Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών αμφισβητούν το κατά πόσον έχουν πληγεί οι υπόγειες εγκαταστάσεις παραγωγής πυρηνικού υλικού του Ιράν από τους βομβαρδισμούς της ισραηλινής Αεροπορίας: «Έχουν καταστρέψει ορισμένες υπέργειες ερευνητικές εγκαταστάσεις και υποδομές, αλλά δεν φαίνεται να έχουν εξαλείψει τις χιλιάδες φυγοκεντρητές, θαμμένους βαθιά στο υπέδαφος, που εμπλουτίζουν ουράνιο σχεδόν σε επίπεδο κατάλληλο για τη δημιουργία πυρηνικού όπλου ή τις εκατοντάδες λίβρες υλικού που έχουν ήδη παραχθεί» αναφέρουν πηγές στη Washington Post.
Και η δήλωση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου ότι «Χτυπήσαμε στην καρδιά του πυρηνικού προγράμματος εμπλουτισμού του Ιράν» φαίνεται να έχει τόση σχέση με την πραγματικότητα όση και η δήθεν κατάρριψη τριών F-35Ι από το Ιράν.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών κρίνοντας και από τα βίντεο και τις δορυφορικές εικόνες των τοποθεσιών που έχουν πληγεί μέχρι στιγμής, αλλά και από υποκλοπές ιρανικών επικοινωνιών καταλήγουν στο ότι «Δεν έχει προκληθεί μη αναστρέψιμη ζημιά. Ειδικά ηυπόγεια εγκατάσταση εμπλουτισμού στο Φορντόου δεν έχει καταστραφεί».
Το Φορντόου, που βρίσκεται έξω από την πόλη Κομ, περίπου 100 μίλια νότια της Τεχεράνης, είναι η πιο σημαντική από τις δύο μεγάλες υπόγειες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού στο Ιράν και η πιο καλά προστατευμένη καθώς είναι κτισμένη σε μήκος 150 μέτρα, οριζόντια και πάνω από 100 μέτρα κάθετα μέσα σε βουνό από γρανίτη.
Πρακτικά το Φορντόου μόνο με απ’ευθείας πυρηνικό πλήγμα θα κινδύνευε με καταστροφή.
Παρόλο που υπήρξαν αναφορές για εκρήξεις κοντά στο Φορντόου, το Ισραήλ δεν φαίνεται να έχει χτυπήσει την κύρια εγκατάσταση, η οποία ήταν θαμμένη βαθιά στο υπέδαφος.
«Πριν από αυτό, η συνήθης σκέψη ήταν ότι το Ιράν θα μπορούσε να παράγει αρκετό ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού για μια βόμβα σε λιγότερο από μία εβδομάδα», δήλωσε ο Έρικ Μπρούερ της Πρωτοβουλίας για την Πυρηνική Απειλή.
«Εάν το Φορντόου εξακολουθεί να λειτουργεί, εάν τα υλικά που είναι αποθηκευμένα εκεί παραμένουν άθικτα, το χρονοδιάγραμμα αυτό δεν έχει αλλάξει» κατέληξε.
Η άλλη πυρηνική εγκατάσταση είναι η Νατάνζ, άλλη 100 μίλια νότια στην επαρχία Ισφαχάν.
«Το Ισραήλ μπορεί να προκαλέσει ζημιές σε βασικές ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, αλλά δεν μπορεί να καταστρέψει ανθεκτικές τοποθεσίες όπως το Φορντόου χωρίς τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ», δήλωσε η Κέλσι Ντέιβενπορτ, διευθύντρια πολιτικής μη διάδοσης στον Σύνδεσμο Ελέγχου Όπλων.
Ο Τζάτσι Χανέγκμπι, επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας του Ισραήλ, αναγνώρισε ότι «το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν μπορεί να καταστραφεί με κινητικά μέσα».
Ο Ντέιβιντ Άλμπραϊτ, ο οποίος μελετά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν εδώ και δεκαετίες, δήλωσε ότι «ο αρχικός γύρος ισραηλινών επιθέσεων νωρίς το πρωί της Παρασκευής, δεν φαινόταν να δίνει προτεραιότητα στην καταστροφή της ιρανικής πυρηνικής υποδομής».
Αντίθετα, είπε, ο ισραηλινός στρατός φάνηκε να εκμεταλλεύεται το στοιχείο του αιφνιδιασμού για να σκοτώσει ανώτερους Ιρανούς στρατιωτικούς ηγέτες και πυρηνικούς επιστήμονες και να απενεργοποιήσει την αεράμυνα.
Ο εκτιμώμενος χρόνος που χρειάζεται το Ιράν για να μετατρέψει αυτό το υλικό σε μια χρησιμοποιήσιμη πυρηνική συσκευή παραμένει ασαφής ή να παράξει πέντε ατομικές βόμβες, ακόμα αν θεωρήσουμε ότι έχει πετύχει ήδη την συναρμολόγηση ενός ή δύο πυρηνικών όπλων, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των υπηρεσιών πληροφοριών και των ειδικών, κυμαίνεται από μερικούς μήνες έως ένα χρόνο.
Ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Πυρηνικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), Ραφαέλ Γκρόσι, δήλωσε την Παρασκευή ότι οι επιθεωρητές στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις είχαν αποσυρθεί για τη δική τους ασφάλεια.
«Με το Ιράν στο κατώφλι των πυρηνικών όπλων, οι επιθεωρήσεις είναι κρίσιμες για να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει εκτροπή πυρηνικού υλικού», δήλωσε ο Ντέιβενπορτ της Ένωσης Ελέγχου Όπλων και συνέχισε: «Το Ισραήλ μόλις διασφάλισε ότι δεν θα υπάρξουν επιθεωρήσεις για κάποιο χρονικό διάστημα».
Αυτό που δεν γνωρίζει κανείς, αλλά το υποψιάχονται οι επιθεωρητές είναι αν υπάρχουν πρόσθετοι εξελιγμένοι φυγοκεντρητές σε νέες ή άγνωστες εγκαταστάσεις ή αν κάποιοι από τους κυλίνδρους που περιέχουν το αποθηκευμένο ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού έχουν ήδη μετακινηθεί από τις εγκαταστάσεις παραγωγής.
Η επίθεση του Ισραήλ μπορεί επίσης να ενθαρρύνει όσους εντός της ιρανικής κυβέρνησης υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι η χώρα πρέπει να σπεύσει προς την κατασκευή πυρηνικών όπλων, δήλωσε ο Τζιμ Γουόλς του Προγράμματος Μελετών Ασφαλείας του Τεχνολογικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης. «Η πολιτική ορμή αναμφίβολα θα μετατοπιστεί προς τους υποστηρικτές της βόμβας».