Του Νίκου Ιγγλέση
Η Τουρκία από καιρό έχει καταθέσει τα όρια της υφαλοκρηπίδας της που αποκαλεί «Γαλάζια Πατρίδα» και η Λιβύη, την περασμένη εβδομάδα, κατέθεσε τα, κατά την άποψή της, όρια της δικής της υφαλοκρηπίδας. Η Ελλάδα, όπως πάντα ένα βήμα πίσω, προσπαθεί να απαντήσει με την εξαγγελία δύο θαλασσίων πάρκων, ένα στο Ιόνιο και ένα στο Αιγαίο. Το τελευταίο αμφισβητήθηκε ήδη από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η Τουρκία και η, απόλυτα εξαρτημένη από αυτήν, κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη έχουν εκδώσει χάρτες με τα σημεία βάσης, τις ευθείες γραμμές βάσης και τα εξωτερικά όρια της διεκδικούμενης υφαλοκρηπίδας τους σε συνάφεια βέβαια με το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019. Όλες οι ρηματικές διακοινώσεις, τα σχετικά έγγραφα και οι χάρτες έχουν κατατεθεί στο Γραφείο Ωκεάνιων Υποθέσεων του Δικαίου της Θάλασσας του ΟΗΕ (DOALOS).
Κοινά χαρακτηριστικά και στις δύο περιπτώσεις:
Πρώτον, Τουρκία και Λιβύη διεκδικούν υφαλοκρηπίδα και όχι ΑΟΖ, ώστε να μπορούν να επικαλεστούν αποτελεσματικότερα τη μεγάλη ηπειρωτική ακτογραμμή τους.
Δεύτερον, ισχυρίζονται ότι όλα τα ελληνικά νησιά δεν έχουν κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων τους, που σήμερα είναι στα 6 ν.μ. Κατά συνέπεια δεν έχουν ούτε υφαλοκρηπίδα ούτε, πολύ περισσότερο, ΑΟΖ η Κρήτη με τη Γαύδο, το Σύμπλεγμα της Μεγίστης, όπως και όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Τρίτον, θεωρούν ότι η μέση γραμμή πρέπει να χαραχθεί σε ίση απόσταση μεταξύ των ηπειρωτικών ακτών. Έτσι η Άγκυρα χαράσσει τα όρια της υφαλοκρηπίδας της στη μέση του Αιγαίου στον 25ο Μεσημβρινό (μεταξύ των ακτών της Ανατολίας και της Θεσσαλίας-Στερεάς-Πελοποννήσου) και η Τρίπολη 6 ν.μ. έξω από την Κρήτη (μέση γραμμή μεταξύ των ακτών της Λιβύης και της Πελοποννήσου).
Στην Ελλάδα ψηφίστηκε το 2011 ο νόμος 4001 (νόμος Μανιάτη) ο οποίος αναφέρει ότι «Ελλείψει συμφωνίας οριοθέτησης με γειτονικά κράτη των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές το εξωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ (εφ’ ης κηρυχθεί) είναι η μέση γραμμή». Ο νόμος αυτός έχει κατατεθεί επίσης στο DOALOS του ΟΗΕ. Με βάση αυτόν το νόμο δόθηκαν για έρευνες τα θαλάσσια οικόπεδα νοτιοδυτικά και πρόσφατα προκηρύχθηκαν δύο οικόπεδα νοτίως της Κρήτης. Από τότε πέρασαν 15 χρόνια, αλλά ανακήρυξη της ΑΟΖ δεν έχει γίνει.
Επειδή είναι τουλάχιστον αφελές η Ελλάδα να ελπίζει στην οποιαδήποτε οριοθέτηση με την Τουρκία και τη Λιβύη θα έπρεπε, εδώ και χρόνια, να ορίσει τα σημεία βάσης σ’ όλη την επικράτειά της, να κλείσει τους κόλπους με ευθείες γραμμές βάσης και να ανακηρύξει (όχι οριοθετήσει) τη συνολική ΑΟΖ της με πλήρη επήρεια όλων των νησιών. Θα πρόκειται, δηλαδή, για την υιοθέτηση του ευρωπαϊκού Χάρτη της Σεβίλλης.
Σ’ αυτήν την ανακήρυξη θα περιλαμβάνονται βεβαίως οι οριοθετήσεις της ΑΟΖ με την Ιταλία και η μερική με την Αίγυπτο. Παράλληλα θα πρέπει, το συντομότερο δυνατόν, να υπογραφεί οριοθέτηση με την Κυπριακή Δημοκρατία η οποία, παρά την κατοχή του 37% του εδάφους της από την Τουρκία, έχει ανακηρύξει τη συνολική ΑΟΖ της, ακόμα και αυτήν των βόρειων κατεχόμενων εδαφών της.
Γιατί η Τουρκία τόλμησε να υπογράψει ένα παράνομο, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, μνημόνιο οριοθέτησης με τη Λιβύη, με την οποία δεν έχει αντικείμενες ακτές και η Ελλάδα δεν τολμάει να υπογράψει μια νόμιμη οριοθέτηση με την Κυπριακή Δημοκρατία; Επίσης η Τουρκία έχει υπογράψει μια παράνομη οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας με την κατεχόμενη Βόρεια Κύπρο, η οποία δεν αναγνωρίζεται διεθνώς ως ανεξάρτητο κράτος. Με μια τέτοια εξωτερική πολιτική η Αθήνα οδηγεί στη βέβαιη απώλεια των κυριαρχικών δικαιωμάτων του Ελληνισμού στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία αγόρασε πρόσφατα από τη Νορβηγία δύο ακόμη θαλάσσια γεωτρύπανα για μεγάλα βάθη. Συνολικά τώρα έχει έξι και δύο ερευνητικά σκάφη. Πού φαντάζεται η ελληνική Κυβέρνηση ότι θα χρησιμοποιηθεί όλο αυτό το δυναμικό; Μόνο στον Εύξεινο Πόντο ή στη Σομαλία; Σε λίγο καιρό τα γεωτρύπανα θα εμφανιστούν νότια του Καστελλόριζου και νότια της Κρήτης.
Αλλά, για την κυβέρνηση Μητσοτάκη τώρα προέχει η εξαγγελία των θαλάσσιων πάρκων για την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η τουρκική πλευρά θα προβάλλει ισχυρές αντιρρήσεις αν τα θαλάσσια πάρκα επεκτείνονται, έστω και λίγο, πέραν των χωρικών υδάτων (6 ν.μ.) σε διεθνή ύδατα, στα οποία δεν έχουμε φροντίσει να κατοχυρώσουμε κυριαρχικά δικαιώματα με την ανακήρυξη ΑΟΖ. Προβάλλει επίσης τον ισχυρισμό ότι ορισμένα νησιά και νησίδες δεν έχουν καταχωρηθεί στην Ελλάδα με Διεθνείς Συνθήκες.
Η πολυσυζητημένη προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές εθνικές απώλειες. Πρώτον, η Χάγη είναι ένα πολιτικό δικαστήριο που κρίνει με βάση τους συσχετισμούς ισχύος και τις διεθνείς επιρροές. Δεύτερον, Τουρκία και Λιβύη θα επικαλεστούν την ευθυδικία, δηλαδή τη μειωμένη επήρεια των νησιών έναντι των ηπειρωτικών ακτών. Δυστυχώς υπάρχει ένα κακό προηγούμενο για την ελληνική πλευρά. Στη μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο για τα νησιά Κρήτη, Κάσος, Κάρπαθος και Ρόδος η Ελλάδα συμφώνησε να έχουν μειωμένη επήρεια.
Με αυτές και πολλές άλλες αβελτηρίες, όταν οι Τουρκολίβυοι μας στριμώξουν σφετεριζόμενοι τα κυριαρχικά δικαιώματά μας στη θάλασσα, θα εμφανιστούν οι γνωστοί πολιτικοί και αναλυτές να μας πουν: Τι θέλετε να κάνουμε πόλεμο;
Υ.Γ. Στην ΑΟΖ περιλαμβάνεται και η υφαλοκρηπίδα, ενώ στην υφαλοκρηπίδα δεν περιλαμβάνεται η θάλασσα πάνω από αυτήν. Όταν τον περασμένο Απρίλιο παρουσιάστηκε ο ελληνικός Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) αυτός έγινε με βάση την υφαλοκρηπίδα. Τώρα πώς είναι δυνατόν να υπάρξει ΘΧΣ μόνο για το βυθό της θάλασσα είναι το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου. Ίσως γι’ αυτό εξαγγέλλουν τώρα τα θαλάσσια πάρκα.
Πηγή : www.ellinikiantistasi.gr
