Τρόμος στην Ουκρανία – Η Ρωσία σήκωσε για πρώτη φορά στρατηγικά βομβαρδιστικά Tu-160 και εξαπέλυσε πυραύλους cruise Kh-101

Οι Ρωσικές Αεροδιαστημικές Δυνάμεις ανέπτυξαν για πρώτη φορά στρατηγικά βομβαρδιστικά Tu-160 σε αποστολές κατά ουκρανικών στόχων, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που το συγκεκριμένο αεροσκάφος επιχειρεί εναντίον κρατικού αντιπάλου.
Οι δύο κλάσεις στρατηγικών βομβαρδιστικών διηπειρωτικής εμβέλειας της Ρωσίας, Tu-160 και Tu-95, είχαν πρωτοχρησιμοποιηθεί επιχειρησιακά το 2015 σε αεροπορικές επιδρομές κατά τζιχαντιστών στη Συρία, υποστηρίζοντας τις αντεπαναστατικές επιχειρήσεις της συριακής κυβέρνησης.
Αν και το Tu-95 έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς για την εκτόξευση πυραύλων κατά ουκρανικών στόχων ήδη από τις αρχές του 2022, το Tu-160 έως τώρα δεν είχε συμμετάσχει.
Πιθανή αιτία γι’ αυτό θεωρείται το υψηλότερο λειτουργικό του κόστος και ο περιορισμένος αριθμός μονάδων, που οδήγησαν τη ρωσική αεροπορία να επιδιώξει τη διατήρηση του στόλου.

Σηκώθηκαν για πρώτη φορά και εκτόξευσαν πυραύλους cruise Kh-101

Παραμένει ασαφές ποιοι στόχοι επλήγησαν κατά την πρώτη επιχειρησιακή συμμετοχή του Tu-160 στον πόλεμο, ωστόσο, σύμφωνα με αναφορές, εκτοξεύθηκαν πύραυλοι cruise τύπου Kh-101 με προηγμένες δυνατότητες αποφυγής εντοπισμού από ραντάρ.
Όλο και πιο εξελιγμένες παραλλαγές του πυραύλου Kh-101 έχουν καταγραφεί σε χρήση από την έναρξη των ευρείας κλίμακας εχθροπραξιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2022, περιλαμβανομένων και εκδόσεων με παραπλανητικά συστήματα για καλύτερη αποφυγή αναχαίτισης.

Η ρωσική αμυντική βιομηχανία έχει καταφέρει σημαντική πρόοδο στην αύξηση της παραγωγής του Kh-101, φτάνοντας σε πολλαπλάσια επίπεδα σε σχέση με την προπολεμική περίοδο, ενώ παράλληλα έχει επιτύχει μείωση του κόστους λόγω οικονομιών κλίμακας.

Το σκεπτικό της ρωσικής αεροπορίας για την ενεργοποίηση του Tu-160

Η απόφαση για επιχειρησιακή αξιοποίηση του Tu-160 ενδέχεται να επηρεάστηκε από τις σημαντικές απώλειες που υπέστη ο στόλος των Tu-95, οι οποίες προκλήθηκαν από συντονισμένες επιθέσεις drones στο πλαίσιο της ουκρανικής επιχείρησης της SBU «Ιστός της Αράχνης» την 1η Ιουνίου.
Εκτιμάται ότι τουλάχιστον το 10% του στόλου των 60 Tu-95 καταστράφηκε, με τις απώλειες να επικεντρώνονται κυρίως σε επιχειρησιακά αεροσκάφη.
Η χρήση του Tu-160 ενδέχεται συνεπώς να αποτελεί είτε αποτέλεσμα ελλείψεων Tu-95 είτε ένδειξη αποφασιστικότητας ότι ο στόλος στρατηγικών βομβαρδιστικών παραμένει ανθεκτικός και έτοιμος να ανταποκριθεί σε κλιμάκωση.

Το μοναδικό στρατηγικό βομβαρδιστικό διηπειρωτικής εμβέλειας στον πλανήτη

Παρά το γεγονός ότι το Tu-160 δεν είχε προηγουμένως λάβει μέρος στις εχθροπραξίες, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν επιχειρήσει πολλαπλές επιθέσεις στην κύρια βάση του τύπου, την Engels-2 Airbase, με την πιο πρόσφατη, στις 6 Ιουνίου, να προκαλεί μεγάλη πυρκαγιά.
Μέρος του στόλου μεταστάθμευσε στη συνέχεια στη βάση Anadyr, ένα από τα ανατολικότερα σημεία της Ασίας, κίνηση που σύμφωνα με αρκετούς αναλυτές συνδέεται με την ανάγκη προστασίας των αεροσκαφών από την αυξανόμενη πίεση σε βάσεις στρατηγικών βομβαρδιστικών.
Το Tu-160 είναι επί του παρόντος η μοναδική κλάση στρατηγικού βομβαρδιστικού διηπειρωτικής εμβέλειας που βρίσκεται σε παραγωγή παγκοσμίως.
Η παραγωγή του αμερικανικού B-2 ολοκληρώθηκε το 2000, ενώ τα νέα B-21 και H-20 των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, αντίστοιχα, δεν έχουν ακόμη εισέλθει σε γραμμή παραγωγής.
Οι απώλειες στον στόλο των Tu-95 έχουν εντείνει την πίεση στη ρωσική βιομηχανία να επιταχύνει την παραγωγή του Tu-160, με το πρώτο αεροσκάφος που κατασκευάστηκε στη μετασοβιετική Ρωσία να πραγματοποιεί την παρθενική του πτήση τον Ιανουάριο του 2022.
Τον Ιανουάριο του 2023 ανακοινώθηκε ότι η παραγωγή πρόκειται να επεκταθεί σημαντικά.

Η Ρωσία έδωσε «νέα ζωή» στο Tu-160

Η πιθανότητα περαιτέρω καθυστερήσεων στην ανάπτυξη του επόμενης γενιάς stealth βομβαρδιστικού PAK DA – έργο που ήδη καθυστερεί σχεδόν μία δεκαετία – ενδέχεται να οδηγήσει στην επέκταση της γραμμής παραγωγής του Tu-160, ώστε να αυξηθεί ο στόλος πέραν των 70 αεροσκαφών που έχουν ήδη προγραμματιστεί.
Το Tu-160 αναμένεται να συνεχίσει να εκσυγχρονίζεται σταδιακά έως και μετά το 2050, με το οπλικό του σύστημα να αποτελεί το βασικό πεδίο ενίσχυσης των δυνατοτήτων του.
Ανάμεσα στα όπλα που φέρονται να σχεδιάζονται για ενσωμάτωση περιλαμβάνεται και έκδοση του υπερηχητικού πυραύλου cruise Zircon που εκτοξεύεται από αέρος.
Στο άμεσο μέλλον, η ένταση των επιχειρήσεων των Tu-160 στο ουκρανικό μέτωπο πιθανόν να εξαρτηθεί από την κατάσταση του στόλου Tu-95MS και τον ρυθμό με τον οποίο μπορούν να εκσυγχρονιστούν παλαιότερα αεροσκάφη ή να επιστραφούν σε επιχειρησιακή κατάσταση πλαισιώνοντας τις ικανές μονάδες.