Μέσα στον επικοινωνιακό ορυμαγδό τον οποίο δημιούργησε και συνεχίζει να δημιουργεί η επίθεση των ελληνικών επιχειρήσεων αναψυκτικών «Λουξ» (Πάτρα), «Βίκος» (Ιωάννινα) και «ΕΨΑ» (Βόλος) ενάντια στις αθέμιτες πρακτικές ανταγωνισμού της Coca Cola Hellas (του ελληνικού τμήματος της πολυεθνικής Coca Cola Ελληνικής Εταιρίας Εμφιαλώσεως [=3 Ε] με έδρα την Ελβετία, η οποία με τη σειρά της είναι υπεργολαβία σε 28 χώρες της αμερικανικής πολυεθνικής Coca Cola Company με έδρα την Ατλάντα των ΗΠΑ). Η Coca Cola Hellas είναι μια πρόσφατη υποδιαίρεση της του συστήματος Coca Cola και δραστηριοποιείται σε τέσσερις χώρες. Οι υποδιαιρέσεις των πολυεθνικών, σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα ήδη από τη δεκαετία του 1960, έχουν πάντοτε σχέση με την προσπάθεια αποφυγής στην καταβολή φόρων. Στην περίπτωση της Coca Cola Hellas φαίνεται να συνετέλεσε και ένας ακόμη λόγος: με τη ονομασία αυτή οι ιθύνοντες της πολυεθνικής θέλησαν να θολώσουν τα νερά και να δημιουργήσουν στους καταναλωτές και τις καταναλώτριες σύγχυση, διότι το ανταγωνιστικό προς την Coca Cola ελληνικό αναψυκτικό τύπου cola με την επωνυμία Green Cola (Ορεστιάδα Έβρου-Αθήνα) παράγεται από μια εταιρία η οποία φέρει τον επίσημο τίτλο Green Cola Hellas. Η Coca Cola φρόντισε να δημιουργήσει και αυτή μια υπο-εταιρία της στην Ελλάδα με τίτλο Coca Cola Hellas. Τυπικά οι ελληνικές επιχειρήσεις «Βίκος», «Λούξ», «ΕΨΑ» κινήθηκαν κατά αυτής της υποδιαίρεσης της αμερικανικής Coca Cola. Ο λόγος ήταν η διαφημιστική εκμετάλλευση συμβόλων της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, όπως ο Παρθενώνας, ο Λευκός Πύργος, το Παλάτι της Κνωσού.
Οι αναγνώστριες και οι αναγνώστες των άρθρων μας που αφορούν σε αυτές τις πρακτικές της Coca Cola θα ενθυμούνται ότι επισημάναμε και θίξαμε το ζήτημα αυτό έγκαιρα σε παλαιότερα άρθρα μας, πριν προκληθεί ο σάλος από τις καταγγελίες και τις μηνύσεις των ελληνικών εταιριών αναψυκτικών. Και είχε μπει τότε και η Κρήτη και η πολιτιστική κληρονομιά της στο στόχαστρο.[Βλ. Όμηρος Ταχμαζίδης, Η Coca Cola εξαπάτησε την Κρήτη και επιχειρεί το ίδιο στην Θεσσαλονίκη, Όμηρος Ταχμαζίδης: Η Coca Cola καπηλεύεται την αρχαιότητα στοχεύοντας στην αγορά της Κρήτης]
Ωστόσο το θέμα μας δεν είναι σήμερα αυτό, αλλά μια άλλη πρακτική της αμερικανικής Coca Cola. Όταν άρχισαν να εκτινάσσονται οι πωλήσεις της Green Cola, αρχικά στην Βόρεια Ελλάδα, εξαιτίας της απεργίας των εργαζομένων της Coca Cola στην Θεσσαλονίκη και την έκκληση εκ μέρους τους στο καταναλωτικό κοινό να μποϊκοτάρει τα προϊόντα της αμερικανικής εταιρίας και με κύρια συνθήματα τις φράσεις «Ούτε γουλιά Coca Cola μέχρι να επαναλειτουργήσει το εργοστάσιο», «Κόκκινη κάρτα στην Κόκα Κόλα» οι ιθύνοντες της εταιρίας στην Αθήνα σε συνεργασία με τα κεντρικά στην Ατλάντα, προώθησαν στην Ελληνική αγορά ένα νέο προϊόν ανάχωμα προς την Green Cola, την Coca Cola με στέβια. Ο τύπος αυτός της Coca Cola προοριζόταν μόνο για την Ελλάδα, με προφανή στόχο να κάμψει την ανοδική πορεία της Green Cola.
Φέτος η Coca Cola ανακοίνωσε την προώθηση ενός άλλου προϊόντος της στην ελληνική αγορά, την Coca Cola με γεύση κανέλας. Στο παρελθόν η αμερικανική πολυεθνική είχε προωθήσει την Coca Cola με γεύση μπανάνας, η οποία θεωρείται η πιο αποτυχημένη προσπάθεια «λανσαρίσματος» ενός νέου προϊόντος στην ιστορία της πολυεθνικής εταιρίας. Το ερώτημα είναι γιατί επανέρχεται τώρα με το «νέο» προϊόν με γεύση κανέλας;
Και η απάντηση είναι απλή: εξ αιτίας της Κρήτης και συγκεκριμένα εξ αιτίας ενός αναψυκτικού της Κρήτης, της «κανελάδας». Η Κρήτη αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αγορές αναψυκτικών στην χώρα μας εξ αιτίας της μακράς τουριστικής περιόδου και του μεγάλου αριθμού των αφικνούμενων τουριστών-καταναλωτών. Τα τελευταία χρόνια ενισχύεται όλο και περισσότερο η συνήθεια να αναζητούν οι επισκέπτες-καταναλωτές προϊόντα τοπικής προέλευσης στους τόπους που επισκέπτονται. Τα αναψυκτικά με βάση στην «κανέλα» είναι ενδημικά στην Κρήτη και θεωρούνται γενικώς ως τοπικό προϊόν του νησιού. Αυτό δίνει ένα κάποιο προβάδισμα στην κατανάλωσή του από τους επισκέπτες της Κρήτης, είτε Έλληνες είναι αυτοί είτε ξένοι. Η Coca Cola κατά την πάγια τακτική της θέλησε να προσθέσει ένα ακόμη προϊόν στην γκάμα της για να μπορέσει να «ισοφαρίσει» αυτή την αναδυόμενη τάση στην καταναλωτική συμπεριφορά. Δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να γνωρίζουμε αν η κατανάλωση αναψυκτικών με γεύση κανέλας είχαν φέτος ή τα προηγούμενα χρόνια άνοδο στις πωλήσεις τους και σε τι ποσοστό – ίσως και να μην υπάρχουν τέτοια στατιστικά στοιχεία – αλλά το συγκεκριμένο είδος φαίνεται να «περπατάει» γενικότερα. Στα καταστήματα, τα οποία πωλούν κρητικά προϊόντα στην Θεσσαλονίκη και δεν είναι λίγα, το συγκεκριμένο αναψυκτικό φαίνεται να έχει την τιμητική του στις προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού. Πραγματική προτίμηση; Περιέργεια για το καινούργιο; Γεγονός είναι ότι η γεύση των αναψυκτικών με κανέλα εισέρχεται και σε καταστήματα, που πωλούν είδη «πολυτελείας». Δίπλα από την πολυκατοικία που κατοικώ βρίσκεται πασίγνωστο ζαχαροπλαστείο της Θεσσαλονίκης, που πουλάει τα γνωστά τρίγωνα Πανοράματος, τα αναψυκτικά στο ψυγείο του μιας εταιρίας από την Κρήτη κάνουν θραύση. Κυρίως εκείνα με γεύση «κανέλας».
Η Coca Cola ποτέ δε σφάλλει, αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε στο μηχανισμό του συστήματός της, όσον αφορά τις τάσεις στις προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού και προσπαθεί να τις καθηλώσει λανσάροντας δικά της προϊόντα, απομιμήσεις των αυθεντικών. Έτσι φέτος λανσάρει την Coca Cola με κανέλα και αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ένδειξη ότι ο τύπος του αναψυκτικού με γεύση κανέλας, όπως παράγεται στην Κρήτη, αποκτά ραγδαία νέους φίλους. Ο υποφαινόμενος είναι ένας από αυτούς και τούτο όχι μόνο λόγω της αρχής του να προτιμά τα ελληνικά προϊόντα…
*Ο Όμηρος Ταχμαζίδης είναι μέλος του Ε.Γ. της «Σοσιαλιστικής Προοπτικής»
