Ένα περίπου τέτοιο άρθρο ήθελα να γράψω και λίγο πριν τις εκλογές, αλλά για κάποιους λόγους το ανέβαλα. Τα αποτελέσματα, επιβεβαίωσαν την αρχική μου υπόθεση, ότι σε αυτές τις εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ θα πλήρωνε «κουστούμι», από τον θυμό του κινήματος των Τεμπών, και κατά την γνώμη μου δείχνουν περισσότερο, ότι βαδίζουμε προς μια ΜΕΤΑ-ΣΥΡΙΖΑ πολιτική εποχή, παρά το ότι σε ένα βαθμό είμαστε και σε μια παρατεταμένη ( και πυώδης) ατμόσφαιρα Ν.Δ..
Πρώτον: Το κίνημα των Τεμπών:
Μετά το κρατικό έγκλημα στα Τέμπη εμφανίστηκε ένα κίνημα διαμαρτυρίας, που πριν ήταν «βουβό», και έβγαλε την αγανάκτησή του για την καθημερινή δυστυχία που έφεραν και φέρνουν οι υπερδεκαετείς μνημονιακές πολιτικές που εφαρμόζονται στη χώρα. Πρόκειται για ένα ρεύμα που ήθελε να εκφραστεί και να παλέψει ενάντια στο κοινωνικό αδιέξοδο που εντός του βρίσκονται σήμερα μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, τις τραγικές συνθήκες εργασίας, την ανεργία, την έλλειψη στέγης, την ακρίβεια, και πολλά άλλα, με κέντρο την νεολαία, και τους φτωχούς που τείνουν να γίνουν η πλειοψηφία. Εδώ, στο απέναντι κάδρο, τοποθετήθηκε όλο το μνημονιακό πολιτικό σύστημα.
Αυτό το ρεύμα με πρωτοφανή κοινωνική συμμετοχή στις διαδηλώσεις, ήρθε σε τομή κυρίως με το εκλογικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ παρά με αυτό της Ν.Δ.. Άλλωστε, το εκλογικό σώμα που απευθύνεται ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ πιο Λαϊκό, και άρα πολύ πιο ευαίσθητο σε τεκτονικές κοινωνικές δονήσεις. Επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το κόμμα που πάνω του «ανέβηκαν» ψηφοφόροι από παντού, μετά το 2012-2015, ελπίζοντας σε «διάφορα», άρα με σοβαρές πιθανότητες κάποια στιγμή να τον εγκαταλείψουν.
Αντίθετα, η Ν.Δ. εκφράζει όχι μόνο τα στρώματα που δεν πήραν και πολύ μέρος στις κινητοποιήσεις, αλλά και τα πιο εύπορα, τα «ικανοποιημένα», ή αυτά που αισθάνονται έτσι, δηλαδή όσους επιδιώκουν την ησυχία την «ασφάλεια» και την «σταθερότητα». Επίσης η Ν.Δ., είναι και το κόμμα που άντεξε στον μεγαλύτερο σεισμό του 2012-2015.
Δεύτερον: Το εκλογικό μίνι 2012 που ήταν αδύνατο να αποφευχθεί : Εξ αιτίας λοιπόν, της απελπιστικής κοινωνικής κατάστασης μεγάλου κομματιού της κοινωνίας και του πολιτικού πυροκροτητή του κινήματος των Τεμπών, ήταν απίθανο να μην δούμε κάποιες, μικρές ή μεγάλες ανατροπές στις εκλογές. Ο Σύριζα τελικά κατέρρευσε, ενώ η πεντα-κομματική βουλή που προέκυψε δεν ήθελε και πολύ να είναι οχτω-κομματική.
Μετά τα μνημόνια και το 2012, έχει αλλάξει ριζικά η αναμενόμενη εκλογική συμπεριφορά. Δεν έχουμε πια να κάνουμε με μια μεταφορά ενός όγκου ψηφοφόρων ανάμεσα σε δύο κυρίαρχα κόμματα στις εκλογές, εναλλάξ, και έτσι να εκφράζεται η δυσαρέσκεια, αλλά από τότε φάνηκε ότι η δυσαρέσκεια δύναται να κινηθεί προς πάσα κατεύθυνση.
Άρα, αυτό που έγινε το 2012, με την κατάρρευση τότε του ΠΑΣΟΚ, θα μπορούσε να επαναληφθεί. Η Ελλάδα άλλωστε είναι μια χώρα με παράδοση κοινοβουλευτισμού για την λαϊκή πλειοψηφία, που σε μεγάλο της μέρος συμμετέχει στις εκλογές. Αυτό βέβαια, είχε και ως συνέπεια την υποχώρηση του αντιμνημονιακού κινήματος το 2012, δίνοντας εκλογική πολιτική εξουσιοδότηση, στον «αντιμνημονιακό» Τσίπρα.
Ήταν λοιπόν βέβαιο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχανε με διαφορά που θα τον έβαζε σε πυξίδα κατάρρευσης, γιατί θα είχε απώλειες στα αριστερά και θα τροφοδοτούσε αριστερά κόμματα, το ΚΚΕ , τους «εκτός» βουλής, την αποχή. Αυτό που δεν ήταν προβλέψιμο, ήταν ότι θα τροφοδοτούσε και μάλιστα σε τέτοιο βαθμό, και το ΠΑΣΟΚ και την Ν.Δ.
Τρίτον: ο ανυπόληπτος Τσίπρας:
Ο Τσίπρας, κατέβηκε τόσο ως υποψήφιος δήμαρχος Αθήνας στη θέση τότε του Μ. Παπαγιαννάκη, όσο και ως αρχηγός του ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ με «πραξικοπηματικές» μάλλον, αποφάσεις του Αλ. Αλαβάνου. Πέρασε επιτυχώς, από τις συμπληγάδες των εκλογών του 2009, εκπαραθύρωσε μετά από τον ΣΥΡΙΖΑ τον Αλ Αλαβάνο, και αργότερα το 2015 με την πολιτική του και τον Π. Λαφαζάνη και όλο το αριστερό ρεύμα.
Το 2015, ο λαός έδωσε 62% στο ΟΧΙ στο δημοψήφισμα και την δυνατότητα στον Τσίπρα να μείνει στην ιστορία, ως ένας ηγέτης που θα άλλαζε την πορεία της χώρας συγκρουόμενος με τον ξένο παράγοντα και την εγχώρια ολιγαρχία. Αυτός μαζί βέβαια και με άλλους στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, διάλεξε να γραφτεί στην ιστορία, ως ο κολοτούμπας, ως ο άνθρωπος που συμβιβάστηκε αμέσως, σπάζοντας την ραχοκακαλιά της ελπίδας του ελληνικού λαού. Έτσι έγινε, ο πρωθυπουργός μιας κυβέρνησης που εφάρμοσε σκληρή υφεσιακή πολιτική, υποθήκευσε το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, διέλυσε με τον Κατρούγκαλο την ελπίδα των ελλήνων για αξιοπρεπή σύνταξη, υπέγραψε άλλο αιώνιο μνημόνιο για πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2060, ανέβασε στα ύψη την μετανάστευση και την ανεργία, έκοψε από φτωχούς ηλικιωμένους το ΕΚΑΣ, νομιμοποίησε τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς, αφελλήνισε τις τράπεζες και άλλα πολλά… Μεγάλο κομμάτι του 62% που τον εμπιστεύτηκε το 2015, θεωρεί τον εαυτό του εξαπατημένο, και άρα αδύνατον να τον ψηφίσει. Στην Ελλάδα ιδιαίτερα, οι πολιτικές ταυτίζονται με τα πρόσωπα, και ο Τσίπρας έχει ταυτιστεί με την πολιτική της κολοτούμπας, του ψέματος, της φτωχοποίησης και του τυχοδιωκτισμού. Για αυτό, είναι αδύνατον να κερδίσει μεγάλα ποσοστά και να πάρει εκλογές. Δεν υπήρξε τελικά παρά τα όσα λέγονται: «αντί-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο», αντίθετα υπήρχε αντι-Τσίπρα «διάθεση» Η διατήρησή του στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, αποτέλεσε και την αυτοκτονία αυτού του πολιτικού σχήματος, ενώ απορεί άξιο ψυχολογικής μελέτης γιατί αυτός ο άνθρωπος θεωρείται για μεγάλη πλειοψηφία μελών, αναντικατάστατος. Στον Τσίπρα ως πρόσωπο, αναλογεί όχι το σύνολο, αλλά μεγάλο μερίδιο της εκλογικής συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ.
Τέταρτον: Το 40%+ της Ν.Δ., και η «δυναμική» του μνημονιακού-ολιγαρχικού ρεύματος:
Η Ν.Δ. και ο Μητσοτάκης είναι αλήθεια ότι πήγαν στις εκλογές με όλη την ολιγαρχία πίσω τους και τα ΜΜΕ μαζί τους. Αυτό βέβαια δεν τούς εξασφάλιζε ότι θα κερδίσουν τις εκλογές.
Όμως πρέπει να σημειώσουμε και το εξής: Το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε δημόσιο χρέος κεντρικής διοίκησης 312 δις και παρέδωσε τον Ιούνιο του 2019 357 δις, δηλαδή ανέβασε το δημόσιο χρέος κατά 45 δις. Ακριβώς ίδια άνοδο του δημοσίου χρέους είχαμε και με την Ν.Δ. Παρέλαβε 357 δις το 2019 και σήμερα είναι περίπου 402 δις. Όμως ο μεν ΣΥΡΙΖΑ το νέο δανεισμό τον έκανε «μαξιλαράκι», (και είναι αστείο που «περηφανεύονται» για αυτό), ενώ η Ν.Δ. τα μοίρασε και στην ουσία τα σκόρπισε όπως της άρεσε. Ο μεν ΣΥΡΙΖΑ, αναγκάστηκε να φτάσει σε πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 3,5%, παίρνοντας σκληρά μέτρα, η δε Ν.Δ. λόγω της πανδημίας, κατέβασε ταχύτητα στις μνημονιακές μηχανές.
Με αφορμή την γκέλα του Κατρούγκαλου, όλα αυτά ήρθαν στην μνήμη και εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχανε μεν, αλλά σχετικά αξιοπρεπώς, έχασε πανηγυρικώς… Φαίνεται ότι από τους 3 στους δέκα ψηφοφόρους που τον εγκατέλειψαν οι δύο κινήθηκαν προς τα δεξιά (Ν.Δ. ΠΑΣΟΚ κλπ) και ο ένας προς τα αριστερά…
Με όλα τα παραπάνω, το μπλοκ της ολιγαρχίας, των «ευπόρων» και των «βολεμένων» κατάφερε έτσι να διευρύνει τις «συνειδήσεις» που επηρεάζει, και να πείσει περισσότερους, ότι είναι καλύτερα με μια κυβέρνηση Ν.Δ. από μία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, και ότι μια μονοκομματική κυβέρνηση Ν.Δ. εκφράζοντας την «σταθερότητα» και την ασφάλεια, μπορεί να τους εγγυηθεί ότι τα πράγματα δεν θα γίνουν χειρότερα.
Η Ν.Δ. φαίνεται και είναι, αυτή την στιγμή ισχυρή, λες και όλη την τετραετία δεν εισέπραξε κυβερνητική φθορά. Παρά το άλμα της ακρίβειας, και του πληθωρισμού, που όμως πλήττει λιγότερο τα εύπορα στρώματα που κύρια εκπροσωπεί.
Όμως η αλήθεια είναι ότι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να επιστρέψει σε μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα από το 2024, και η ίδια θέλει να ιδιωτικοποιήσει όχι μόνο την παιδεία, αλλά ακόμη και το νερό.
Είναι σαφές ότι το πολιτικό της κεφάλαιο, θα εξαντληθεί αμέσως, όχι μόνο από το οικονομικό αδιέξοδο της χώρας, αλλά και από τα εθνικά ζητήματα που είναι απορίας άξιον αν μια κυβέρνηση μονοκομματική είναι σε θέση να τα χειριστεί, με τον τρόπο που επιθυμεί ο αμερικάνικος παράγοντας.
Η Ν.Δ. ως το κατεξοχήν κόμμα της ολιγαρχίας και των «ευπόρων» στρωμάτων της κοινωνίας, ήταν πάντα εδώ και δυστυχώς όρθιο από την αρχή της μνημονιακής περιπέτειας. Δεν μπορεί λοιπόν, η όποια περιστασιακή ενίσχυσής του, ή αντοχή του, να συνιστά νέα πολιτική εποχή. Ενώ το αντίθετο ισχύει με την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ.
Αλλά και για να είμαστε ακριβείς, το αποτέλεσμα δείχνει και μια άνοδο του εκμαυλισμού της κοινωνίας. Εδώ υπάρχει ποιοτική διαφορά. Οι παρακολουθήσεις διαγράφηκαν, τα Τέμπη και ο υπεύθυνος υπουργός τους στις Σέρρες «πρώτευσε, το αστυνομικό κράτος της Ν.Δ. επιβραβεύτηκε, μαζί με την επερχόμενη διάλυση της δημόσιας παιδείας και υγείας, χάριν της όποιας οικονομικής, (πραγματικής ή φανταστικής) σύγκρισης. Εδώ το όποιο υποτιθέμενο ιδιωτικό μικρο-συμφέρον, η «σταθερότητα» και η «ασφάλεια» αλλά και οι πελατειακές σχέσεις, σε ένα τμήμα της κοινωνίας κέρδισαν έδαφος σε βάρος της δημοκρατίας και της συλλογικότητας.
Πέμπτον : Οι επόμενες εκλογές, (πιθανές και τρίτες;) :
Με δεδομένο ότι η Ν.Δ. έπιασε ταβάνι και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να διεκδικήσει -ούτε στα λόγια την εξουσία- μπορούμε να υποθέσουμε ότι η εκλογική αποσύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ είναι πιθανό να ενταθεί. Άρα θα έχουμε περισσότερο ενισχυμένο ΠΑΣΟΚ και λογικά εντός βουλής Πλεύση και ΜΕΡΑ 25. Αλλά και η Ν.Δ. τώρα που δεν υπάρχει περίπτωση κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μάλλον θα κινηθεί πτωτικά. Λογικά θα έχουμε και 8ο κόμμα από τα δεξιά εντός βουλής. Σε αυτή την περίπτωση, με ένα 3% ψήφων εκτός βουλής, η Ν.Δ. θα χρειάζεται πάνω από 39% για αυτοδυναμία. Οπότε δεν αποκλείεται να οδηγηθούμε και σε άλλο εκλογικό γύρο. Σε κάθε περίπτωση ευνοϊκό σενάριο είναι η η εκλογική φραγή, αυτής της δυναμικής αυτοδυναμίας της Ν.Δ. και θα ήταν καλό σε οποιαδήποτε Βουλή προκύψει , η Ν.Δ. και πιθανοί εταίροι της σε μαύρες αναθεωρήσεις του Συντάγματος, να μην έχουν τον αριθμό 180….
Έκτον : Συμπέρασμα: απουσία πολιτικού φορέα που θα καλύψει το κενό :
Χαρακτηριστικό των εκλογών ήταν ότι ενώ βρισκόμαστε ακόμη και μπροστά σε σενάριο πυρηνικού πολέμου, καμία ουσιαστική συζήτηση δεν έγινε επ αυτού, δείγμα παρακμής όλου του πολιτικού συστήματος, και ιδεολογικής ένδειας της αριστεράς. Από την άλλη είναι εντυπωσιακό ότι και από τα 50 και πλέον κόμματα που κατήλθαν στις εκλογές, κανένα μα κανένα δεν υποστήριζε την Ρωσία και την ήττα του ΝΑΤΟ, δηλαδή ένα ανοικτό παράθυρο, για μια Ελλάδα Ανεξάρτητη που προϋποθέτει έναν πολυπολικό κόσμο.
Ακόμη στις εκλογές, δεν συζητήθηκε και φυσικά δεν περιγράφτηκε καθόλου, έστω και ως πιθανότητα η άσκηση οποιασδήποτε κυρίαρχης οικονομικής πολιτικής, σε μια Ελλάδα εθνικά και οικονομικά Ανεξάρτητη. Μάλλον η λέξη Ανεξαρτησία δεν ακούσθηκε και πολύ
Επίσης και σπουδαιότερο, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να παίρνει τον δρόμο του ΠΑΣΟΚ του 2012, δεν υπάρχει εν-δυνάμει αυτή την στιγμή πολιτικός φορέας που θα εκφράσει μια άλλη πλειοψηφική πολιτική υπέρ των δυνάμεων της εργασίας και της Δημοκρατίας, κάτι που ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ το 2012.
Έβδομον ως επίλογος: Μεγάλες Προσδοκίες…
Σε άρθρο του στο Βήμα της τελευταίας Κυριακής 21-5, με τίτλο: «Μεγάλες Προσδοκίες», με θέμα τις εκλογές κλπ, ο φίλος και συναγωνιστής Δ. Καλτσώνης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο καταλήγει ως εξής:
Το επόμενο διάστημα μέσω της δαμοκλείου σπάθης του χρέους και των εντολών της ΕΕ θα ζητηθούν από το λαό σκληρότερες θυσίες. Θα οξυνθεί η αντίθεση ανάμεσα στους υπερπλούσιους και στους εξαθλιωμένους εργαζόμενους. Γι’ αυτό πρέπει να ακουστεί πιο δυνατά, εντός και εκτός Βουλής, η αναζήτηση χάραξης ενός διαφορετικού πλαισίου πολιτικής. Στο βιβλίο Δ. Καλτσώνης, Θ. Μαριόλης, Κ. Παπουλής, Μετωπικό πρόγραμμα διεξόδου από την κρίση, εκδ. Κοροντζή 2017, κάναμε μια προσπάθεια συμβολής στη λογική της προόδου, όχι της κοινωνικής οπισθοδρόμησης. Η διεκδίκηση διαγραφής του χρέους, η εθνικοποίηση στρατηγικών τομέων της οικονομίας, η απελευθέρωση από τα δεσμά της ΕΕ είναι οι πυλώνες της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της ανόρθωσης της ζωής του λαού: μεγάλες αλλά ρεαλιστικές προσδοκίες για τον 21ο αιώνα της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης.
