Κατάλληλες απαντήσεις σε κρίσιμα ζητήματα ή ερωτήματα υψίστης κοινωνικής σημασίας είναι δύσκολο (έτσι φαίνεται) να δοθούν σήμερα, υπ’ αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες οικονομίας και πολιτικής. Κατ’ αρχάς ποια είναι αυτά τα ζητήματα; Είναι μόνο η οικονομική «δυσφορία» ή μήπως κάτι βαθύτερο, που έχει αποδιαρθρώσει την κοινωνική συνοχή και τις αισιόδοξες σκέψεις από τις οποίες οφείλει να εμφορείται κάθε νέα γενιά; Μήπως το γκρέμισμα των ιδεολογιών και η απαξίωση εκ μέρους της κοινωνίας της πολιτικής ζωής του τόπου; Είναι πιθανό να έχει χαθεί η ομορφιά και το γούστο, η εθνική κουλτούρα και ο περιβόητος πολιτισμός (μας);
Υπάρχει η αίσθηση σήμερα ότι η πραγματική ζωή (το βάθος της) έχει εξοριστεί από τις καθημερινές σχέσεις – οι πόλεις έχουν χάσει τον ερωτισμό τους και το αναπάντεχο που έκρυβαν σε πολλές γωνιές τους. Ονειρο πολλών ανθρώπων κάποτε ήταν «να επικοινωνούν οι καρδιές, να μη συναντούν πλέον εμπόδια τα βλέμματα, να βασιλεύει η κοινή γνώμη, η γνώμη του καθενός για τον καθένα», όπως έγραφε ο Φουκό στο «Μάτι της Εξουσίας» (εκδόσεις Βάνιας). Το απόσπασμα είναι αντλημένο από το τεύχος 70 του εξαιρετικού περιοδικού «Σημειώσεις», όπου διαβάζουμε ακόμη δυο λόγια από τη Seyla Benhabib: «Η σχέση μας με τον άλλο διέπεται από τον κανόνα της συμπληρωματικής ανταποδοτικότητας… Οι ηθικές κατηγορίες που συνοδεύουν τέτοιες αλληλεπιδράσεις είναι αυτές της υπευθυνότητας, του δεσίματος και του μοιράσματος. Τα αντίστοιχα ηθικά συναισθήματα είναι αυτά της αγάπης, της φροντίδας, της συμπάθειας και της αλληλεγγύης και το όραμα της κοινότητας είναι αυτό των αναγκών και της αλληλεγγύης».
Υπάρχουν πουθενά αυτές οι κοινότητες σήμερα; Κομμάτι δύσκολο, εκτός πλέον εάν έχουμε στραβωθεί εντελώς ή έχουμε χάσει κάθε ικανότητα να διακρίνουμε την ανθρωπιά και πράξεις αλληλεγγύης, που, ναι, υπάρχουν αλλά σε μικρές εκτάσεις τόσο της λογικής όσο και του συναισθήματος, στην καθημερινότητά μας με άλλα λόγια. Οι δυσκολίες είναι πολλές, παρά το γεγονός ότι στις αρχές της κρίσης ξεπρόβαλε μια πρωτοφανής διάθεση αλληλεγγύης, για μικροπράγματα έστω, αλλά ήταν εκεί. Η κρίση όμως κρατάει πολύ και οι άνθρωποι, ακόμη και αυτοί με τις καλύτερες προθέσεις, κουράζονται και γυρίζουν αποκλειστικά στα του οίκου τους.
Οντως φαίνεται να είναι πολύ βαθύ το ζήτημα της παραίτησης της ελληνικής κοινωνίας από τα βασικά, θεμελιώδη δικαιώματα που μας αφαίρεσαν οι μνημονιακές κυβερνήσεις όλων των πολιτικών «χρωμάτων». Εξαφανίστηκαν το σθένος και η ελπίδα, η προσμονή για κάτι καλύτερο· κυρίως οι νέοι σηκώθηκαν κι έφυγαν και δεν το έχουν σκοπό να επιστρέψουν – αυτό είναι μια μεγάλη εθνική ήττα, όμως δεν φαίνεται να ιδρώνει το αυτί των κυβερνώντων, αλλά και του ακαδημαϊκού κόσμου, καθώς και αυτού του πολιτισμού.
Με ελάχιστες εξαιρέσεις ο καθείς φροντίζει για το δικό του τομάρι, κατά συνέπεια έχει χάσει και το χαμόγελο και τη διάθεση για οποιαδήποτε κοινωνική επαφή – για την κυβερνώσα, ακόμη αυτοαποκαλούμενη, Αριστερά πέρα βρέχει εντούτοις για το τι κακό έχει προξενήσει στο βάθος των ανθρώπων και της ίδιας της χώρας. Αλλά αυτό είναι μια άλλη πονεμένη ιστορία, με πολλή, δυστυχώς, ουσία για τους ιστορικούς του μέλλοντος.
*Πηγή: efsyn.gr
