Ακόμα και το ΔΔ της Χάγης δικαιώνει απολύτως και χωρίς υποσημείωση τις Παλαιστινιακές απαιτήσεις
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι η κατοχή της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ από το Ισραήλ παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, ενώ ως παραβιαστικές συζητήθηκαν στις ακροάσεις και οι βίαιες αρπαγές γης από Εβραίους εποίκους, αλλά και η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων στα παλαιστινιακά εδάφη.
Είναι η πρώτη φορά στα νομικά χρονικά που το ανώτατο διεθνές δικαστήριο διατυπώνει τη θέση του για ένα ζήτημα που αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων και ψηφισμάτων στα Ηνωμένα Έθνη εδώ και δεκαετίες, παρότι η γνωμοδότηση που εξέδωσε δεν είναι δεσμευτική, έχει όμως γεωπολιτικό κύρος και νομική βαρύτητα. Είναι μάλλον απίθανο να διαμορφώσει την ισραηλινή πολιτική, αλλά θα επηρεάσει, αναμφισβήτητα, τη διεθνή κοινή γνώμη.
«Οι ισραηλινοί οικισμοί στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ και το καθεστώς που συνδέεται με αυτούς έχουν δημιουργηθεί και διατηρούνται κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου», δήλωσε ο πρόεδρος του δικαστηρίου, Ναουάφ Σαλάμ, καθώς εξέδιδε τη γνωμοδότηση στο Παλάτι της Ειρήνης στη Χάγη.
Η ανακοίνωση της Παρασκευής έλαβε αυξημένη προσοχή λόγω του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, ο οποίος άρχισε πριν από εννέα και πλέον μήνες, και λόγω μιας ξεχωριστής υπόθεσης γενοκτονίας που ασκήθηκε στο ίδιο δικαστήριο από τη Νότια Αφρική κατά του Ισραήλ τον Δεκέμβριο για την γενοκτονία που διεξάγει στον πολιορκημένο θύλακα.
Τον Ιανουάριο, το δικαστήριο διέταξε το Ισραήλ να περιορίσει τις επιθέσεις του στη Γάζα και τον Μάιο διέταξε τη χώρα να σταματήσει αμέσως τη στρατιωτική της επίθεση στην πόλη Ράφα, στη νότια Γάζα.
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2022 ζήτησε από το δικαστήριο να γνωμοδοτήσει σχετικά με τις νομικές συνέπειες της «παρατεταμένης κατοχής, του εποικισμού και της προσάρτησης» από το Ισραήλ εδαφών που κατακτήθηκαν στον πόλεμο του 1967 στη Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της Δυτικής Όχθης, της Γάζας και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ.
Το Ισραήλ θεωρεί την κατεχόμενη Δυτική Όχθη ως αμφισβητούμενο έδαφος, και έχει επιτρέψει σε εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίους να εγκατασταθούν εκεί τις τελευταίες δεκαετίες. Επίσης, προσάρτησε την Ανατολική Ιερουσαλήμ σε μια κίνηση που δεν συγκέντρωσε ευρεία διεθνή αναγνώριση. Αποσύρθηκε από τη Γάζα το 2005, αλλά απέκλεισε την περιοχή – μαζί και τα συνοριακά περάσματα στην Αίγυπτο – για 17 χρόνια αφότου η Χαμάς ανέλαβε τον έλεγχό της το 2007.
Το δικαστήριο πραγματοποίησε ακροάσεις τον Φεβρουάριο στο Παλάτι της Ειρήνης, και το Ισραήλ δεν εμφανίστηκε φυσικά σε εκείνη τη συνεδρίαση, αλλά κατέθεσε εισήγηση με την οποία απέρριπτε την εγκυρότητα της διαδικασίας ως μεροληπτική. Ο υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, Ριγιάντ αλ Μαλίκι, είπε στο δικαστήριο ότι το Ισραήλ έχει υποβάλει τους Παλαιστίνιους σε διακρίσεις δεκαετιών, αφήνοντάς τους με την επιλογή «εκτοπισμός, υποταγή ή θάνατος».
Κατά τη διάρκεια αρκετών ημερών, εκπρόσωποι περισσοτέρων των 50 χωρών μίλησαν στις ακροάσεις. Οι περισσότεροι τάχθηκαν στο πλευρό των Παλαιστινίων εκπροσώπων, και μόνο λίγοι ομιλητές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία και την Ουγγαρία – μεταξύ των παραδοσιακών συμμάχων του Ισραήλ – τάχθηκαν στο πλευρό του Ισραήλ.
Ένας αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ των ΗΠΑ υποστήριξε, ενώπιον του δικαστηρίου, ότι η πολιτική του Ισραήλ έναντι των Παλαιστινίων καθορίζεται από τις «πολύ πραγματικές ανάγκες ασφαλείας» του.
Όλες οι ισραηλινές κυβερνήσεις έχουν επιτρέψει την ισραηλινή οικοδόμηση σε παλαιστινιακά εδάφη, αλλά η κυβέρνηση Νετανιάχου επέκτεινε το πρόγραμμα και ανακοίνωσε σχέδια για χιλιάδες νέες κατοικίες.
Περισσότεροι από 400.000 Ισραηλινοί έχουν εγκατασταθεί στη Δυτική Όχθη από το 1967.
Αντιδράσεις Νετανιάχου
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαρακτήρισε «λανθασμένη» την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών το οποίο έκρινε παράνομη την κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών από το 1967.
Ο Νετανιάχου υποστήριξε ότι ο εβραϊκός λαός δεν μπορεί να θεωρηθεί καταπατητής στα ιστορικά εδάφη του. «Οι Εβραίοι δεν είναι καταπατητές της δικής τους γης», είπε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στην πρώτη αντίδρασή του για την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου. «Καμία λανθασμένη απόφαση στη Χάγη δεν θα διαστρεβλώσει την ιστορική αλήθεια, καθώς η νομιμότητα των ισραηλινών οικισμών σε όλα τα εδάφη της πατρίδας μας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί», πρόσθεσε.
Επικροτεί η παλαιστινιακή προεδρία
Από την πλευρά της, η παλαιστινιακή προεδρία χαιρέτισε μια «ιστορική» απόφαση και μια «νίκη», σύμφωνα με την ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το επίσημο πρακτορείο Wafa.
«Η σημερινή είναι μια μεγάλη ημέρα για την Παλαιστίνη» σχολίασε εξάλλου η Βάρσεν Αγαμπεκιάν Σαχίν, η υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, μετά την ανάγνωση της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου στη Χάγη.
«Είναι το ανώτατο δικαστήριο (του ΟΗΕ) και παρουσίασε μια πολύ λεπτομερή ανάλυση για την παρατεταμένη κατοχή και τον εποικισμό των παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου», πρόσθεσε η Αγαμπεκιάν, μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Νέες απειλές
Ο Γκιλάντ Ερντάν, πρεσβευτής του Ισραήλ στον ΟΗΕ, κάλεσε την Παρασκευή σε «πρωτοφανείς ενέργειες» κατά του ΟΗΕ μετά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Δήλωσε ότι τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν το κλείσιμο του συγκροτήματος του ΟΗΕ στην Ιερουσαλήμ, και την απέλαση των επικεφαλής των οργανισμών του ΟΗΕ από την χώρα.
Το Ισραήλ έχει στο παρελθόν απαγορεύσει υπαλλήλους και αξιωματούχους του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εισηγήτριας του ΟΗΕ για τη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, Φρανσέσκα Αλμπανέζε.
Ο Ερντάν πρόσθεσε ότι δεν έχει «καμία αμφιβολία» ότι οι ΗΠΑ θα ασκήσουν βέτο σε οποιαδήποτε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας που θα εισαχθεί μετά τη σημερινή απόφαση, η οποία αναφέρει ότι οι πολιτικές εποικισμού του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο.
