R.T. 27/3/2021
Μετάφραση: Μ.Στυλιανού
Στην Τεχεράνη υπεγράφη συμφωνία συνεργασίας μεταξύ του Ιράν και της Κίνας, η οποία καλύπτει ένα τέταρτο του αιώνα και η οποία προάγει τον ρόλο του Ιράν στην κινεζική πρωτοβουλία για τις παγκόσμιες υποδομές. Και τα δύο έθνη αποτελούν στόχο αμερικανικών κυρώσεων.
Το έγγραφο ορόσημο υπεγράφη κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής τελετής, κατά την επίσκεψη του υπουργού των Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι στον Ιρανό ομόλογό του, Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ. Το έγγραφο χαρακτηρίστηκε από την ιρανική πλευρά ως «πλήρης οδικός χάρτης με στρατηγικές πολιτικές και οικονομικές ρήτρες που καλύπτουν το εμπόριο, την οικονομία και τη συνεργασία στον τομέα των μεταφορών».
Σύμφωνα με ιρανικά ΜΜΕ, ο Κινέζος υπουργός χαιρέτισε την ανεξαρτησία της εξωτερικής πολιτικής του Ιράν, αναφέροντας ότι «δεν είναι σαν κάποιες χώρες που αλλάζουν τη θέση τους με ένα τηλεφώνημα».
Ο Γουάνγκ αφίχθη στο Ιράν την Παρασκευή για σειρά συναντήσεων με ανώτερους Ιρανούς αξιωματούχους, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος Χασάν Ρουχανί και ο Αλί Λαριζάνι, πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου και ανώτερος σύμβουλος του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεΐ. Η επίσκεψη σηματοδοτεί την 50η επέτειο των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Τεχεράνης και Πεκίνου και αποτελεί μέρος μεγαλύτερης περιοδείας του ανώτερου Κινέζου διπλωμάτη στη Μέση Ανατολή.
Η σινο-ιρανική συνολική στρατηγική εταιρική σχέση ανακοινώθηκε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 2016 κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Τεχεράνη του Κινέζου πρόεδρου Ξι Τζινπίνγκ. Η συμφωνία θεωρείται ότι διασφαλίζει τη συμμετοχή του Ιράν στην πρωτοβουλία Ζώνη και Δρόμος της Κίνας, η οποία αποσκοπεί στη διαφοροποίηση των εμπορικών οδών μεταξύ της Κίνας και των βασικών εταίρων της μέσω φιλόδοξων έργων υποδομής σε διάφορες χώρες.
Η επίσκεψη συνέπεσε με επεισόδιο στη Διώρυγα του Σουέζ, η οποία αυτή τη στιγμή έχει αποφραχθεί από πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μαμούθ, το οποίο προσάραξε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα. Η πλωτή οδός είναι ένας σημαντικός εμπορικός δρόμος, επομένως η μη διαθεσιμότητά της για θαλάσσια κυκλοφορία επιβαρύνει την προσπάθεια διαφοροποίησης του κινεζικού εμπορίου.
Η Κίνα είναι σημαντικός εμπορικός εταίρος για το Ιράν. Και οι δύο χώρες αποτελούν επίσης στόχο των ΗΠΑ, οι οποίες τις κατηγορούν για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις έχουν επιβάλει διάφορες κυρώσεις. Ειδικότερα, το Ιράν υπέστη καταστροφικές οικονομικές κυρώσεις υπό τη διοίκηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επέλεξε τη λεγόμενη «εκστρατεία μέγιστης πίεσης» κατά της Τεχεράνης, απειλώντας άλλα έθνη προκειμένου να τα σταματήσει από το να συνεργάζονται με το Ιράν.
Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, ο Τραμπ αποσύρθηκε από την πυρηνική συμφωνία του 2015, στην οποία συμμετέχουν το Ιράν και μεγάλες παγκόσμιες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας. Στην Τεχεράνη προσφέρθηκε ανακούφιση από τις διεθνείς κυρώσεις και κερδοφόρες επιχειρηματικές ευκαιρίες, με αντάλλαγμα τη συμφωνία περιορισμού της πυρηνικής βιομηχανίας της.
Το Ιράν άρχισε σταδιακά να ακυρώνει και το δικό του μέρος της συμφωνίας ένα χρόνο μετά την ενέργεια του Τραμπ, λέγοντας ότι τα βήματα απόσυρσης είχαν ως στόχο να παρακινήσουν τους ευρωπαίους υπογράφοντες της συμφωνίας να προστατεύσουν το Ιράν από τις κυρώσεις της Ουάσιγκτον και έτσι να αποδώσουν τα υπεσχημένα οφέλη.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν δήλωσε ότι επιθυμεί να επιστρέψει στη συμφωνία, αλλά αρνήθηκε να το πράξει μέχρι το Ιράν να αποκαταστήσει την πλήρη συμμόρφωσή του σε αυτήν .
