Παρά λοιπόν την επίσημη εντολή του Trump προς το Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς και να σεβαστεί την εκεχειρία, το βράδυ της Τρίτης (18/6) εκρήξεις ακούστηκαν στην Τεχεράνη.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την Israeli Army Radio, ισραηλινά μαχητικά έπληξαν ραντάρ κοντά στην ιρανική πρωτεύουσα, προκαλώντας διεθνή ανησυχία για ανεξέλεγκτη κλιμάκωση.
Μάλιστα, ο Trump, καθ’ οδόν προς τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, προχώρησε σε δηλώσεις που προκαλούν αίσθηση: «Πρέπει να κάνω το Ισραήλ να ηρεμήσει.
Δεν μου αρέσει το γεγονός ότι προχώρησαν σε επίθεση μόλις συμφωνήθηκε η εκεχειρία. Τέτοιο φορτίο δεν έχω ξαναδεί.
Δεν είμαι ευχαριστημένος με το Ισραήλ. Έχουμε δύο χώρες που πολεμούν τόσο πολύ και τόσο σκληρά, που δεν ξέρουν τι στο διάολο κάνουν».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα από Axios, ο Trump επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Benjamin Netanyahu, ο οποίος φέρεται να δεσμεύτηκε ότι το Τελ Αβίβ θα περιορίσει τις επιχειρήσεις χωρίς όμως να τις ακυρώσει πλήρως.
Την ίδια ώρα, ο Ισραηλινός Υπουργός Άμυνας Israel Katz ανακοίνωσε επίσημα ότι διέταξε νέες επιθέσεις κατά στόχων στην Τεχεράνη, επικαλούμενος «κατάφωρη παραβίαση της εκεχειρίας» από την πλευρά του Ιράν.
Το Ιράν, από την άλλη, διαψεύδει ότι εκτόξευσε πυραύλους, κατηγορώντας το Ισραήλ ότι συνέχισε τις επιθέσεις για τουλάχιστον 90 λεπτά μετά την έναρξη της εκεχειρίας.
Trump: Δεν θέλω αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν – Το παρασκήνιο της ραγδαίας αποκλιμάκωσης και ο ρόλος-κλειδί του Putin
Στη συνέχεια, ο πρόεδρος Donald Trump ξεκαθάρισε πως δεν επιδιώκει αλλαγή καθεστώτος (regime change) στο Ιράν, καθώς κάτι τέτοιο «θα προκαλούσε χάος».
Οι δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου έγιναν την Τρίτη 24 Ιουνίου, εν πτήσει προς τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, λίγο μετά την επιβολή εκεχειρίας στη φλεγόμενη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν.
«Το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ πυρηνικά όπλα», διαμήνυσε ο Trump, χωρίς περιστροφές.
Παράλληλα, αποκάλυψε ότι είχε άμεση τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin, ο οποίος του προσφέρθηκε να μεσολαβήσει για την αποκλιμάκωση της έντασης με την Τεχεράνη.
Η εμπρηστική ρητορική του Trump περί αλλαγής καθεστώτος είχε φουντώσει από την πρώτη στιγμή των ισραηλινών επιθέσεων σε ιρανικούς στρατιωτικούς και πυρηνικούς στόχους. Είχε μάλιστα αναρτήσει στο Truth Social:
«Δεν είναι πολιτικά ορθό να χρησιμοποιείται ο όρος αλλαγή καθεστώτος, αλλά αν η σημερινή ιρανική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να κάνει το Ιράν ξανά σπουδαίο, τότε γιατί να μην υπάρξει αλλαγή;»
Ωστόσο, μόλις 48 ώρες μετά τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις επιθέσεις, ο ίδιος ο Trump φάνηκε να αλλάζει στάση, καλώντας σε αποκλιμάκωση και τερματισμό των βομβαρδισμών, αφού διαπίστωσε πως «και οι δύο πλευρές δεν ξέρουν τι στο διάολο κάνουν», όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.
Την αλλαγή στάσης αυτή φαίνεται να υποκίνησε και ο Vladimir Putin, με πληροφορίες από τη Μόσχα να κάνουν λόγο για παρασκηνιακή διπλωματία υψηλής έντασης. Ο ανταποκριτής του Sky News, Ivor Bennett, σημείωσε:
«Ο Trump έκανε τον θόρυβο, αλλά στο παρασκήνιο ο Putin φέρεται να επικοινώνησε με όλους τους βασικούς παίκτες, συνομιλώντας με ηγέτες της περιοχής για να επιβληθεί η εκεχειρία.»
Η συνάντηση Putin – Abbas Araghchi, Ιρανού υπ. Εξωτερικών, και η δημόσια δήλωση στήριξης της Μόσχας προς την Τεχεράνη φαίνεται πως επιτάχυναν τις εξελίξεις.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι ο Putin δεν κινήθηκε μόνο για λόγους γεωπολιτικού ενδιαφέροντος, αλλά και για να αποκτήσει μοχλό πίεσης προς τον Trump:
«Αν όντως έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της εκεχειρίας, τότε όχι μόνο διασφάλισε τα συμφέροντα της Ρωσίας στην περιοχή, αλλά κέρδισε και πολιτικό κεφάλαιο που ενδέχεται να εξαργυρώσει σε άλλα μέτωπα, όπως η Ουκρανία», εκτιμούν διπλωματικές πηγές.
Η χειρότερη κρίση από τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ
Οι τελευταίες επιθέσεις του Ισραήλ ξεκίνησαν με αιφνιδιαστικό χτύπημα στις 13 Ιουνίου σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, οδηγώντας σε εκατόμβες νεκρών – μεταξύ αυτών και ανώτατα στελέχη των ιρανικών Ενόπλων Δυνάμεων. Πρόκειται για τη σοβαρότερη απειλή που έχει αντιμετωπίσει η Ισλαμική Δημοκρατία από την εποχή του πολέμου με το Ιράκ τη δεκαετία του 1980.
Το Ιράν από την πλευρά του, απάντησε με καταιγισμό πυραυλικών επιθέσεων – για πρώτη φορά δεκάδες πύραυλοι κατάφεραν να περάσουν την αντιαεροπορική άμυνα του Ισραήλ, σκοτώνοντας τουλάχιστον 28 ανθρώπους.
Τα ΜΜΕ στην Τεχεράνη κάνουν λόγο για εκατοντάδες θύματα από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, χωρίς όμως να υπάρχουν ανεξάρτητες επιβεβαιώσεις λόγω αυστηρού ελέγχου στην ενημέρωση.
Συγκλονίζει η μαρτυρία του Reza Sharifi, 38 ετών, που επέστρεφε στην Τεχεράνη από την Κασπία: «Είμαστε δυστυχισμένοι. Ο πόλεμος δεν έπρεπε να είχε ξεκινήσει ποτέ».
Από την πλευρά του Ισραήλ, ο Arik Daimant, προγραμματιστής από το Τελ Αβίβ, δηλώνει: «Δυστυχώς, είναι πολύ αργά για μένα και την οικογένειά μου. Το σπίτι μας καταστράφηκε την Κυριακή. Αλλά ελπίζω σε μια νέα αρχή».
Σε μια απέλπιδα προσπάθεια αποκλιμάκωσης, ο Trump ανήρτησε σειρά μηνυμάτων στο Truth Social, ζητώντας από το Ισραήλ να σταματήσει τις επιχειρήσεις:
Ωστόσο, λίγες ώρες αργότερα, ακούγονταν εκρήξεις στην Τεχεράνη…
Ξανά στο χείλος του Γ’ Παγκοσμίου;
Με την εκεχειρία να μην αποτελεί πλέον πραγματικότητα, τις επιθέσεις να συνεχίζονται και τον Donald Trump να παλεύει –μάταια ίσως– να σταματήσει την αιματοχυσία, το ερώτημα είναι ένα: Ποιος πραγματικά ελέγχει την κατάσταση;
Το Ισραήλ φαίνεται αποφασισμένο να πλήξει καίρια το Ιράν. Το Ιράν δεν θα αφήσει αναπάντητες τις επιθέσεις.
Και ο Trump, σε ένα ρόλο… ειρηνοποιού-φωτοβολίδα, επιχειρεί να μαζέψει το χάος που ο ίδιος πυροδότησε.
Ο πλανήτης παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Και ο εφιάλτης ενός παγκόσμιου πολέμου δεν έχει απομακρυνθεί… Αντίθετα, πλησιάζει.
Netanyahu – Trump: Η παραβίαση της εκεχειρίας από το Ιράν απαιτεί απάντηση
Σύμφωνα με ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ, Benjamin Netanyahu, το πρωί της Τρίτης.
Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, λίγο μετά την ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, σύμφωνα με την ιστοσελίδα Axios, ο Trump φέρεται να ζήτησε από τον Netanyahu να μην εξαπολύσει επίθεση κατά του Ιράν.
Ωστόσο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός φέρεται να απάντησε ότι δεν μπορούσε να ακυρώσει την επιχείρηση, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι η παραβίαση της εκεχειρίας από την ιρανική πλευρά απαιτεί απάντηση.
Τελικά, συμφωνήθηκε να περιοριστεί σημαντικά η έκταση της επίθεσης. Ακυρώθηκε ο σχεδιασμός για πολλαπλούς στόχους και αποφασίστηκε να πληγεί μόνο ένας επιλεγμένος στόχος.
Μετά την «παραβίαση» της εκεχειρίας, τα πρώτα ισραηλινά πλήγματα στο έδαφος του Ιράν πραγματοποιήθηκαν από πολεμικά αεροσκάφη.
Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι το Ιράν εκτόξευσε πυραύλους προς διάφορες κατευθύνσεις μετά την εκεχειρία, ενέργεια που χαρακτηρίστηκε ως παραβίαση της συμφωνίας.
Ιρανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν δύο εκρήξεις στην Τεχεράνη, καθώς και ήχους εκρήξεων και δραστηριότητα της αεράμυνας στην περιοχή του Babil και της Babolsar. Σύμφωνα με ανταποκριτή του τηλεοπτικού σταθμού i24, στόχος ήταν σύστημα ραντάρ, καθώς και η περιοχή Jamestan στην επαρχία Mazandaran.
Herzog: Το Ιράν βομβάρδισε την Be’er Sheva και σκότωσε γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους
Την ελπίδα του για διατήρηση της εκεχειρίας στη Μέση Ανατολή εξέφρασε ο Πρόεδρος του Ισραήλ, Isaac Herzog, υπογραμμίζοντας την ανάγκη η περιοχή να εισέλθει σε μια νέα εποχή ειρήνης.
Ο Herzog μίλησε από την πόλη Be’er Sheva, στο νότιο Ισραήλ, όπου το βράδυ της Δευτέρας σημειώθηκε ιρανική πυραυλική επίθεση. Σύμφωνα με ισραηλινούς αξιωματούχους, η επίθεση στοίχισε τη ζωή σε τέσσερις ανθρώπους.
Όπως δήλωσε ο ίδιος, ο πύραυλος που έπληξε την περιοχή ήταν «ο βαρύτερος που έχει πλήξει ποτέ το Ισραήλ», προκαλώντας σοβαρές καταστροφές σε κατοικίες, έναν παιδικό σταθμό και ένα δημοτικό σχολείο.
Ο Herzog τόνισε ότι ο στόχος της επίθεσης ήταν καθαρά δολοφονικός: «Ο πύραυλος εκτοξεύτηκε με σκοπό να σκοτώσει γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους – ανθρώπους που ζούσαν μια φυσιολογική ζωή».
«Μέσα σε αυτή τη σπαρακτική πραγματικότητα, οφείλω να επαινέσω την τεράστια επιτυχία της Επιχείρησης Rising Lion, η οποία απέτρεψε μια υπαρξιακή απειλή για το Ισραήλ, για την περιοχή και για τον ελεύθερο κόσμο».
Νεκροί Ιρανοί διοικητές
Ο Hors al-Thuri ανακοίνωσε ότι ο Muhammad Taqi Yusuf Vand, διοικητής των υπηρεσιών πληροφοριών των δυνάμεων al-Basij, σκοτώθηκε από ισραηλινή επίθεση τη Δευτέρα στην επαρχία Lorestan.
Οι ισραηλινές επιθέσεις των τελευταίων ημερών είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο δεκάδων υψηλόβαθμων στελεχών και αξιωματικών των Φρουρών της Επανάστασης (Al-Thuri), καθώς και αξιωματούχων ασφαλείας και αστυνομικών.
Επίσης, ιρανικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν ότι ο Ali Reza Lotfi, αναπληρωτής επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών της ιρανικής αστυνομίας, σκοτώθηκε τη Δευτέρα σε ισραηλινή επίθεση.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Jerusalem Post, Ισραηλινός αξιωματούχος ανέφερε ότι εκατοντάδες μέλη των Φρουρών της Επανάστασης σκοτώθηκαν σε επιθέσεις που πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα σε διάφορες περιοχές της Τεχεράνης.
Στόχος των ισραηλινών επιθέσεων ήταν εγκαταστάσεις των Φρουρών της Επανάστασης, των δυνάμεων Basij και της ιρανικής αστυνομίας.
Το Ισραήλ ανακοίνωσε επίσης ότι προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές σε μονάδες του ιρανικού στρατού και εξοπλισμό των δυνάμεων εσωτερικής ασφάλειας και των Φρουρών της Επανάστασης.
«Al-Telegraph»: Το Ιράν διατηρεί χιλιάδες προηγμένες φυγοκεντρητές για ώρα ανάγκης
Η βρετανική εφημερίδα Al-Telegraph επικαλείται Ιρανό ειδικό στο πυρηνικό πρόγραμμα, ο οποίος υποστηρίζει ότι το Ιράν διαθέτει εκατοντάδες ή και χιλιάδες προηγμένες φυγοκεντρητές σε μυστικές εγκαταστάσεις, ικανές να παραγάγουν εμπλουτισμένο ουράνιο για στρατιωτική χρήση.
Η εφημερίδα αναφέρει ότι σημαντική ποσότητα του εμπλουτισμένου ουρανίου μεταφέρθηκε σε απόρρητες τοποθεσίες πριν από τις πρόσφατες επιθέσεις των ΗΠΑ σε Fordow, Vandanze και Isfahan.
Ο Ιρανός εμπειρογνώμονας τόνισε: «Ίσως να μην μπορούν να κινηθούν άμεσα, αλλά διαθέτουν όλα τα αναγκαία μέσα για να κατασκευάσουν πυρηνική βόμβα στο μέλλον».
Σημείωσε επίσης ότι ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας δεν έχει επισκεφθεί βασικές ιρανικές εγκαταστάσεις εδώ και τέσσερα χρόνια, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ύπαρξης κι άλλων μυστικών υποδομών.
Σύμφωνα με την Telegraph, ο Οργανισμός εκτιμά ότι το Ιράν διαθέτει τουλάχιστον 400 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου σε ποσοστό 60% — ποσότητα που, εφόσον εμπλουτιστεί στο 90%, επαρκεί για την κατασκευή 9 έως 10 πυρηνικών βομβών.
