Είτε με μαχητικά αεροσκάφη, είτε με πολεμικά πλοία, τα «θερμά» επεισόδια στη Νότια Σινική Θάλασσα όλο και πυκνώνουν μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.
Mε τις σχέσεις των δύο χωρών στο ναδίρ, ο Κινέζος πρόεδρος Σι κάλεσε τις προάλλες την Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας του Κομμουνιστικού Κόμματος να προετοιμαστεί για «τα χειρότερα και πιο ακραία σενάρια», στο φόντο «περίπλοκων και δύσκολων συνθηκών».
Δεν τις αποσαφήνισε.
Σύμφωνα πάντως με το επίσημο κινεζικό πρακτορείο Xinhua, στη σύσκεψη υπό τον Σι συζητήθηκε μεταξύ άλλων η ανάγκη «ειδικών προσπαθειών για την περιφρούρηση της πολιτικής ασφάλειας και τη βελτίωση της διαχείρισης ασφάλειας των δεδομένων του διαδικτύου και της τεχνητής νοημοσύνης».
Ήδη o Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA, ήτοι οι κινεζικές Ένοπλες Δυνάμεις) δείχνει να επικεντρώνεται όλο και περισσότερο σε ένα είδος σύγχρονου «ευφυούς» πολέμου.
Ονομάζεται έτσι, καθώς αφορά στρατιωτικά συστήματα και επιχειρησιακές έννοιες που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη (AI).
Στόχος εκτιμάται ότι είναι η ανάπτυξη και αναβάθμιση των επιχειρησιακών ικανοτήτων για επιχειρήσεις γνωστικού ελέγχου, ανεβάζοντας τον πόλεμο σε… άλλο level.
Δεν πρόκειται όμως για κινεζική «πατέντα».
«Ο γνωστικός πόλεμος ενσωματώνει ικανότητες στον κυβερνοχώρο, τις πληροφορίες, την ψυχολογία και την κοινωνική μηχανική», εξηγεί στην ιστοσελίδα της η Συμμαχική Διοίκηση Μετασχηματισμού του ΝΑΤΟ.
«Αυτές οι δραστηριότητες, που διεξάγονται σε συγχρονισμό με άλλα Μέσα Ισχύος, μπορούν να επηρεάσουν τις στάσεις και τη συμπεριφορά επηρεάζοντας, προστατεύοντας ή διαταράσσοντας τη νόηση ατόμων και ομάδων για να αποκτήσουν πλεονέκτημα έναντι του αντιπάλου», εξηγεί.
Αν και ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, πρόκειται για μια αναπτυσσόμενη μορφή υβριδικού πολέμου.
Το διακύβευμα είναι ο επηρεασμός και η διαμόρφωση συμπεριφορών, αντιλήψεων και αποφάσεων στο στρατόπεδο του εκάστοτε εχθρού.
Στόχος είναι η δημιουργία ενός στρατιωτικά ευνοϊκού περιβάλλοντος ή ακόμη και η εξασφάλιση της νίκης χωρίς να πέσει… τουφεκιά.
Σε «αχαρτογράφητα νερά»
Ενόσω ο αμερικανικός στρατός ενσωματώνει και αυτός όλο και περισσότερο την τεχνητή νοημοσύνη στις επιχειρησιακές ικανότητες και στον στρατιωτικό σχεδιασμό του, η Ουάσιγκτον επιχειρεί να «φρενάρει» το Πεκίνο.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει επιβάλλει αυστηρούς περιορισμούς στην πώληση προηγμένων μικροτσίπ για τεχνητή νοημοσύνη και υπερυπολογιστές στην Κίνα.
Όμως ο Σι Τζινπίνγκ έχει καταστήσει σαφές πόσο επενδύει στις τεχνολογίες αιχμής για την εθνική ασφάλεια και τη στρατιωτική υπεροχή του αστιατικού «γίγαντα».
Στην ομιλία του στο ιστορικό 20ο συνέδριο του ΚΚΚ, τον περασμένο Οκτώβριο- το οποίο παγίωσε την παντοδυναμία του με μια τρίτη συναπτή προεδρική θητεία- υπογράμμισε ότι η Κίνα επιδιώκει τη δημιουργία ενός στρατού «παγκόσμιας κλάσης» με την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης.
Ο στόχος του «ευφυούς πολέμου» δεν είναι νέος για το Πεκίνο. Περιγράφεται στη Λευκή Βίβλο για την Εθνική Άμυνα του 2019.
Πλέον η Κίνα όχι μόνο έχει θέσει ως εθνικό στόχο να γίνει παγκόσμιος ηγέτης στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης μέχρι το 2030, αλλά επικεντρώνεται στις γνωστικές πτυχές του «ευφυούς πολέμου».
Τους τελευταίους μήνες άρθρα στην PLA Daily, την επίσημη εφημερίδα του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, περιγράφουν τη σημασία της ανάπτυξης των επιχειρήσεων γνωστικού ελέγχου για την εξασφάλιση της νίκης «στους μελλοντικούς πολέμους», που δεν θα μοιάζουν με τους γνωστούς συμβατικούς.
«Στον πόλεμο στον γνωστικό τομέα», αναφέρει η κινεζική εφημερίδα, «όλα τα μέρη ανταγωνίζονται σκληρά για τον έλεγχο της κοινής γνώμης, την καθοδήγηση πληροφοριών και τη γνωστική διαμόρφωση, όχι μόνο στη φυσική αντιπαράθεση, αλλά και στον εικονικό χώρο, καταδεικνύοντας τα σημαντικά χαρακτηριστικά της «τεχνολογίας +» στην ψηφιακή εποχή».
Κοντολογίς για τις κινεζικές Ένοπλες Δυνάμεις -και όχι μόνο- ο «γνωστικός πόλεμος» ανάγεται σε ένα νέο πεδίο μάχης, μαζί με την ξηρά, τη θάλασσα, τον αέρα, τον κυβερνοχώρο και το Διάστημα.
Οι πόλεμοι του μέλλοντος
Στη Δύση και στο ΝΑΤΟ έχουν ήδη γραφτεί μελέτες επί μελετών για προσπάθειες «μετατροπής της νευροεπιστήμης σε όπλο» από «αντίπαλα κράτη».
«Διεπιστημονικοί εμπειρογνώμονες αναπτύσσουν σχέδια για την προστασία της Συμμαχίας από την απειλή του γνωστικού πολέμου», αναφέρει η Συμμαχική Διοίκηση Μετασχηματισμού.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει βάλει από πρόπερσι σε «μαύρη λίστα» κινεζικά ινστιτούτα και οντότητες, ως απειλή για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, με τη φερόμενη ανάπτυξη τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων όπλων εγκεφαλικού ελέγχου.
«Πλατφόρμες, όπως το TikTok, αποτελούν παραδείγματα γνωστικής επιρροής, διαμορφώνοντας τις πεποιθήσεις και τις προτιμήσεις της τεράστιας βάσης χρηστών τους, συλλέγοντας δεδομένα και αναπτύσσοντας ψυχογενή προφίλ τους», αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο της στον Guardian η Ιρανοαμερικανίδα Νίτα Φαραχάνι, ακαδημαϊκός και ειδική αναλύτρια στις επιπτώσεις των νέων τεχνολογών στην κοινωνία, στο δίκαιο και στην ηθική.
Μνημονεύει επίσης συσκευές νευροτεχνολογίας ως εργαλεία για τη συλλογή βιομετρικών και άλλων δεδομένων.
Έτερη μέθοδος προς αυτή την κατεύθυνση θεωρούνται και στοχευμένες μαζικές κυβερνοεπιθέσεις σε τράπεζες δεδομένων.
Όμως τόσο ο αμερικανικός, όσο και ο κινεζικός στρατός εργάζονται προς την κατεύθυνση της ενσωμάτωσης της AI σε τρεις κοινούς τομείς: επεξεργασία πληροφοριών, μη επανδρωμένα όπλα και λήψη αποφάσεων.
Παράλληλα ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός -όπως και οι ένοπλες δυνάμεων άλλων χωρών, όπως των ΗΠΑ- εργαλειοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη για να καταγράψει, επηρεάσει και διαμορφώσει τον τρόπο δράσης και αντίδρασης μάχιμων μονάδων.
Σύμφωνα με την PLA Daily, η μέθοδος δοκιμάζεται ήδη σε εικονικές προσομοιώσεις με την εφαρμογή ενός «Ευφυούς Συστήματος Ψυχολογικής Παρακολούθησης».
Έγκειται στην καταγραφή σε πραγματικό χρόνο των αντιδράσεων και των βιομετρικών δεδομένων των στρατιωτών με «έξυπνες συσκευές», στον καθορισμό μοντέλων συμπεριφοράς και στην επιτόπου παροχή ψυχολογικής υποστήριξης.
«Επιφανειακά η στρατιωτική αντιπαράθεση αφορά τις δυνάμεις δύο πλευρών», επισημαίνει χαρακτηριστικά ερευνητής της Ακαδημίας Στρατιωτικών Επιστημών της Κίνας, «όμως σε βαθύτερο επίπεδο -ανεξάρτητα από τη φύση του πολέμου και τον στόχο- αποτελεί ένα αγώνα της ανθρώπινης βούλησης».