Η κυβέρνηση συντηρεί και τρέφει την ακρίβεια!
Σε υψηλά επίπεδα θα συνεχίσουν να κινούνται οι τιμές στα βασικά καταναλωτικά αγαθά που αγοράζουμε από τα σούπερ-μάρκετ. Αυτό ανέφερε σε σχετικό ερώτημα του Capital ο γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, στο περιθώριο παρουσίασης της τέταρτης έκθεσης του ΙΟΒΕ για το 2023 που αφορά την ελληνική οικονομία. Ο ίδιος σημείωσε ότι στα τρόφιμα και τα λοιπά ταχυκίνητα αγαθά που πωλούνται στα σούπερ-μάρκετ υπήρξε ταχεία ανατίμηση το προηγούμενο διάστημα. Η αύξηση των τιμών φαίνεται πλέον να επιβραδύνεται, όπως ανέφερε, καθότι οι τιμές εξαρτώνται από το υψηλό κόστος παραγωγής που πυροδοτήθηκε το προηγούμενο διάστημα. Ο κ. Βέττας πρόσθεσε, πάντως, ότι “δεν είναι εύκολο να έχουμε αντιστροφή των τάσεων με αρνητικό πληθωρισμό σε αυτόν τον κλάδο. Θα μειώνεται ο πληθωρισμός, αλλά οι τιμές θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ψηλά οι τιμές
Κατά τα λεγόμενά του, παρά την αύξηση των τιμών, παρατηρείται το τελευταίο διάστημα μεγάλη ανελαστικότητα στον τομέα της κατανάλωσης, υπό την έννοια ότι τα σούπερ-μάρκετ δεν είδαν να μειώνεται ο όγκος πωλήσεών τους στη διάρκεια του 2023 και, επομένως, δεν μπήκαν στη διαδικασία να αναθεωρήσουν την τιμολογιακή τους πολιτική με μειώσεις τιμών.
“Έτσι, στον βαθμό που οι πωλητές δεν νιώθουν ότι χάνουν πωλήσεις, δεν μπορεί να είναι κανείς αισιόδοξος ότι θα υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών. Επιπλέον, οι τιμές συνεχίζουν την ανηφόρα παρά την πίεση που υφίστανται τα νοικοκυριά, διότι υπάρχουν μέρη της οικονομίας όπου τα εισοδήματα δεν καταγράφονται, είναι μαύρα και καταναλώνονται εύκολα. Αυτή η κατανάλωση στηρίζει τις τιμές, με αποτέλεσμα να υποφέρει και το υπόλοιπο κομμάτι της οικονομίας. Συν τοις άλλοις, όσο πιο ισχυρή παραγωγική βάση και ανταγωνισμό διαθέτουμε, τόσο πιο βραχυχρόνιες θα είναι αυτές οι ανισορροπίες”.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Βέττας στάθηκε στο γεγονός ότι η ιδιωτική ετικέτα παραμένει ακόμη σε χαμηλά επίπεδα διείσδυσης στην Ελλάδα, παρά την αύξηση που έχει γνωρίσει την τελευταία διετία, κάτι που αποτελεί ένδειξη ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε ταχεία αποκλιμάκωση των τιμών.
Στο 8,7% οι ανατιμήσεις
Θυμίζουμε ότι, με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία μετρήσεων της NielsenIQ για το σύνολο του 2023, παρουσιάστηκε σημαντική διψήφια αύξηση των τιμών κατά τους πρώτους έξι μήνες της περσινής χρονιάς, ενώ κατά το δεύτερο μισό του έτους παρουσιάστηκε αποκλιμάκωση στις πληθωριστικές πιέσεις, με αντίστοιχη τόνωση των όγκων και της κατανάλωσης. Συνολικά για το 2023 τα ταχυκίνητα καταναλωτικά προϊόντα αύξησαν τις πωλήσεις τους σε αξία κατά 9,1%, ενώ αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι, ενώ οι τιμές αυξήθηκαν με την ίδια ένταση, όπως και το 2022 (+8,7%), η ζήτηση δεν μειώθηκε, αλλά παρουσίασε οριακή αύξηση κατά 0,4%. Ταυτόχρονα, θετική τάση κατά 8,9% παρουσίασε ο τζίρος του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, με τις πληθωριστικές πιέσεις να αποτελούν τον σχεδόν αποκλειστικό μοχλό ανάπτυξης του κλάδου.
Εξετάζοντας τις επιμέρους μεγάλες κατηγορίες των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων, τα τρόφιμα και ποτά παρουσίασαν θετική τάση, με αύξηση πωλήσεων κατά 9%, με τη ζήτηση να παραμένει αμετάβλητη σε σχέση με το 2022. Την ίδια ακριβώς αυξητική τάση παρουσίασαν και οι κατηγορίες που αφορούν τα προϊόντα προσωπικής περιποίησης, με τη διαφορά ότι η πιο μετριοπαθής αύξηση των τιμών στα εν λόγω αγαθά τόνωσε την κατανάλωση αυτών των κατηγοριών. Την πιο υψηλή, ωστόσο, αύξηση πωλήσεων σε αξία τη σημείωσαν τα προϊόντα οικιακής χρήσης στο σύνολό τους, με τις πωλήσεις τους σε τεμάχια να αυξάνονται επίσης, κατά 0,8%.
Ηλεκτρονικό εμπόριο
Ενδεικτική του ευρύτερου κλίματος είναι και η αποτύπωση της Convert Group για τον πληθωρισμό στα ηλεκτρονικά σούπερ-μάρκετ των μεγάλων αλυσίδων σούπερ-μάρκετ. Η εταιρεία συνέκρινε πάνω από 38.000 κωδικούς προϊόντων που πωλούνταν το 2022 και 2023 και εντόπισε ότι στο 14% αυτών αυξήθηκαν οι τιμές πώλησεων πάνω από 20% το 2023. Από πλευράς κατηγοριών, οι υψηλότερες ανατιμήσεις του 2023 σημειώθηκαν στα απορρυπαντικά ρούχων με 19%, στη ζάχαρη με 18%, στα αναψυκτικά με 17%. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, υπήρχαν και κατηγορίες προϊόντων όπου σημειώθηκαν υποτιμήσεις το 2023, όπως αυτή του βουτύρου και της μαργαρίνης με 8% και της φροντίδας βρεφικού δέρματος με 7%.
Το περιβάλλον της οικονομίας
Συνολικά, πάντως, η ελληνική οικονομία μετά το τρίτο πρόγραμμα στήριξης οδηγείται, σύμφωνα με τον κ. Βέττα, σε μια κανονικότητα και κλείνει πληγές που είχαν προκαλέσει τα προγράμματα στήριξης των περασμένων ετών. Αναφερόμενος στις κυριότερες τάσεις, ο επικεφαλής του ΙΟΒΕ σημείωσε ότι είναι θετικές, με το ελληνικό ΑΕΠ να τρέχει ταχύτερα από την Ευρώπη και να συνοδεύεται από μείωση της ανεργίας, σταθερή αλλά αργή κάλυψη του επενδυτικού κενού, και τόνισε ότι η εμπιστοσύνη στη χώρα επιστρέφει σε συνέχεια της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας έπειτα από 13 χρόνια εκτός αυτής. Σημείωσε επίσης ότι ο τουρισμός έχει ανακάμψει μετά την πανδημία, τα ακίνητα που είχαν βρεθεί σχεδόν στο “μηδέν” επίσης κινούνται έντονα, γεγονός που αντανακλά ξένες επενδύσεις αλλά και εγχώρια αποταμίευση που επιστρέφει στην κατοικία. Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις κινούνται θετικά. Εκτίμησε ότι οι παραπάνω τάσεις θα συνεχιστούν και το 2024.
Για το 2024 το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι θα επέλθει ανάπτυξη 2,4% (από 2,2% το 2023), η ιδιωτική κατανάλωση θα είναι αυξημένη κατά 1,3% και η δημόσια κατανάλωση μειωμένη κατά 0,8%. Εκτιμά επίσης αύξηση των πάγιων επενδύσεων κατά 10,8%, αύξηση των εξαγωγών κατά 2,6%, αύξηση των εισαγωγών κατά 2,2%, με τον πληθωρισμό να υπολογίζει ότι θα κινηθεί φέτος στο 2,8%, από 4,2% που είναι η εκτίμηση για το σύνολο του 2023.