Ούτε 24 ώρες δεν κράτησε η στρατιωτική επιχείρηση του Αζερμπαϊτζάν στο Nagorno-Karabakh, τον θύλακα των Αρμενίων που βρίσκεται σε αζέρικο έδαφος, καθώς οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε συμφωνία για κατάπαυση πυρός.
Οι αυτονομιστικές αρχές των Αρμενίων στο Nagorno-Karabakh, κατόπιν πρότασης της Ρωσίας για εκεχειρία, συμφώνησαν με το αίτημα που διατύπωσε νωρίτερα ο Αζέρος πρόεδρος, Ilham Aliyev να σταματήσουν να πολεμούν και να αφοπλιστούν, και ανακοίνωσαν πως σήμερα Τετάρτη 20/9 θα καταθέσουν τα όπλα.
Μάλιστα υποστηρίζουν πως συμφώνησαν στη διάλυση και στον πλήρη αφοπλισμό του στρατού τους και ότι αύριο Πέμπτη 21/9 θα έχουν συνομιλίες με τους Αζέρους για την επανένταξη του εδάφους του Karabakh στο Αζερμπαϊτζάν.
Επιβεβαιώνουν οι Αζέροι
Την εκεχειρία κατόπιν της παράδοσης όπλων και βαρέως στρατιωτικού εξοπλισμού από τους Αρμένιους του Karabakh και την έναρξη συνομιλιών επιβεβαίωσε και το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο ανακοίνωσε ότι οι στρατιωτικές μονάδες της Αρμενίας στην περιοχή του Karabakh στο Αζερμπαϊτζάν και οι αρμενικές παράνομες ένοπλες ομάδες καταθέτουν τα όπλα, εγκαταλείπουν τις θέσεις τους και τα φυλάκιά τους και αφοπλίζονται πλήρως.
Μάλιστα, η προεδρία του Αζερμπαϊτζάν αναφέρει πως οι αρμενικές ένοπλες δυνάμεις θα εγκαταλείψουν το Nagorno – Karabakh.
Διέρρηξαν την άμυνα μας
Οι αρχές των Αρμενίων στο Karabakh υποστήριξαν ότι το Αζερμπαϊτζάν διέρρηξε τις γραμμές άμυνας τους και ότι κατέλαβε μια σειρά από στρατηγικής σημασίας ύψη και οδικούς κόμβους.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι αυτονομιστικές αρχές του Nagorno-Karabakh ανακοίνωσαν πως δεν είχαν άλλη επιλογή από το να σταματήσουν τις εχθροπραξίες.
«Οι αρχές της Δημοκρατίας του Artsakh (όπως οι Αρμένιοι ονομάζουν το Nagorno – Karabakh) αποδέχονται την πρόταση της διοίκησης του ρωσικού ειρηνευτικού σώματος για κατάπαυση του πυρός.
Με τη μεσολάβηση της διοίκησης του ρωσικού ειρηνευτικού σώματος που σταθμεύει στο Nagorno – Karabakh, επετεύχθη συμφωνία για την πλήρη παύση των εχθροπραξιών από τις 13:00 (τοπική ώρα) της 20ης Σεπτεμβρίου 2023» ανακοίνωσαν οι αυτονομιστές.
Υπενθυμίζεται πως το Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε χθες Τρίτη 19/9 την έναρξη στρατιωτικών επιχειρήσεων, τις οποίες χαρακτήρισε, αντιτρομοκρατικές, προκειμένου να επιτύχει την απoχώρηση και τον αφοπλισμό των Αρμενίων από το Nagorno – Karabakh, με την Αρμενία να υποστηρίζει πως δεν διαθέτει ένοπλες δυνάμεις στην περιοχή και πως απώτερος στόχος των Αζέρων είναι να ολοκληρώσουν την πολιτική της εθνοκάθαρσης στον θύλακα των Αρμενίων.
Η περιοχή του Nagorno-Karabakh, στο νότιο Καύκασο, είναι διεθνώς αναγνωρισμένη ως έδαφος του Αζερμπαϊτζάν, αν και μέρος αυτής ελέγχεται από Αρμένιους αυτονομιστές που υποστηρίζουν πως η περιοχή είναι η πατρίδα των προγόνων τους.
Pashinyan (Αρμενία): Καμία ανάμειξη
Η Αρμενία δεν είχε καμία ανάμειξη στη σύνταξη της συμφωνίας εκεχειρείας μεταξύ του Αζερμπαϊτζάν και των αυτονομιστών του Nagorno-Karabakh υποστήριξε σε διάγγελμα του ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Nikol Pashinyan.
«Η Αρμενία «δεν συμμετείχε» στη σύνταξη της συμφωνίας εκεχειρίας που μόλις ανακοινώθηκε για τον τερματισμό των εχθροπραξιών στην περιοχή του Nagorno-Karabakh.
Έχουμε λάβει γνώση της απόφασης των αρχών του Karabakh να παύσουν τις εχθροπραξίες και να καταθέσουν τα όπλα» τόνισε ο Pashinyan, αναφέροντας πως η Αρμενία δεν έχει στρατιωτικές μονάδες στην περιοχή από τον Αύγουστο του 2021.
Αναφορές για 100 νεκρούς, επισήμως 32
Εν τω μεταξύ, πληροφορίες από τις αυτονομιστικές αρχές του Nagorno-Karabakh έκαναν λόγο για περίπου 100 νεκρούς και για εκατοντάδες τραυματίες, αν και επισήμως γίνεται λόγος για για 32 νεκρούς και για πάνω από 200 τραυματίες, ανάμεσα τους και παιδιά και γυναίκες.
«Υπάρχουν μέχρι στιγμής 32 νεκροί, πάνω από 200 τραυματίες, μεταξύ των οποίων 7 νεκροί (εκ των οποίων 2 παιδιά) και 35 τραυματίες (εκ των οποίων 13 παιδιά) στον άμαχο πληθυσμό» επισημαίνει αξιωματούχος των Αρμενίων.
Aliyev: Σταματάμε, αν παραδώσουν τα όπλα
Νωρίτερα ο πρόεδρος Aliyev διεμήνυε στον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Anthony Blinken ότι η παράδοση των όπλων από τις αρμενικές δυνάμεις είναι προϋπόθεση για την αναστολή της «αντιτρομοκρατικής επιχείρησης».
Ο Aliyev υποστήριξε πως το Αζερμπαϊτζάν έπρεπε να αρχίσει την επιχείρηση για να αποτρέψει νέες προκλήσεις από την Αρμενία στο Karabakh, κατηγορώντας τους αυτονομιστές για την τοποθέτηση ναρκών που είχε ως συνέπεια τον θάνατο αστυνομικών και πολιτών αλλά και για τον βομβαρδισμό μονάδων του στρατού του Αζερμπαϊτζάν από όλμους και διάφορα φορητά όπλα.
Ο Αζέρος πρόεδρος είπε πως δεν βομβαρδίζονται πολίτες και αστικές εγκαταστάσεις, ενώ επισήμανε πως είχε καλέσει πολλές φορές σε διάλογο τους εκπροσώπους των Αρμενίων, αλλά αυτοί αρνούνταν κάθε συνομιλία.
Επιτυχείς οι στρατιωτικές επιχειρήσεις
Από την πλευρά του το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν ανακοίνωσε νωρίς το πρωί ότι τα στρατιωτικά μέτρα που εφαρμόζει στην περιοχή του Nagorno-Karabakh, συνεχίζονται με επιτυχία.
«Θέσεις μάχης, στρατιωτικά οχήματα, θέσεις πυροβολικού και αντιαεροπορικών πυραύλων, σταθμοί ράδιο-ηλεκτρονικών παρεμβολών, αλλά και άλλος στρατιωτικός εξοπλισμός που ανήκε σε μονάδες των ενόπλων δυνάμεων της Αρμενίας, έχουν αδρανοποιηθεί» ανακοίνωσε το υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν.
Οι ένοπλες δυνάμεις του Αζερμπαϊτζάν επεσήμαναν ότι έκαναν χρήση του «πυροβολικού», ρουκετών, επιθετικών drones και αεροσκαφών, ενώ ανακοίνωσαν ότι κατέλαβαν πάνω από 90 στρατιωτικές θέσεις των Αρμενίων.
Οι Αζέροι υποστήριξαν ότι κατέλαβαν φορτία με όλμους και πυρομαχικά που ανήκαν στις αρμενικές δυνάμεις στο Karabakh.
Ρωσία: Επιχειρεί κανονικά η ειρηνευτική δύναμη
Από την πλευρά της η Ρωσία ανακοίνωσε, κατόπιν της συμφωνίας για εκεχειρία, πως η ειρηνευτική της δύναμη θα συνεχίσει να εκτελεί την αποστολή της, όπως αυτή ορίζεται από την τριμερή συμφωνία ενώ διεμήνυσε πως οι Ρώσοι στρατιώτες είναι σε στενή επαφή τόσο με το Αζερμπαϊτζάν όσο και με τους Αρμένιους εκπροσώπους του Nagorno – Karabakh.
Απομάκρυνση αμάχων
Την ίδια στιγμή πάντως περισσότεροι από 7.000 άμαχοι από 16 τοποθεσίες είχαν προλάβε να απομακρυνθούν από το Nagorno-Karabakh όπως ανέφεραν οι αρμενικές αυτονομιστικές αρχές του θύλακα.
«Περισσότεροι από 7.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από 16 τοποθεσίες των περιοχών Askeran, Martarert, Martuni και Shusha» ανέφερε ο Geghan Stepanyan αξιωματούχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της αυτονομιστικής περιοχής.
Οι Αρμένιοι αυτονομιστές υποστήριξαν πως σε πολλές πόλεις του Nagorno-Karabakh, όπως και στη, πρωτεύουσα Stepanakert, υπήρξαν «σφοδρά πυρά» που έχουν στόχο και μη στρατιωτικές υποδομές.
Από την πλευρά του το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε πως η ρωσική ειρηνευτική δύναμη απομάκρυνε από επικίνδυνες περιοχές πάνω από 2.000 πολίτες, ανάμεσα τους και 1.000 παιδιά.
Αρμενία: Δεν έχουμε στρατό στο Nagorno – Karabakh
Από την πλευρά της η Αρμενία υποστηρίζει πως δεν έχει ένοπλες δυνάμεις στο Nagorno-Karabakh και πως αυτές οι επιχειρήσεις των Αζέρων αποσκοπούν στην ολοκλήρωσης της πολιτικής εθνοκάθαρσης στην περιοχή.
Μάλιστα η Αρμενία υποστηρίζει πως η κατάσταση στα σύνορα της με το Αζερμπαϊτζάν είναι σε σχετικά σταθερή κατάσταση, αν και ο αζέρικος στρατός υποστήριξε πως δέχθηκε πυρά πυροβολικού από τον αρμένικο στρατό.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Nikol Pashinian συγκάλεσε το Συμβούλιο Ασφαλείας για να εξεταστούν τα επόμενα βήματα της νέας αυτής κρίσης, ενώ κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι ετοιμάζει πραξικόπημα.
Πολιτική κρίση στην Αρμενία – Ζητούν παραίτηση της κυβέρνησης Pashynian για Nagorno-Karabakh
Νέα πολιτική κρίση έχει ξεσπάσει στην Αρμενία με την αντιπολίτευση να προγραμματίζει νέο γύρο διαδηλώσεων με κύριο αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού, Nikol Pashynian και τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης στον απόηχο της στρατιωτικής επιχείρησης του Αζερμπαϊτζάν στον αρμένικο θύλακα του Nagorno-Karabakh.
Ο επικεφαλής του μπλοκ «Μητέρα Αρμενία» Andranik Tevanyan κάλεσε σε μια νέα μεγάλη συγκέντρωση στην πλατεία Δημοκρατίας στις 19:00 σήμερα Τετάρτη 20/9 το απόγευμα έξω από το Κοινοβούλιο.
«Ο Pashynian εγκατέλειψε το Karabakh.
Όλα όσα συμβαίνουν τώρα είναι συνέπεια της πολιτικής του.
Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι αλλαγή εξουσίας στην Αρμενία, παραίτηση του πρωθυπουργού και σχηματισμός νέας κυβέρνησης» είπε ο Tevanyan, υποστηρίζοντας πως στόχος είναι η απομάκρυνση του Pashynian.
Σημειώνεται πως διαδηλώσεις οργανώθηκαν και χθες Τρίτη 19/9 με αποτέλεσμα να υπάρξουν συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές και δυνάμεις ασφαλείας.
Η αντιπολίτευση έχει προσπαθήσει πολλές φορές τα τελευταία τρία χρόνια να ανατρέψει τον Pashinyan, κατηγορώντας τον ότι ευθύνεται για την ήττα στον σύντομο πόλεμο με το Αζερμπαϊτζάν, το φθινόπωρο του 2020.
Τότε, οι μαζικές κινητοποιήσεις που ακολούθησαν ανάγκασαν τον Pashinyan να προκηρύξει πρόωρες εκλογές.
Δύο πόλεμοι
Σημειώνεται πως οι αντιπαραθέσεις Αρμενίων – Αζέρων για την περιοχή του Nagorno-Karabakh ανάγονται ήδη από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, όταν και τα δύο αυτά κράτη ήταν Σοβιετικές Δημοκρατίες.
Το Nagorno-Karabakh είχε αναγνωριστεί από τη Σοβιετική Ένωση ως αυτόνομη περιοχή εντός της Σοβιετικής Δημοκρατίας του Αζερμπαϊτζάν.
Ο πρώτος πόλεμος διήρκεσε από το 1988 έως το 1994 με 30.000 νεκρούς και πάνω από ένα εκατομμύριο εκτοπισμένους, κυρίως Αζέρους καθώς οι Αρμένιοι είχαν καταφέρει όχι μόνο να αποκτήσουν τον έλεγχο του Nagorno-Karabakh αλλά και τμημάτων επτά περιοχών γύρω από αυτό.
Η δεύτερη πολεμική αναμέτρηση ήταν το 2020 με 6.500 νεκρούς και με τις συγκρούσεις να διαρκούν 44 ημέρες.
Το Αζερμπαϊτζάν υπήρξε ο μεγάλος νικητής καθώς κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο και των επτά περιοχών που είχε χάσει στον πρώτο πόλεμο, αλλά και το ένα τρίτο του Nagorno-Karabakh.
Η κατάπαυση πυρός και η τριμερής συμφωνία Ρωσίας – Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν προέβλεπε την παρουσία 2.000 Ρώσων στρατιωτών που είχαν ως στόχο να ελέγχουν το διάδρομο του Lachin που συνδέει τον αρμένικο θύλακα του Karabakh με την Αρμενία.
Ωστόσο, οι Αρμένιοι κατηγορούν τους Αζέρους ότι τους προηγούμενους μήνες είχαν μπλοκάρει το διάδρομο με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε τρόφιμα, φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης για τον πληθυσμό του Karabakh.
Διεθνείς αντιδράσεις
Η διεθνής κοινότητα ζητά άμεση κατάπαυση του πυρός και επιστροφή στο διάλογο με τη Γαλλία να έχει ζητήσει την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Τον άμεσο τερματισμό των συγκρούσεων ζήτησε ο γ.γ. του ΟΗΕ, Antonio Guterres, επισημαίνοντας πως πρέπει να υπάρξει αποκλιμάκωση και να γίνουν σεβαστές η εκεχειρία του 2020 και οι αρχές του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν βαθιά για τις στρατιωτικές ενέργειες του Αζερμπαϊτζάν στο Nagorno-Karabakh και καλούν το Μπακού να τις σταματήσει αμέσως.
Αυτές οι ενέργειες επιδεινώνουν μια ήδη φρικτή ανθρωπιστική κατάσταση στο Nagorno-Karabakh και υπονομεύουν τις προοπτικές ειρήνευσης.
Κάνουμε έκκληση για τον άμεσο τερματισμό των εχθροπραξιών και για την έναρξη διαλόγου μεταξύ του Μπακού και των εκπροσώπων του πληθυσμού του Nagorno-Karabakh» ανέφερε ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Anthony Blinken.
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron καταδίκασε και αυτός «με τον πλέον έντονο τρόπο τη χρήση βίας από το Αζερμπαϊτζάν» και κάλεσε το Μπακού να «σταματήσει αμέσως την επίθεση».
Επιπλέον, ζήτησε την άμεση επανάληψη των συνομιλιών για την εξεύρεση λύσης στην ανθρωπιστική κρίση στο Nagorno-Karabakh, την επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης ειρήνης μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και την εγγύηση των δικαιωμάτων και της ασφάλειας των κατοίκων του Nagorno-Karabakh, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί και το διεθνές δίκαιο.