Πριν από δύο εβδομάδες, εν όψει της προγραμματισμένης 10ήμερης διακοπής λειτουργίας για συντήρηση του αγωγού Nord Stream 1 – ο οποίος προμηθεύει με ρωσικό φυσικό αέριο τη Γερμανία – ο στρατηγικός αναλυτής της Deutsche Bank Γιώργος Σαραβέλος, είχε υποστηρίξει ότι αν η Ρωσία δεν ανοίξει ξανά την στρόφιγγα του φυσικού αερίου, μετά τις εργασίες συντήρησης, η Ευρώπη θα οδηγηθεί σε κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης με δυσμενείς επιπτώσεις για την οικονομική ανάπτυξη και φυσικά πολύ υψηλότερο πληθωρισμό.
Ή όπως ο ίδιος το είχε θέσει τότε, «πέρα από τις ανησυχίες της αγοράς για επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης, αυτού που θα δούμε στην Ευρώπη θα είναι ένα νέο μεγάλο αρνητικό σοκ προσφοράς».
Για το λόγο αυτό ο Jim Reid της Deutsche Bank είπε ότι η 22η Ιουλίου, η ημέρα που υποτίθεται ότι το φυσικό αέριο θα επανέλθει στο Nord Stream 1, θα είναι η πιο σημαντική μέρα του χρόνου:
«Ενώ όλοι στις αγορέες ασχολούμαστε με τη Fed και το κίνδυνο μιας ύφεσης, υποψιάζομαι πως ό,τι θα συμβεί σε σχέση με τις ροές του ρωσικού φυσικού αερίου θα μπορεί να είναι κάτι πολύ σημαντικότερο.
Φυσικά μέχρι τις 22 Ιουλίου μπορεί να έχουν βρεθεί τα απαραίτητα εξαρτήματα και η παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη να έχει αποκατασταθεί.
Θα δούμε τι θα γίνει. Πάντως η 22η Ιουλίου είναι η μέρα που αναπόφευκτα θα εστιάσουν οι αγορές».
Το σενάριο της καταστροφής
Επί του παρόντος πάντως, οι αγορές εστιάζουν στο κακό σενάριο – το σενάριο της καταστροφής όπως το ονομάζει το Bloomberg – και το ερώτημα είναι τι θα γίνει αν η Ρωσία δεν επαναφέρει την παροχή φυσικού αερίου προς την Ευρώπη στις 22 Ιουλίου.
Τι περιμένει λοιπόν η Wall Street να συμβεί τότε, σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg:
Οι ευρωπαϊκές μετοχές θα πέσουν κατά 20%. Τα spreads των κρατών του Ευρωπαϊκού Νότου θα ανέλθουν στα επίπεδα των αρχών του 2020. Το ευρώ θα βυθιστεί στα 90 σεντς και μια μεγάλη ύφεση θα σαρώσει την Ευρώπη.
Προφανώς σημειώνουν οι στρατηγικοί αναλυτές στη Wall Street υπάρχουν πάρα πολλές μεταβλητές στο σενάριο καταστροφής: για παράδειγμα, πόσο θα κρατήσει η διακοπή της ροής του ρωσικού φυσικού αερίου, ή πόσο θα περιοριστεί ή σε ποια έκταση θα χρειαστεί η επιβολή δελτίου στην ενέργεια.
Όλες οι παραλλαγές όμως είναι καταστροφικές.
«Αυτό που δεν γνωρίζουμε καθόλου τι αντανακλάσεις θα έχει το σοκ που θα ξεκινήσει στη Γερμανία, στην Πολωνία και άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη και όλο τον κόσμο», δήλωσε ο Joachim Klement, επικεφαλής στρατηγικής στη Liberum Capital.
«Απλώς η Ευρώπη δεν έχει κανένα διαθέσιμο υποκατάστατο για το ρωσικό αέριο».
Σε ανάλυσή τους αυτή την εβδομάδα, οι οικονομολόγοι της UBS παρουσίασαν μια λεπτομερή πρόβλεψη για το τι μπορεί να γίνει εάν η Ρωσία σταματήσει τις παραδόσεις φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Η μείωση των εταιρικών κερδών θα φτάσει το 15%. Το sell-off στην αγορά θα ξεπεράσει το 20% στο Stoxx 600 και το ευρώ θα πέσει στα 90 σεντς. Η σπουδή για αγορά ασφαλών περιουσιακών στοιχείων θα οδηγήσει τις αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων αναφοράς στο 0%, έγραψαν.
«Τονίζουμε ότι αυτές οι προβλέψεις θα πρέπει να θεωρηθούν ως πρόχειρες προσεγγίσεις και σε καμία περίπτωση ως το χειρότερο σενάριο», ανέφερε ο Arend Kapteyn, επικεφαλής οικονομολόγος της UBS.
«Θα μπορούσαμε εύκολα να φανταστούμε μια ακόμη χειρότερη εικόνα στην οικονομία και τις αγορές».
Οι αγορές έχουν αρχίσει να τιμολογούν κάποιες ζημιές
Σίγουρα, οι αγορές έχουν αρχίσει να τιμολογούν ήδη κάποιες ζημιές πιέζοντας το ευρώ, το οποίο πλέον διαπραγματεύεται σε νέο χαμηλό δύο δεκαετιών και πλησιάζει το 1 προς 1 με το δολάριο, κάτι που δεν έχει κάνει από το 2002.
Αλλά και οι γερμανικές μετοχές έχουν βρεθεί 11% χαμηλότερα σε σχέση με τον Ιούνιο.
Ο γερμανικός γίγαντας φυσικού αερίου Uniper SE αποτελεί τη μεγαλύτερη ερυωπαϊκή εταιρεία θύμα της ενεργειακής κρίσης, καθώς η μετοχή του έχει χάσει φέτος το 80% της αξίας της και πλέον επιδιώκει διάσωση απο το Δημόσιο.
Βέβαια, παρόλο που οι Γάλλοι και Γερμανοί ηγέτες προειδοποιούν τους πληθυσμούς να «προετοιμαστούν για την πλήρη διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου», πολλοί επενδυτές εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η Ρωσία θα επαναφέρει την παροχή φυσικού αερίου όταν τελειώσει η συντήρηση του αγωγού Nord Stream 1 στις 21 Ιουλίου.
Όμως, όπως επισημαίνει η UBS, εάν τελικά οι ευρωπαϊκές χώρες αρχίσουν να επιβάλλουν δελτίο στη χρήση του φυσικού αερίου για να γεμίσουν τις αποθήκες τους εν όψει του χειμώνα, το πλήγμα στην οικονομική ανάπτυξη θα είναι σοβαρό.
Η Ευρώπη σε φαύλο κύκλο
«Η Ευρώπη βρίσκεται επί του παρόντος σε έναν φαύλο κύκλο», δήλωσε ο Charles-Henry Monchau, επικεφαλής επενδύσεων στην Banque Syz. Οι υψηλότερες τιμές ενέργειας πλήττουν την οικονομία της, οδηγώντας το ευρώ χαμηλότερα. Με τη σειρά του, το ασθενέστερο ευρώ κάνει τις εισαγωγές ενέργειας ακόμη πιο ακριβές.
Η άλλη ανησυχία είναι ότι η ΕΚΤ δεν θα μπορέσει να κάνει πολλά για να βοηθήσει την οικονομία – η οποία πρόκειται να διολισθήσει σε ύφεση – με τον πληθωρισμό σε πρωτοφανή ιστορικά υψηλά, δήλωσε ο Prashant Agarwal, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην Pictet Asset Management.
«Δεν είμαι σίγουρος ότι τα εργαλεία της κεντρικής τράπεζας μπρούν να λειτουργήσουν στο σημερινό πλαίσιο», είπε.
«Στο παρελθόν, είχαν περιθώρια να αντιμετωπίσουν την κατάσταση επειδή ο πληθωρισμός ήταν χαμηλός».
Να τι είπαν οι στρατηγικοί αναλυτές διαφόρων διεθνών τραπεζών στο Blooomberg
BNP Paribas
H πλήρης διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου θα οδηγήσει τον δείκτη Euro Stoxx 50 σε πτώση 20% από τα τρέχοντα επίπεδα, στα 2.800, έγραψαν οι στρατηγικοί αναλυτές Sam Lynton-Brown και Camille de Courcel.
Συνιστούν αντιστάθμιση κινδύνου, όπως εταιρείες υψηλής ποιότητας και θέσεις short στον ευρωπαϊκό χρηματιστηριακό δείκτη.
Η αυτοκινητοβιομηχανία, οι βιομηχανίες και ο κλάδος των χημικών θα βρεθούν υπό πίεση, έγραψαν.
Nomura International
Ο αναλυτής Jordan Rochester προτείνει τους πελάτες να σορτάρουν το ευρώ από τον Απρίλιο.
Εάν δεν αποκατασταθεί η λειτουργία του Nord Stream 1, το ευρώ μπορεί να πέσει στα 90 σεντς κατά τη διάρκεια του προσεχή χειμώνα, έγραψε.
«Πιστεύουμε ότι η Ευρώπη ίσως να μην καταφέρει να αποθηκεύσει επακρείς ποσότητες φυσικού αερίου για το χειμώνα και να υποχρεωθεί να περιορίσει την ενεργειακή της κατανάλωση», είπε.
«Αν δεν είναι οικονομική κρίση, τι είναι;»
JPMorgan Chase
Οι κινήσεις στα spread των ευρωπαϊκών εταιρικών ομολόγων θα είναι μεγαλύτερες από ότι ήταν στο πρώτο κύμα της πανδημίας του Covid το 2020, εάν η Ρωσία διακόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου, εκτιμούν οι στρατηγικοί αναλυτές με επικεφαλής τον Matthew Bailey.
Τα spreads του ομολόγων υψηλής διαβάθμισης μπορεί να εκτιναχθούν στις 325 μονάδες βάσης, έγραψαν.
Για τα junk ομόλογα, τα spreads θα μπορούσε να διευρυνθεί έως και 1.000 μονάδες βάσης.
Goldman Sachs
Σύμφωνα με την Goldman Sachs που έχει κάνει διάφορα σενάρια για το τι θα συμβεί στην αγορά φυσικού αερίου, στο πιο εφιαλτικό σενάριο που ο Nord Stream 1 δεν ανοίξει ξανά, το ενεργειακό κόστος θα εκτοξευτεί κατά περίπου 65% σε σχέση με σήμερα που ήδη η τιμή της μεγαβατώρας βρίσκεται σε δυσθεώρητα ύψη ξεπερνώντας τα 170 ευρώ.
Στην περίπτωση αυτή ένα μέσο ευρωπαϊκό νοικοκυριό που καταναλώνει περίπου 3 μεγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας και 15 μεγαβατώρες φυσικού αερίου ετησίως, θα πρέπει να πληρώσει σε ένα έτος περίπου 5.650 ευρώ για ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριου, δηλαδή 470- 500 ευρώ τον μήνα.
Σύμφωνα με τον επενδυτικό κολοσσό, το κόστος αυτό θα είναι αυξημένο κατά 300% συγκριτικά με το καλοκαίρι του 2020.
Σε ό,τι αφορά στις ευρωπαϊκές βιομηχανίες, θα βρεθούν αντιμέτωπες με μια άνοδο του ενεργειακού κόστους της τάξεως του 65% στην περίπτωση που διακοπεί η παροχή ρωσικού αερίου. Οπως τονίζει η Goldman Sachs, η περαιτέρω εκτόξευση της ήδη ακριβής ενέργειας θα συμπιέσει τα περιθώρια κέρδους των ευρωπαϊκών βιομηχανιών ενέργειας, όπως είναι π.χ. οι χημικές βιομηχανίες, οι βιομηχανίες γυαλιού, χάρτου, χάλυβα, τσιμέντου, κεραμικών, ενώ δεν αποκλείει κάποιες βιομηχανίες που καταναλώνουν μεγάλο όγκο φυσικού αερίου να έχουν ελλείψεις και να αναγκαστούν να μειώσουν την παραγωγή τους. Συγκρίνοντας το σήμερα με το 2020 η Goldman Sachs υπολογίζει πως το συνολικό κόστος για τις βιομηχανίες έχει αυξηθεί κατά σχεδόν 200%, σύμφωνα με στοιχεία της ρυθμιστικής αρχής ARERA.
www.bankingnews.gr