Οι οικονομολόγοι το ονομάζουν «πληθωρισμός της απληστίας» και, απ’ ότι δείχνουν τα πράγματα, οι εταιρείες έχουν βρει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να εκτοξεύσουν τα ήδη δυσθεώρητα κέρδη τους, καθώς και τα περιθώρια κέρδους σε συνδυασμό με τις πωλήσεις τους, μέσα από τον ίδιο τον αυξημένο πληθωρισμό!
Το αποτέλεσμα είναι εκρηκτικό: οι εταιρείες κερδίζουν μέσα από τον πληθωρισμό, καθώς ο πληθωρισμός τους φέρνει μεγαλύτερο κέρδος και αυτό το κάνουν μέσα από την τεχνητή αύξηση των τιμών προς τον τελικό καταναλωτή. Δηλαδή, οι τιμές δεν αυξάνονται επειδή αυξάνονται οι πρώτες ύλες ή το εργασιακό κόστος, αλλά επειδή οι εταιρείες μπορούν από μόνες τους να αυξήσουν την τιμή, προκειμένου να αυξήσουν τα κέρδη τους!
Συνέπεια αυτής της τακτικής είναι περαιτέρω αύξηση του πληθωρισμού. Η οικονομία, λοιπόν, έχει ήδη μπει σε ένα σπιράλ πληθωρισμού, ενώ η αύξηση των επιτοκίων, το μόνο που τελικά θα επιτύχει θα είναι το αυξημένο κόστος δανεισμού για τις μικρές επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά σε συνδυασμό με την πραγματική μείωση των μισθών! Με ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια: και τα κέρδη των μεγάλων εταιρειών αυξάνονται και οι πωλήσεις αυξάνονται και οι «μικροί» της αγοράς πετιούνται «εκτός» αφού δεν μπορούν να αντέξουν αυτό το σπιράλ πληθωρισμού-επιτοκίων! Πραγματικά, εκπληκτικό σύστημα ο καπιταλισμός: εμφανίζει ως «φυσικό φαινόμενο» κάτι που είναι απολύτως τεχνητό ως προς τη δομή και τη λειτουργία του!
Έχει πραγματικά ενδιαφέρον να δούμε μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα, από όλους τους βιομηχανικούς κλάδους:
– Το μικτό περιθώριο κέρδους EBITDΑ επί των εσόδων κατασκευαστικού ομίλου αυξήθηκε κοντά στις 4 μονάδες και το περιθώριο μικτού κέρδους κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες.
– Εισηγμένη βιομηχανία τροφίμων αποδίδει την περσινή αύξηση του λειτουργικού κέρδους στο αποδοτικότερο μίγμα πωλήσεων σε συνδυασμό με τον… εξορθολογισμό των τιμών.
– Σχεδόν τριπλάσιο είναι το μικτό περιθώριο κέρδους που εμφάνισε εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών ενεργειακή εταιρεία ενώ στη διαφοροποίηση του μίγματος πωλήσεων στους επιμέρους κλάδους δραστηριότητας αποδίδει εισηγμένος προμηθευτικός όμιλος την αύξηση των περιθωρίων κέρδους του.
Η τάση αυτή, είχε διαφανεί ήδη από τα αποτελέσματα εννεαμήνου, όπου το μερίδιο καθαρού κέρδους (ορίζεται ως ο λόγος του καθαρού λειτουργικού πλεονάσματος προς την καθαρή προστιθέμενη αξία) έφθασε στο ιστορικό υψηλό του 38,4%, από 33,6% που ήταν το αντίστοιχο διάστημα του 2021.
«Υπάρχουν τομείς όπου το κόστος μειώνεται ενώ οι τιμές λιανικής αυξάνονται και τα κέρδη αυξάνονται επίσης» δήλωσε ο Fabio Panetta, κεντρικός τραπεζίτης και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ο Albert Edwards της Société Générale να αναφέρει στο MarketWatch ότι «ο κύριος μοχλός αυτού του κύκλου πληθωρισμού οφείλεται στην άνοδο των περιθωρίων κέρδους. Συχνά, οι εταιρείες αυξάνουν τις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών όχι επειδή το χρειάζονται, λόγω του αυξανόμενου κόστους εργασίας και πρώτων υλών, αλλά επειδή μπορούν». Και συμπληρώνει πως οι εταιρείες, ιδιαίτερα σε ανεπτυγμένες οικονομίες, έχουν χρησιμοποιήσει το αυξανόμενο κόστος των πρώτων υλών εν μέσω της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία ως «δικαιολογία» για να αυξήσουν τις τιμές και να επεκτείνουν τα περιθώρια κέρδους σε νέα ύψη.