Ανιχνεύοντας ανεπαίσθητες μεταβολές στον τρόπο με τον οποίο μιλούν οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ, ερευνητές στο Stevens Institute of Technology ανέπτυξαν έναν αλγόριθμο τεχνητής νοημοσύνης ο οποίος υπόσχεται ακριβή διάγνωση Αλτσχάιμερ χωρίς να απαιτούνται εκτενείς σαρώσεις ή εξετάσεις.
Το λογισμικό, σύμφωνα με τους ερευνητές, όχι μόνο μπορεί να διαγνώσει Αλτσχάιμερ με πολύ μικρό κόστος, με ακρίβεια άνω του 95%, αλλά είναι επίσης ικανό να «εξηγεί» τα συμπεράσματά του, επιτρέποντας στους γιατρούς να ελέγχουν την ακρίβεια της διάγνωσης.
«Πρόκειται για μια πραγματική καινοτομία» είπε η δημιουργός του εν λόγω εργαλείου, Κ.Π. Σουμπαλάχσμι. «Ανοίγουμε ένα συναρπαστικό νέο πεδίο έρευνας και κάνουμε πολύ ευκολότερο να εξηγηθεί σε ασθενείς γιατί η τεχνητή νοημοσύνη έφτασε στο συμπέρασμα που έφτασε, κάνοντας διάγνωση ασθενών. Αυτό αντιμετωπίζει το σημαντικό ερώτημα της αξιοπιστίας των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης στο ιατρικό πεδίο».
Είναι γνωστό πως το Αλτσχάιμερ μπορεί να επηρεάζει την ομιλία ενός ατόμου. Οι άνθρωποι με Αλτσχάιμερ τείνουν να αντικαθιστούν τα ουσιαστικά με αντωνυμίες («έκατσε πάνω του» αντί για «το αγόρι έκατσε στην καρέκλα»), ενώ μπορεί να εκφράζονται περίεργα, λέγοντας πχ «νιώθω περίεργα το στομάχι μου, επειδή δεν έφαγα», αντί να λένε απλά «πεινάω».
Σχεδιάζοντας ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιεί μηχανισμούς προσοχής και ένα νευρωνικό δίκτυο , η Σουμπαλάχσμι και οι φοιτητές της ήταν σε θέση να αναπτύξουν λογισμικό που δεν μπορούσε απλά να ανιχνεύει γνωστές ενδείξεις Αλτσχάιμερ, μα και ανεπαίσθητα μοτίβα ομιλίας που είχαν παραβλεφθεί στο παρελθόν.
Η Σουμπαλάχσμι και η ομάδα της εκπαίδευσαν τον αλγόριθμό της χρησιμοποιώντας κείμενα τόσο από υγιή άτομα όσο και από ασθενείς με Αλτσχάιμερ, καθώς περιέγραφαν μια ζωγραφιά με παιδιά που έπαιρναν μπισκότα από ένα βάζο.
Χρησιμοποιώντας εργαλεία της Google, μετέτρεψαν κάθε μεμονωμένη πρόταση σε μια μοναδική αριθμητική αλληλουχία, που αντιπροσώπευε ένα συγκεκριμένο σημείο σε έναν χώρο. Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει την απόδοση αριθμητικών αξιών ακόμα και σε πολύπλοκες προτάσεις, καθιστώντας ευκολότερη την ανάλυση δομικών και θεματικών σχέσεων μεταξύ προτάσεων. Έτσι, το σύστημα έμαθε σταδιακά να εντοπίζει ομοιότητες και διαφορές μεταξύ προτάσεων από υγιείς και ασθενείς, διαπιστώνοντας με υψηλό επίπεδο ακριβείας πόσο πιθανό είναι μια πρόταση να έχει ειπωθεί από κάποιον που πάσχει με Αλτσχάιμερ.
Θεωρητικά, συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα ήταν κάποια στιγμή σε θέση να κάνουν διάγνωση Αλτσχάιμερ με βάση οποιοδήποτε κείμενο, από emails μέχρι αναρτήσεις στα social media. Ωστόσο ένας αλγόριθμος θα έπρεπε πρώτα να εκπαιδευτεί σχετικά, χρησιμοποιώντας πολλά διαφορετικά είδη κειμένων από επιβεβαιωμένους ασθενείς με Αλτσχάιμερ, αντί για απλές περιγραφές εικόνων, και δεν είναι ακόμα διαθέσιμα τέτοιου είδους δεδομένα. «Ο αλγόριθμος ο ίδιος είναι απίστευτα ισχυρός» είπε η Σουμπαλάχσμι. «Περιοριζόμαστε μόνο από τα δεδομένα που είναι διαθέσιμα».