Αυξανόμενες βαίνουν οι αφίξεις στους καλοκαιρινούς προορισμούς καθώς η σεζόν φτάνει στο απόγειό της. Την ίδια στιγμή βέβαια και παρότι το 2023 έχει κατακτήσει την εξισορρόπηση των τουριστικών μεγεθών του με το 2019, το μεγάλο στοίχημα μεταφέρεται για το 2024 και αφορά στην διατήρηση της ανοδικής αυτής πορείας.
Στους παράγοντες που θέλουν τη φετινή σεζόν να ξεπερνά – ελαφρά – τα μεγέθη του 2019, συγκαταλέγονται οι αεροπορικές αφίξεις, η απήχηση της χώρας σε ευρωπαϊκή και αμερικανική αγορά και η κρουαζιέρα.
Πάνω από το 2019 οι αεροπορικές αφίξεις
Να θυμίσουμε ότι σε επίπεδο αφίξεων οι ενδείξεις από το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας αλλά και από τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport, έχει το α’ εξάμηνο του έτους θετικό πρόσημο. Για την ακρίβεια κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους η επιβατική κίνηση στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών ανήλθε σε 12,07 εκατ., αυξημένη κατά 34,5% σε σύγκριση με το 2022, αλλά και κατά 7,2% σε σύγκριση με το 2019. Η άνοδος αφορά μάλιστα τόσο την εγχώρια, όσο και τη διεθνή επιβατική κίνηση, οι οποίες κινήθηκαν κατά 26,5% και 38,5% υψηλότερα από τα περσινά επίπεδα και κατά 9,8% και 6% υψηλότερα από το προπανδημικό 2019.
Αντίστοιχα με θετικό πρόσημο έκλεισε το α’ εξάμηνο και στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport, με την επιβατική κίνηση να καταγράφεται καλύτερη από το 2022 και ακόμα καλύτερα από το 2019. Συγκεκριμένα τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας το α’ εξάμηνο του έτους επισκέφτηκαν 11.778.498 επιβάτες έναντι 10.303.912 επιβατών του α’ εξαμήνου του 2022, παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 14,3% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.
Αυξημένη η κίνηση από Βρετανία και ΗΠΑ
Τους θετικούς οιωνούς ενισχύει και το γεγονός ότι στις βασικές χώρες που τροφοδοτούν με τουρίστες τους ελληνικούς προορισμούς συμπεριλαμβάνονται οι ΗΠΑ και η Βρετανία, αγορές με υψηλή μέση δαπάνη και μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής των επισκεπτών. Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας αεροπορικών δεδομένων Cirium, η χώρα μας καταγράφει αύξηση της τάξης του 33% στις πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο τον Ιούλιο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Το ποσοστό αύξησης μάλιστα είναι το δεύτερο υψηλότερο που καταγράφεται από την βρετανική αγορά, με το πρώτο να αφορά έναν από τους βασικούς ανταγωνιστές μας, την Τουρκία. Η προτίμηση των Βρετανών τουριστών για «διακοπές αλά ελληνικά» κρίνεται σημαντική αν συνυπολογίσει κανείς τα περσινά δεδομένα. Το 2022 οι Βρετανοί τουρίστες πέρασαν στην πρώτη θέση των αφίξεων με 4,48 εκατ., νούμερο αυξημένο κατά 28% σε σύγκριση με τα 3,5 εκατ. του 2019 ενώ αύξησαν κατά 22% τις δαπάνες τους – οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο διαμορφώθηκαν στα 3,12 δισ. ευρώ από τα 2,56 δισ. ευρώ του 2019.
Στην περίπτωση των Αμερικανών τουριστών, βάσει των στοιχείων της Τραπέζης της Ελλάδος, το πρώτο τετράμηνο του έτους οι αφίξεις παρατηρήθηκαν κατά 108,1% αυξημένες σε σχέση με πέρυσι ενώ οι 165 χιλ. Αμερικανοί ταξιδιώτες που έφτασαν στην χώρα μας άφησαν 93,9% περισσότερα απ’ ότι πέρυσι, ήτοι 138,1 εκατ. ευρώ. Επιπλέον το πρώτο τετράμηνο του έτους για το οποίο και υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, οι αφίξεις ήταν αυξημένες κατά 6,5% ενώ οι εισπράξεις ήταν αυξημένες κατά 23,3% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Ανοίγει πανιά η κρουαζιέρα
Με ούριο άνεμο πλέει φέτος και η κρουαζιέρα, με την χώρα μας να συγκαταλέγεται στους πιο δημοφιλείς προορισμούς για κρουαζιέρες πολυτελείας, σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης της Cruise Compete. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα, οι προγραμματισμένες αφίξεις των κρουαζιερόπλοιων στα διάφορα λιμάνια της χώρας είναι φέτος αυξημένες κατά 15% σε σχέση με το 2022, χρονιά κατά την οποία η κρουαζιέρα σημείωσε πολύ καλές επιδόσεις. Συγκεκριμένα, το 2022 τα ελληνικά λιμάνια προσέγγισαν 4.780 κρουαζιερόπλοια, κατά 20% περισσότερα από το 2019 ενώ οι επιβάτες ήταν 4,5 εκατομμύρια, περίπου 1 εκατ. λιγότεροι από το 2019.
Ενθαρρυντικό, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς που μίλησαν στο insider.gr, είναι και το γεγονός ότι έχουν επανέλθει διάφορες αγορές όπως η Πολωνική, η Γαλλική, η Ολλανδική και η Καναδική ενώ άλλες, όπως η αγορά του Ισραήλ, δείχνουν ιδιαίτερη δυναμική, με απευθείας πτήσεις, στο Ηράκλειο Κρήτης, στη Ρόδο, στη Θεσσαλονίκη και για πρώτη φορά στα Γιάννενα.
Πληθωρισμός, ακρίβεια και ανταγωνισμός περιορίζουν τις προσδοκίες
Τις θετικές προαναφερθείσες ενδείξεις βέβαια επισκιάζουν οι πληθωριστικές πιέσεις που περιορίζουν τη μέση δαπάνη των τουριστών, η υποχώρηση ορισμένων βασικών, για την χώρα, αγορών καθώς και ο ανταγωνισμός των γειτονικών περιοχών που αυξάνει αισθητά, χάρη στο συγκριτικό πλεονέκτημα των καλύτερων τιμών.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η τεχνητή ύφεση της Γερμανίας έχει ήδη αποτυπωθεί στις αφίξεις των Γερμανών τουριστών, όταν μάλιστα τα προηγούμενα χρόνια η Γερμανία αποτελούσε την πρώτη αγορά- τροφοδότη για τον ελληνικό τουρισμό. Παράλληλα οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις που περιόρισαν κατά πολύ το εισόδημα των Ευρωπαίων, έχουν μειώσει τη μέση δαπάνη ή τις ημέρες παραμονής των τουριστών στη χώρα. Σημειωτέον ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων που παρατηρήθηκε το πρώτο τετράμηνο του έτους, εδράζεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση κατά 30% της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης αφού η μέση δαπάνη ανά ταξίδι μειώθηκε κατά 8,4%. «Αν υποθέσουμε ότι πέρυσι είχαμε 100 αφίξεις με 7 διανεκτερεύσεις έκαστη, φέτος έχουμε 120 αφίξεις με 5 διανυκτερεύσεις έκαστη» ανέφερε παράγοντας του τουρισμού.
Επιπλέον, εξαιτίας του περιορισμού του διαθέσιμου εισοδήματος των τουριστών και των ανατιμήσεων που παρατηρούνται σε όλη την αλυσίδα αξίας του τουρισμού, οι επισκέπτες της χώρας φαίνεται να γυρίζουν την πλάτη σε Ιούλιο και Αύγουστο, με τους ξενοδόχους να επισημαίνουν ότι οι κρατήσεις για την υψηλή σεζόν κινούνται σε χαμηλότερα επίπεδα από τον Μάιο και τον Σεπτέμβριο.
Τέλος, τον προβληματισμό εντείνουν φέτος και οι ανταγωνιστές, όπως η γειτονική Τουρκία, η οποία διεκδικεί με αξιώσεις μερίδιο από τους Ευρωπαίους τουρίστες. Μετά και το άνοιγμα της γείτονος προς τη Δύση, το οποίο μένει να φανεί αν θα της στερήσει μέρος της ρωσικής αγοράς που μετά τον πόλεμο κατευθύνθηκε αποκλειστικά εκεί για διακοπές, παρατηρείται άνοδος των αφίξεων Ευρωπαίων τουριστών σε σχέση με τις προηγούμενες χρονιές. Συνθήκη που ευνοείται μάλιστα από τις πολύ καλύτερες τιμές που προσφέρει, εξαιτίας της υποτιμημένης τουρκικής λίρας. Επιχειρηματίας του κλάδου μάλιστα που ρωτήθηκε για τον ανταγωνισμό σημείωσε ότι και η Αίγυπτος επανήλθε δυναμικά στο τουριστικό παιχνίδι, με εντατική καμπάνια και έντονη παρουσία στις διάφορες εκθέσεις. «Ειδικά στην περίπτωση της Τουρκίας, αυτή τη στιγμή εντοπίζονται τιμές 30% με 40% χαμηλότερες, κυρίως στις πολυτελείς υπηρεσίες, γι’ αυτό και βλέπουμε μια κάμψη στα ελληνικά «πεντάστερα» επεσήμανε παράγοντας της τουριστικής αγοράς στο insider.gr. Σε αυτή τη συνθήκη ωστόσο δεν εντάσσεται η πτώση που παρατηρείται στις αφίξεις των δύο δημοφιλέστερων ελληνικών προορισμών (Μύκονος και Σαντορίνη), οι αφίξεις του Ιουνίου στις οποίες ήταν οι μόνες που παρουσίασαν αρνητικό πρόσημο σε σχέση με πέρυσι.
Επιστροφή στο 2019
Σε αυτό το πλαίσιο, η επίτευξη των μεγεθών του 2019 θεωρείται βεβαία, όχι όμως και η θεαματική υπέρβασή τους, εκτίμηση που κυριαρχούσε τους πρώτους μήνες του 2023. «Η φετινή τουριστική χρονιά θα φτάσει τα επίπεδα του 2019 και ενδέχεται να κινηθεί λίγο καλύτερα» εκτίμησε την εβδομάδα που μας πέρασε ο νέος πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννης Παράσχης κατά την πρώτη του επίσημη τοποθέτηση μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Ο ίδιος σημείωσε μάλιστα ότι «την πρώτη χρονιά μετά την πανδημία όπου η αγορά λειτουργεί σε συνθήκες πλήρους κανονικότητας, ο ελληνικός τουρισμός θα πάει καλά, παρότι η εικόνα ανά περιοχή μπορεί να διαφέρει» γεγονός που, όπως εξήγησε, φάνηκε κι από την τουριστική δραστηριότητα τους πρώτους μήνες του έτους.
Αντίστοιχα φορείς του κλάδου που μίλησαν στο insider.gr εκτίμησαν το «το 2023 είναι μια κανονική χρονιά, με τα θετικά και τα αρνητικά της σημεία». Παρότι ξεκίνησε με καλούς ρυθμούς Φεβρουάριο και Μάρτιο, σημείωσε κάμψη τον Μάιο σε ορισμένα νησιά και σε προορισμούς της Βόρειας Ελλάδας και πλέον, δείχνει τη δυναμική της καθώς διανύουμε την υψηλή τουριστική περίοδο».
Σύμφωνα με τους ίδιους η εικόνα που προκύπτει από τις μέχρι τώρα κρατήσεις για Σεπτέμβριο και Οκτώβριο μαρτυρά ότι τα μεγέθη του 2019 θα επιτευχθούν, παρά το γεγονός πως είναι μια χρονιά ολικής επαναφοράς των ανταγωνιστών μας, όπως η Τουρκία, η Αίγυπτος και η Ισπανία.