Μπορεί να συνυπάρξουν η βούληση, η σκέψη, το συναίσθημα κλπ των ανθρώπων με τη μηχανή και τελικά οι άνθρωποι να κατευθύνονται από εκείνους που θα ελέγχουν τις μηχανές και θα τις οδηγούν προς επικερδή άλωση του ανθρώπινου είδους ;
Π.Λαφαζάνης
Ο 29χρονος Αμερικανός Νόλαντ Αρμπάου είναι εντελώς παράλυτος κάτω από τους ώμους εδώ και περίπου οκτώ χρόνια, μετά από ένα ατύχημα στη διάρκεια κατάδυσης.
Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο συμφώνησε να τοποθετηθεί στον εγκέφαλό του τον περασμένο Ιανουάριο ένα εμφύτευμα της εταιρείας Neuralink, που ανήκει στον Ελον Μασκ.
Η επέμβαση ήταν επιτυχής και σχεδόν πριν από μια εβδομάδα η Neuralink έδειξε για πρώτη φορά πώς ο Νόλαντ μπορεί να χρησιμοποιήσει το «βιοτσιπάκι» που ονομάζεται “Telepathy”. Ενα βίντεο τον έδειξε να παίζει (ψηφιακό) σκάκι με έναν υπάλληλο της Neuralink, κουνώντας τον κέρσορα αποκλειστικά με τη δύναμη των σκέψεών του.
Με το εμφύτευμα της Neuralink ο Νόλαντ μπόρεσε να παίζει ψηφιακά παιγνίδια, όπως το Civilization όλη τη νύχτα. «Η επέμβαση ήταν εξαιρετικά εύκολη», λέει στο βίντεο ο Νόλαντ για την εμφύτευση του τσιπ. «Βγήκα από το νοσοκομείο κυριολεκτικά μια μέρα αργότερα. Υπάρχουν ακόμη πολλά να κάνω, αλλά έχουν ήδη αλλάξει τη ζωή μου», είπε ο πρώτος ασθενής της Neuralink.«Δεν θέλω οι άνθρωποι να πιστεύουν ότι αυτό είναι το τέλος του ταξιδιού».
Ο Ελον Μασκ έσπευσε φυσικά να ανακοινώσει τα νέα στο ιδιόκτητο X, πρώην Twitter. «Για πρώτη φορά, ένα τσιπ από την εταιρεία «Neuralink» εμφυτεύτηκε στον εγκέφαλο ενός ατόμου» έγραψε ο Έλον Μασκ, ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στη γη.
Λειτουργία smartphone με τη σκέψη
Ο Ελον Μασκ λέει πως θέλει να φέρει επανάσταση στον κόσμο των διεπαφών εγκεφάλου-υπολογιστή με το Neuralink – όπως έχει ήδη κάνει με άλλες βιομηχανίες. Μια λειτουργία smartphone με τη σκέψη: Θέλει να το κάνει αυτό δυνατό με ένα τσιπ εγκεφάλου. Η Neuralink ελπίζει να χρησιμοποιήσει ένα τσιπ εγκεφάλου για τη θεραπεία πολύπλοκων νευρολογικών ασθενειών: άνοια, τύφλωση, κατάθλιψη, Πάρκινσον και σχιζοφρένεια, για να αναφέρουμε μερικές. Οπως έγραψε ο Μασκ στο Χ , το Telepathy δίνει τη δυνατότητα να ελέγχετε ένα κινητό τηλέφωνο ή έναν υπολογιστή με τις σκέψεις σας. «Φανταστείτε αν ο Στίβεν Χόκινγκ θα μπορούσε να επικοινωνήσει πιο γρήγορα από έναν ταχύτατο δακτυλογράφο», έγραψε στο Χ.
Μπορείτε να σκεφτείτε ό,τι θέλετε για τον Μασκ, αλλά πάντα τα καταφέρνει σε ένα πράγμα: κάνει πρωτοσέλιδα. Η αμφιλεγόμενη εξαγορά του Twitter, οι εντυπωσιακοί πύραυλοι Starship, η αυτοβιογραφία του – ο Μασκ καταφέρνει πάντα να κάνει τον κόσμο να μιλάει για αυτόν. Ακόμη κι αν κάποιοι τον επικρίνουν ότι ταλαντεύεται πάντα μεταξύ ιδιοφυΐας και τρέλας. Τώρα ο πρώτος ασθενής του είναι ζωντανός με ένα τσιπάκι στο κεφάλι του.
Πόσο ασφαλής είναι η τεχνολογία;
Πόσο ασφαλής και καινοτόμος είναι η τεχνολογία; Και πόσο ρεαλιστικός είναι ο δηλωμένος στόχος του Μασκ για τη συγχώνευση ανθρώπων και μηχανών; Για πολλούς αυτό είναι φρίκη. Για άλλους είναι μόνο η αρχή του ταξιδιού.
Ο Κίπ Λούντβιχ, ειδικός στη βιοϊατρική και πρώην διευθυντής προγράμματος στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, εμφανίστηκε επιφυλακτικός μετά την παρουσίαση. Αυτό που έχει δείξει η Neuralink «δεν είναι μια ξεκάθαρη ανακάλυψη σε σύγκριση με ό,τι έχουν δείξει άλλοι μέχρι τώρα, αλλά είναι σίγουρα μια καλή αφετηρία», είπε.
Ένα τσιπ που εισάγεται στον εγκέφαλο -είναι αυτονόητο ότι οι ειδικοί θα ανησυχούν για μια τέτοια επέμβαση. Κάθε εγκεφαλική επέμβαση εγκυμονεί κινδύνους: από αιμορραγία έως μόνιμη νευρολογική βλάβη που επηρεάζει τις κινητικές δεξιότητες και την ικανότητα ομιλίας.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ αρχικά ανησυχούσε ότι η μπαταρία λιθίου θα αποτύγχανε και θα προκαλούσε βλάβη στον εγκέφαλο. Ο FDA φοβόταν επίσης ότι το τσιπ δεν θα μπορούσε να αφαιρεθεί σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης χωρίς να καταστρέψει τον εγκεφαλικό ιστό. Το 2022, η FDA είχε απορρίψει μάλιστα την πρώτη αίτηση της Neuralink για έγκριση για δοκιμές σε ανθρώπους.
Δεν είναι ακόμα εντελώς σαφές γιατί ο FDA άλλαξε τελικά γνώμη τον Μάιο του 2023. Από τότε, η εταιρεία του Μασκ έχει τη δυνατότητα να δοκιμάσει το τσιπ σε πρόθυμους ανθρώπους. Προφανώς η Neuralink πρέπει να έχει ξεπεράσει μια σειρά από εμπόδια για να εγκριθεί η αίτηση.
Εταιρείες όπως η BlackRock και η Synchron έχουν ήδη αποδείξει ότι οι παράλυτοι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα εμφυτεύματα τους για τον έλεγχο ηλεκτρονικών συσκευών, είπε ο Λούντβιχ. «Το γεγονός όμως ότι ο ασθενής με Neuralink μπορεί πλέον να επικοινωνεί με έναν υπολογιστή με τρόπο που δεν μπορούσε πριν την εμφύτευση, είναι μια θετική εξέλιξη. Αλλά το τσιπάκι δεν έχει μπει πολύ καιρό πριν, και τόσο η εταιρεία όσο και ο ασθενής έχουν ακόμα πολλά να μάθουν».
Η Neuralink αναφέρει ότι τα εμφυτεύματά της στο μέλλον, θα βοηθήσουν άτομα με νευρολογικές ασθένειες όπως το Πάρκινσον ή η αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS) να ανακτήσουν την κινητικότητα. Για δοκιμαστικούς σκοπούς, η Neuralink είχε ήδη τοποθετήσει το εμφύτευμα σε έναν μακάκο, ο οποίος μπορούσε να παίξει το βιντεοπαιχνίδι «Pong» χωρίς joystick, ποντίκι ή πληκτρολόγιο. Οι επιθεωρητές από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) επέκριναν πάντως τους ποιοτικούς ελέγχους της Neuralink για δοκιμές σε ζώα.
Το αμερικανικό περιοδικό Wired ανέφερε τον Σεπτέμβριο ότι ορισμένοι πίθηκοι υπέστησαν σημαντικές βλάβες, όπως εγκεφαλικό οίδημα και παράλυση, ως αποτέλεσμα των δοκιμών. Όλοι οι πίθηκοι υποβλήθηκαν σε ευθανασία κατά τη διάρκεια των δοκιμών, όπως προέκυψε από κτηνιατρικά αρχεία και δημόσια έγγραφα.
Αμερικανοί βουλευτές κάλεσαν μάλιστα στη συνέχεια την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) να ξεκινήσει έρευνα, κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμη. Ο Μασκ ισχυρίστηκε ότι οι πίθηκοι ήταν άρρωστοι στο τελικό στάδιο και δεν πέθαναν από το τσιπ.
Τι είναι η Neuralink;
Ο Έλον Μασκ ίδρυσε την εταιρεία Neuralink το 2016 μαζί με επτά ερευνητές και μηχανικούς. Η Neuralink θέλει να δημιουργήσει μια διαδρομή επικοινωνίας μεταξύ των υπολογιστών και του ανθρώπινου εγκεφάλου. Η τεχνολογία ονομάζεται Brain Computer Interface (BCI). Ένα τσιπ εγκεφάλου θα πρέπει να καθιστά δυνατή την ανάγνωση της σκέψης και έτσι τον έλεγχο των υπολογιστών – χωρίς να χρειάζονται τα χέρια.
Το τσιπ εισάγεται χειρουργικά στον εγκέφαλο του ασθενούς. Ένα ειδικό ρομπότ συνδέει τα εξαιρετικά λεπτά ηλεκτρόδια του εμφυτεύματος απευθείας με τον εγκεφαλικό ιστό. Το τσιπ έχει μέγεθος περίπου ενός κέρματος του ενός ευρώ και τροφοδοτείται από μια μπαταρία λιθίου που μπορεί να φορτιστεί ασύρματα. Αποτελείται από συνολικά 1024 ηλεκτρόδια προσαρτημένα σε πολύ λεπτά νήματα.
Στον εγκέφαλο, το εμφύτευμα του Neuralink παρακολουθεί τις δραστηριότητες χιλιάδων νευρώνων. Ο στόχος είναι το τσιπ να στέλνει συγκεκριμένες εντολές σε τερματικές συσκευές, όπως smartphone, χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες που συλλέγονται σχετικά με τη νευρική δραστηριότητα.
«Κατάσκοπος» στον εγκέφαλο;
Το αν η Neuralink θα πετύχει με το τσιπ της μπορεί να κριθεί μόνο σε λίγα χρόνια ,το νωρίτερο. Η κλινική μελέτη για το εμφύτευμα έχει σχεδιαστεί να διαρκέσει έξι χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Neuralink θα το δοκιμάσει πιθανότατα και σε άλλους συμμετέχοντες στη μελέτη. Η Neuralink ήταν μέχρι στιγμής πολύ απρόθυμη να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την τεχνολογία και την προσέγγιση των δοκιμών. Ωστόσο, εάν η εταιρεία θέλει έγκριση για εμπορική χρήση, τα αποτελέσματα της μελέτης – συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων – πρέπει να αξιολογηθούν επιστημονικά
Πολλοί ειδικοί στη νευροηθική ήδη προειδοποιούν ότι το τελευταίο προπύργιο της ιδιωτικής ζωής απειλείται: το ίδιο το ανθρώπινο μυαλό!
