Οι δραστηριότητες της Τουρκίας στην περιοχή πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο, ισχυρίζεται το τουρκικό υπουργείο Ενέργειας και προσθέτει ότι η χώρα δεν μπορεί να αποκλειστεί από την εξίσωση της ενέργειας – Μέτρα προκειμένου να αποτραπεί η Τουρκία και να μην προχωρήσει σε παράνομες δραστηριότητες και γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ ζητά από τον ΟΗΕ ο Νίκος Αναστασιάδης.
Η Τουρκία δεν μπορεί να αποκλειστεί από την εξίσωση της ενέργειας στην περιοχή, δηλώνει το Υπουργείο Ενέργειας της χώρας και καλεί όλους να επωφεληθούν από την προσέγγιση της Τουρκίας για win – win, όπως αναφέρει. Το Υπουργείο υποστηρίζει ότι οι δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο.
Σε γραπτή του ανακοίνωση, το Υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι “δεν είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτές οι δηλώσεις που έγιναν από εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες για τις δραστηριότητες της Τουρκίας στη δική της υφαλοκρηπίδα”. Στην ίδια ανακοίνωση υποστηρίζεται ότι οι δραστηριότητες του ερευνητικού πλοίου Μπαρμπαρός και του γεωτρύπανου Πορθητής “βασίζονται στα νόμιμα δικαιώματα της Τουρκίας, που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο σχετικά με τις πηγές υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπως έχει τονιστεί πολλές φορές προηγουμένως, σε κάθε επίπεδο και πλατφόρμα, είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε τόσο τα δικά μας δικαιώματα και συμφέροντα στην δική μας υφαλοκρηπίδα στην ανατολική Μεσόγειο όσον και τα δικαιώματα της ‘τδβκ’ (ψευδοκράτος) γύρω από το νησί”, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Σύμφωνα με το Υπουργείο, η Τουρκία γνωρίζει ότι οι φυσικές πηγές μπορεί να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο για την ειρήνη, τη σταθερότητα και ευημερία.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ακόμη ότι δεν μπορεί η Τουρκία να αποκλειστεί από την εξίσωση της ενέργειας στην περιοχή. “Σε αυτό το σημείο, αυτή η πολύπλευρη και θετική πολιτική ενέργεια η οποία δίνει σημασία τόσο στην ασφάλεια της ίδιας της Τουρκίας όσον και της Ευρώπης, πρέπει να αξιολογηθεί ως μια ευκαιρία για όλες τις πλευρές”, προστίθεται.
“Υπογραμμίζουμε για άλλη μια φορά ότι η Τουρκία και η ‘τδβκ’ (ψευδοκράτος) δεν πρέπει να αποκλειστούν από την ενεργειακή εξίσωση της περιοχής. Αντί να υποδαυλίζεται η περιφερειακή διαμάχη με βήματα που αυξάνουν την ασάφεια και τη ένταση, απευθύνουμε έκκληση να επωφεληθούν όλοι από την προσέγγιση της χώρας μας για win- win (όλοι κερδίζουν) και να συμβάλουν σε αυτή με την δημιουργία μιας σταθερής περιοχής διασφαλίζοντας την δικαιοσύνη στο νησί”, αναφέρεται.
Επιστολή Αναστασιάδη στον γ.γ. του ΟΗΕ
Tη λήψη άμεσων μέτρων, προκειμένου να αποτραπεί η Τουρκία και να μην προχωρήσει σε παράνομες δραστηριότητες και γεωτρήσεις στη κυπριακή ΑΟΖ, ζήτησε από τον ΟΗΕ ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης. Σε επιστολή του προς τον ΓΓτου ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο Νίκος Αναστασιάδης, μεταξύ άλλων, επισημαίνει πως οι τουρκικές παράνομες ενέργειες στη θαλάσσια ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, «δημιουργούν επείγουσα ανησυχία». Σε συνέχεια των τουρκικών παράνομων σεισμικών ερευνών στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και την έντονη στρατιωτικοποίηση των εν λόγω περιοχών, σημειώνει ο Πρόεδρος της Κύπρου, «έχουμε λάβει πληροφορίες ότι η Τουρκία προτίθεται να προχωρήσει σε διερευνητικές γεωτρήσεις σε περιοχές που εμπίπτουν εντός της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είμαι σίγουρος ότι συμφωνείτε, αναφέρει στην επιστολή του προς τον κ. Γκουτέρες, ότι αν η Τουρκία προχωρήσει σε τέτοια πρωτόγνωρη παράνομη ενέργεια, θα αποτελούσε παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και του διεθνούς δίκαιου και της τάξης, περιλαμβανομένης της σύμβασης για το Δίκαιο Θαλάσσης, οι πρόνοιες του οποίου έχουν προ πολλού καταστεί εθιμικό δίκαιο. Θα αποτελούσε παράλληλα απειλή κατά της ειρήνης και της διεθνούς ασφάλειας, σε πλήρη αντίθεση με τη χάρτα των Ηνωμένων Εθνών. Επιπλέον, αν η Τουρκία υλοποιήσει τα πιο πάνω, θα αποτελέσει ένα καταστροφικό πλήγμα στις εν εξελίξει προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με στόχο την επίτευξη συνολικής λύσης, για τις οποίες είμαστε έντονα δεσμευμένοι». Ολοκληρώνοντας, ο κ. Αναστασιάδης τονίζει ότι αναμένει «την άμεση δράση και τη λήψη των απαραίτητων μέτρων από τα Ηνωμένα Έθνη ως θεματοφύλακες της διεθνούς ειρήνης, ούτως ώστε να αποτραπεί η Τουρκία να προχωρήσει στις παράνομες ενέργειές της».
H πρώτη αντίδραση του κ. Γκουτέρες προήλθε χθες από τον εκπρόσωπό του, ο οποίος σε δήλωση ανέφερε πως «όσον αφορά την απόφαση της Τουρκίας να στείλει πλοία για να ξεκινήσουν υπεράκτιες γεωτρήσεις γύρω από την Κύπρο, ο ΓΓ του ΟΗΕ παρακολουθεί στενά και με ανησυχία τις εξελίξεις. Η θέση μας σχετικά με την εξερεύνηση των υδρογονανθράκων δεν έχει αλλάξει. Οι υπεράκτιοι υδρογονάνθρακες μπορούν να ωφελήσουν και τις δύο κοινότητες στην Κύπρο», σημείωσε ο κ. Stephane Dujarric, για να καταλήξει πως ο κ. Γκουτέρες «προτρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για τη μείωση των εντάσεων».
Για το θέμα ο κ. Αναστασιάδης επανήλθε χθες το βράδυ με δηλώσεις του, χαρακτηρίζοντας τις τουρκικές παραβιάσεις στην ΑΟΖ μας ως δεύτερη εισβολή «και αυτό που εκ καθήκοντος πράττουμε, και πιστεύω ότι θα έχει ανταπόκριση, είναι οι μελετημένες και μεθοδευμένες κινήσεις που γίνονται προς κάθε κατεύθυνση».
Κινητοποίηση σε όλα τα επίπεδα
Η Λευκωσία έχοντας πληροφόρηση εδώ και καιρό για την κίνηση της Τουρκίας στην ΑΟΖ είχε προχωρήσει σε ενημέρωση σε ενημέρωση των χωρών μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας αλλά της ΕΕ.
Η αντίδραση της ΕΕ και των ΗΠΑ θεωρούνται αρκούντως ικανοποιητικές και από τις αντιδράσεις της Τουρκίας φαίνεται πως ενόχλησαν και δημιούργησαν εκνευρισμό στην Άγκυρα.
Οι ΗΠΑ εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για τις προθέσεις της Τουρκίας να ξεκινήσει γεωτρήσεις σε περιοχή που αναφέρει η Κυπριακή Δημοκρατία ως δική της ΑΟΖ. Η κίνηση αυτή, σύμφωνα με το υπουργείο εξωτερικών των ΗΠΑ, είναι άκρως προκλητική και ενέχει ρίσκο περαιτέρω εντάσεων στην περιοχή. Καλούν μάλιστα την Τουρκία να σταματήσει τις δραστηριότητές της και όλα τα μέλη να λειτουργήσουν με αυτοσυγκράτηση. Η Άγκυρα απάντησε πως η τοποθέτηση των ΗΠΑ είναι άσχετη με τις πραγματικότητες και κάλεσε την Ουάσιγκτον να μην ενεργεί ως διεθνές δικαστήριο
Το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών κατηγόρησε τις ΗΠΑ για μη εποικοδομητική στάση που δεν συνάδει με το διεθνές δίκαιο
Στις χώρες που αντέδρασαν στις τουρκικές μεθοδεύσεις στην κυπριακή ΑΟΖ προστέθηκαν χθες η Γαλλία και η Ιταλία που ευθυγραμμισμένες με την δήλωση της Φεντερίκα Μογκερίνι κάλεσαν την Άγκυρα να αποφύγει τις προκλήσεις. Με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις δηλώσεις Μογκερίνι συντάχθηκε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Αντόνιο Ταγιάνι ο οποίος κάλεσε την Τουρκία να τερματίσει τις δραστηριότητές της αμέσως και να αποσύρει τα σκάφη υποστήριξης από την κυπριακή ΑΟΖ. Χλιαρή και ποντιοπιλατική χαρακτηρίζεται η στάση της Μόσχας, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει οικοδομήσει στενή σχέση με την Άγκυρα σε όλα τα επίπεδα.
Σήμερα θα βρίσκεται στο Παρίσι για διαβουλεύσεις ο υπουργός εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης, ενώ στις 9 Μαΐου στο άτυπο Ευρωπαίκό Συμβούλιο στη Ρουμανία, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, αναμένεται να ενημερώσει τους εταίρους για όσα συμβαίνουν και να απαιτήσει, πέραν μιας καταδικαστικής δήλωσης κατά της Τουρκίας, συγκεκριμένα μέτρα σε περίπτωση που τελικά η Άγκυρα προχωρήσει σε γεώτρηση. Θα θέσει θέμα αποκοπής κονδυλίων, πάγωμα της διαδικασίας για απελευθέρωση βίζας προς Τούρκους υπηκόους, και αναβάθμισης της τελωνειακής ένωσης. Αυτά θα επιδιωχθούν ως κλιμακωτή αντίδραση της ΕΕ και η υιοθέτηση τέτοιων μέτρων θα εξαρτηθεί από τη στάση της Άγκυρας.
Το βιολί του ο Σουλτάνος
Ο Ερντογάν παρά τις διεθνείς αντιδράσεις δεν δείχνει διάθεση υποχώρησης. Υποστήριξε πως το ψευδοκράτος, έχει κάθε δικαίωμα να προχωρήσει σε άντληση φυσικού αερίου και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο. Η Τουρκία, όπως είπε, θα προστατεύσει τα δικαιώματα αυτά με κάθε, ενώ κάλεσε το ΝΑΤΟ να σεβαστεί τα δικαιώματα της χώρας του για τη διεξαγωγή ερευνών στην περιοχή. Έκανε μάλιστα σαφές πως αν έχει τη στήριξη του ΝΑΤΟ, η εξέλιξη αυτή μπορεί να εμποδίσει την εκδήλωση περαιτέρω εντάσεων στην περιοχή. Το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών αναφέρει ότι το γεωτρύπανο «Πορθητής» και το ερευνητικό πλοίο «Μπαρμπαρός» θα συνεχίσουν με αποφασιστικότητα τις δραστηριότητες έρευνας και γεώτρησης στα πεδία που η τουρκική κυβέρνηση «αδειοδότησε» το 2009 και 2012. Η Τουρκία δεν θα κλείσει τα μάτια στα μονομερή βήματα στην Ανατολική Μεσόγειο και στα τετελεσμένα, δήλωσε ο Τούρκος υπ. εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Στόχος όπως όλα δείχνουν είναι να δημιουργηθούν «γκρίζες ζώνες», ενώ δεν αποκλείεται η Τουρκία να επιθυμεί την δημιουργία έντασης για να μπει στην διαδικασία διαπραγμάτευσης με την Κύπρο την Ελλάδα, την Αίγυπτο και το Ισραήλ που έχουν συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, έχοντας αφήσει εκτός διαδικασιών την Άγκυρα λόγω των απαιτήσεων της έναντι όλων.
Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι δεν ισχύουν οι συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις χώρες της περιοχής για την ΑΟΖ, ενώ αναφέρει πως από το 2004 μέχρι σήμερα έχει καθαρή στάση σχετικά με την υφαλοκρηπίδα της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν αλλάζει ρότα η Λευκωσία
Παρά τις προκλήσεις της Τουρκίας στη κυπριακή ΑΟΖ η Λευκωσία δεν κάνει σκέψεις για διαφοροποίηση του ενεργειακού της προγράμματος.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Πολίτης» σήμερα και αύριο θα πραγματοποιηθούν εντατικές διαβουλεύσεις μεταξύ κυβερνητικών στελεχών της Κύπροτ και αντιπροσωπείας των εταιρειών Noble-Shell-Delek, οι οποίες διατηρούν δικαιώματα εκμετάλλευσης του κοιτάσματος «Αφροδίτη» στο τεμάχιο 12 της ΑΟΖ.
Την Πέμπτη και την Παρασκευή παίρνουν σειρά οι διαπραγματεύσεις της διαπραγματευτικής ομάδας υδρογονανθράκων με τις εταιρείες Total και ENI για την παραχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του τεμαχίου 7, στο οποίο, πέραν των άλλων γεωτρητικών στόχων, εκτείνεται και το κοίτασμα «Καλυψώ» από το τεμάχιο 6.