Στα σχεδόν τρία χρόνια από τότε που ο Raisi ανέλαβε την ιρανική προεδρία, η ευρασιατική οικονομική και γεωπολιτική ολοκλήρωση και η προσπάθεια για ένα πολυπολικό κόσμο διεξήχθησαν ουσιαστικά από τρεις σημαντικούς παράγοντες: τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν.
Οι οποίες, διόλου τυχαία, είναι οι τρεις κορυφαίες «υπαρξιακές απειλές» για την ηγεμονική εξουσία των ΗΠΑ.
Στις 10 το βράδυ της περασμένης Κυριακής (19/5) στη Μόσχα, ο Ρώσος Πρόεδρος Vladimir Putin κάλεσε τον πρεσβευτή του Ιράν στη Μόσχα, Kazem Jalali, να βρεθεί στο τραπέζι σε μια έκτακτη συνάντηση με την αφρόκρεμα της Ρωσικής Ομάδας Άμυνας.
Αυτή η πρόσκληση ξεπέρασε πολύ τις μυωπικές εικασίες των μέσων ενημέρωσης σχετικά με το εάν ο πρόωρος θάνατος του Ιρανού προέδρου οφειλόταν σε «τυχαίο δυστύχημα» ή σε πράξη δολιοφθοράς.
Προήλθε από τους καρπούς της ακούραστης εργασίας του Raisi για να τοποθετήσει το Ιράν ως ένα έθνος με προσανατολισμό προς ανατολάς, σφυρηλατώντας με τόλμη στρατηγικές συμμαχίες με τις μεγάλες δυνάμεις της Ασίας ενώ αναδιαμόρφωσε τις σχέσεις της Τεχεράνης με τους προηγούμενους περιφερειακούς εχθρούς.
H πορεία προς την ευρασιατική ολοκλήρωση
Επιστροφή σε εκείνο το κυριακάτικο βραδινό τραπέζι στη Μόσχα. Όλοι ήταν εκεί – από τον υπουργό Άμυνας Andrei Belousov και τον Γραμματέα του Συμβουλίου Ασφαλείας Sergei Shoigu μέχρι τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Valery Gerasimov, τον Υπουργό Έκτακτης Ανάγκης Aleksandr Kurenkov και τον Ειδικό σύμβουλο του Προέδρου, , Igor Levitin..
Το βασικό μήνυμα που εκπέμφθηκε ήταν ότι η Μόσχα έχει τη στήριξη της Τεχεράνης.
Και η Ρωσία υποστηρίζει πλήρως τη σταθερότητα και τη συνέχεια της διακυβέρνησης στο Ιράν, η οποία είναι ήδη πλήρως εγγυημένη από το σύνταγμα του Ιράν και τα λεπτομερή ενδεχόμενα για ειρηνική μετάβαση της εξουσίας ακόμη και κάτω από ασυνήθιστες συνθήκες.
Καθώς τώρα βρισκόμαστε στο μέσον ενός ολοκληρωτικού υβριδικού πολέμου – στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, τα τρία κράτη που διαμορφώνουν ένα νέο σύστημα διεθνών σχέσεων δεν θα μπορούσαν να είναι πιο προφανή.
Ρωσία-Ιράν-Κίνα (RIC) είναι ήδη διασυνδεδεμένες μέσω διμερών, ολοκληρωμένων στρατηγικών εταιρικών σχέσεων.
Είναι μέλη τόσο των BRICS όσο και του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) και ο κινούνται με στόχο να εκπροσωπήσουν ολόκληρη η Παγκόσμια Πλειοψηφία, όπως συνομολογήθηκε στην κρίσιμη σύνοδο κορυφής του Putin με τον Κινέζο Πρόεδρο Xi Jinping στο Πεκίνο την περασμένη εβδομάδα.
Εν ολίγοις, καμία από τις τρεις ασιατικές δυνάμεις δεν θα επιτρέψει στους άλλους εταίρους να αποσταθεροποιηθούν από τους….συνήθεις υπόπτους.
Η διπλωματική κληρονομία
Ο εκλιπών Πρόεδρος Raisi και ο κορυφαίος διπλωμάτης του, ο υπουργός Εξωτερικών Hossein Amir-Abdollahian, αφήνουν μια ιστορική κληρονομιά.
Υπό την ηγεσία τους, το Ιράν έγινε μέλος των BRICS, πλήρες μέλος του SCO και σημαντικός ενδιαφερόμενος στην Οικονομική Ένωση της Ευρασίας (EAEU).
Αυτές είναι οι τρεις βασικοί πολυμερείς οργανισμοί που διαμορφώνουν το δρόμο προς την πολυπολικότητα.
Η νέα διπλωματική προσπάθεια του Ιράν έφτασε σε βασικούς Άραβες και Αφρικανούς παίκτες, από τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και την Αίγυπτο μέχρι τη Λιβύη, το Σουδάν και το Τζιμπουτί.
Η Τεχεράνη, για πρώτη φορά, διεξήγαγε μια εξελιγμένη, μεγάλης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση κατά του Ισραήλ, εκτοξεύοντας ένα μπαράζ από drones και πυραύλους από το έδαφος του Ιράν.
Οι σχέσεις Ιράν-Ρωσίας ανέβηκαν στο επόμενο επίπεδο στην εμπορική και στρατιωτικοπολιτική συνεργασία.
Πριν από δύο χρόνια, ο Putin και ο Raisi συμφώνησαν σε μια συνολική διμερή συνθήκη.
Το προσχέδιο του βασικού κειμένου της συμφωνίας είναι τώρα έτοιμο και θα υπογραφεί από τον επόμενο πρόεδρο του Ιράν, επεκτείνοντας τη συνεργασία ακόμη περισσότερο.
Σύμφωνα με ένα μέλος μιας ιρανικής αντιπροσωπείας πέρυσι στη Μόσχα, όταν οι Ρώσοι ρωτήθηκαν τι θα μπορούσε να είναι στο τραπέζι, απάντησαν: «Μπορείτε να μας ρωτήσετε οτιδήποτε» – και αντιστρόφως .
Έτσι, όλες οι αλληλένδετες αποκλίσεις της στρατηγικής μετατόπισης του Raisi με τον τίτλο «Look East» σε συνδυασμό με την προηγούμενη «στροφή στην Ασία» της Ρωσίας υλοποιούνται από τη Μόσχα και την Τεχεράνη.
Το Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών της SCO συνέρχεται αυτήν την Τρίτη και την Τετάρτη (28-28/5) στην Αστάνα, προετοιμάζοντας τη σύνοδο κορυφής του Ιουλίου, όταν η Λευκορωσία θα γίνει πλήρες μέλος.
Το σημαντικότερο είναι ότι το υπουργικό συμβούλιο της Σαουδικής Αραβίας ενέκρινε επίσης την απόφαση να ενταχθεί το Ριάντ, πιθανώς το επόμενο έτος.
Η συνέχεια της διακυβέρνησης του Ιράν θα εκπροσωπείται πλήρως στην Αστάνα μέσω του προσωρινού υπουργού Εξωτερικών Ali Bagheri Kani, , ο οποίος ήταν ο νούμερο δύο του Amir-Abdollahian.
Είναι βέβαιο ότι θα μπει αμέσως στη μάχη μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας Sergey Lavrov και τον Κινέζο ομόλογό του Wang Yi για να συζητήσουν τη πολυεπίπεδη συνεργασία που χρειάζεται για τη διαμόρφωση μιας πολυπολυπολικής διεθνούς τάξης.
Μια ιστορική κοινή δήλωση και ο οδικός χάρτης
Ο γενικός χάρτης του τι συνεπάγεται ένα νέο διεθνές σύστημα αποκαλύφθηκε στη διάσκεψη κορυφής Putin, μέσω μιας εκπληκτικής κοινής δήλωσης 10 σημείων που αντιστοιχούν στα αντίσοιχα κεφάλαια, έκτασης 12.000 λέξεων, με τη «συνεργασία» να εμφανίζεται τουλάχιστον 130 φορές.
Αυτό το έγγραφο μπορεί σωστά να ερμηνευτεί ως το κοινό μανιφέστο που ανατινάζει συνολικά την τεχνητή «διεθνή τάξη βασισμένη σε κανόνες» της Ουάσιγκτον.
Αυτή η ενότητα ξεχωρίζει ιδιαίτερα:
Όλες οι χώρες έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν ανεξάρτητα τα αναπτυξιακά τους μοντέλα και τα πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά τους συστήματα με βάση τις εθνικές τους συνθήκες και τη βούληση των ανθρώπων, να αντιτίθενται στην ανάμειξη στις εσωτερικές υποθέσεις κυρίαρχων χωρών, να αντιτίθενται στις μονομερείς κυρώσεις και στη «μακροπρόθεσμη δικαιοδοσία» χωρίς διεθνή βάση νόμου ή την άδεια του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και αντιτίθενται στη χάραξη ιδεολογικών γραμμών.
Και οι δύο πλευρές τόνισαν ότι η νεοαποικιοκρατία και ο ηγεμονισμός είναι εντελώς αντίθετοι με την τάση των καιρών και ζήτησαν ισότιμο διάλογο, ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων και προώθηση των ανταλλαγών και της αμοιβαίας μάθησης μεταξύ των πολιτισμών.
Το Ιράν, στο οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις…. μέχρι θανάτου για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, μαθαίνει τώρα απευθείας από την Κίνα και τη Ρωσία για τις προσπάθειές τους να καταστρέψουν τις αφηγήσεις «αποσύνδεσης», καθώς και τις επιπτώσεις ενός τσουνάμι των δυτικών κυρώσεων στη Ρωσία.
Για παράδειγμα, μια σειρά από σιδηροδρομικούς διαδρόμους Κίνας- Ευρώπης χρησιμοποιείται πλέον κυρίως για τη μεταφορά κινεζικών αγαθών στην Κεντρική Ασία και την επανεξαγωγή τους στη Ρωσία.
Ωστόσο, εν μέσω αυτής της άνθησης του εμπορίου, υπάρχει και διαφοροποίηση στο επίπεδο των logistics – οι εφοδιαστικές αλυσίδες αναδιατάσσονται ως να ενισχύσουν τις νέες διαδρομε΄ς του εμπορίου που ενισχύουν την οικονομική ολοκλήρωση.
Σχεδόν κάθε ευρωπαϊκό λιμάνι αρνείται να χειριστεί οποιεσδήποτε αποστολές από ή προς τη Ρωσία.
Και τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ρωσίας συνεχίζουν να έχουν προβλήματα: το Βλαδιβοστόκ δεν έχει χωρητικότητα για μεγάλα φορτηγά πλοία, ενώ η Αγία Πετρούπολη είναι πολύ μακριά από την Κίνα.
Έτσι, το Κεφάλαιο 3 της κοινής δήλωσης Ρωσίας-Κίνας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη «συνεργασία λιμένων και δικτύων μεταφορών, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης περισσότερων διαδρομών της εφοδιαστικής αλυσίδας» και στην εμβάθυνση της οικονομικής συνεργασίας, «συμπεριλαμβανομένης της αύξησης του μεριδίου του τοπικού νομίσματος στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες» και στην αύξηση της βιομηχανικής συνεργασίας , «συμπεριλαμβανομένων στρατηγικών τομέων όπως η κατασκευή αυτοκινήτων και σκαφών, η τήξη μετάλλων και τα χημικά».
Όλα αυτά ισχύουν και για τη συνεργασία Ρωσίας-Ιράν, για παράδειγμα, για τον εξορθολογισμό του Διεθνούς Μεταφορικού Διαδρόμου Βορρά-Νότου (INSTC), ειδικά από το Αστραχάν στην Κασπία προς τα ιρανικά λιμάνια και στη συνέχεια μέχρι τον Περσικό Κόλπο.
Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Bagheri Kani είχε προηγουμένως παρατηρήσει ότι χάρη στην «εξαιρετική γεωπολιτική θέση» του Ιράν που φτάνει στη Δυτική Ασία, τον Περσικό Κόλπο, την περιοχή της Κασπίας Θάλασσας και την ευρύτερη Ευρασία, το Ιράν μπορεί να συμβάλει στην «οικονομική ανάπτυξη και δυναμική» όλων των περιφερειακών παραγόντων. .
Η επίσκεψη του Putin στην Κίνα την περασμένη εβδομάδα περιελάμβανε μια επίσκεψη στη βορειοανατολική δύναμη του Harbin – η οποία έχει ισχυρούς γεωγραφικούς/ιστορικούς δεσμούς με τη Ρωσία.
Μια γιγάντια εμπορική έκθεση Κίνας-Ρωσίας προσέλκυσε πάνω από 5.000 εταιρείες.
Δεν είναι τραβηγμένο να φανταστεί κανείς μια εξίσου επιτυχημένη έκθεση Ρωσίας – Ιράν σε ένα λιμάνι της Κασπίας.
Τα κρίσιμα για τις ρωσικές εξαγωγές λιμάνια του Ιράν
Το προμηθεϊκό project
Αυτό που συνδέει τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν είναι, πρώτα και κύρια, ένα αναδυόμενο διεθνές πλαίσιο που σχεδιάστηκε από κυρίαρχα κράτη.
Ο μοιραίος θάνατος του προέδρου Raisi δεν θα αλλάξει στο ελάχιστο τη μεγάλη εικόνα.
Βρισκόμαστε στη μέση μιας μακράς διαδικασίας ενάντια σε ένα περιβάλλον που για δεκαετίες εξαρτάται από τον πόνο και τον φόβο.
Η διαδικασία έχει κερδίσει τεράστια δυαμική τα τελευταία χρόνια, ξεκινώντας με την επίσημη έναρξη των New Silk Roads το 2013.
Οι Νέοι Δρόμοι του Μεταξιού και η Πρωτοβουλία Belt and Road (BRI) είναι ένα Promethean project που είναι τόσο γεωπολιτικό όσο και γεωοικονομικό.
Παράλληλα ήρθε η σταδιακή διεύρυνση του ρόλου του SCO ως μηχανισμού οικονομικής συνεργασίας.
Για άλλη μια φορά, το Ιράν είναι κορυφαίο μέλος των BRI, SCO και BRICS.
Μετά το πραξικόπημα του Maidan της Ουκρανίας το 2014, η στρατηγική συνεργασία Ρωσίας-Κίνας άρχισε πραγματικά να ανεβάζει ταχύτητα.
Σύντομα, είχαμε επίσης το Ιράν να πουλάει σχεδόν όλη την παραγωγή πετρελαίου του στην Κίνα και να βρίσκεται υπό την προστασία της κινεζικής πυρηνικής «ομπρέλας».
Μετά είχαμε την «αυτοκρατορία» να ταπεινώνεται στο Αφγανιστάν.
Και η Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση (SMO) στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Και η επέκταση των BRICS σε πρώην δυτικά εδάφη στον Παγκόσμιο Νότο.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του την Άνοιξη του 2023 στη Μόσχα, ο Xi δήλωσε στον Putin ότι θα λάβουν χώρα «αλλαγές που δεν έχουν καταγραφεί σε εκατό χρόνια» και ότι και οι δύο θα πρέπει να βρίσκονται στο τιμόνι αυτών των αναπόφευκτων αλλαγών.
Αυτό ακριβώς ήταν το επίκεντρο των συζητήσεών τους την περασμένη εβδομάδα στο Πεκίνο.
Ο ιρανικός βομβαρδισμός υπερπροστατευμένου ισραηλινού εδάφους με απίστευτη ακρίβεια – ως απάντηση σε μια τρομοκρατική επίθεση στο διπλωματικό του προξενείο σε τρίτη χώρα – έστειλε ένα κρυστάλλινο μήνυμα που άλλαξε το παιχνίδι, πλήρως κατανοητό από την Παγκόσμια Πλειοψηφία: τη δύναμη του Ηγεμόνα στη Δυτική Ασία φτάνει στο τέλος της.
Η απώλεια του αυτή είναι ανάθεμα για την αμερικανική γεωπολιτική κυριαρχία .
Νέα κατεύθυνση
Η Ιστορία, ωστόσο, δείχνει να κινείται προς μια νέα κατεύθυνση – προς την Κίνα, τη Ρωσία και το Ιράν
Συνοπτικά, αυτές οι τρεις δυνάμεις έχουν το τεχνοκρατικό επίπεδο, την πολιτική βούληση, τη δημιουργικότητα, τις οργανωτικές δεξιότητες, το όραμα και τα εργαλεία επιβολής της ισχύος του για να πραγματοποιήσουν ένα αληθινό προμηθεϊκό έργο.
Μπορεί να ακούγεται σαν θαύμα, αλλά η παρούσα ηγεσία και στα τρία κράτη μοιράζεται αυτήν την κοινή αντίληψη και προσπάθεια.
Για παράδειγμα, τι θα μπορούσε να είναι πιο δελεαστικό από την πιθανότητα ο πρώην διαπραγματευτής για τα πυρηνικά Saeed Jalili ως ο επόμενος πρόεδρος του Ιράν να συμμετάσχει στον νέο υπουργό Εξωτερικών Ali Bagheri Kani;
Στο παρελθόν, ο Jalili είχε χαρακτηριστεί ως πολύ «σκληροπυρηνικός» από τους δυτικούς αλλά ποιος νοιάζεται….
Μετά τη μεγάλη στροφή του Raisi προς τα ανατολικά και προς την κατεύθυνση ενός πολυπολικού κόσμου από την άστοχη, αποτυχημένη στοφή προς τη Δύση του πρώην Ιρανού «μεταρρυθμιστή» Προέδρου Hassan Rouhani ο Jalili μπορεί να είναι απλώς το έναυσμα για την επόμενη ιστορική περίοδο του Ιράν.
Το κρίσιμο συμπλήρωμα στο δίδυμο Xi-Putin που θα ανατρέψει την αμερικανική ηγεμονία.
