Κάποια βρετανικά μέσα ενημέρωσης, και στη συνέχεια αμερικανικά, έχουν σημάνει συναγερμό.
Μάλιστα, η Telegraph δημοσίευσε άρθρο του Άγγλου πολιτικού David Frost…
Σε αυτό ο συγγραφέας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, παρά τη συνεχή αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, το έλλειμμα του προϋπολογισμού της χώρας κινδυνεύει να ξεπεράσει τα 20 δισεκατομμύρια στερλίνες, και η επικεφαλής του Υπουργείου Οικονομικών, Rachel Reeves, δεν έχει άλλη επιλογή από το να ελπίζει ότι «η βόμβα του χρέους θα εκραγεί μετά τη θητεία της».
Την ίδια ώρα η BoE για να βοηθήσει τη κυβέρνηση μείωσε τα επιτόκια με κίνδυνο – χωρίς κάποια απτή ένδειξη της μείωσης της έντασης των πληθωριστικών πιέσεων με κίνδυνο να ρίξει την οικονομία σε κατάσταση στασιμοπληθωρισμού (υψηλός πληθωρισμός με χαμηλή ανάπτυξη).
Η κεϋνσιανη συνταγή που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για την αυξηση της ζήτησης δεν αύξησε την παραγωγικότητα της οικονομίας (παρά τους μύθους για την συμβολή της μετανάστευσης) με αποτέλεσμα να επιτείνεται το περιβάλλον του δημοσιονομικού εκτροχιασμου.
Advertisement
Ο δανεισμός μεταξύ Μαρτίου και Δεκεμβρίου 2024 ανέρχεται σε 129,9 δισ. στερλ., που είναι 8,9 δισ. στερλ. περισσότερα σε σύγκριση με την ίδια περίοδο ένα χρόνο νωρίτερα.
Το δε συνολικό ποσό που οφείλει η κυβέρνηση αυτήν τη στιγμή ανέρχεται σε περίπου 2,8 τρισεκατομμύρια στερλίνες (101% επί του ΑΕΠ).
Με τη σειρά του, το Bloomberg αναφέρει το εξής: Την παραμονή των βουλευτικών εκλογών που είχαν προγραμματιστεί για τις 4 Ιουλίου, η Βρετανία βρέθηκε σε μια κατάσταση τέτοιας σοβαρότητας που δεν είχε βιώσει τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1950.
Είναι όμως όντως έτσι όπως το παρουσιάζουν τα δυτικά μέσα ενημέρωσης;
Και αν είναι έτσι, θα μπορούσε η Γηραιά Αλβιώνα να ταρακουνηθεί από πολιτικούς κλυδωνισμούς που θα ακολουθήσουν τους οικονομικούς;
Σύμφωνα με τον αναπληρωτή καθηγητή Ευρωπαϊκού Δικαίου, Nikolai Topornin, «Καταρχήν, ανέκαθεν υπήρχαν κραυγές για την κακή οικονομική κατάσταση της Μεγάλης Βρετανίας…
Γενικότερα, στην ευρωπαϊκή οικονομία διαπιστώνονται ρωγμές, που έχουν κυκλικό χαρακτήρα.
Είναι σαν κούνια, μπρος-πίσω, πάνω-κάτω. Και όσο σκληρά κι αν προσπαθήσει κανείς, δεν θα μπορέσει να τον σταματήσει.
Μόλις ξεκινήσει ο κύκλος της πτώσης, τα πράγματα θα πάνε φυσικά, για να το θέσω ήπια, όχι πολύ καλά».
Ως εκ τούτου, τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης δεν υπερβάλλουν.
Σύμφωνα με τον Topornin, από τη μία, η «κούνια» έχει πράγματι πέσει.
Από την άλλη, κρίνοντας, για παράδειγμα, από το βασικό επιτόκιο της βρετανικής κεντρικής τράπεζας ή το επίπεδο του πληθωρισμού, δεν υπάρχουν σοβαρά προβλήματα.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα μέσα ενημέρωσης, τα οποία διαδίδουν πληροφορίες για τη θλιβερή κατάσταση στη χώρα, υποστηρίζουν ως επί το πλείστον το Συντηρητικό Κόμμα της Μεγάλης Βρετανίας.
Όπως είναι φυσικό, έχουν αρνητική στάση απέναντι στο Εργατικό Κόμμα, το οποίο ευαγγελίζεται μια σοσιαλδημοκρατική πολιτική.
Και, όπως είναι κατανοητό, οι δημοσιογράφοι αναζητούν αδύνατα σημεία για να τα αναδείξουν, δημιουργώντας ένα αρνητικό κύμα στην κοινωνία και προσπαθώντας έτσι να ασκήσουν πολιτική πίεση στους ανταγωνιστές των συντηρητικών.
«Άρα η γνώμη μου είναι ότι όλες αυτές οι κραυγές είναι απλώς μια συνηθισμένη προεκλογική εκστρατεία.
Δεν χρειάζεται να δραματοποιούμε την κατάσταση» δηλώνει ο καθηγητής.
Από την άλλη, πάλι, όλοι στη Βρετανία και στην ΕΕ θέλουν να ζήσουν καλύτερα, να αναπτυχθεί η οικονομία, και εύλογα κοιτάζουν όλο και περισσότερο την Κίνα, όπου οι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης κυμαίνονται στο εύρος του 5-7%.
Ούτε η Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε η Βρετανία έχουν δει τέτοια ανάπτυξη.
Θα μπορούσαν, στην καλύτερη περίπτωση, να φτάσουν το 2%, και αυτό θα ήταν καλό.
Εν προκειμένω, το πρόβλημα έγκειται στην οικονομική διοίκηση.
Ο λόγος για τον οποίο επικρίνονται οι Εργατικοί είναι επειδή οι πολιτικοί τους αντίπαλοι πιστεύουν ότι τα χρήματα δαπανώνται χωρίς να παράγουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Αλλά καμία κυβέρνηση δεν μπορεί παρά να υποστηρίξει την κοινωνική σφαίρα.
Το Εργατικό Κόμμα είπε ότι με τη διοίκησή του οι Βρετανοί θα ζήσουν καλύτερα, θα λάβουν περισσότερες επιδοτήσεις, κάθε είδους Bonus κ.λπ.
Αλλά η οικονομία δεν αναπτύσσεται, και εν τω μεταξύ οι δαπάνες αυξάνονται διαρκώς.
Η BoE μείωσε παράλογα τα επιτόκια για να βοηθήσει τους Εργατικούς
Kατά τη μείωση των επιτοκίων την περασμένη εβδομάδα, η Τράπεζα της Αγγλίας φαινόταν να αγνοεί τις δικές της προβλέψεις για υψηλότερο πληθωρισμό, αναφέροντας αντ’ αυτού ότι η κίνηση υπηρετεί τη στοχευση για αποπληθωρισμό και σταθερότητα των τιμών.
Ακόμα κι αν είναι σωστό για να επενεργήσουν αυτές οι αποπληθωριστικές δυνάμεις, υπάρχει μεγάλη αναμονή πριν φτάσουμε στη γη της επαγγελίας: σύμφωνα με τις προβλέψεις της ίδιας της Τράπεζας, θα χρειαστούν σχεδόν τρία χρόνια για να επιστρέψει ο βασικός δεικτης του πληθωρισμού στο στόχο του 2% και εν τω μεταξύ ο πληθωρισμός του ΔΤΚ αναμένεται να αυξηθεί κοντά στο 4%.
Τι στο καλό συμβαίνει;
Σίγουρα κάποιος θα αύξαινε τα επιτόκια, δεν θα τα μείωνε , δεδομένης της ανοδικής τροχιάς των τιμών;
Γνωρίζουμε την απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα, επειδή μας διδάσκει το πρόσφατο παρελθόν.
Τον Ιούλιο του 2021, καθώς η Βρετανία χαλάρωσε τους τελευταίους περιορισμούς περιορισμού της Covid, ο Andrew Bailey, Διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, είπε στους επενδυτές στην ετήσια ομιλία του στο Mansion House ότι δεν πρέπει να ανησυχούν πολύ για την αύξηση του πληθωρισμού.
«Είναι σημαντικό να μην αντιδράσουμε υπερβολικά στην προσωρινά ισχυρή ανάπτυξη και τον πληθωρισμό, για να διασφαλίσουμε ότι η ανάκαμψη δεν υπονομεύεται από μια πρόωρη σύσφιξη των νομισματικών συνθηκών», είπε.
Μια μεταγενέστερη Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής προέβλεψε ότι ο πληθωρισμός θα κορυφωθεί όχι πάνω από 4%, αλλά στη συνέχεια θα επέστρεφε γρήγορα στον στόχο.
Αυτό που συνέβη τότε ήταν το χειρότερο ξέσπασμα πληθωρισμού από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, που ώθησε την Τράπεζα της Αγγλίας να αυξήσει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια μέχρι το τέλος, από σχεδόν μηδέν στο 5,25%, μια από τις μεγαλύτερες και ταχύτερες νομισματικές συσφίξεις που έγιναν ποτέ.
Για να είμαστε δίκαιοι με τον Andrew Bailey, δεν ήταν μόνος που θεώρησε τις πληθωριστικές πιέσεις της εποχής ως «παροδικές».
Το ίδιο λάθος έκαναν σχεδόν όλοι οι κεντρικοί τραπεζίτες.
Είναι επίσης συζητήσιμο εάν η πιο έγκαιρη δράση θα είχε μεγάλη διαφορά σε έναν πληθωρισμό που αρχικά προκλήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τις διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού της πανδημίας και το μεταγενέστερο σοκ στις τιμές της ενέργειας.
Αντίθετα, το λάθος είχε γίνει προηγουμένως στη μαζική εκτύπωση χρημάτων τη πεδίοδο της πανδημίας, όταν η Τράπεζα της Αγγλίας υποστήριξε εθελουσίως τις δημοσιονομικές δαπάνες της κυβέρνησης με τη χρηματοδότηση των τεράστιων ποσών του χρέους που συγκεντρώθηκαν για την πληρωμή των έκτακτων δαπανών του lockdown.
Όσο γρήγορα θα μπορούσε να εκδοθεί το νέο χρέος, η Τράπεζα θα το αγόραζε.
Ακόμη και εκείνη την εποχή, αυτό έμοιαζε με μια εξαιρετικά αμφιλεγόμενη νομισματική απάντηση στη φύση του προβλήματος – μαζικα δημοσιονομικά κίνητρα από την πλευρά της ζήτησης για ένα προσωρινό, αρνητικό σοκ από την πλευρά της προσφοράς που επιβλήθηκε από την κυβέρνηση.
Η επακόλουθη επιτάχυνση της προσφοράς χρήματος ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα αντικατοπτριζόταν σε υψηλότερες τιμές τη στιγμή που άρθηκαν οι περιορισμοί του lockdown.
Οι δευτερογενείς επιπτώσεις στην αύξηση των μισθών ήρθαν γρήγορα και ήταν εξίσου προβλέψιμες.
Όπως και να έχει, η Τράπεζα της Αγγλίας βρίσκεται σήμερα σε μια ανόμοια δύσκολη θέση όπως τον Ιούλιο του 2021.
Οι πληθωριστικές πιέσεις δεν είναι ομολογουμένως τόσο κακές όσο τότε, αλλά αυξάνονται και πάλι αισθητά, και αυτό είναι πριν από οποιαδήποτε πληθωριστική επίδραση από τους απειλούμενους δασμούς του Donald Trump.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή, η ανάπτυξη είναι …επίπεδη και απειλεί να οδηγήσει σε πλήρη ύφεση.
Η αναπτυξιακή στρατηγική της κυβέρνησης αποδείχτηκε ανύπαρκτη, αναθέτοντας το βάρος στην Τράπεζα της Αγγλίας, αντ’ αυτού, χαλαρώνοντας τα νομισματικά φρένα.
Έτσι, συνεχίζεται η μεταπολεμική μεροληψία στην οικονομική πολιτική του Ηνωμένου Βασιλείου να δίνει πάντα προτεραιότητα στη στήριξη της ζήτησης έναντι της σταθερότητας των τιμών και της μεταρρύθμισης της προσφοράς.
Είναι μέρος της βρετανικής ασθένειας.
Η υπουργός Οικονομικών Rachel Reeves επιδείνωσε την κατάσταση με τον πρώτο της προϋπολογισμό, ο οποίος, αν και είχε υψηλότερη φορολογία (απο την πλυερά των εσόδων), είχε ταυτόχρονα υψηλότερο δανεισμό και δημοσιονομικές δαπάνες
Πέρασε με τη βάση το τεστ της τήρησης των δημοσιονομικών κανόνων που είχαν χαλαρώσει για να καταστεί δυνατός ένας επεκτατικός προϋπολογισμός.
Χρειαζόταν πολλή τύχη για να γίνουν όλα σωστά, αλλά η τύχη δεν ήταν με το μέρος της.
Η κυβέρνηση μιλά για καλή δουλεια στην τόνωση της προσφοράς, αλλά ακόμα κι αν διαχειριστεί επιτυχώς την απορρύθμιση και την οικοδομική έκρηξη που υποσχέθηκε, θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να αντικατοπτριστεί σε υψηλότερη ανάπτυξη.
Εν τω μεταξύ, πολλά από αυτά που έχει κάνει η κυβέρνηση – υψηλότεροι επιχειρηματικοί φόροι και μεγαλύτερη προστασία της απασχόλησης ειδικότερα – συνωμοτούν για να κάνουν τα πράγματα πολύ χειρότερα.
Η Reeves έχει ορκιστεί να μην παραβεί τους κανόνες της, επομένως, καθώς οι προβλέψεις για την ανάπτυξη είναι πιθανό να περικοπούν, σύμφωνα με την Τράπεζα της Αγγλίας στην ενημέρωση της Υπηρεσίας για την Τήρηση του Προϋπολογισμού του επόμενου μήνα, θα πρέπει να βρει περισσότερους φόρους ή/και να ξοδέψει λιγότερα για να βγουν τα νούμερα .
.
Μειώνοντας τα επιτόκια, η Τράπεζα της Αγγλίας φαίνεται πρόθυμη να της προσφέρει ένα χέρι βοήθειας.
Μειώνει ελαφρώς την πίεση που ασκείται στους κατόχους ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων και στις εταιρείες που είναι υπερδανεισμένες και συμβάλλει επίσης στη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους της ίδιας της κυβέρνησης.
Αλλά το κατά πόσο συμμορφώνεται αυστηρά με την εντολή για τον πληθωρισμό είναι συζητήσιμο.
Ναι, προφανώς, χαμηλή ρευστότητα είναι ένας από τους λόγους που η οικονομία έχει φρανάρει.
Πράγματι, αυτό είναι το νόημα.
Μου φαινόταν εδώ και καιρό ότι το Ηνωμένο Βασίλειο χρειάζεται θετικά κάποιο είδος ύφεσης προκειμένου μια διά παντός να επιτύχει στον στόχο του πληθωρισμού.
Οι προσπάθειες σχεδιασμού μιας λεγόμενης «ήπιας προσγείωσης» απειλούν απλώς να παρατείνουν τον πόνο και την τρέχουσα κατάσταση του «στασιμοπληθωρισμού» – υψηλότερο από τον αποδεκτό πληθωρισμό σε συνδυασμό με μηδενική ανάπτυξη.
Μπορεί να γίνει μια απολύτως εύλογη η «εξέταση» των σημερινών πληθωριστικών πιέσεων στην αποπληθωριστική ιστορία για την οποία μιλάει ο Bailey. Θα μπορούσε να πάει με κάθε τρόπο.
Ωστόσο, η εικόνα είναι κακή.
Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος οι αγορές να αρχίσουν να πιστεύουν ότι η Τράπεζα μειώνει τα επιτόκια μόνο για να σώσει τη κυβέρνηση.
Υπάρχουν δύο άλλα, σχετικά σημεία που πρέπει να γίνουν σχετικά με το στασιμοπληθωριστικό της Βρετανίας.
Όπως τόνισε ο Bailey την περασμένη εβδομάδα, είναι περίεργο, επειδή συμπίπτει με μια περίοδο εκρηκτικής αύξησης του πληθυσμού που οφείλεται στα υψηλά επίπεδα μετανάστευσης.
Στο παρελθόν θα περίμενε κάποιος ότι η αυξημένη μετανάστευση θα ενίσχυε την ανάπτυξη τόσο της οικονομία όσο και της παραγωγικότητα.
Αλλά στην πραγματικότητα είναι η οδός προς την οικονομική κρίση.
Η ιδέα ότι τα υψηλά επίπεδα καθαρής μετανάστευσης είναι αυτόματα καλά για την παραγωγικότητα έχει αποδειχθεί μύθος.
Σε κάθε περίπτωση, θα ήταν βιαστικό να περιμένουμε οποιαδήποτε ανακούφιση από τη μετανάστευση στο τέλμα χαμηλής παραγωγικότητας της Βρετανίας.
Το άλλο σημείο δύσκολο για τον Bailey σχετικά με την παραγωγικότητα είναι ότι ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος είναι ο δημόσιος τομέας, ο οποίος έχει δει μεγάλες αυξήσεις στην απασχόληση χωρίς αισθητή βελτίωση της παραγωγικότητας.
Η κυβέρνηση υπόσχεται δράση, αλλά η περικοπή του κράτους δεν είναι στο DNA των Εργατικών.
Δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να δούμε… Elon Musk ή Javier Milei σε αυτή την πλευρά του Ατλαντικού.
