόδοξο σενάριο και βλέπει πλέον βαθιά και μεγαλύτερης διάρκειας ύφεση – ακολουθώντας και αυτή τη “στροφή” που πραγματοποίησε η Citigroup την προηγουμένη εβδομάδα. Με αυτά τα δεδομένα πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα σταματήσει τον κύκλο σύσφιξης πριν το τέλος του 2022.
Ισχυρή ανάπτυξη αλλά ωθεί τον πληθωρισμό υψηλότερα
Ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ ήταν ισχυρός το δεύτερο τρίμηνο στη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, όπου οι τομείς του τουρισμού και της φιλοξενίας συνέβαλαν στις σημαντικές θετικές εκπλήξεις έναντι των προσδοκιών, τόσο της Barclays όσο και της αγοράς γενικότερα. Στη Γερμανία, η ανάπτυξη ήταν ουσιαστικά αμετάβλητη, αλλά η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου αναθεωρήθηκε προς τα πάνω. Με βάση αυτές τις προκαταρκτικές ανακοινώσεις, το πραγματικό ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ είναι τώρα 1,4% πάνω από το επίπεδο πριν από την COVID-19, αλλά παραμένει χαμηλότερο από την προ-πανδημίας τάση, υποδηλώνοντας αρνητικό κενό παραγωγής.
Ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε περαιτέρω τον Ιούλιο στο 8,9% ετησίως και ο δομικός πληθωρισμός κινήθηκε στο 4,0% ετησίως, με αξιοσημείωτες ανοδικές εκπλήξεις στη Γαλλία και την Ισπανία, ιδίως στις υπηρεσίες, καθώς η ισχυρή εποχική ζήτηση επέτρεψε στις επιχειρήσεις να μετακυλίσουν υψηλότερα κόστη στους καταναλωτές.
Ο πληθωρισμός της ενέργειας και των τροφίμων παραμένει στην πρώτη θέση και, δεδομένης της απότομης αύξησης των μελλοντικών τιμών του φυσικού αερίου, οι πληθωριστικές πιέσεις είναι πιθανό να παραμείνουν υψηλές τους επόμενους μήνες, με κίνδυνο ο πληθωρισμός να είναι πιο επίμονος από ό,τι προβλέπεται αυτή τη στιγμή, όπως προειδοποιεί η Barclays.
Ωστόσο, παρά τον ισχυρό πληθωρισμό, δεν υπάρχουν ακόμη ενδείξεις για ένα “σπιράλ μισθών-τιμών” ούτε για αλλαγή των προσδοκιών για τον πληθωρισμό.
Παράλληλα, όπως σημειώνει η Barclays, έρευνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής συνέχισαν να επιδεινώνονται και οι δείκτες εμπιστοσύνης των καταναλωτών έχουν φθάσει σε ιστορικά χαμηλά. Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις δεν είναι μόνο απαισιόδοξα για τις τρέχουσες οικονομικές προοπτικές, αλλά ανησυχούν ακόμη περισσότερο για τις προοπτικές σε ορίζοντα 12 μηνών. Η αδυναμία έχει ευρεία βάση σε όλους τους επιχειρηματικούς τομείς (βιομηχανία, κατασκευές και λιανικό εμπόριο) και δείκτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τις προσδοκίες για την απασχόληση.
Πιθανή πλέον η βαθιά και πιο παρατεταμένη ύφεση
Οι κινητήριες δυνάμεις της ανάπτυξης στο δεύτερο τρίμηνο, οι PMI Ιουλίου, οι δείκτες εμπιστοσύνης, ο πολύ υψηλός και επίμονος πληθωρισμός, η απότομη σύσφιξη των πιστωτικών συνθηκών, όλα δείχνουν συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας μετά το καλοκαίρι, όπως επισημαίνει η βρετανική τράπεζα. Το βάθος της θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό από τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας και τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Την περασμένη εβδομάδα, οι χώρες της ΕΕ συμφώνησαν να μειώσουν οικειοθελώς την κατανάλωση φυσικού αερίου για να δημιουργήσουν αποθέματα για τον χειμώνα. Όμως, με τη Ρωσία να μειώνει τις εξαγωγές φυσικού αερίου στο 20% της χωρητικότητας του Nord Stream 1, υπάρχει σαφής κίνδυνος εφαρμογής κάποιας μορφής δελτίου ενέργειας αυτού του χειμώνα.
Σε κάθε περίπτωση, η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου είναι πλέον σύμφωνη με το σενάριο της Barclays που προβλέπει μείωση 1% του πραγματικού ΑΕΠ σε ορίζοντα 12 μηνών, μια ισχυρότερη συρρίκνωση από ό,τι προέβλεπε ως βασικό σενάριο μέχρι σήμερα, δηλαδή ύφεση 0,2% και 0,1% στο τέταρτο τρίμηνο του 2022 και στο πρώτο τρίμηνο του 2023 αντίστοιχα. Οποιαδήποτε εφαρμογή δελτίου που οδηγεί σε περιορισμένα επίπεδα παραγωγής θα μειώσει ακόμα περισσότερο το πραγματικό ΑΕΠ.
ΕΚΤ: Στοπ στις αυξήσεις επιτοκίων
Με αυτά τα δεδομένα, στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου, η ΕΚΤ θα αναθεωρήσει ξανά προς τα πάνω τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό για το 2022 και το 2023. Αν και είναι επίσης πιθανό να αναθεωρήσει την ανάπτυξη προς τα κάτω από το γ’ τρίμηνο και μετά, οι ανοδικές εκπλήξεις του πραγματικού ΑΕΠ το α’ εξάμηνο θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να διατηρήσει μια πρόβλεψη ανάπτυξης πάνω από την τάση το 2022, αποφεύγοντας παράλληλα πιθανώς ένα σενάριο ύφεσης, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων διεθνών οργανισμών.
Με βάση αυτές τις ποιοτικές αλλαγές στις προβλέψεις της, η Barclays πιστεύει ότι η ΕΚΤ θα επιμείνει σε μεγάλη αύξηση των επιτοκίων πολιτικής (+50 μονάδες βάσης) στη συνεδρίαση του Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, καθώς δημοσιεύονται περισσότερα στοιχεία και καθίσταται πιο πιθανό ένα σενάριο ύφεσης, ο ρυθμός σύσφιξης θα περιοριστεί και τα επιτόκια πολιτικής θα αυξηθούν κατά 25 μονάδες βάσης τον Οκτώβριο.
“Έως τη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου, αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα σταματήσει τις αυξήσεις επιτοκίων, καθώς η συρρίκνωση μέχρι τότε θα απαιτήσει τα επιτόκια πολιτικής να παραμείνουν κάτω από το ουδέτερο επιτόκιο (όποιο κι αν είναι) και η νομισματική πολιτική να παραμείνει διευκολυντική”, όπως τονίζει η Barclays. Όπως προειδοποιεί η περαιτέρω σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής θα κινδύνευε να υποχωρήσει ο μεσοπρόθεσμος πληθωρισμός κάτω από τον στόχο του 2% της ΕΚΤ.
Πηγή: Capital – Ελευθερία Κούρταλη