Οι BRICS είχαν κάνει δεκτή την πρόταση Λαφαζάνη για να ενταχθεί το 2015 και η Ελλάδα στην Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS, από την οποία η Ελλάδα θα λάμβανε χαμηλότοκα (με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο) αναπτυξιακά δάνεια κλπ. Κατά τραγικό τρόπο ο επαίτης της Δύσης Α. Τσίπρας και τα συνεταιράκια του απέρριψε αυτήν την πρόταση και επέλεξε το νέο μνημόνιο!
Σε ένα τεράστιο βήμα που αναμένεται να προκαλέσει τεκτονικές αλλαγές στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή με σημαντικές συνέπειες και για την Ελλάδα προχωρά η Τουρκία, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το Bloomberg, φέρεται να έχει υποβάλλει αίτημα για την ένταξη της στην ομάδα των BRICS, η οποία εξελίσσεται στο απόλυτο οικονομικό και πολιτικό «δέος» της Δύσης.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που επικαλείται το Bloomberg, με την κίνηση αυτή η Τουρκία επιδιώκει να ενισχύσει την επιρροή της στον κόσμο και να επεκτείνει τους δεσμούς της με τα αναπτυσσόμενα κράτη, αποκτώντας έτσι μια ισχυρή θέση με μια συμμαχία που στρέφεται ξεκάθαρα κατά του ηγεμονισμού της Δύσης.
Μάλιστα, επισημαίνεται πως το ενδιαφέρον για τους BRICS προέκυψε λόγω της έλλειψης προόδου όσον αφορά την ένταξη στην ΕΕ αλλά και στο πλαίσιο των διαφωνιών με τους Συμμάχους στο ΝΑΤΟ.
Εκτιμάται ότι το θέμα της διεύρυνσης των BRICS θα εξεταστεί κατά την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής, η οποία είναι προγραμματισμένη να πραγματοποιηθεί στις 22 με 24 Οκτωβρίου του 2024 στο Καζάν της Ρωσίας.
Η επιθυμία της Τουρκίας να ενταχθεί στους BRICS εξηγείται από την απογοήτευση που έχουν προκαλέσει στους κυβερνώντες της οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, γράφει το Newsweek, επικαλούμενο διπλωματικές πηγές στην Άγκυρα.
Σε αυτό το πλαίσιο, σημειώνουν οι μυημένοι, η Τουρκία θέλει να ενισχύσει τις σχέσεις της με «μη δυτικά» κράτη.
Η κίνηση αυτή προκλήθηκε από τη «συσσωρευμένη απογοήτευση» της Άγκυρας με τη Δύση και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυτή η κίνηση δεν αποτελεί προσπάθεια αντικατάστασης της Δύσης, αλλά μια προσπάθεια για την ενίσχυση των σχέσεων με μη δυτικές δυνάμεις, σε μια εποχή που η ηγεμονία των ΗΠΑ αποδυναμώνεται, δήλωσε στο δημοσίευμα ο επικεφαλής του think tank EDAM, Sinan Ulgen, προσθέτοντας πως η ένταξη της Τουρκίας στους BRICS δεν θα επηρεάσει τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ.
Ο Ulgen εξήγησε ότι η σύνδεση είναι περισσότερο οικονομικής φύσης, επομένως είναι πιθανό η είσοδος της Άγκυρας στο BRICS να επηρεάσει μόνο τις σχέσεις με την ΕΕ.
Τι βλέπει ο Erdogan
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Rejep Tayip Erdogan εκτιμά ότι η Δύση χάνει τη θέση της ως γεωπολιτικό κέντρο και για αυτό ενδιαφέρεται να αναπτύξει σχέσεις με διάφορους παίκτες στον πολυπολικό κόσμο.
Ο πρόεδρος Erdogan ανακοίνωσε για πρώτη φορά επίσημα την επιθυμία της Τουρκίας να ενταχθεί στους BRICS τον Ιούλιο του 2018 στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής που έγινε στο Γιοχάνεσμπουργκ, με τον Ρώσο πρόεδρο Putin να υποστηρίζει πως η Τουρκία θα μπορούσε να ενταχθεί στους BRICS το 2022.
Ωστόσο, το 2022 και μετά την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία, η Τουρκία έκανε… ένα διάλειμμα προκειμένου να εξετάσει το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.
Και διαπίστωσε ότι η Ρωσία μετά από δύο χρόνια πολέμου με τη συλλογική Δύση, έγινε πιο δυνατή.
Κίνηση – σοκ
Αν και η ένταξη της Τουρκίας στο «κλαμπ» των BRICS συνιστά μια τεράστια γεωπολιτική εξέλιξη, η Άγκυρα είχε μιλήσει αρκετές φορές, και είχε προαναγγείλει αυτήν την προοπτική.
Τον περασμένο Ιούνιο, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Hakan Fidan κατά την επίσκεψη του στην Κίνα, είχε υποστηρίξει πως η Τουρκία αποφάσισε να επιδιώξει την ένταξη της στους BRICS.
Ήταν μια δήλωση που είχε προκαλέσει έντονα αρνητικά σχόλια από Δυτικούς αξιωματούχους, αν και ακόμα αντιμετωπιζόταν από πολλούς ως μια κίνηση από αυτές που συνηθίζει η Άγκυρα προκειμένου να «εκβιάσει τη Δύση» και να αποσπάσει τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη για αυτήν μέσω διαπραγματεύσεων.
Τρόμος για Ελλάδα
Πλέον, και εφόσον το δημοσίευμα ευσταθεί, η Άγκυρα έλαβε τις αποφάσεις της, οι οποίες είναι πολύ λογικό όχι μόνο να σκορπούν θυμό στη Δύση αλλά και τρόμο στην Ελλάδα.
Δεν είναι τυχαίο ότι δημοσίευμα του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων RIA Novosti, αναφερόμενο στις προθέσεις των Τούρκων για ένταξη στους BRICS υποστήριξε ότι «τώρα υπάρχουν όλα τα σημάδια ότι οι Τούρκοι επέλεξαν επιτέλους το τρένο, που πρέπει να τους φέρει άνετα σε ένα λαμπρό νεο-οθωμανικό μέλλον».
Οι φλογερές φιλοδοξίες της Τουρκίας
Για την Τουρκία, η ένταξη στους BRICS είναι μια ευκαιρία να ικανοποιήσει φλογερές φιλοδοξίες και να πραγματοποιήσει το όνειρό της να γίνει «παγκόσμιος μεσολαβητής».
Συγκεκριμένα, η Τουρκία (με την πιο ενεργή συμμετοχή της Ρωσίας) κινείται προς τη μετατροπή της στον μεγαλύτερο περιφερειακό κόμβο καυσίμων και ενέργειας, που μπορεί να γίνει κέντρο ανακατανομής των ροών φυσικού αερίου μεταξύ της Ρωσίας και των χωρών της Ευρώπης και της Ασίας, παρέχοντας τεράστια χρηματοοικονομικά οφέλη και ενίσχυση της επιρροής της Τουρκίας στον κόσμο.
Αλλά η Άγκυρα πιστεύει ότι με την ένταξη στους BRICS στο πλαίσιο μιας «μεγάλης παγκόσμιας αναδιανομής» μπορεί να πάρει πολύ περισσότερα.
Κατά την επίσκεψή του στην Κίνα, ο Fidan τόνισε επανειλημμένα ότι η Τουρκία και η Κίνα είναι «δύο μεγάλοι πολιτισμοί» που «διαδραματίζουν όλο και πιο σημαντικό ρόλο στην επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων χάρη στην ενεργή και προσανατολισμένη στο αποτέλεσμα εξωτερική πολιτική τους».
Δήλωση που εν πολλοί μεταφράζεται ως εξής: «Έχουμε κάθε δικαίωμα να είμαστε μεταξύ των «μεγάλων» και να κάνουμε παγκόσμια πολιτική και οικονομία και να μην περιμένουμε στην αίθουσα αναμονής της ΕΕ».
Η… εναλλακτική
Αν και η Τουρκία έχει συνηθίσει την παγκόσμια πολιτική σκηνή να κάθεται με αριστοτεχνικό τρόπο… σε πολλές καρέκλες, ο Fidan είχε υποστηρίξει – στο ταξίδι του στην Κίνα – πως η Τουρκία αν και έχει μια τελωνειακή ένωση με την ΕΕ, «οι BRICS μπορούν να προσφέρουν στην Τουρκία μια καλή εναλλακτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία η Άγκυρα υπέβαλε αίτηση για ένταξη τον Απρίλιο του 1987».
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο Fidan είχε πει στους Κινέζους ομολόγους του ότι «η γεωστρατηγική θέση της Τουρκίας και οι εκτεταμένες εμπορικές συνδέσεις της, παρέχουν δωρεάν και εύκολη πρόσβαση σε μια αγορά αξίας 28 τρισεκατομμυρίων δολαρίων και πληθυσμού περίπου 1,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που εκτείνεται από την Ευρώπη έως τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και Κεντρική Ασία, και όλα αυτά μέσα σε μια πτήση τεσσάρων ωρών».
Είναι προφανές πως η απόφαση της Τουρκίας να ενταχθεί στους BRICS είναι μια κίνηση προσεκτική που θα έχει λάβει υπόψη της τις στατιστικές, την εσωτερική δυναμική στον οργανισμό αλλά και τις παγκόσμιες πολιτικές, στρατιωτικές και οικονομικές τάσεις.
Η κυριαρχία των BRICS
Κατά τη διάρκεια της ύπαρξής της, οι BRICS έχουν αποδείξει τη σταθερότητα και τα οφέλη για τα μέλη τους, τα οποία θα αυξηθούν μόνο κατά τη διαδικασία κατακερματισμού και καταστροφής των δυτικοκεντρικών οικονομικών και πολιτικών συστημάτων.
Αυτή τη στιγμή στην ομάδα των BRICS έχουν ενταχθεί 10 κράτη (πέρα από Ρωσία, Βραζιλία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική, από την 1η Ιανουαρίου του 2024 έχουν ενταχθεί Ιράν, Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία και Αιθιοπία) ενώ εκτιμάται ότι άλλα 30 είναι στην ουρά για ένταξη (όπως Μπαχρέιν, Βενεζουέλα, Πακιστάν, Μαλαισία, Μπαγκλαντές).
Ενδεικτικά αναφέρονται μερικά στοιχεία:
Η περιοχή που καλύπτουν τα κράτη των BRICS αποτελεί το 33,9% παγκοσμίως έναντι 16,1% της G7 ενώ όσον αφορά τον πληθυσμό οι BRICS αντιπροσωπεύουν το 45,2% έναντι 9,7% της G7
Σε όρους ΑΕΠ – ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης οι BRICS αντιπροσωπεύουν το 36,7% έναντι 29,6% της G7, σε όρους βιομηχανικής παραγωγής το 39,3% έναντι 31,2%, σε παραγωγή σιτηρών το 44,7% έναντι 19,7%.
Και το πιο σημαντικό, οι BRICS δεν είναι μια άκαμπτη δομή, αλλά ένα είδος οικονομικής λέσχης, όπου όλοι θα πρέπει να επωφεληθούν, ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο πολιτικό σύστημα, όπου τα κράτη μέλη σέβονται το ένα την κυριαρχία του άλλου, όπου δεν παρεμβαίνουν το ένα στις εσωτερικές υποθέσεις του άλλου και ενεργούν αρμονικά τόσο για τα δικά τους όσο και για τα κοινά συμφέροντα, παραμένοντας ανεξάρτητοι και κυρίαρχοι, χωρίς δηλαδή να εκχωρούν μέρος της κυριαρχίας τους σε κανέναν …
Για τον σύγχρονο κόσμο, αυτή είναι μια ιδιαίτερα καινοτόμα φόρμουλα…
Ο χρησμός του πατέρα των BRICS
Τον Μάιο του 2023 ο Jim O’Neill, ο άνθρωπος που επινόησε το αρκτικόλεξο των BRICS (από τα αρχικά των ιδρυτικών κρατών Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική), είχε μιλήσει για την ένταξη της Τουρκίας.
Μάλιστα είχε υποστηρίξει πως είναι μια συμβολική πρωτοβουλία του αναδυόμενου κόσμου, που δείχνει τη δυσαρέσκειά του για την παγκόσμια διακυβέρνηση και το status quo που καθιέρωσε η κυριαρχία των ΗΠΑ μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σύμφωνα με τον O’Neill, η Τουρκία θα μπορούσε άνετα να είναι μέρος της ομάδας των BRICS.
«Με πολλούς τρόπους η Τουρκία πρέπει να το κάνει αυτό λόγω της μοναδικής γεωγραφίας της.
Επίσης οι σύγχρονοι Τούρκοι ηγέτες διαπιστώνουν, πως μπορούν να αποκομίσουν οφέλη και από ένα διαφορετικό σύστημα, πέραν του δυτικού» υπογράμμιζε ο O’Neill.
